Moestuinieren is ‘hot’, de verkoop van vierkantemeter bakken, kruiden, zaden en plantgoed bewijst dit. Een belangrijke reden hiervoor is het groeiende bewustzijn dat er van alles gebeurt in onze voedselketen waar we geen vat op hebben en mensen willen terug zelf hun eigen ‘gezonde’ groenten kweken.
Uiteindelijk is moestuinieren niet moeilijk. U kunt enkele slaplantjes, tomaten, selder, pompoenen en courgetten kopen in het plaatselijk tuincentrum, deze in de grond steken en u bent vertrokken. Laat een gebrek aan kennis en kunde u zeker niet tegenhouden, maar weet wel dat de de grote problemen en moeilijkheden pas achteraf komen.
Zo weten niet veel mensen dat erwten die te laat geplant worden heel veel last hebben van wormpjes, dat wortels de wortelvlieg aantrekken en dat kolen gemakkelijk luizen kunnen krijgen. Dat is iets wat pas na enkele maanden opduikt en hoe u dit moet oplossen is een vraagteken. Omdat u niet beter weet en iets wilt oogsten, trekt u terug naar het plaatselijke tuincentrum en vraagt u een ‘ecologisch’ bestrijdingsmiddel. Dat kan immers niet veel kwaad (het is toch ecologisch!), en u wilt wel iets kunnen oogsten.
Maar eens u in dit straatje verzeild geraakt bent, hangt u vast aan de bestrijdingsmiddelen en kunt u beter uw groenten in de supermarkt gaan kopen want daar zullen ze een stuk gezonder zijn.
Er is een andere manier om uw planten ziekte- en plaagvrij te houden, het is een tragere maar wel een duurzame manier die u later nog vele andere voordelen oplevert.
Voedt de bodem en de bodem voedt de plant
Gezonde planten zijn eigenlijk een onderdeel van een natuurlijke cyclus, een cyclus die u kunt versnellen en versterken, met als eindresultaat gezonde, sterke planten en een gezonde bodem waar geen plaats is voor ‘kwaadaardige’ schimmels, bacteriën , ….
Alles in de moestuin begint eigenlijk bij een bodem die rijk is aan organische stof. Ik heb het al heel dikwijls geschreven en ik zal het blijven schrijven (u bent gewaarschuwd :-)) maar het allerbelangrijkste in de tuin dat u kunt doen is de bodem voorzien van veel organische stof.
De organische stof heeft veel bodemverbeterende eigenschappen, maar vormt ook het voedsel voor het bodemleven. En het is juist dit bodemleven dat zo cruciaal is voor planten.
Planten en fotosynthese
Iedereen heeft op school geleerd dat planten door middel van fotosynthese CO2 omzetten naar O2 (zuurstof). Dat er ook nog andere stoffen gevormd worden bent u misschien vergeten, maar een heel belangrijk onderdeel van dit proces is de vorming van glucose, een suiker.
Deze glucose wordt in de plant gebruikt voor allerhande processen, maar slechts 50% wordt verbruikt door de plant. De andere 50% wordt via de wortels uitgestoten. En dit is zeer belangrijk. Want zonder deze uitstoot van suikers zou een plant niet lang kunnen overleven.
Naast de suikers worden ook eiwitten en koolhydraten uitgestoten en dit noemt men in wetenschappelijke taal ‘exsudaten’.
Misschien bent u actief in de keuken of misschien bent u actief in het opeten van wat er uit de keuken komt, maar een mengeling van suiker (glucose), ei (eiwitten) en meel (koolhydraten) vormt …
… de basis voor koekjes, taarten en ander lekkers.
U kunt de relatie tussen de exsudaten en het bodemleven hiermee vergelijken. Vanzelfsprekend komen er massaal veel bacteriën, schimmels, nematoden, protozoa, … op deze lekkernij af.
Belangrijke voordelen
De aanwezigheid van deze grote hoeveelheid van bacteriën, schimmels, nematoden, protozoa, … heeft verschillende voordelen:
- De plant trekt enkel goede bodemorganismen aan. Wanneer deze goede organismen alle beschikbare ruimte innemen is er nog weinig plaats over voor slechte bacteriën, …
- Het ondergronds voedselweb is een harde wereld. Een nematode eet bv. elke dag ongeveer 10 000 bacteriën. Een deel wordt verbruikt door de nematode, de rest wordt uitgepoept. De poep bevat veel voedingsstoffen in een beschikbare vorm voor de plant. De wortels nemen deze stoffen op en halen dus hun voordeel uit een rijk en divers bodemleven in de buurt.
- Een plant die voldoende voedingstoffen vindt, gaat goed groeien, sterk en gezond zijn en dit ook uitstralen bovengronds. Plaaginsecten zullen niet snel geneigd zijn om zo’n plant aan te vallen.
Slechts één basisvoorwaarde
Alles wat hierboven staat uitgelegd mag dan zeer eenvoudig lijken, er moet wel aan één belangrijke voorwaarde voldaan zijn in uw tuin. En deze voorwaarde is een allesomvattende zorg voor uw grond.
En met alles omvattend bedoel ik ook verschillende dingen:
- zeer veel organisch materiaal toevoegen
- nooit spitten
- geen meststoffen gebruiken
- overvloedig mulchen
- geen bestrijdingsmiddelen gebruiken
- …
Bij alles wat u doet in uw moestuin, MOET de zorg voor uw bodem op de eerste plaats komen.
Bij alles wat u doet in uw moestuin MOET u zich afvragen: ‘Heeft dit positieve of negatieve gevolgen voor mijn bodem en bodemleven?’
U moet geobsedeerd zijn door de drang om uw bodem te verbeteren. Het toevoegen van organisch materiaal moet jarenlang uw eerste bekommernis zijn, alles mulchen een erg dichte tweede.
Het maakt alles veel eenvoudiger
Een moestuin met een bodem rijk aan organisch materiaal heeft bijna automatisch een goede structuur en een rijk en divers bodemleven.
En dit levert dan op zijn beurt gezonde, mineraalrijke planten die veel minder gevoelig zijn voor plagen en ziekten.
Begin dus niet met u te focussen op uw groenteplanten, maar concentreer u op uw bodem.
Het is de bodem van waaruit alle leven voortkomt en het is de bodem waaruit uw gezonde groenten moeten komen.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Christine says
http://www.plantaardigheden.nl/plant/beschr/gonnve/citroenmelisse.htm
Frank , lees het laatste zinneke bij : gebruik……… wie weet helpt het, maar dit jaar zal het wel te laat zijn.
Verwijder mijn bericht maar , want dat staat hier feitelijk niet op zijn plaats, ik moest alleen aan u denken als ik het las.
Frank Anrijs says
Dag Christine,
bedankt voor je bericht, het staat zeker op zijn plaats. Overal mogen opmerking, bemerkingen en zeker adviezen geplaatst worden!
Het heeft me zelfs op het idee voor de blogpost van morgen (5-09) gezet.
Dubbel bedankt dus 🙂
Groeten,
Frank