Wanneer u bent ingeschreven voor mijn nieuwsbrief, krijgt u na enkele artikels een brochure waarin staat uitgelegd hoe u nu best begint met uw moestuin en hoe u te werk gaat bij de voorbereidingen.
Een belangrijk onderdeel hiervan is het bedekken van het stuk grond dat uw moestuin wordt, ongeacht de al aanwezige begroeiing. En in een vorige blogpost heb ik het bedekken zelf al eens uitgelegd omdat dit toch ook niet vanzelfsprekend is. Maar over hoe het dan verder moet is er toch veel onduidelijkheid. Ik zal proberen hier wat licht te scheppen in de duisternis en te zorgen dat er wat misverstanden uit de wereld worden geholpen.
Hoe lang wachten met planten?
Hoelang u moet wachten voordat u het bedekte stuk grond kunt gebruiken als volwaardige moestuin hangt voornamelijk van de begintoestand af. Wanneer er enkel onkruiden stonden is een éénmalige bedekking van 1 jaar voldoende (soms kan het zelfs sneller). Heeft u echter een stuk gazon of weide afgedekt, dan gaat u na 1 jaar nogmaals moeten afdekken met karton en stro en moet u in totaal 2 jaar wachten vooraleer u een moestuin kunt beginnen.
De reden hiervoor is dat grassen een dikke zode vormen. Het gras op zich is verteerd na 1 jaar, maar de wortels van gras vormen een dichte mat en deze moet ook verteerd zijn voordat u kunt planten.
Op elke regel is er echter een uitzondering en ook hier is het niet anders.
Verschillende soorten groenten kunt u veel sneller planten, in het karton en stro. Soorten die groter worden en gemakkelijk groeien zoals aardappelen, Nieuw-Zeelandse spinazie, warmoes, kolen, courgette, … kunnen al gezet worden als het karton en stro nog maar enkele maanden liggen.
Dit houdt in dat u het beste bedekt in de winter of het vroege voorjaar en dan kunt u in mei al vanalles uitplanten. Zaaien en het planten van kleine groenten zou ik nog niet aanraden maar het uitplanten van grotere planten is perfect mogelijk.
Hoe gaat u te werk?
U schuift het stro een beetje opzij en maakt met een mes een kruis in het karton. De 4 flappen karton kunt u open plooien en in het vrijgekomen stukje kunt u planten. De flappen karton plooit u terug dicht, het stro wordt teruggeschoven zodat alles bedekt blijft. De plantjes krijgen extra meststoffen van de verterende begroeiing onder het karton maar ze hebben het ook moeilijker omdat de grond nog niet optimaal is en vol zit met wortels die nog steeds actief zijn.
De opbrengst zal dus behoorlijk zijn, maar nog niet massaal zoals u in uw toekomstige moestuin mag verwachten.
Altijd karton gebruiken?
Een ander misverstand dat regelmatig terugkomt is dat mensen elk jaar opnieuw alles afdekken met een laag karton en mulch. Dit is niet nodig! Wij gebruiken enkel karton en mulch op stukken die verwaarloosd en overwoekerd zijn, of op stukken die we willen omvormen van grasland tot moestuin.
Eens het onkruid en gras weg is, gebruiken we enkel nog mulch. Wanneer u een bed afdekt met karton en compost in het voorjaar is het karton niet snel genoeg verdwenen wanneer u begint te zaaien en planten. De wortels geraken er niet door en uw planten gaan het heel moeilijk krijgen of afsterven.
Dus: het gebruik van karton is slechts nodig in de opstartfase, nadien moet u enkel nog mulchen.
Geduld is nodig
Het gebruik van karton en stro om uw moestuin voor te bereiden is een heel gemakkelijke oplossing die niet veel werk vraagt. Eenmaal het karton en stro is gelegd moet u enkel af en toe even rondlopen en alle opkomende onkruiden verwijderen. Indien het karton goed gelegd is dan zal dit niet veel zijn.
