Hoe ik er ben terecht gekomen weet ik niet meer, maar op mijn zoektocht naar gelijkgestemden stuitte ik een tijd geleden op de naam Charles Dowding. Deze man is al 30+ jaren bezig met tuinieren, en dan nog voornamelijk tuinieren zonder spitten en op natuurlijke wijze. Hij schrijft al lang vele artikels, waaronder ook artikels voor een permacultuur tijdschrift.
Naast tuinieren in zijn eigen tuin, geeft hij ook cursussen, kort en lang, waarin hij mensen laat kennis maken met zijn manier van tuinieren. De laatste jaren heeft hij ook verschillende boeken geschreven, nu is hij aan het werken aan een veelbelovend boek met de titel: Gardening Myths. Het komt uit in februari 2014, en ik denk dat ik één van de eersten zal zijn om het te lezen :-).
Waarom ben ik zo enthousiast? Wel, ik heb recent een boek van hem gekocht en gelezen en ben eigenlijk blij verrast over de inhoud.
Charles Dowding’s Vegetable Course
Charles Dowding’s Vegetable Course is een goede 200 blz. dik met veel foto’s. Gelukkig blijft de tekst het belangrijkste, iets wat ik soms wel mis in nieuwe tuinboeken.
Hij start van het gegeven dat tuinieren eigenlijk redelijk arbeidsarm en ‘gemakkelijk’ kan zijn wanneer je het op dezelfde manier als hij doet. En hij begint al direct met het promoten van niet spitten en zaaien op de juiste momenten. Later komt hij nog uitgebreid terug op deze 2 punten en legt hij ook uit waarom juist deze 2 elementen cruciaal zijn in een succesvolle tuin.
De opbouw van het boek is logisch, in het begin gaat het over het voorbereidende werk, maar hier verrast hij mij al direct omdat hij niet over spitten of frezen spreekt maar over afdekken en mulchen! Dat is ook de eerste keer dat dit zo expliciet in een tuinboek staat neergeschreven!
Daarna gaat het verder met een – beknopte – jaarkalender, een hoofdstuk over de juiste gereedschappen waar hij praat over een zeis en koperen werktuigen en geen enkel mechanisch werktuig beschrijft, wederom niet echt standaard. Weeral extra punten gescoord -).
Het volgende hoofdstuk wordt het principe van no-dig (niet spitten) uitgebreid aangepakt. Wat heel goed is, is de vergelijkende proef die hij blijkbaar al vele jaar volhoudt. Hierin heeft hij twee bedden, één waarin jaarlijks wordt gespit, het ander dat enkel gemulched word maar niet bewerkt.
Hij beschrijft de verschillen in groeisnelheid doorheen het seizoen, onkruiddruk, hoeveelheid werk, … Ook houdt hij minutieus de oogsthoeveelheden bij zodat de vergelijking niet enkel op gevoel gebaseerd is. Op zijn website kan je alle gegevens raadplagen over deze jarenlange proef: Comparing dig to no-dig. Echt indrukwekkend.
Daarna gaan we verder met basisinformatie over de juiste keuze van de ligging van uw moestuin, hoe u dit kan klaarleggen door af te dekken met karton, hoe en waarmee u kunt mulchen en welke onkruiden u allemaal kunt verwachten.
Bij elke soort onkruid staat een foto, extra informatie over de manier van zaadverspreiding en hoe u het best aanpakt.
En zo gaat het verder
Natuurlijk kan in zo’n boek uitgebreide informatie over compost en composteren niet ontbreken, net zoals zelf zaad oogsten, zelf zaaien en verspenen ook heel belangrijk is in een natuurlijke tuin.
In een doorsnee boek over groenten krijgt u lange opsommingen van soorten met alle gegevens over plantafstanden, bemesting, grondkeuze, …. Niet hier. Hij bespreekt wel een hele hoop planten, maar beperkt zich tot informatie over het zaaitijdstip, oogsttijdstip en geeft korte tips over het uitplanten.
Op vlak van bemesting ligt hij over de hele lijn op mijn manier van denken: een goede bodem zorgt voor de rest.
Ook zijn advies bij combinatieteelt is gelijklopend aan dat van mij. De voorgestelde combinaties werken zelden, het is veel beter om van alles door elkaar te zetten, samen met bloemen en kruiden.
Wat ook benadrukt wordt in het boek is de kans op een na- en voorteelt. Verschillende voorbeelden worden behandeld, zodat u zelf gemakkelijk aan de slag kan.
Bestrijding?
Ook het thema bestrijding gaat de schrijver niet uit de weg. Zijn oplossingen zijn heel simpel. Allereerst moet u zorgen dat u de groeiperiodes van een groente respecteert. Wanneer u een plant zaait buiten zijn seizoen gaat hij niet optimaal groeien en een gemakkelijke prooi zijn voor plagen en ziektes.
Daarnaast moet u ook zorgen voor een gezonde bodem, waar dan weer gezonde planten op groeien. Deze zullen niet snel het slachtoffer worden van insecten, maar Charles Dowding benadrukt wel dat er altijd een beetje schade zal zijn. Immers zijn er luizen nodig als voedsel voor de lieveheersbeestjes, en zijn er rupsen nodig als voedsel voor de vogels!
Op het einde worden nog de ’10 belangrijkste groentesoorten’ uitgebreid besproken.
