Het was me in het begin van het jaar al opgevallen, er zijn meer luizen, slakken, woelratten en andere plaagdieren aanwezig dan andere jaren. Ik vermoed dat het met de warme winter te maken heeft, en ik ben absoluut niet de enige die het merkt.
Via mail, op facebook en op rondleidingen wordt er dit jaar wat afgeklaagd over de vele slakken en luizen. Nu zijn slakken elk jaar een geliefd onderwerp om over te zeuren, maar dit jaar is het blijkbaar toch erger dan gemiddeld.
Wat mij dan altijd opvalt is dat iedereen uitgebreid vertelt over de aantallen slakken die hij vangt, over de hoeveelheid courgettes en pompoenen die hij verloren is aan slakkenvraat en hoe erg het wel is gesteld met de luizen op de kolen, sla, …
En dat vind ik vreemd!
Natuurlijk tuinieren is positief
Want dit geklaag gebeurt niet enkel door biologische of klassieke tuinders, maar ook mensen die natuurlijk tuinieren houden zich niet in. En dat vind ik dus vreemd!
Zeker als u weet dat natuurlijk tuinieren zich concentreert op de oplossingen en niet op de problemen, dat natuurlijk tuinieren een positieve instelling vraagt. Een instelling waarbij u het gezanik en gezeur over alles wat slecht is achterwege laat en u richt op de oplossingen, op het positieve.
Want dat is juist één van de leuke dingen aan natuurlijk tuinieren: u kunt zich concentreren op de leuke dingen in de tuin!
Ik zeg niet dat er niets negatief gebeurt in uw tuin, maar de manier waarop u er naar kijkt bepaalt hoe u omgaat met zulke plaaginsecten en hoe u zich voelt wanneer u in de tuin gaat werken.
Een voorbeeld
Stel u heeft veel luizen in de tuin, ze zitten op uw kolen, op uw tomaten, op uw bessenstruiken, op uw brandnetels, kortom het is echt een plaag. Dan zijn er 2 manieren om rond te kijken in uw tuin.
Ofwel kijkt u naar al die planten waar deze beestjes opzitten en vloekt u elke keer als u ziet dat er weer een sla, een bessenstruik of tomatenplant gastheer is geworden voor deze beestjes. U zucht en vervloekt die mieren die de plant oprennen om hun kuddes te melken en te beschermen, u smeedt snode plannen om gier te maken, misschien bezwijkt u zelfs aan de roep van bestrijdingsmiddelen waardoor alles ineens lijkt opgelost.
Of u zoekt – en u zult er vinden – naar lieveheersbeestjes, naar alle verschillende stadia van dit wonderlijke beestje. U glimlacht elke keer u weer een larve zich ziet volproppen met luizen, u glundert wanneer u elke dag meer en meer lieveheersbeestjes ziet rondlopen. U wordt zelfs euforisch wanneer u merkt dat de luizen steeds minder aanwezig zijn, dat op elke plant in uw tuin wel direct een 5 – 6-tal lieveheersbeestjes zichtbaar zijn en u weet dat het probleem met de luizen binnenkort is verdwenen.
Welk gevoel heeft u het liefste in de uw tuin?
Nog een om het af te leren
Slakken. Wie heeft ze niet in de tuin? Wij hebben er ook zitten, zeker van die kleine zwarte naaktslakjes.
Vormen zijn een probleem? Helemaal niet!
Ook hier zijn er verschillende manieren om te kijken.
Ofwel zet u potjes bier, legt u planken en kranten, gaat u ‘s avonds op jacht met pillamp en schaar, strooit u misschien ook wel Escargo (want het is ecologisch!). U bent constant bezig met het probleem, u concentreert zich op het negatieve en dat is nooit leuk.
Een andere manier is aangenaam verrast zijn wanneer u een kikker ziet wegspringen bij het mulchen. Glimlachend ‘s avonds met de kinderen vanachter het raam naar de egel kijken die knorrend en schuifelend door de tuin gaat, op zoek naar eten. Blij zijn dat u huisjesslakken ziet, deze eten immers de eitjes van de naaktslakken op! Even pauze nemen om naar de lijster te kijken die tussen de bedden door huppelt en soms eens in de grond pikt en jawel, weeral een slak verorbert.