Maar een nadeel voor sommige (haastige) mensen is de wachttijd. U kunt niet verwachten dat alles én vanzelf gaat én op enkele weken is gebeurd. Het opbouwen van het bodemleven, het opbouwen van de grondstructuur en het verteren van het onkruid en gras is een traag proces – in onze ogen – en duurt toch enkele seizoenen. U moet hier rekening mee houden en weten dat u het eerste jaar nog geen volwaardige moestuin zult hebben. Sommige vinden dit juist goed, anderen zijn heel hevig en schrikken bij deze boodschap.
Nu weet u echter dat u toch al geleidelijk kunt beginnen met allerlei soorten groenten, dus nu zal iedereen wel tevreden zijn :-).
Heeft u ook nog vragen over het bedekken met karton en stro , of weet u niet goed hoe verder te gaan na het bedekken? Laat het weten hieronder in de reacties!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Gem says
Ik heb een stuk op mijn moestuin…..ik start dit jaar daar voor het eerst…..met flink wat onkruid.
Ik wil dat bij gebrek aan karton gaan bedekken met een flinke laag
krantenpapier en daarop weer
tuinaarde.
Kan dat ook?
Guy Barré says
Ik ga er niet volledig mee akkoord dat je zo lang moet wachten voor je kan moestuinieren.
Het klopt dat gras vrij makkelijk vergeelt en afsterft. Op dat moment komen er massa’s microben erop af die het overgebleven wortelgestel ook zullen aanpakken. Deze wortels bieden nog de voorlopige structuur aan je bodem.
Dit jaar heb ik 25 are met dikke graspollen.
Meteen karton erop, en dan gebeurd meestal de grootste fout dat de nieuwe laag de grond niet raakt.
1 Als je grassen of onkruiden al kan snijden, tot tegen de grond, heb je al mulch
2 leg je korton tegen de grond, zo dicht mogelijk, zo gaat het proces vlugger, voorkom dat je karton als het nat is geworden gaat krullen of ombuigen, leg er een gewicht op.
3 water het toch af, laat het dan naar het midden komen.
Als je toch weet op welke plaatsen je bijvoorbeeld voorgezaaide knolselder in je nieuwe bed gaat zetten, spit dan een plaatsje zachtjes om en leg je karton er over. Laat dat rusten tot op het moment dat je moet planten.
Een andere optie is een kruis snijden in het karton en op het vergeelde gras je knolselder te zetten met wat extra tuingrond rondomrond zodat grassen niet de kop op kunnen steken. Het klopt dat er worteldruk is en je eerste oogst zal misschien iets minder zijn, maar je hebt wel oogst.
(Voorgaande 2 alinea’s gaat over bedden waar al 1 maand karton lag)
@GEM
Krantenpapier met daarop weer tuinaarde kan. Zeker voor je onkruid te onderdrukken. Maar weer, probeer eerst onkruiden te snijden (probeer zaad te vermijden) en heb je meteen mulch.
Ga bij het planten wel weer door je papier of karton door.
Bij het verteren van organische stof heb je stikstof nodig, plant je bovenop gaat je karton of je papier een deel van de stikstof gebruiken voor vertering, stikstof die je plant misschien nodig heeft.
Voorkom dit door papier te leggen, een laag droog (bruin materiaal), een laag groen materiaal, een laag compost, weer een droge laag, een groene laag, eventueel wat zachte mesten er bij tussen (geen massa’s) en dan de tuinaarde.
Iedere laag moet de voorgaande volledig bedekken. Je hoeft niet spaarzaam te zijn met materialen die je erop kapt.
Wel steeds water geven, iedere laag, anders werkt het niet.
DAN kan je rechtstreeks in je bed planten zonder wachten.
Frank Anrijs says
Dag Guy,
je moet inderdaad niet lang wachten om te tuinieren op een nieuw afgedekt stuk. Het maken van een kleine opening en daarin planten kan echter maar met een beperkt aantal soorten. Echt zaaien en erwten en bonen planten is niet mogelijk.
Het blijft het eerste jaar toch een beetje een mini-moestuin. Het versnellen van het proces gaat inderdaad wanneer je een stukje omspit. Hierin kan je direct planten en dan mulchen of zoals u zegt eerst afdekken met karton en enkele weken later beplanten.
