Ik heb het gemerkt toen ik vroeger bij mijn ouders hielp, ik heb het overduidelijk gemerkt tijdens mijn vorige job in een tuincentrum, en ik merk het nu ook nog wanneer er iemand komt werken in de tuin: wieden (= onkruid uitdoen) is moeilijk!
Nochtans is wieden in elke moestuin noodzakelijk, en volgens mij het eenvoudigste in een natuurlijke. In een natuurlijke moestuin wordt er veel mulch gebruikt, wat meteen voordelen heeft bij het wieden.
Welke voordelen?
Ten eerste worden de éénjarige onkruiden onderdrukt en kiemen de zaden niet of nauwelijks. Hierdoor komen enkel de wortelonkruiden doorheen de mulch, een ander voordeel is dat deze wortelonkruiden meestal pas later op het seizoen verschijnen en trager groeien dan éénjarigen.
Doordat u een dikke laag mulch gebruikt gaan de éénjarige onkruiden die toch ontkiemen, zich voornamelijk in deze losse, vochtige mulchlaag ontwikkelen. De plant zit dus niet vast in de grond en zal gemakkelijk meekomen wanneer u even trekt. Sterker zelfs, ook lastige onkruiden zoals zevenblad, boterbloemen en brandnetels gaan in deze bovenste laag wortelen en zijn zo eenvoudig(er) te verwijderen.
Distels, die enorm diepe wortels hebben, kunt u uittrekken samen met een stuk wortel van 20-25 cm! Ondenkbaar op grond die niet gemulchd is. Op zo’n grond kunt u na enkele dagen droogte helemaal geen onkruid uittrekken, maar moet u alles schoffelen. Dit is veel werk en u verwijdert de plantenwortels er niet mee! Verschillende soorten onkruiden schieten zo terug uit en staan weer volop te pronken met nieuwe bladeren zodra u uw rug heeft gedraaid.
Opletten bij het Wieden!
Een mulchlaag wordt gelegd om de bodem af te sluiten van het licht. Hierdoor kunnen de zaden niet kiemen en is er weinig onkruid. Maar wanneer u onkruid uittrekt in een mulchlaag moet u voorzichtig zijn. Aan de wortels hangt meestal nog een brok aarde. Wanneer deze aarde bovenop de mulchlaag valt, bent u eigenlijk onkruid aan het zaaien. Elk stukje grond bevat namelijk veel zaden, gegarandeerd dat er in die stukjes ook zitten!
Voorzichtig zijn is dus de boodschap en er zijn enkele trucjes die u kunnen helpen:
- Wanneer u een plantje uittrekt, schud dan de meeste aarde eraf terwijl de wortels nog in de mulchlaag zitten. De meeste aarde valt dan onder de mulchlaag.
- Sommige planten zoals melde en melkdistels hebben grote kluiten bij het uittrekken. Snij met een snoeischaar of mes de stengel iets onder de grond af. De kans dat de plant dan terug uitschiet is heel klein, de wortels gaan verteerd worden door het bodemleven en verdwijnen. Houd een emmer dichtbij zodat u alles direct in de emmer kunt doen. Loop niet eerst heel de tuin rond met dit onkruid in uw handen, zorg dat het zo snel mogelijk ergens in zit.
- Als het onkruid al in zaad staat, probeer dan eerst dit zaad te verwijderen door het af te breken of te knippen. Wanneer u het zaad tegelijkertijd met de plant verwijdert is de kans groot dat een aanzienlijk deel van het zaad valt of wegvliegt tijdens het trekken en schudden met de plant.
- Leeg de emmer rechtstreeks in de compostbak. Wanneer u een kruiwagen gebruikt waarin de emmer meermaals wordt leeggemaakt, zorg er dan voor dat er geen plantendelen uitsteken. Zaad en aarde kan anders gemakkelijk naast de kruiwagen vallen tijdens het rijden, waardoor uw pad een mooie onkruidzee wordt het jaar erop.
- Gebruik een spitvork om de aarde wat op te lichten. Onkruiden gaan dan veel beter meewerken en komen met veel minder aarde uit de grond.
