[mashshare]
Yggdrasil is in de eerste plaats een plek waar jarenlang gezocht is naar de beste manier om in onze omstandigheden de permacultuurprincipes te vertalen naar de moestuin.
Een soort voorbeeldtuin, waar bewezen wordt dat werken met de natuur niet moet leiden naar kleine opbrengsten, veel werk of een eindeloze stoet aan plagen en ziektes in je tuin.
In tegendeel, op Yggdrasil tonen we elke dag opnieuw dat het perfect mogelijk is om zonder spitten en spuiten én met minder werk perfect mogelijk is om gigantische hoeveelheden groenten uit je moestuin te halen.
Bosrankstructuur
We hebben een systeem ontwikkeld waarbij je in één jaar al goede resultaten behaalt op een natuurlijke manier, na 3 à 4 jaar heb je een redelijk stabiel systeem dat goed draait en elk jaar nog verbetert. Maar uiteraard past een systeem niet voor iedereen en zijn er andere manieren om een natuurlijke moestuin op te zetten.
Hiervoor hebben wij ook stukken bedekt met stro en houtsnippers als mulch in plaats van compost. Deze stukken noemen wij bosrankstructuren.
Zo’n stuk is iets van 20 meter op 10 meter en is volledig bedekt met één mulchsoort. Vaste paden zijn er niet, deze ontstaan elk jaar organisch naargelang de planten die groeien en zaden die opkomen.
De theorie hierachter is dat je jaarlijks de grond op andere plaatsen samendrukt en in de winter en de tussenseizoenen maakt het bodemleven dit weer los.
Maar blijkbaar zit er toch een verschil tussen de theorie en de praktijk 🙂 .
Hardere bodem
Als snel merkten we toch dat de stukken moestuin met stro en mulch waarbij er geen paden gebruikt werden, een hardere bodem kregen en een slechtere groei. Uiteraard was het veelvuldig betreden voor het oogsten voor de winkel een belangrijke reden, ook het planten en zaaien bij workshops had een zware impact.
Zestien paar voeten die passeren over enkele vierkante meter bodem doen de bodemstructuur geen goed, maar ik vermoed dat het ook zonder deze extra betreding niet goed zou komen.
Een oplossing voor dit probleem dachten we vorig jaar gevonden te hebben: door elk stuk van zo’n 200 m² (met stro of houtsnippers) legden we enkele hoofdpaden aan, zodat je het meeste over deze paden loopt en enkel af en toe over de teeltbodem moest lopen.
Maar dit bracht uiteindelijk niet veel verbetering. Om te wieden, mulch te leggen, te oogsten, te zaaien en te planten kom je telkens van de hoofdpaden af en druk je je bodem aan. Het bodemleven wordt gestoord, schimmels tegengewerkt, …
De rustperiode in de winter is overduidelijk niet voldoende om de nadelige effecten van deze betreding te camoufleren, laat staan weg te werken.
Overal paden
Dit jaar hebben we de beslissing genomen om ook deze grote afgedekte stukken volledig van paden te voorzien. Op deze manier moeten we onze bodem waar we planten en zaaien niet meer betreden.
Niet meer om te wieden, niet meer om te mulchen, niet meer om te zaaien en niet meer om te planten.
Simpelweg nooit meer. Net zoals op onze permanente bedden.
De les die ik heb geleerd?
Als je geen bodembewerking wilt toepassen is het cruciaal dat je je bodem nooit betreedt. Het effect van zo’n betreding is enorm en wordt niet snel weggewerkt. En een goede bodemstructuur is heel belangrijk voor de goede werking van je moestuin!
Zal het bij jou ook zo zijn?
Zal het bij jou ook zo zijn?
Je zal je tuin minder vaak betreden dan ons, geen grote groepen op bezoek krijgen die je tuin doorploegen, maar ook een beetje betreding gaat al snel negatieve gevolgen hebben.
Vanaf nu raad ik iedereen aan om overal gebruik te maken van vaste paden. En om deze paden zo aan te leggen dat je nooit, voor geen enkele activiteit op je bodem moet stappen 🙂 .
