Het weer legt alle werk in de tuin weer stil, tijd genoeg om nog wat te lezen over het hoe en waarom van Natuurlijk tuinieren.

Wat mij opvalt aan de vragen en problemen die ik meestal krijg is dat er veel onduidelijkheid is over hoe je moet starten. Velen weten wel dat je uw stuk grond kunt afdekken met karton en daarop een soort mulch – meestal stro.

Maar hoe het daarna verder moet is blijkbaar dikwijls een groot vraagteken.

Ik heb stro en karton gelegd in het najaar, maar hoe ga ik nu verder?

Allereerst moet u weten dat het bedekken met karton en stro een heel efficiënte en arbeidsarme oplossing is, maar ook een trage oplossing. Het is een beetje afhankelijk van de soorten onkruid die er gestaan hebben op het afgedekte stuk, maar dikwijls is nog niet alles weg en verteerd na 1 seizoen.

Zeker wanneer u een stuk gazon afdekt en wilt gebruiken als moestuin, moet u na 1 jaar nogmaals alles bedekken met karton en stro. Na ongeveer 1,5 tot 2 jaar is ook de graszode verteerd en hebt u een perfecte grond om uw moestuin op te starten.

Begrijp me niet verkeerd, u moet geen 2 jaar wachten om te beginnen met groenten kweken! U kunt al op sommige plaatsen het stro openmaken en hier al planten. Maar wanneer u in een beddensysteem met een dikke compostlaag als mulch wilt werken, gaat dit niet zolang er nog onkruiden en graszoden aanwezig zijn.

Hoe dan wel?

U heeft uiteindelijk verschillende keuzemogelijkheden, afhankelijk van op welke manier u groenten wilt kweken:

1. Verspreid over een oppervlak zonder duidelijke bedden en paden, eerder in groepen (gemulchd met stro of houtsnippers)
2. Op permanente bedden, gemulchd met compost

Wanneer u voor de eerste optie kiest, kunt u snel beginnen en moet u het minste werk verrichten. U kunt in het vroege najaar uw grond afdekken met stro en karton, ongeacht welke onkruiden er staan – struiken en kleine bomen moet u wel verwijderen natuurlijk.

In het voorjaar kunt u al planten op dit afgedekte stuk, zaaien is nog niet mogelijk, al is dit een beetje afhankelijk van de grond. Wanneer u een stuk grond heeft afgedekt met maar een beetje onkruid waar nooit veel op gelopen is, dan kunt u hier ook al zaaien en zal de grond los en onkruidvrij zijn.

Indien u echter een stuk woeste grond of een stuk gazon heeft bedekt, dan is het een ander verhaal. Deze onkruiden (ook grassen) hebben grote reserves en kunnen langer weerstand bieden tegen de verterende micro-organismen en het gebrek aan licht. Hier gaat u zoals eerder gezegd langer moeten wachten op een onkruidvrije en rulle grond.

Het planten van plantgoed zoals kolen, Nieuw-Zeelandse spinazie, pompoenen en courgettes is geen probleem. Het zaaien van wortels, erwten, … gaat wel moeizaam verlopen en is in het eerste jaar af te raden.

Optie 2

Wanneer u met permanente bedden-systeem wilt werken, kunt u best uw grond voor voldoende lange tijd bedekken – meestal langer dan enkele maanden. Wanneer u onder het stro enkel bruin-zwarte, losse grond vindt, kunt u het stro verwijderen (het karton is al verteerd) en uw bedden aanleggen.

Sneller kan echter ook, dan moet u wel nog een laatste keer spitten of frezen om uw grond onkruidvrij en losser te krijgen. U kunt dan gewoon uw grond omspitten of enkele keren frezen waarna u uw bedden aanlegt. De fase van afdekken met karton en stro slaat u gewoon over. Na het spitten of frezen moet u wel direct alles bedekken – de bedden met bv. compost en de paden met houtsnippers. Anders komt er direct overal terug een veelvoud aan onkruid te voorschijn.

