Bij Yggdrasil hebben we een alternatief systeem uitgewerkt voor combineren: weg van wisselteelt (wat eigenlijk een soort van mono-cultuur is), een verbetering voor de klassieke combinatie-teelt. Het maakt combineren veel eenvoudiger, je moet enkel met 4 regels rekening houden. Veel simpeler dus dan de combinatie-methode waar je een heleboel tabellen voor hebt die elkaar continu tegenspreken.
Met ons systeem van combineren ‘Schijnbare Chaos’ kan je eigenlijk niet verkeerd zijn, want het uitgangsprincipe van je groenten combineren is uiteraard dat je ze effectief gaat combineren. En het feit dat je intensief gaat combineren is al voldoende om enkele grote voordelen te behalen in je moestuin.
Wij kunnen dat uiteraard van de daken roepen, maar je moet niet zomaar aannemen wat wij vertellen 🙂 . Maar ik heb enkele jaren geleden een onderzoek gelezen dat van toepassing was op achterliggende idee van onze manier van combineren, en dit idee ondersteunde!
Het idee: combineren is het belangrijkste, op welke manier dan ook.
Het onderzoek
In het onderzoek kijkt men naar het eetgedrag van duiven. Men geeft de duiven een mengeling van erwten en maïs, in verschillende verhoudingen.
De eerste keer geeft men een mengeling maïs – erwten met een overgroot gedeelte maïs. De duiven eten enkel de maïskorrels op, de erwten blijven vreemd genoeg liggen. Wanneer men de samenstelling omkeert en een mengeling geeft met vooral erwten en een beetje maïs, blijkt dat het tegenovergestelde gebeurt. Nu worden de erwten opgegeten en blijft de maïs liggen.
Wanneer men dan als laatste proef een mengeling geeft waarbij er ongeveer evenveel maïs als erwten zijn merkt men dat er slechts met mate gegeten wordt en dat er geen duidelijke keuze is voor erwten of maïs.
Vertaling
Een duif kiest voor de gemakkelijke oplossing en eet wat hij het meeste en eenvoudigste vindt: in de eerste mengeling maïs, in de tweede mengeling erwten. in de derde mengeling is er niet echt een verschil en eet hij slechts een beetje.
Wanneer je dit vertaalt naar je moestuin, dan heb je koolwitjes, luizen en andere vliegende en kruipende insecten die op zoek zijn in je tuin naar eten. Wanneer je wisselteelt toepast, dan heb je een blok aardappelen, een blok kolen, een blok prei … Dat is wat plaaginsecten (waaronder ook vaak duiven 😉 ) graag hebben: veel eten van dezelfde soort groenten.
Gebruik je wisselteelt, dan heb je dus de eerste 2 soorten mengeling van voeder voor je plaaginsecten: duidelijk aanwezig voor je plaaginsecten, eenvoudig om op te eten.
Maar eigenlijk wil je de derde soort mengeling hebben voor je plaaginsecten: een mengeling van vanalles, waar je plaaginsecten niet goed vinden wat ze willen en waar ze dus gewoon overvliegen omdat ze niet de energie willen steken in het zoeken naar hun eten.
Natuurlijk tuin met ‘Schijnbare Chaos’
In een natuurlijke tuin met onze manier van combineren gaat alles door elkaar staan. Maar wees gerust, er zit een systeem achter dat eenvoudiger is dan je misschien wel denkt 🙂 .
Het lijkt chaotisch en dat is ook voor plaaginsecten. Ook ineens een belangrijke reden om dit toe te passen in je tuin: door zo te combineren ben je al direct van een groot deel van de eventuele belagers van je groenten verlost: zonder netten, zonder spuiten, zonder zorgen.
Uit het onderzoek blijkt ook dat het gewoon werkt, dat dieren op dat punt lui zijn en zoeken naar een eenvoudigere oplossing dan uitgebreid te gaan zoeken naar hun eten.
Meer leren?
Wil je hier meer over leren? Ben je benieuwd hoe je dit ook in je tuin kan toepassen en wat de 4 regels zijn?
Kom dan naar de lezing door Kurt Vandommele (ervaringsdeskundige!) op vrijdag 9 maart bij Yggdrasil! Meer info vind je hier: Lezing Chaos in de Moestuin.
Sophie van Baarsen says
Frank, met wat combineer je dan de bessen? Die zijn mestaal allemaal door de vogels verorberd.
Jenneke de Zuidt says
Interessant artikel!
Rik says
Interessant!
Erg jammer dat de echt nuttige informatie alleen beschikbaar is via een lezing….
Elvira meulkens says
Hallo Frank,
hier is nog niets met planten of zaaien. De vorst en de sneeuw verhindert, eisiger wind hier te werken. Ook moet ik zien dat ik alleen maar veel groente uitzoek die in half schaduw en later op de dag ook meer zon krijgen. En vele zaadzakjes-veel te veel erin- hebben bv 3 gram, de prijs is ernaar en het jaar daarop willen deze dan niet meer groeien. Mijn bessenstruiken weet ik ook niet waar zetten: oftewel zitten aan de wortels de woelmuis en van bovenop de vogels. Niet dat de vogels er niet van mogen snoepen. Maar ik wil er ook van genieten.En hier bij de 700 meter hoogte zeespiegel is het natuurlijk ook langer koud. Voorzaaien gaat momentaan niet. Binnen te koude ruimten. Fijne dag nog, Elvira
Rudy says
Vorig jaar overal kolen geplant in de moestuin alle soorten door elkaar met daartussen allerhande bloemen.
Tot mijn verwondering zag ik de koolwitjes steeds op de bloemetjes neerstrijken in plaats van eitjes te leggen op de kolen.
Ze kunnen waarschijnlijk niet weerstaan aan al die lekkernijen rond de kolen, het gevolg was dat er maar heel weinig rupsen te vinden waren op de kolen.
De meest geliefde bloemen waren de doorgeschoten radijsjes die mooie witte bloemetjes gaven.
Dit jaar ga ik zeker verder werken op die manier, hopelijk gaat een ander probleem de beruchte woelmuizenvraat wat beter dit jaar…..
Ik heb wel deze winter een uilenkast opgehangen en een hoge paal om roofvogels te lokken, hopelijk helpt dat, Rudy
ryanlima says
Thanks Carrie we had so much fun!xo,Kellyann