Dikwijls wordt mij de vraag gesteld om eens wat meer informatie te geven over het beginnen van een natuurlijke moestuin. Maar het probleem hierbij is dat het begin dat ik voor ogen heb, niet echt het begin is dat mensen willen horen. Mijn begin is het observeren van uw tuin gedurende een volledig jaar. Zo gaat u bij het aanleggen de meeste dingen al direct juist doen!

Het eerste wat er moet gebeuren in uw nieuwe moestuin is dus niet uw frees ingang trekken of uw spa in de grond steken. Het allereerste en allerbelangrijkste is observeren 🙂

Observeren van de tuin

U begint met te observeren, te kijken naar wat er allemaal al aanwezig is in de tuin, naar bestaande structuren, openingen, windrichtingen, zon-inval, schaduw van hagen en schuttingen, locatie van het tuinhuis en uw huis, de paden, …

U kunt niet aan natuurlijk tuinieren doen in een stukje van uw tuin. Het is eigen aan natuurlijk tuinieren dat alles samenhangt en dat uw ontwerp dan ook rekening houdt met alle onderdelen en zo manieren vindt om deze zo harmonieus mogelijk te laten samenwerken.

Enkele voorbeelden:

• Kippen in de boomgaard: de kippen ruimen afgevallen fruit en plaaginsecten op. De bomen geven schaduw aan de kippen in de zomer en zijn een bijkomende voedselbron voor de kippen.
• Een kleine vijver of poel in uw tuin heeft vele voordelen:
• opvang van overvloedige neerslag
• Water om de tuin te sproeien
• Een habitat voor kikkers en padden die op hun beurt slakken bestrijden
• Water is heel belangrijk voor alle leven en een kleine poel wordt dan ook als drinkplaats gebruikt door allerhande organismen.
• …

Belangrijk hierin is ook te beseffen dat door verschillende onderdelen samen te voegen deze elkaar versterken en een meeropbrengst opleveren.

Zo krijgt u van uw kippen niet enkel eieren en van uw fruitbomen niet enkel fruit, maar leveren de bomen belangrijke schaduw in de zomer, een andere bron van eten voor uw kippen en zorgen uw kippen voor het opruimen van gevallen, rottend fruit, houden ze de begroeiing onder de bomen onder controle en verwijderen ze plaaginsecten.

En dit samenspel vindt u op alle niveaus terug: combinaties tussen verschillende planten in de tuin, combinaties tussen dieren en planten, strategische plaatsing van struiken, juiste oriëntatie van uw tuin ten opzichte van de wind, zon en locatie, ….

Het is dus heel belangrijk om in het begin veel nauwkeurige observaties te doen, zodat u een stap verder alles juist in elkaar kan passen en direct goed begint. Na enkele maanden uw struiken uittrekken en uw bedden anders leggen gaat immers niet.

Wel opletten, tijdens deze fase van observeren moet u enkel kijken, voelen en ruiken. U moet nog niets plannen, nog niets bedenken over hoe u het wil doen: enkel observeren.

Buiten de eisen en de mogelijkheden die het terrein biedt, moet u rekening houden met de andere gebruikers van de tuin. Ook hun wensen en verwachtingen moeten genoteerd worden, ook zij moeten zich goed voelen in de uiteindelijke tuin.

Het ontwerpen zelf

Wanneer u alle observaties en wensen op papier heeft gezet, kunt u beginnen met het ontwerpen zelf. Probeer altijd verbanden en meerwaarde te zoeken tussen verschillende situaties en gebruik wat er aanwezig is.

Enkele zaken waar u zeker rekening moet houden zijn:

• Tuin juist oriënteren, probeer zoveel mogelijk licht en zon te vangen. Dit gaat het beste met een zuidelijke oriëntatie.
• Scherm de tuin af van de koude wind, deze komt hoofdzakelijk uit het noordoosten. Hou hiermee rekening bij het inplanten van hagen, struiken en vaste structuren zoals een tuinhuis of een compostruimte.
• Probeer zoveel mogelijk warmte te vangen. Door de zuidwestkant van de tuin open te laten kan de warmte en de warme wind gemakkelijk in de tuin binnen. Maar zorg er wel voor dat deze warmte niet los door uw tuin blaast maar dat u hem ook opvangt aan de noordoostkant van uw tuin zodat u een micro-klimaat creëert.
• Gebruik zuidelijke muren om klimplanten of fruit tegen te laten groeien
• Plaats op de juiste plaatsen langs uw terras bomen. In de winter valt het blad en kan de zwakke zon u verwarmen tot het begin van de zomer. Eens de zon heel sterk wordt, is ook de kruin van de boom volledig dicht en geeft hij een zalige schaduw – beter dan een parasol! – op uw terras. (Gebruik hiervoor bomen die niet te hoog worden of die u gaat knotten of leiden.)

Bij het ontwerpen moet u altijd beginnen met de grotere structuren en elementen en zo naar steeds kleinere details toe werken. Anders verliest u het overzicht en gaat u op het einde niet tevreden zijn over het resultaat.

Begin dus eerst met de ligging van uw moestuin, met de oriëntatie en met de inplanting van uw tuinhuis, compostruimte en andere structuren zoals paden.

Werk daarna aan de grotere randen zoals bomen, hagen en struiken en eindig dan pas met details zoals welke soorten, hoeveel en welke bestrating of mulch u gaat gebruiken in de tuin.

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht