Mijn moeder heeft gisteren een rondleiding gegeven aan een zeer geïnteresseerde groep. Ze volgen een soort van PDC (Permaculture Design Course), maar de cursus is breder en omvat ook vele excursies waaronder een daguitstap naar Yggdrasil. In de voormiddag was er een uitgebreide rondleiding, in de namiddag was er praktijk: het bedekken van grond met karton en stro, paden aanleggen, onkruid wieden, …
Eindelijk een antwoord!
Tijdens de rondleiding merkte iemand op dat er zeer veel rouwvliegen bij ons rondvliegen, wat blijkbaar redelijk uitzonderlijk is omdat ze tegenwoordig niet meer zo talrijk voorkomen. Nu is het zo dat mijn moeder al enkele jaren op zoek is naar de naam van een soort vlieg die altijd massaal voorkomt in de maand april – mei. Hele zwermen hangen dan rond in onze tuin, zitten op planten en komen rond uw hoofd vliegen en zetten zich op uw lichaam. Ze doen niets maar kunnen enorm irritant zijn tijdens het werken.
Nu blijkt dat deze vlieg geen vlieg is maar een mug en volgens deze vrouw heten ze Bibio marci (rouwvlieg of maartse vlieg). Zij wist er veel over te vertellen. Zo komen de mannelijke muggen eerst uit en hangen in zwermen onder bomen en gaan verticaal op en neer. Ze leven niet lang, ongeveer een week, en hun enige functie is het bevruchten van de vrouwtjes. Enkele dagen na de mannetjes komen ook de vrouwtjes uit, deze cirkelen rond de mannetjes, worden bevrucht, leggen hun eitjes in de grond en sterven.
De rest van de levenscyclus speelt zich ondergronds af, en de muggen vliegen dus maar enkele weken rond, meestal beginnen ze rond 25 april tot ongeveer half mei.
De muggen overleven op nectar en vormen zo een uitstekende bestuiver voor onze bessenstruiken en fruitbomen die nu volop in bloei staan – de bestuiving moet niet altijd door de bijen gebeuren :-).
Schadelijk insect? Absoluut niet!
Bij het opzoeken van meer informatie op internet kon ik zo direct niet veel vinden, en wat ik vond was vooral bestrijdingsadvies omdat de larven van de maartse vlieg blijkbaar aan de wortels van gras vreten en zo gazons vernielen.
Maar wat blijkt bij verder graven? De rouwvlieg is eigenlijk een ideale composteerder en de larven voeden zich met verterend organisch materiaal. De vrouwelijke muggen leggen hun eitjes bij voorkeur in humus-rijke grond en onze gronden zijn extreem humusrijk. (Uit een recente bodemanalyse blijkt dat wij een organische stof gehalte hebben van 16%. Gangbare landbouw zit onder de 1 %!). Aangezien wij veel mulchen, zijn deze larven dus heel belangrijk omdat ze de mulch in het najaar goed omzetten in humus en voedingsstoffen die de planten dan goed kunnen gebruiken in het voorjaar.
De volwassenen komen juist op het goede moment uit in het voorjaar, al onze bessenstruiken en fruitbomen staan immers in bloei wanneer deze maartse vlieg uitkomt en ze hebben een aanzienlijk aandeel in de bestuiving.
Aan ons gras hebben nog nooit larven gevreten, we hebben alleen maar voordelen van deze insecten. Bestrijden? In geen geval …
2 vliegen in 1 klap
Samen met ons ‘raadsel’ over deze vliegen is ineens ook een ander raadsel opgelost waar we al enkele jaren mee zitten. Wij vinden elk jaar groepjes larven, kleine wormen, in de grond en vroegen ons af wat ze worden. Eerst dachten we groepjes regenwormen maar daar waren ze eigenlijk te bruin en te dik voor.
Nu blijkt dat de eitjes die deze rouwvliegen leggen, uitkomen en zo groepjes larven vormen. De foto’s op internet komen perfect overeen met de groepjes die wij vinden in de grond, meestal op het pad onder houtsnippers of rond smeerwortel waar het afgestorven blad de bodem bedekt. Beide zijn plaatsen waar veel organisch materiaal aanwezig is en waar er dus voldoende voedsel aanwezig is voor de larven. Goed gekozen door de mama-mug!
Het was dus een zeer leerzame dag gisteren zowel voor de bezoekers als voor ons! Zo zie ja maar, men is nooit te oud om te leren.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Judith Postelmans says
fantastische ontdekking! Hier vliegen ze ook rond en ik heb me ook altijd afgevraagd wat voor “vliegjes” het zijn. Dank voor de openbaring!
Frank Anrijs says
Graag gedaan.
Delen is dus werkelijk een verrijking voor iedereen 🙂
Groeten,
Frank
natuurlijk-rijk says
Hier vliegen ze ook weer super talrijk rond en ik wist de naam er ook niet van. Hier zitten ze vooral op de meidoorn in de gemengde haag, idd weer iets bijgeleerd, merci!
Frank Anrijs says
Dag natuurlijk-rijk,
graag gedaan 🙂
tina says
aha! merci! ga ik toch ook effe delen op fb!
zoveel te meer kennis verspreiden, zoveel te beter!