Er zijn wel enkele belangrijke nadelen verbonden aan het spitten en frezen:

• Wortelonkruiden worden door het frezen in kleine stukjes gehakt en zo vermenigvuldigd en verspreid. Probeer zoveel mogelijk wortels van kweek, brandnetels en andere woekeraars te verwijderen tijdens en na het frezen.

• Het bodemleven krijgt een ferme tik door het omkeren van de bodem. Micro-organismen sterven massaal af, regenwormen worden in stukken gehakt bij het frezen en de o zo belangrijke schimmeldraden in de bodem worden vernietigd.

Gelieve toch even stil te staan bij deze argumenten vooraleer u uw frees in gang zet of uw spitvork uit uw tuinkot haalt.

Uw situatie

Wat u dus nu moet doen hangt van verschillende factoren af: hoelang heeft u al afgedekt, wat was de onderbegroeiing, volgens welk systeem wilt u groenten kweken, … Ik kan dit moeilijk voor u beantwoorden.

2. Is karton wel goed om de bodem te bedekken?

Karton is een afvalproduct en de recyclage hiervan kan niet slecht zijn. Het is een belangrijk principe van permacultuur om systemen te ontwerpen waarbij het afval van één systeem nuttig kan gebruikt worden in een ander systeem.

Wel moet u opletten dat u het juiste soort karton gebruikt. Het bruine golfkarton – dat voor 98% van alle verpakkingen wordt gebruikt – is vrij van chemicaliën en kan perfect gebruikt worden in de tuin. De lijmen die hiervoor gebruikt worden zijn gebaseerd op zetmeel en de inkten om letters en cijfers mee te drukken zijn waterinkten.

Verwijder alle nieten, plakkers en etiketten en u bent klaar om de grond af te dekken. U kan dit soort karton vastkrijgen bij fietswinkels, elektro-zaken, klerenwinkels, … Ga gewoon langs en vraag of ze karton teveel hebben dat u regelmatig wilt komen ophalen.

Zodra karton kleuren bevat of wit is, dan zijn er chemicaliën in het spel en mag u ze niet gebruiken.

Trap het onkruid plat, leg het karton erbovenop en bedek dit karton dan met stro, bladeren, houtsnippers, … Doordat het karton afgedekt is, blijft het vochtig en verteert het snel. Doordat het de bodem ook mooi vochtig houdt en dienst doet als voeding stimuleert het hierdoor ook het bodemleven.

3. Moet ik mijn bedden afboorden met planken?

Ik kan hierbij enkel voor mijzelf spreken. Bij ons liggen de bedden met compost afgewisseld met de paden met houtsnippers. Door vogels die in de snippers komen krabben en door het werken komen de houtsnippers soms op het bed terecht en omgekeerd.

Tijdens het opkuisen ruim ik het een beetje op maar het moet voor mij niet allemaal mooi perfect strak en gescheiden zijn. Sommige mensen gebruiken paden begroeid met gras dat ze regelmatig afrijden, en dan is een afboording aangeraden om het gras uit het bed te houden.

Ook wanneer u de paden en de bedden strikt gescheiden wilt houden, kunt u planken gebruiken, waardoor u zelfs een beetje verhoogde bedden kunt maken. Deze verhoogde bedden kunt u dan opvullen met compost zodat u direct de perfecte omstandigheden heeft om goed uit de startblokken te schieten.

Maar dit kunt u net zo goed bereiken zonder planken.

Bovendien is een belangrijk nadeel van planken – of ander afboordingsmateriaal – de hoekjes en kantjes die hier aan zijn. Hier komt gemakkelijk onkruid tussen – of het gras van het pad – en zorgt eigenlijk dat het onderhoud van uw tuin terug veel tijd en arbeid vereist. En dat is iets dat niet nodig is in uw moestuin!

De rest van de vragen wordt in een volgende post beantwoord.

Tot donderdag!

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!