Maar dan wordt het wel arbeidsintensiever en vraagt het meer input van de tuinder.
Groeten,
Frank
Frank Anrijs says
Dag Gem,
het is zeker mogelijk om krantenpapier en tuingrond te gebruiken, maar ik vind dat hier toch enkele belangrijke nadelen aan zijn.
Krantenpapier bevat enorm veel inkt, of dit schadelijk is durf ik niet met zekerheid zeggen, maar mijn voorkeur gaat uit naar bruin golfkarton. Wanneer je een laag krantenpapier met tuingrond belegd, moet je zoals Guy al zei, zeker doorheen het papier planten, anders zin de beschikbare ruimte, mineralen, … te beperkt en gaat de plant in problemen komen.
Een vraag die bij mij opkomt is dit: waarom wilt u met tuingrond bedekken? Dit bevat veel onkruidzaden en u verlegd het probleem alleen maar. Het papier houdt het onkruid tegen, maar de miljoenen onkruidzaden in de tuingrond gaan massaal uitkomen zodat het papier zijn effect verliest. U moet eigenlijk zorgen dat u altijd eindigt met een mulchlaag zoals stro, compost, houtsnippers, …
Vriendelijke groeten,
Frank
Sara says
Zou het ook zinnig zijn als je geen geduld hebt om bv:
met de spitvork de wortels van grassen los te maken zodat je ze er kan uithalen, dan groen snoeisel van bv gras, brandnetels, heermoes,… op de aarde te leggen en er dan stro over te leggen? Of is karton in de eerste fase altijd een must?
Groeten,
Sara
Guy Barré says
Persoonlijk geloof ik in karton als wondermiddel.
Ik weet niet wat voor gras je hebt. Op mijn nieuw veld heb ik dikke pollen gras, die helemaal niet makkelijk los te maken zijn.
Op sommige stukken heb ik het gras afgestoken, en nadien losgewerkt met een spitvork, drietand erdoor en nog en eens met een hark om de kleine brokken te breken (heb klei-zandgrond). Dit is allemaal arbeidsintensief, ik hoef voorlopig geen abonnement bij de fitnes, ik heb me eraan kromgewerkt. Maar om dit jaar een mooie oogst te hebben moest ik dingen kunnen zaaien in volle grond, mijn living is te klein om alles voor te zaaien in potjes.
De stukken die met karton zijn afgewerkt zijn véél minder arbeidsintensief. Je kan er altijd een stuk door snijden en de grond eronder wat loswerken, grassen snij ik eruit, de rest dek ik weer af met mulch allerhande.
Het probleem met gras gewoon mulchen is dat het makkelijk weer doorkomt, zo heb ik het vorig jaar ervaren. Dan heb je een mooie laag mulch nodig, die niet altijd voor handen is.
jan dheedene says
hallo Frank
Ik zit met heel wat kweekgras dat nu de kop op steekt. Heel moeilijk uit te trekken want meestal blijven de wortels gewoon zitten. En als de wortel dan toch meekomt dan trek ik een groot stuk aarde los wat natuurlijk niet bevorderlijk is voor de kleine plantjes die moeten blijven staan. Kortom, zou ik die kweek niet best zijn gang laten gaan om dan volgend jaar te spitten en alle kweek grondig te verwijderen?
Guy Barré says
Spitten is zeer arbeidsintensief en eigenlijk niet zo suppergoed voor je bodem en zijn micro-organismen. Ik las hier op de site nog het belang van deze organisemen.
Ik raad je riek te pakken, overal eens losmaken, dan je gras te snijden tot tegen de grond, karton erop, gras daar bovenop. waar je wil planten steek je door het karton. Wil je zaaien, zou ik gras afsteken, de grond losmaken, zaai en leg karton naast je zaaivoor.
Frank Anrijs says
Dag Jan,
het is bijna onmogelijk om alle kweek te verwijderen. Wij blijven het uittrekken, zo goed of slecht als gaat. Wel is het zo dat wanneer je enkele jaren mulchd de planten in de mulchlaag gaan wortelen. Hierdoor kunnen ze veel gemakkelijker verwijderd worden.
