Vanaf het begin hebben we geprobeerd om zoveel mogelijk vogels aan te trekken. Vogels staan hoog in de pyramide en indien je veel vogels hebt, betekent dit ook dat je veel kleinere organismen hebt. Daarnaast zijn vogels ook grote plaagbestrijders en helpen ze je in de moestuin met het opruimen van rupsen, slakken en een veelvoud aan insecten.

Haagkanten

Vogels hebben voedsel nodig in de vorm van insecten, maar ook zeker in de vorm van bessen. Door haagkanten aan te planten die veel bloesem zetten en daarna ook bes vormen sla je 2 vliegen in een klap. De bloesems trekken in het voorjaar veel insecten aan die dan de vogels als voedsel dienen om hun jongen groot te brengen. In de zomer en het najaar, sommige zelfs in de winter, zorgen deze besdragende struiken voor een nieuwe bron aan voedsel.

Voor het aanplanten werd ons verteld dat het belangrijk is om in blokken aan te planten. Hiermee bedoel ik dat je best enkele meters kers zet, dan enkele meters meidoorn, dan enkele meters linde … En niet telkens 1 exemplaar van een soort afgewisseld met een volgende soort. Door in blokken te planten vinden vogels een geschikte plek om te broeden, iets wat ze in een te grote diversiteit aan soorten niet zo snel doen. Een ander voordeel is ook dat je extra volume en diversiteit krijgt in je randen. Verschillende soorten hebben een verschillende vorm van groei. Door in blokken te werken heb je ook een variatie in hoogte wat voor vogels ook belangrijk is.

Haagkanten (klein of groot) zijn enorm belangrijk voor je tuin en zeker indien je vogels wilt aantrekken. Door de juiste soorten aan te planten, levert je haag voedsel en nestplaats voor vele soorten vogels.

Bloeiende fruitbomen en -struiken

Een diversiteit aan fruitbomen en -struiken trekt ook vogels aan, al zij het vaak onrechtstreeks. De massale bloesem van fruitbomen trekt veel insecten aan die dan weer vogels aantrekken. In het najaar genieten vogels mee van de opbrengst, en fruit dat je laat hangen kan zo lange t ijd dienen als voedselbron. Onze bessenstruiken worden nooit volledig leeggeplukt in de zomer en dat blijkt ideaal te zijn voor vogels.

Ons hoofdpad is afgeboord met bessenstruiken. En wanneer je eind juli, begin augustus over het hoofdpad loopt, vluchten er overal vogels onder deze struiken weg. Ze doen zich tegoed aan de afgevallen bessen.

Mulch

Mulchen heeft vele voordelen voor je bodem en voor jou zelf ook, maar zeker ook voor vogels. Als je al mulcht dan weet je dit, maar vele vogels komen in de mulch krabben en wroeten op zoek naar insecten en andere beestjes. Sommige mensen jagen kippen of loopeenden in hun tuin, maar vogels doen net hetzelfde werk. Ze eten vele slakken op, alsook andere schadelijk insecten. Hierdoor helpen vogels met het onder controle houden van slakken en andere plagen.

Het nadeel is dat je mulch vaak ook op het pad terecht komt, maar hier zijn wel enkele oplossingen voor indien dit je stoort. En in het voorjaar is het opletten dat je zaailingen niet bedekt worden met verse mulch waar vogels in komen wroeten. Je mulchactiviteiten even opschuiven tot alles wat groter is, lost al veel problemen op.

Specifieke vogels aantrekken

Om ons probleem met woelmuizen aan te pakken, leken vogels ons een geschikte kompaan. Door de juiste vogelkasten op te hangen, kan je blijkbaar heel eenvoudig en snel vogels aantrekken. Ze hebben we ondertussen kerkuilen, steenuilen en torenvalken die broeden in onze nestkasten en zo helpen om het woelmuizen probleem op te lossen. En dat ze invloed hebben merken we wel degelijk.