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
ber says
toch zit ik met een vraag, hoe oogst je bv sla kool of spinazie als die verder dan 50 cm van je pad afstaat, het is haast onmogelijk om je goede grond niet te betreden lijkt me.
Frans Schwertel says
hoikes, Gewoon houten tegels die op stapafstand van elkaar liggen, of planken, gebruik ook een stevige plank, langer dan zaaibedbreete, max 1.2m, met 2 voetje die op de padje rusten, daarop steunend, zitten voor middelste rijen te wieden,
groetjes franske
Frank Anrijs says
Wij zorgen ervoor dat onze paden zo geplaatst worden dat we overal aankunnen zonder van het pad af te moeten.
Voor mij is dat langs weerszijden van het pad zo’n 60 cm, voor u is dat misschien iets minder …
Frans Schwertel says
Hoikes, Gebruik daarvoor al lang kantdallen van 20 . 100 en 4 cm dik, maar door het mulchen verdwijnen deze, daar uw grondoppervlak steeds hoger komt . Dus lichter materiaal en deze dan jaarlijks omhoog werken. Mijn klinkers al van 2 de hogere boord voorzien
groetjes franske
Mr. den Alien says
Ik heb 2 jaar geleden vaste verhoogde moestuinbakken aangelegd van 1.2m breed. Ik loop nooit meer op de bedden, enkel op de padjes. De verhoging is gemaakt van houten badders die boven de omliggende grond uitsteken.Ik leg een houten balk van iets meer dan 1.2m dwars over de balken waarop is zit als ik zaai (en soms nog een beetje onkruid wied).
Het resultaat is verbluffend. De grond van de padjes is steenhard er groeit weinig tot geen gras/onkruid/… In tegenstelling tot de grond van de verhoogde bedden die zeer zacht zijn, en alles goed groeit. Er wordt nooit op de bedden gelopen, en ik kan mijn arm ~40cm is de grond steken zonder probleem. Jouw voorgestelde systeem zal werken 🙂
Ik heb wel nog een praktische vraag aan jouw/meelezers. Ik heb recent een serre met een centraal pad en aan beide zeiden een ‘bedje’ van ~1m breed waardoor het onmogelijk is om de laatste plantjes te oogsten zonder op de bodem te staan. Wat is de meest praktische manier om toch te oogsten zonder op de bodem te staan?
Frank Anrijs says
Ik zou hier en daar stapstenen leggen, ofwel maak je korte uitstulpingen in je hoofdpad waardoor je toch overal aankan.
Deze korte uitstulpingen zijn dan eigenlijk heel korte zijpaadjes.
ber says
Misschien niet op de juiste plaats, het heeft niet rechtstreeks met wandelpaden te maken maar toch. Ik heb in het najaar mijn tuingrond voorzien van een 5 a 10 cm dikke mulchlaag (voornamelijk houtsnippers) waarin ik vanaf half april plantjes aan het uitzetten ben die ik zelf grotendeels heb opgekweekt in mijn veranda. Met de grond zelf is niks aan de hand maar vraat van slakken (naaktslakken) des te meer, op enkele nachten hele plantjes weggevreten en zo groot is mijn tuintje niet om te kunnen zeggen dat ik nog genoeg te oogsten heb voor de rest van het jaar, ik moet erbij zeggen dat ik nooit last van slakken heb gehad dus ik denk dat ik hier toch de mulchlaag als schuldige kan aanwijzen, alleen al vanwege de vele schuilplaatsen die nu voorhanden zijn voor die beestjes.
Mogelijke oplossing voor het probleem zou kunnen zijn dat ik mijn kippen deze winter op het moestuintje loslaat en dat zij eventueel slakken zouden kunnen wegvangen maar dat lost natuurlijk het probleem nu niet op. En neen, geen slakkenkorrels of welke vorm van vergif dan ook bij mij dan dit jaar maar niks maar plezant is het niet. Andere mogelijkheid is natuurlijk ook nog de slakken wegvangen als het donker is zo veel extra werk is het niet maar zoals ik zei, ik heb nooit slakken gehad eigenlijk jammer dat ze er nu wel zijn maar het nut van mulchen is voor mij ook zo klaar als een klontje.