[mashshare]
Na de ijsheiligen in het late voorjaar, kan je in principe alle vorstgevoelige planten buiten zetten. Paprika’s, courgettes, augurken, … zodra de ijsheiligen langs zijn geweest is de kans op nachtvorst – normaal – nihil en is de tijd van de zomerse groenten aangebroken!
Zo planten ook wij elk jaar na de ijsheiligen onze warmteminnende planten uit. Vorig jaar is ons dat echter niet zo goed bekomen. Door nog vele koude nachten laat op het seizoen, is de groei van deze warmteminnende planten eigenlijk volledig gestopt. De planten hebben lange tijd staan treuren en velen zijn zo ten prooi gevallen aan opruimers.
De planten die er zijn doorgekomen, hebben lang problemen gehad en het toch niet zo goed gedaan als we gewoon zijn.
Een conclusie die wij vorig jaar getrokken hebben is om veel minder naar een zaaikalender te kijken die zich concentreert op datums en meer naar één die rekening houdt met de klimatologische omstandigheden.
Dus niet zeggen: het is 7 maart, we gaan radijzen zaaien. Maar zeggen: het is 7 maart, maar het is veel te nat en te koud, we gaan nog even wachten met zaaien.
Zaaikalender
En handig hulpmiddel bij het planten en zaaien is een zaaikalender. VELT heeft er bv. een hele goede, je kan deze vinden op hun site: VELT-zaaikalender.
Maar met alleen een zaaikalender ga je er niet komen. Zo moet je nu volgens de zaaikalender wortelen, radijs en raapsteel zaaien en kan je op het einde van de week al erwten planten.
Dat ging misschien enkele jaren geleden, maar de laatste jaren was het voorjaar telkens koud en nat, zodat het te vroeg planten en zaaien slechte resultaten gaf.
Fenologische kalender
Een fenologische tuinkalender is echter anders opgesteld: de werkzaamheden in de tuin zijn niet strikt gebonden aan een kalenderdatum maar aan refereren naar een specifiek natuurverschijnsel. Een plant reageert immers op de samenhorigheid van 4 belangrijke elementen te weten: warmte, licht – sterkte en fotoperiodiciteit – en water. Bepaalde planten zijn indicatoren en komen tot ontplooiing wanneer deze vierdelige combinatie voor haar gunstige zit.
Maurice Broeckaert
Als je op een natuurlijke manier tuiniert, moet je uiteraard ook rekening houden met de natuur. En dit kijkt naar de omstandigheden om te bepalen of ze gaat bloemen, zaaien of wachten.
De natuur kijkt niet in zijn kalender of de datum om te starten in de buurt is, de natuur kijkt naar klimatologische omstandigheden. Wij kunnen dat dus best ook maar doen 🙂 .
Hoe volgen?
Fenologen schrijven jaar per jaar op wanneer deze of gene wilde plant ontluikt, een bepaalde struik zijn bessen vormt, op welke datum de kikkers paren, wanneer de eerste zwaluw terug komt, …
Maurice Broeckaert
Dieren en planten bepalen hun acties aan de hand van die 4 elementen en dat kan/zal elk jaar op een verschillende datum zijn. Maar dat zal wel elk jaar onder gelijkaardige klimatologische omstandigheden zijn.
Als je dus een bepaalde activiteit van een plant of dier aan een moestuinactiviteit kunt linken, dan heb je geen datums meer nodig. Dan volstaat het om die indicatoren in het oog te houden om perfect te weten wanneer je wat moet/kan doen in je groentetuin.
Enkele voorbeelden
Wanneer de kikker zijn eerste roep laat weerklinken, dan is het tijd om spinazie, peterselie en kervel te zaaien.
Wanneer de seringen beginnen te bloeien, is het tijd om vroege aardappelen te poten.
Wanneer even later de vlier begint te bloeien, is de tijd van de late aardappelen gekomen 🙂 .
Als de eerste kersen rijp zijn, is het tijd om andijvie en winterprei te planten.
En ga zo maar door. Aan elke plant kan zo een tuinactiviteit gelinkt worden. En de weersomstandigheden gaan telkens veel beter aansluiten bij wat je groenten nodig hebben.
En dit zorgt op zijn beurt weer voor veel beter groeiende planten. Wat op zijn beurt weer gezondere planten oplevert.
Fenologische kalender
Een voorbeeld van fenologische kalender die ik heb gekregen (met dank aan Maurice Broeckaert.) kan je hier bekijken: Fenologische kalender.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Tim Hannes says
De Velt kalender waar je de link naar maakt is inderdaad niet handig omdat deze van dag tot dag gemaakt is. Handiger is de excel versie : http://velt.be/ecologisch-leven-je-tuin/moestuinkalender . Vooral handig voor beginners die op zoek zijn naar info over één bepaalde groente.
AnneTanne says
Zo hoorde ik ooit: niet eerder je bonen zaaien dan wanneer je een half uur met blote billen op de grond kan gaan zitten zonder kou te krijgen…
Joyce van den Ende says
Geweldig, dank voor de link naar de fenologische kalender!
Ik vind het ook altijd zo grappig als mensen zeggen dat de natuur van slag is, als planten bijv eerder uitlopen dan volgens onze kalender zou moeten. Ik zeg dan altijd dat de natuur niet van slag is, maar dat onze kalender nu dus niet aansluit bij het ritme/tempo van de natuur. T is maar hoe je ernaar kijkt 🙂
Immy says
Fijn dat de fenologische kalender terug is. Ik ben hem jaren geleden tegen gekomen, maar kwijt geraakt. Bedankt. Voor mij een waardevolle aanwijzing voor zaaien en planten in de tuin. Ik ben daar echt blij mee.
Ik sluit me helemaal aan bij Joice.
Immy says
Bedankt.
Barbara says
Is het jullie ook opgevallen dat de madeliefjes de hele winter door zijn blijven bloeien?
Twee weken geleden eerste speenkruidbloempje gezien, maar toen kregen we weer nachtvorst en nu is de speenkruid deken nog groen.