De laatste jaren zijn er geen grote problemen meer met woelmuizen, ze zijn nog aanwezig maar ze nemen slechts een deel dat aanvaardbaar is voor ons. Het blijft geven en nemen in de tuin. De uilen en torenvalken verbruiken vele muizen in het voorjaar om hun jongen te voeden. Tijdens deze periode is de druk op de woelmuizen groot en de schade zeer gering. Maar eens de zomer begint, zijn de jongen uitgevlogen en worden er veel minder muizen gevangen. De druk op de muizen neemt af, ze bouwen hun populatie op en dit merken tegen het najaar. Tegen dan hebben we meer last van vraat door woelmuizen.

Bezoekers

We hebben een periode veel kippen verloren, waarbij mijn mama een keer een grote roofvogel bezig heeft gezien met het opeten van een kip. Daarnaast hebben we verschillende keren een grote roofvogel gezien die rondvloog over onze kippenren. We vermoeden dat het over een kiekendief gaat.

Enkele jaren geleden hadden we langs ons hoofdpad dat naar achter leid een wespennest in de grond. Op zich geen probleem, alleen lag het nest echt wel op het pad en tijdens rondleidingen was dat toch niet ideaal dat er zoveel volk passeert rakelings, door en over een wespennest. We hadden de plek afgezet zodat je moest rondlopen. Maar enkele weken later was die plek op de grond opgewroet en lagen er stukken raat op de grond. De wespen waren wel nog actief. Een week daarna zagen we een grote vogel die in de grond aan het wroeten was bij het wespennest. Na enkele bezoeken was het wespennest volledig leeg en bleef ook de vogel weg. We vermoeden dat het een wespendief was.

Duiven, Turkse tortel en bosduiven, hebben we ook ten overvloede. Zij worden echter regelmatig onder controle gehouden door andere roofvogels. Zo vinden we met de regelmaat van de klok een plek pluimen van een duif, maar is er voor de rest zelden iets te vinden.

Herkennen

Door onze lange inzet op het voorzien van voedsel en beschutting voor vogels op allerhande manieren, hebben we ondertussen heel veel vogels zitten. We hebben, met uitzondering van de uilen- en torenvalkkasten, nooit acties ondernomen om een specifieke soort aan te trekken, maar gewoon algemene maatregelen genomen. Voedsel voorzien, huisvesting voorzien en dan komen ze wel, al weet je dan niet wat er allemaal zit. Het herkennen als leek is niet eenvoudig, maar wanneer je ‘s ochtends doorheen de tuin loopt is het soms oorverdovend hoeveel vogels er aan het roepen zijn. Het is op zich wel leuk om te weten wat er allemaal rondvliegt, maar daar ben ik nog niet aan toe gekomen.

Water

Water is belangrijk voor alle leven, en zeker vogels hebben veel baat bij open water. Een reden waarom ons fruit niet opgegeten wordt door onze vogels, alhoewel we van beide veel hebben, is dat we ook veel open water hebben en vogels genoeg water hebben om te drinken. Wanneer vogels geen beschikking hebben over water dan is een oplossing om toch vocht binnen te krijgen het eten van bessen en pikken in fruit. Door vele andere bessen en open water aan te bieden is dat probleem opgelost in onze tuin. Is er een verband? Zeker weten we dit niet, maar we vermoeden van wel.

Een borrelsteen. Het lijkt iets onnozel, maar zodra je er een hebt staan zal je zien dat vogels ze graag gebruiken. Als bron van drinkwater, maar ook als plek om zich te wassen. Onze borrelsteen staat aan de ruit van de eetkamer en je ziet daar in de zomer continu vogels zich wassen en spelen in het water. Het gaat zelfs zo ver dat er soms wachtrijen zijn van verschillende vogels die in de buurt zitten en rustig hun beurt afwachten.

Enkele jaren geleden was er een koppen duiven dat vlakbij broedde en ze joegen alle kleine vogels altijd weg en gingen dan zelf op de borrelsteen in het water zich wassen en drinken.

Plezier

Vogels zorgen ook gewoon voor veel plezier in de tuin: ze zien vliegen, acrobatische trucjes uithalen, ze horen is gewoon leuk en geeft een goed gevoel. Zo konden we jarenlang een Grauwe Vliegenvanger aan het werk zien. Hij/zij vloog steeds heen en weer tussen 2 takken en ving telkens insecten tijdens de vlucht. Prachtig om bezig te zien!