Een goed gevoel bij tuinieren
Ik zeg daarmee niet dat u niets moet doen aan die luizen of slakken, maar zorg gewoon dat uw structuur aanwezig is. Voorzie een poel, randen, voedsel en andere elementen om natuurlijke vijanden aan te trekken. U kunt veel beter hier uw energie insteken dan koffiegruis te strooien, schelpen te vermalen en ‘s nachts slakken door te knippen. Wanneer u die huisvesting voorziet voor uw helpers zullen ze wel komen wanneer u ze nodig heeft.
Wat denkt u dat het beste motiveert in de tuin? Naar het positieve zoeken en kijken in de tuin of constant bezig zijn met de problemen?
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Het jaar 2008 was trots strenge winter een slakken-katastrofen-jaar. Elke nacht zaten ze met 100den op mijn kompost. Op de asfaltweg wist je niet waar je je voeten moest zetten. De groententuin zag eruit als na een tornado.
Ook hier (Oost-Duitsland) was de winter dit jaar nagenoeg afwezig. Maar een slakkenplaag heb ik dit jaar niet. In tegendeel. Zo weinig heb ik er nooit gehad. Hier en daar is er wel wat schade (5 pompoenen weg en een deel van mijn boontjes) maar klagen kan ik zeker niet.
Alles is liefde, maak uw ogen maar zacht en u ziet het vanzelf.
Ik heb er dit jaar zeker 200 gevangen en verder op in de natuur losgelaten. en heb helaas veel bijkruiden moeten verwijderen omdat ze daar onder zaten. nu is het beheersbaar. die bijkruiden wilde ik sowieso grotendeels verwijderen omdat het echt teveel was geworden. maar het blijft erg frustrerend als je 3x ijsbersla plant en alles is de volgen ochtend weg. ik merkte dat er heel veel onder een aantal boerenkool (zaad) planten zaten die ik ( te vroeg) had uitgetrokken en buiten de tuin had gelegd blijkbaar komen ze daar op af, ze zijn dan makkelijk op te pakken en minstens 20 meter van de tuin af lost te laten, dan komen ze niet meer terug.
Ik merkte ook veel meer slakken en later vooral kevers aan de wilgenbomen en ik leek op een plaag af te stevenen. Maar ik deed niets buiten wat extra planten en zaaien. De pas ontkiemende planten (vooral kolen) waren vooral slachtoffer, meer dan anders.
Maar nu zie ik ook meer kikkers en egels (denk ik toch). In ieder geval is er desondanks geen plaag alhoewel het er eerst naar uitzag.
Er is blijkbaar (terug) een evenwicht. Ook zijn er precies meer vogels in de weer om de beestjes te pakken. Misschien zijn er ook meer “killer” insecten? En ook meer muizen, ik denk spitsmuizen want ik heb geen vraat aan mijn planten.
In ieder geval mijn natuurlijke tuin werkt en brengt op, ondanks kleine verliezen die er toch altijd zijn.
En al dat leven in de weer weten is deugddoend.
Meer moet dat niet zijn.
Inderdaad 🙂
echt een mooi artikeltje, bedankt!
ik herken zeker het euforische gevoel als je dagelijks meer jonge oorwormen en lieveheersbeestjes-larves in de tuin vindt!
de pruimenbomen zijn er ook terug aan het doorkomen, daar doen de potjes met stro, en mijn “oorwormen-uitzet-acties”, sorry toch ook een beetje ingegrepen hihi, ook hun werk.
en in de moestuin zijn de potjes inderdaad niet nodig, één van de verblijfplaatsen van oorwormen die ik gevonden heb, is in een pijpje van de ajuin 🙂
graag gedaan!
Dag Frank, Zelf kijk ik ook liefst positief naar de dingen, in de tuin en daarbuiten. Maar een ding moet me nu toch van het hart, al is het misschien een vorm van zeuren. Zou je het werkwoord ‘kankeren’ willen vermijden? Dat is, toch in mijn omgeving, een woord waar velen zich aan storen. Dank evenwel voor je positieve artikeltje!
Dag Joris,
mijn excuses, ik heb het aangepast.
