Zelf zaad winnen klinkt direct als een hele uitdaging. Zeker als je het serieus meent en er wat over gaat lezen, dan merk je al snel dat er van alles bij komt kijken.

Zo moet je de juiste planten selecteren om zaad van te winnen, bij sommige planten zoals courgettes en pompoenen moet je een zakje over de bloem doen op het juiste moment om kruisbestuiving te voorkomen …

Het lijkt dan alsof zelf zaad winnen enkel weggelegd is voor mensen met veel tijd en ervaring, maar je kan vele dingen toch heel gemakkelijk zelf doen, en sommige laat je gewoon doen voor jou!

De gemakkelijke teelten

Er zijn vele soorten groenten die volledig zelfbestuivend zijn en waarvan je heel gemakkelijk zaad kan oogsten. De kwaliteit kan je zelf bepalen door de mooiste en dikste vruchten opzij te houden, of de planten met de door jou gewenste eigenschappen te kiezen als moederplant.
Zo kan je variëteiten kweken die perfect zijn aangepast aan jouw omstandigheden en manier van werken.

Tomaat

Een voorbeeld van een heel eenvoudige groente om zelf zaad van te winnen is de tomaat. Je laat enkele mooie tomaten van een goed ontwikkelde plant afrijpen aan de struik. Daarna pluk je deze, je haalt de zaadjes uit de tomaat, spoelt het slijmerig omhulsel eraf en laat de zaadjes drogen op een houten plankje.

Veel meer houdt de oogst van tomatenzaad niet in en je hebt je eigen voorraad zaad voor het komende jaar.

Erwten

Hetzelfde geldt voor erwten. Ook deze groente is een perfecte zelfbestuiver. Je selecteert een deel peulen die mooi gegroeid zijn en laat deze hangen tot ze heel goed rijp en droog zijn. Daarna moet je ze enkel oogsten, uit de peul halen, enkele dagen in de diepvries leggen en koel, droog en donker bewaren. En klaar is Kees!

Zo zijn er nog wel meer groentesoorten waarvan het oogsten van goed zaad eigenlijk niet veel inhoudt.

Maar het kan zelfs nog eenvoudiger!

Laat het werk voor je doen

Heel veel groenten en kruiden die je vaak gebruikt in de keuken, kan je ook zichzelf laten uitzaaien.

Als groente is Nieuw-Zeelandse spinazie het perfecte voorbeeld. Wanneer je probeert om deze plant zelf te zaaien met aangekocht zaad, is de kans groot dat het niet gaat lukken.

Als je de plant in het najaar echter gewoon op het teeltbed laat liggen, dan kiemt er gigantisch veel zaad in het voorjaar. Hieruit kan je de beste plantjes kiezen die je oppot of direct uitplant op hun definitieve standplaats.

Ook sla, dille, rucola, kervel, koriander en vele andere groenten en kruiden vormen zaad en zaaien zich lustig uit als je ze de kans geeft.

Dir principe hebben we verder uitgewerkt in ons systeem van ‘Wandelende Kruiden’. Hierover kan je meer lezen in dit artikel: Wandelende kruiden.

Betere, sterkere planten

Het lijkt misschien ongeloofwaardig of vergezocht, maar ik heb het al van verschillende mensen gehoord: groenten die zichzelf uitzaaien zijn altijd sterker, mooier en beter bestand tegen plagen en ziektes dan degene die wij zelf uitzaaien.

De reden hiervoor is, denk ik, dat zaadjes zelf goed aanvoelen wanneer de omstandigheden ideaal zijn en zo op de juiste plaats en op het juiste moment uitgroeien.

Besparing van tijd en moeite

Als je ertegen opziet om zelf zaad te winnen, dan kan je best gewoon beginnen met verschillende soorten planten in je tuin in zaad te laten komen. Sla, melde, rucola, dille en Chinese mosterd zijn maar enkele voorbeelden.

Neem hiervoor zaadvaste rassen, dan krijg je gegarandeerd goede nieuwe plantjes!

Lukt dit al aardig, neem dan de volgende stap en oogst zaden van enkele eenvoudige planten zoals tomaten en erwten.

Zo leer je steeds meer en lukt het oogsten van zaden steeds beter. Elk jaar kan je zo je assortiment eigen zaden uitbreiden, zonder dat het heel veel werk vraagt.