- Werk met blote handen. Handschoenen zorgen ervoor dat u minder goed kan grijpen en meer onkruiden gaat afbreken.
Een laatste tip
Wanneer u onkruid uitdoet, dan kunt u ervan uitgaan dat u een beetje gaat vergeten. Kleine plantjes onder het blad van een courgetteplant, een kopje van een distel dat juist verschijnt of een melkdistel die midden tussen de erwten staat. Gegarandeerd dat u er enkele mist!
U moet dit niet erg vinden, maar wel in uw achterhoofd houden. Ik heb de neiging om ergens onkruid uit te doen, en dan weken niets meer te ondernemen op vlak van wieden. De grond is immers gemulchd, onkruid komt dikwijls pas na een twee-tal maanden terug te voorschijn.
Maar als u zolang niets opkuist, gaan de vergeten onkruiden groot geworden zijn en zijn ze moeilijk te verwijderen. Keer daarom een dikke week na het wieden nog eens terug om de vergeten onkruiden te verwijderen. Dit spaart u later veel werk uit.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
immy says
Onder mijn appelboompjes had ik vorig jaar een dikke laag houtsnippers aangebracht. Het zevenblad van de buren zoekt op die plaats de weg naar het licht. Andere jaren had ik telkens veel werk met het wieden van het zevenblad en dikwijls moest ik de aarde met een ‘schupje’ optillen.
Dit jaar kon ik ze gewoon omhoog trekken en kreeg ik de uitlopers mooi uit de snipper-laag. Het leek wel alsof ik een breiwerk uittrok… Zo makkelijk. De meeste uitlopers van het zevenblad kon ik met zachte hand verwijderen! En het was sneller gebeurd dan anders.
Ik ben dus 100% gewonnen voor een dikke mulchlaag!
Frank Anrijs says
🙂
Brigitte Martens says
4 weken geleden heb ik een stuk tuin gemulched met karton en stro. Nu verschijnen overal grassprieten. Ik ben ze beginnen uittrekken en blijkbaar is het het stro zelf dat begint te schieten. Wat kan ik nu doen? Ik heb al meerdere keren (in de herfst en winter) met dat stro gewerkt en nooit problemen gehad. Nu durf ik dat stro niet meer gebruiken, maar heb wel nog vanalles te mulchen. Help!
Frank Anrijs says
Wij hebben elk jaar ook hier en daar een plek waar er tarwe uitkomt. In een droge periode kan je dan de sprietjes uittrekken en ze bovenop laten liggen.
De tarwe gaat in de eerste weken (en dikwijls ook nog lang daarna) niet diep wortelen en blijft in de mulchlaag zitten met zijn wortels. Je kan ze altijd gemakkelijk verwijderen.
Al blijft het lastig want het is natuurlijk extra werk …
janet pasveer says
Hoi Brigitte,
Ik gebruik sinds 2 jaar snijafval van rietplanten. Dat is (ook) geweldig mulch materiaal. Bij mij in de buurt zijn veel meren waar in februari het riet gesneden wordt om er nieuwe rieten daken van te maken. Na het verzamelen van dit materiaal blijft veel los organisch materiaal over en dat kun je heel goed gebruiken. Er zitten geen zaden in van onkruiden. Langs slootkanten groeit ook vaak riet, dit kun je natuurlijk zelf afsnijden/knippen. Denk wel aan je handen want het kan scherp zijn. Verder gebruik ik vers of gedroogd gras wat ik met de zeis afgemaaid heb voor het gaat bloeien.En verder zijn er natuurlijk alle org. materialen die van mijn moestuin komen die ik niet eet en dan heb ik het nog niet gehad over de herfstbladeren. Deze waaien zo, hoepla, mijn tuin in. Iedere plek heeft zo zijn eigen kansen om organisch materiaal te verzamelen. Welke kansen zie jij?
Bovenstaande dient als ‘inspiratiebron’. Succes!
Frank Anrijs says
Bedankt voor de tips!
Als je mulch nodig hebt, dan begin je na een tijdje anders te denken en zie je overal een mogelijk mulchmateriaal in! Na een periode heb je zo een voorraad van materialen opgebouwd en weet je welke materialen je allemaal kan gebruiken en makkelijk kan bekomen.