Ik weet dat mijn tuin nog niet in evenwicht is omdat ik nog maar het eerste jaar met permacultuur begonnen ben. Ik maak mij dan ook geen zorgen in de vele slakken die mijn aardbeien opeten. Maar ik kijk naar de erwten die er zo mooi bijstaan, en naar 1 van mijn over 2 jaar geplante appelbomen, waar “al ” 5 appeltjes aan hangen. De andere 25 appelbomen zullen volgend jaar wel beginnen leveren denk ik dan. Ik ben blij Frank dat jij ook het positief denken promoot, want positieve gedachten hebben positieve gevolgen. Gelukkig zijn is een levenshouding, en zo is het ook met permacultuur!
Mooi geschreven en vooral helemaal juist. Mijn man maakt zich druk over de besjes die niet getrokken worden, de kanjers van donkerrodekersen die blijven hangen (zit nog eens met een lumbago) en dat gras dat maar groeit en dan zeg ik, een tuin is ontspanning, kijk hoe rijk we zijn met die zongewarmde kersen en rode bessen (net confituur). Die kan je nooit kopen! Het gras die langzaam uitgeroeid wordt door karton en de groenten die niet meer door familie konijn opgepeuzeld wordt want ik het er een draadje rond gedaan. ZIJ kunnen enkel nog “smachten”, de rest is voor onze mond :-). Ik had op de laatste cursusdag een filmpje mee van een egel en zijn jong die ik overdag op nauwelijks een voet-ver kunnen filmen heb. (Ik was wel verwonderd hoe weinig interesse er was).
“Hou van de natuur en de natuur houdt van jou”
Ik herken nu ook de larven van de lieveheersbeestjes en ik zie mijn luizen verdwijnen (bijna als sneeuw voor de zon)!
Naaktslakken zie ik nauwelijks, wel huisjesslakken. Mijn solitaire bijen werken zich nog te pletter en familie egel is weeral uitgebreid. Momentje graag, mijn poes heeft binnen net een lieveheersbeestje gevonden en vermits die geen uitkering krijgt ga ik hem vlug buiten een plaatsje geven bij de bladluizen.
Voila, weer een tevreden ziel, pardon twee, ik ben ook tevreden, weer een werkloze minder. En zo kan je uren doorgaan, nietwaar 🙂
Schitterende motivator, dat artikel van jou vandaag !
Wat luizen betreft heb ik het positieve al te pakken, ik zie altijd héél veel lieveheersbeestjes en zelfs de dochter van 6 gaat al actief op zoek naar die kleine zwarte geribbelde monstertjes…
Alleen de woelmuizen/ratten hebben we dit jaar een enorm probleem. Onze moestuin begint meer en meer op een mijnenveld te lijken (en ook onze gazon trouwens). Overal gaten mij diepe verticale pijpen op de plaatsen waar eerder aardappelen en aardperen groeiden… ik zie ze zelfs dikwijls gewoon naar beneden getrokken worden ! Hier houdt ik toch mijn hart voor vast, want het gaan dit jaar waarschijnlijk geen aardappelen worden op deze manier… De carbuur staat klaar, maar ik hoop dat ik mij ervan af kan houden…
Woelratten zijn inderdaad ook bij een massaal aanwezig. Nu hebben wij altijd mollen gehad op ons domein, maar nooit onze moestuin.
Vandaag zagen we een mol wroeten langs de rand van de moestuin, dus hopelijk gaan ze zich verder verplaatsen en zo de gangen van de woelratten innemen. Mollen eten blijkbaar ook de jongen van woelratten dus we waren heel blij mo die mol te zien wroeten op ons pad :-).
Laat de carbuur nog maar even staan!