Het is eigenlijk een kwestie van volhouden, na enkele jaren heb je de strijd gewonnen en geeft de plant uitgeput op 🙂
Groeten,
Frank
Guy Barré says
ff apart
Ik had vorig jaar wonderen met gemengde mulch.
alle bladafval van onder hazelaars, van accaciaboomjes (stikstofbinder), gedroogde grassen, gazon van de geburen, afgevallen beukenblad, opkuis van de hortensia’s, sedums, viburnums, varens (en ik dacht dat daar potas in zit?) netels erbij bovenop. Deze mengeling ga me op het einde van het seizoen de bijna typische bosgrond. Ik had er veel arbeid ingestoken om alle mulch te verzamelen. Mijn berlingo heeft vorig jaar ettelijke malen van onder tot boven volgestoken met zakken mulch, maar met zere mooie resultaten. Stukken waar geen mulch of enkel wat gazon van de buren op terecht kwam deed het minder goed. Meer water geven, meer onkruid wieden, minder groei die natuurlijk van verschillende factoren afhangt. Maar wat zeer duidelijk was, was waar mulch was het beter deed onder een volle zomerzon en veel meer bodemleven bevatte, van schimmels, wormen, tot insecten.
Kortom een mengeling van bruine en groene materialen doet wonderen volgens mijn ervaring.
Guy Barré says
Frank,
Ik las op het net dat soms ook schapenwol gebruikt wordt als mulch.
Hoe zit het dan met mensenhaar?
Kan ik de plaatselijke kapper zijn afvalberg mee helpen verminderen door zijn afval op mijn veld te gebruiken (lees wel, niet gekleurd haar)
Ik meende gelezen te hebben dat haar werd gebruikt bij olie-rampen omdat het vetten opslorpt, dus het heeft een bepaald nut. Composteren of gebruiken als mulch dus?
Frank Anrijs says
Dag Guy,
ik persoonlijk zou haar eerder composteren dan echt als mulch te gebruiken. Wanneer je het composteert moet je het goed open spreiden en niet in dikke plukken samenhouden want dan gaat het niet goed verteren.
Op zich geen slecht gedacht om haren in de composthoop te steken, hou divers uw uitgangsmateriaal, hoe diverser én beter de samenstelling van uw compost!
Groeten,
Frank
Heidi says
Dag Frank, ik begin er dit jaar aan, in het verleden in samenwerking met Lieven David al met karton en afdekken gewerkt in zowel moes als siertuin, met groot succes. Nu zijn we verhuist naar het hoogste gedeelte van het land en hier heb ik stenige grond waar tot voor de winter nog werken met oa graafmachines op doorgegaan zijn dus aarde is niet in topconditie waar ik eetbaars op wil kweken (32m²). Ongewenste kruiden zijn er niet veel, wat kweek, een rabarberplant en nog wat sierplanten van het vroegere bloemenperkje dat er was. Er is wel wat aarde bij gegooit door de mannen van de graafwerken, dat lijkt nu een beetje om ‘natte cement’, heel zwaar en kleverig. Enkele concrete vragen: is het zinvol om grondverbeteraar (vivimus) of lavameel of iets anders uit te strooien voor ik ga afdekken? Aangezien ik stro moet aankopen maar paardenstalmest massaal gratis kan halen, is dat ook goed als afdekmiddel (de paarden krijgen regelmatig vers stro want zit zeker evenveel stro als uitwerpselen in). Zo ja, gebruik ik dat dan even dik (30cm). Dankjewel!
Frank Anrijs says
Wij gebruiken nooit rechtstreeks mest als mulch, we laten dit altijd eerst composteren. Ik kan u hierin dus geen advies geven, misschien dat iemand anders hier ervaring mee heeft?
Joyce van den Ende says
Beste Frank,
Is het slim om in plaats van stro compost te gebruiken? Of maakt dit niks uit?
Vriendelijke groet
Joyce vd Ende