Conclusie
Tijdens het lezen heb ik enkele keren gedacht dat het een boek is dat ik geschreven zou kunnen hebben. Veel van zijn manieren, gedachten en overtuigingen lopen volledig samen met de manier waarop wij in Yggdrasil werken. Maar ik vind dat hij in verschillende punten niet ver genoeg gaat. Zijn manier van combineren ligt nog te dicht bij de klassieke teeltwissel, ook het mulchen gebeurt enkel met compost, terwijl andere materialen een enorme verrijking kunnen zijn en het ook veel eenvoudiger maken om zelf in voldoende mulch te voorzien.
Een ander nadeel is dat er veel besproken wordt in het boek, maar alles wordt redelijk oppervlakkig behandeld. Het is en blijft natuurlijk een boek van 200 blz., niet één van 600. Daarom blijf ik voor sommige dingen toch op mijn honger zitten.
Maar hij zegt het reeds in zijn inleiding, het boek is een overzicht en dient als inleiding op het zelf tuinieren. Hij wil vooral aantonen dat er een andere manier van tuinieren bestaat, en daar is hij uitstekend in geslaagd.
Meer informatie: Charles Dowding’s Vegetable Course.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
woudy says
Alles van Hazelip lijkt ook exact zoals uw systeem. Jaren 90 is dat. Lawton is ook goed. Dit boek kende ik nog niet, merci voor de feedback.
Frank Anrijs says
Graag gedaan 🙂
Marc says
Frank, het verwonderde mij dat het resultaat van de opbrengst na 5 jaar niet zo heel veel verschil maakt qua gewicht.
Frank Anrijs says
Dag Marc,
het verschil is niet gigantisch groot, maar u moet er natuurlijk wel rekening mee houden dat het veel minder werk en tijd kost! Er is minder onkruid, de compost moet niet ingewerkt worden, de grond niet elk voorjaar omgespit, …
Indien u dat bij de opbrengst bijtelt dan is het al een veel groter verschil 🙂
Groeten,
Frank
Marc says
Inderdaad, goed opgemerkt Frank.
annette says
Hoi Frank, grappige uitdrukking: op je honger zitten, wat betekent dat?
Verder weer een inspirerend artikel! Bedankt daarvoor,
grts
Annette
Judith Postelmans says
Ja, de uitdrukking op zijn honger blijven (zitten), met de betekenis ‘niet voldaan zijn’ is standaardtaal in België. Uitdrukkingswijzen zoals ontgoocheld zijn, teleurgesteld zijn, onbevredigd zijn, niet aan zijn trekken komen, die min of meer dezelfde betekenis hebben, zijn standaardtaal in het hele taalgebied.
Olga says
Dag Frank
Ik ben een groot voorstander van niet spitten, karton afdekken en mulchen. Ook combinatieteelt gebruik ik(maar nog niet alles door elkaar). Ik heb n vraag. Op de warmoezerij Wolfslaar Facebook : warmoezerij Wolfslaar) heb ik winterrogge als groenbemester gezaaid. Hoe ga ik dat straks eind febr doen zonder spitten? Ik wil dat stuk grond gaan gebruiken. Heb je n tip? Alvast bedankt hoor
Groetjes olga
Frank Anrijs says
Dag Olga,
ik ben niet volledig tegen spitten, indien het enkel voor de opstart is en beperkt blijft tot een éénmalige activiteit.
Dit systeem is daarom moeilijk te combineren met groenbemesters zoals winterrogge.
Ik zou in uw plaats de grond nog één maal omspitten, afdekken met mulch en dan uw spade weggooien :-).
Groeten,
Frank
Alex says
Hallo Frank,
Na anderhalf jaar tuinieren op het principe van mulchen en alles door elkaar heen zetten van de groenten, stap ik hier van af. Waarom? Heel simpel…slakken.
Het is simpelweg niet te doen met deze beesten die op nog geen 10 cm van je zaailing een plek kunnen vinden om te schuilen. Daarom mulcht Charles Dowding ook met alles maar compost en mest en niet met stro, houtsnippers of met onkruid. In Engeland (slakkeneiland) is dit ook gewoon niet te doen met hun klimaat en daar werkt het bij die amerikaan van Back To Eden Gardening wel. In Amerika zijn bijna geen slakken. En nadeel van alles door elkaar zetten is dat je geen netten kan gebruiken om bepaalde groentes (Kolen bijv.) kan afschermen….u zegt misschien niet nodig?….Hier was alles door de rupsen weggevreten. En als dit een heel jaar door gaat met verschillende groentes dan zakt toch wel de moed in de schoenen en begint het toch wel te knagen of dit systeem bij mij gewoon niet past omdat het klimaat en de fauna (slakken) het gewoon niet toelaten. Dus helaas is het weer schoffelen geblazen, maar nog geen slak gezien met compost en mest mulching.
Een konijn of haas laat zich ook niet foppen op 300 m2 tuin. Misschien wel op 1 ha. Hoewel ik zowel met u en charles dowding eens bent dat de bodem het meest belangrijke is en dat het gemulcht moet worden is duidelijk door de voordelen, maar niet iedereen kan dezelfde mulches gebruiken. Kijk wat bij je past en blijf openstaan voor aanpassingen in je systeem.