Ik ben dit jaar begonnen met mijn eigen moestuintje aan te leggen eerst de halve tuin verbouwd om wat meer m2 aan volle grond te te kunnen hebben. Ik moet zeggen het valt bij mij alles mee met ongedierte eigenlijk nog niet een slak gezien wel een paar sporen op de bladeren van de koolplaten maar de planten zeg zijn nog mooi in takt. Ik heb een paar luizen in de tuin so what waarschijnlijk binnen gehaald met de aanschaf van een clematis maar het is zeker geen luizenplaag te noemen soms eventjes de plantjes checken en war er wat meer bij elkaar zitten wrijf ik ze van de planten af piece of cack zullen we maar zeggen. Het enige waar ik nog een beetje voor uit moet kijken zijn straks de rupsen die vonden de kolen vorige jaar zo lekker dat ik niet heb kunnen oogsten maar ik ga daar niet om zitten mokken het is de natuur. Voor dit jaar heb ik al wel een doek klaar liggen om over de kolen te doen als het te erg dreigt te worden. Nee hoor ik ben nooit sjagerijnig als ik in mijn tuintje ben (maarja het is dan ook mijn eigen hof van Eden) Je hebt een leuk stukje geschreven over hoe we in de tuin zouden moeten staan het enige waar ik wel een beetje moeite mee heb ik het woord gekanker is dat nu echt nodig? Je had ook gezeur gezanik of zelfs nog gezeik kunnen gebruiken volgens mij ik vind dit woord de positiviteit van je stukje naar beneden haalt. Maar dat is mijn persoonlijke mening.
Dag Phons,
ik wist niet dat dit woord zo gevoelig lag, ik heb het aangepast in de tekst. Mijn excuses.
Groeten,
Frank
Slakken doormidden knippen… Wat gruwelijk!
Zijn er echt mensen die dat doen?
Wat is er mis met ze even naar een eindje verder verhuizen?
groene groet!
Vorig jaar was ik geen zen-boedhist in mijn tuin en heb ik vele voorouders doorboord, slakken dus. Ik moet er wel bij vertellen dat de 26 are 5 jaar onbewerkt waren en dus een ideale biotoop waren voor, jawel slakken. Alles werd opgevreten, 50 pompoenen en 50 courgetten in de grond gestoken, de dag nadien was het al een ravage. Uiteindelijk bleef ik met 5 pompoenplanten en 10 courgettes over. Escargo korrels en slakken spiesen op een stokje om oogst te hebben. Dit jaar is het heel wat minder, tot nu toe, ik werk mijn overschotje korrels nog weg. Het is wat het is, ik wil ook oogst, maar ik neem ook structurele maatregelen, ik bouw nu hopen takken, waar egels zich kunnen huisvesten. Ik denk na over hoe ik een poel kan bouwen voor kikkers en padden. Ratten in mijn composthoop ga ik niet meer doden, want ook die eten slakken. Stilaan komt de balans. Hoeveel korrel je ook smijt of hoeveel bier je in je tuin zet, slakken ga je blijven hebben, zoeken naar balans dus.
Wat bladluis betreft, heb ik fantastische resulaten door de brocolli niet weg te doen en te laten doorschieten. Die zit nu vol bladluis, maar ook vol lieveheersbeestjes, nu is het zaad aan het vormen en bijna klaar, mijn bonen heb ik er naast gezet. Binnenkort oogst ik mijn winterbrocollizaad en gaan de lieveheersbeestjes naar de bonen om te eten, de cirkel is rond, zij blijven eten en ik heb minder last van bladluis.
Ik heb er echter geen problemen mee gehad slakken te bestrijden, maar bouw wel structurele maatregelen in om mijn doel te bereiken, balans. Slakkenkorrels waren in mijn opinie nodig het eerste jaar op een onbewerkte grond. In jaar twee streef ik verder naar wat Frank meegeeft, streven naar een natuurlijke oplossing.
Bepaalde onkruiden laat ik staan omdat deze in het dieet van de slakken zitten, weerom, je krijgt ze nooit weg. Maar hoe meer ik ze van andere planten kan laten eten des te beter, dan vreten ze minder van wat ik wil oogsten.
Ik post nog wel eens later iets over wat slakken graag eten, zo kan je ze een buffet aanbieden. Je hebt nog steeds schade aan je planten, maar minder. Hoe zou je zelf zijn met een buffet? Overal eens van proeven en een stukje eten.
Greetz
Guy
6) Biologische bestrijding
Slakken hebben een hekel aan bepaalde stoffen. Neem een gieter met twee liter lauw water en doe hier een handvol fijngesneden tomatenbladeren en 5 geplette teentjes knoflook in. Laat dit een nacht staan en giet dit op de planten die je wilt beschermen. Ook de combinatie brandnetel met knoflook is erg effectief.
Als je een aftreksel maakt tegen slakken moet je ook weten dat het niet alleen slakken bestrijd maar alles wat het tegenkomt.
Dus niet alleen insecten, en slakken op een plant, maar ook alles in de grond. Schimmels en bacteriën zijn heel gevoelig voor zulke aftreksel.
Het is extra werk, niet efficiënt (want het moet dikwijls herhaald worden) en je doet er veel kwaad mee naar het bodemleven toe.
Ik zal nooit iemand aanraden om met aftreksels te bestrijden, op welke manier dan ook 🙂
Soms overvalt het ook mij en denk ik: ‘Blijf van mijn planten af!’ Dan zoek ik naar (kortzichtige) oplossingen. Vroeger meer dan nu. Ondertussen ben ik er wat rustiger in geworden en wacht ik veel langer om ‘dat probleem’ op te lossen of weg te werken.
Zullen we het eens van een andere kant bekijken…
Wat moeten al die wezens in de natuur niet van ons, de mens, denken???
Per slot van rekening zijn wij te gast in de natuur en hebben we al overvloedig van haar gulheid mogen proeven. Al ontelbare jaren plukken we vruchten en gewassen om te eten. Even vele jaren gebruiken we vanalles en nog wat om ons te kleden en om een veilig onderkomen te hebben. We kappen bomen en ontginnen de grond,… Als dank bezoedelen we de lucht, het water en de grond, waardoor we de natuurlijke processen uit balans halen. Met permacultuur proberen we het levenscheppend vermogen van de natuur te herintegreren in ons leven en het leven van de toekomst. Mag dat dan met de slakken, die onze kolen oppeuzelen? Mag dat dan met de mieren, die de luizen melken? Mag dat dan met al die levende wezens, die onze tuin bewonen of bezoeken en er hùn noden vervullen?
Mijn tuin is ‘mijn’ paradijs. En het is nog meer het paradijs van de mezen, de merels, de salamanders, de bladluizen en wantsen, de vlinders en rupsen, de mieren en zo meer. (Onlangs nog een moeder met kind-egel over ‘de grond’ gehad… Eerst verschrikt, zo midden in de nacht van het geknor, wat ik eerder nooit gehoord had… want ik heb een ingesloten tuin. In die nacht ook twee uilen, die het luchtruim boven mijn tuin onveilig maakten. Overdag terug mussen gezien en een spreeuw, die jaren lang onvindbaar leken… Prachtig toch.) Mogen we zeggen, dat we de natuur die zo gul is, uit haar eigen huis hebben gezet? Mogen we zeggen, dat de natuur (met onze permacultuur) terugkeert om zich weer ‘thuis’ te voelen? Mag dat?
Van mij mag dat 😀
Wij wonen in een erg waterrijke omgeving en is onze tuin dermate groot dat er nog al wat ruige stukken in zitten. (ook tijd gebrek speelde een rol.) waar een paar jaar geleden erg slakken voorkwamen, die echt al mij groente planten op (vr)aten. Vangen was geen optie meer, geen beginnen aan. Slakkenkorrels vond ik geen goed idee en ben ik nematoden gaan inzetten. Een keer kopen en uitzetten gaf niet voldoende resultaat, waarna ik er mee ben gaan kweken. Nu kan ik ze elke 14 dagen uitgebreid uitzetten en ik moet zeggen dat ik dit jaar wel slakken heb, maar de aantallen zijn zeer beheersbaar.
Frank, je mail zijn altijd een lust om ze te lezen. Ik kan me er echt in vinden, wat je schrijft. Al wordt het vertrouwen in de goede zaak wel eens op de proef gesteld.
Te midden van de vele Alleluia-reacties toch enkele kritische vragen:
Zou het echt zo zijn dat de mensen die je tegenkomt alleen maar klagers, zanikers en zeurders zijn? Zou het niet kunnen dat het mensen zijn met een positieve kijk op tuinieren, én het leven, maar écht met een probleem zitten? En is het dan niet onze opdracht om met deze onmacht en ontmoediging iets te gaan doen en er mee naar te kijken?
Is het niet zo dat de woelmuizen altijd grote schade aanrichten, ook al zijn ze niet massaal aanwezig? En zit de natuur niet complexer ineen dan één factor, een warme winter, met de vinger te wijzen? In de literatuur(ook in de Veltbijbel) blijkt dat bodembedekking gebruiken één van deze factoren is ? Moeten we niet nadenken over de techniek van de bodembedekking? Maar er zijn er ook nog andere oorzaken, moeten we naar eens niet naar gaan kijken?
Ik denk aan de vele “stadsmoestuinenthousiastelingen” die met een massale slakkenplaag zitten. Zou het niet kunnen dat het evenwicht in hun tuin nooit zal kunnen hersteld worden? En wat moeten zij doen als zij niet de luxe hebben om randen en vijvers en takkenhopen te creëren?
Wij, als Westerse mensen, kunnen allen naar de Bioplanet als we onze opbrengst aan de natuur gegeven hebben. Wat met de mensen met een beperkt inkomen die echt de groenten van de tuin nodig hebben? Wat met de boeren die van hun land moeten leven en al zo’n karig inkomen hebben? Zou je hun onmacht kunnen begrijpen?
Met vriendelijk groet,
Anne
Uw schrijven doet me denken aan een voordracht over ‘The danger of a single story’ van Chimamanda Ngozi Adichie op You tube. Een verhaal kent nooit slechts één kant. Knap, dat u ook andere kanten durft te belichten en de Alleluia’s met een kritische blik wilt bekijken, zeker op dit forum.
dankjewel om het van die kant te bekijken. Ik voel me erg aangesproken want ik ben wellicht zo een klager waarnaar verwezen wordt. Ik zit echt met een slakkenplaag en dat gaat niet over enkele planten overhouden, dat gaat over niets overhouden. Het is zo erg dat wat ik in het verleden (elders) probeerde eerder belachelijk lijkt. Wanneer er zoveel zijn kan je ze nooit voldoende doden, wegzetten, prikken, bekorrelen, nemasluggen,…. Een natuurlijk evenwicht? Uiteraard, de aantallen predatoren zullen ook groter zijn, bv. ik kan amper een voet verzetten of er springt wel een pad weg. Maar ik blijf natuurlijk ook voedsel en woongelegenheid aanreiken voor de slakken… ik kan kippen laten lopen en vloeken op de vos en vredevol kijken hoe die kippen gegeten worden, maar wanneer ik graag een ei wil hebben zal ik toch best iets anders ondernemen… en jagers aanspreken lijkt me dan even idioot als kilo’s escargo of nemaslug strooien… Trouwens zo een slak die verderkruipt is prachtig om zien, die voelsprieten en hoe die vanop grote afstand beweging aanvoelen, meters van mijn moestuin af kan ik er echt van genieten om ze te observeren 😉 Ik zie steeds diezelfde lijstje van oplossingen voorbij komen, maar wanneer je een echte plaag hebt in een natuurlijke tuin midden in een groot natuurgebied waar alle natuurlijke vijanden voorkomen, dan ben je niets met diezelfde lijstje (die perfect zijn om mee te beginnen). Zoals een mier de bladluis beschermd ben ik op zoek naar een manier om mijn eten te beschermen, het gekende lijstje werd hierin opgebruikt. Je kan al het geklaag wegwimpelen met de liefde voor de natuur alsof het om een godsdienst gaat (voor sommigen zal dat werken zoals het bezoek van de pastoor werkt bij verlies, bij anderen maakt dat opstandig), soms is frustratie en boosheid nodig om in een hoek te geraken die je dwingt een andere manier te zoeken en die andere kan ook buiten de lijstjes zijn die voor anderen wel werken. Ook hierin is er geen één waarheid en één situatie, ieder zijn ding? Ik zoek verder en mijn persoonlijkheid bestaat ook uit frustratie en boosheid uiten maar zolang ik die uit lijkt me dat heel gezond 😉 Ik probeer kritisch te zijn dus dat betekent ook dat ik in mijn ‘mier’modus zoek en wanneer ik voor de 100ste keer zie passeren dat bv koperband werkt, dan wil ik dat eerst checken bij iemand met ervaring en niet die van de verkoper, bij gebrek daaraan probeer ik het dan en deel graag de ervaring, daar dient het forum ook voor, dacht ik. Het was in elk geval niet mijn bedoeling om negativisme te strooien, eerder om oplossingen te zoeken maar ook om voorbij de gewoonlijke lijstjes te geraken én het probleem serieus te laten nemen. Het probleem minimaliseren motiveert volgens mij zelden voor degenen die proberen en een echt probleem tegenkomen, hoe positief je er ook naar probeert te kijken. Het kan ook niet dat ik de enige ben met dit probleem, het moet al bestaan hebben voor de giftige korrels werden uitgevonden en in nog veel tuinen vandaag. Of zouden er zoveel opgegeven hebben, het gevoel hebben dat het in ecokringen geminimaliseerd wordt? Zoals een goede omheining en een zelfsluitend nachthok kan beschermen tegen kippenlustende vossen zoek ik iets om de slakken uit een aantal m² van mijn tuin te houden. Voorlopig zie ik mogelijkheden in kippentractor en verhoogde bedden en matig zijn met mulchen (zoals ik begrijp de permaculturisten in Nederland het ook doen?). Ik ga het proberen, wat moet ik anders?
Eender hoe of wat, als de plaag groter is dan de oogst, dan moet men in actie schieten… Zelf ben ik vroeger jaren met een emmertje slakken gaan vangen, die ik helaas met kokend water had verdelgt. Het zekere voor het onzekere nemend. Honderden heb ik zo gedecimeerd en uren zijn erin gekropen. Nu is de plaag iets kleiner, mety de merels die in onze tuin nestelen en de egels die via een gat in de schutting op bezoek komen. De juist uitgeplante sla mocht ik echter vergeten: alles kaal gevreten. Als ik lees dat er van de hele ‘plantage’ pompoen of courgette niets overblijft, dan is het leuke ervan af. Dat is iets anders dan enkele slaplantjes.
Moestuineren mag geen ‘godsdienst’ worden. Daar hebt u gelijk in. Blijven zoeken naar oplossingen is dan een noodzaak. Bij mij werkte het vangen en overgieten met kokend water het beste. Ondanks het gevoel dat ik moorddadig gedrag stelde…, leek me dat de minst erge oplossing in mijn tuin.
Hallo Heidi,
Inderdaad een goed idee van je om verhoogde bedden te gaan uitproberen.
Ikzelf heb moestuinbakken op poten en dit jaar heb ik geen enkele slak kunnen ontdekken. Het vraagt even wat werk en voorbereiding, dus wellicht iets voor volgend jaar, maar het is echt een afdoende maatregel.
Daarnaast heb ik een deel van mijn tuin als ‘perma’-tuin ingericht en ook daar kom ik nauwelijks slakken tegen, hooguit wat wijngaardslakken, maar daar heb ik (tot nu toe) weinig last van.
groetjes
hallo, dank voor je reactie. Wat bedoel je met permatuin, want als je wat rondspeurt zoals ik zie je zowel de versie zoals hier getoond (dikke stro en mulchlagen, geen rijtjes dezelfde planten) als rijtjes dezelfde planten en weinig mulch als voedselbossen, hugelbedden, keyhole bedden,…. Ik zou erg geholpen zijn met ervaring van mensen die ook een echte erge plaag van slakken kenden. Ik zoek verder nog wat info over het gedrag van het dier an sich, hoeverre afstanden leggen die af (bij wijze van territorium) en tot welk hoogte klimmen ze? (bv wortelvlieg als je weet dat die niet hoger raakt dan 50cm brengt dat ideeën mee)
Erg interessant nieuws dat mollen de kleintjes van woelratten lusten, maar hoe onderscheidt je mollen van woelratten? Ik dacht dat die ook zulke leuke hopen maakten zoals de mol of niet?
Viviane, bij mij is het duidelijk te zien wat het verschil is. De woelmuizen/ratten maken verticale gaten, dus je ziet geen verhoging, enkel een gapend gat. Soms zie je wel een verhoogde horizontale gang, maar hopen heb ik niet gezien… Kom molletjes, kom !
Hoi Frank,
Je hebt natuurlijk helemaal gelijk. En wat luizen of wat slakken zijn ook niet zo erg en ik deel graag. Maar, ik zou het soms ook leuk vinden als er wat voor mij overblijft. Zo zette ik in mei 20 courgetteplanten buiten die allemaal op één na binnen een nacht helemaal waren opgegeten. Die ene die overbleef was natuurlijk het toetje voor de avond erna. Toen was het wel even vloeken. En goed nadenken wat ik nu zou willen doen. Want ik had eigenlijk besloten om het maar zijn gang te laten gaan, om zoals jij zegt, een evenwicht te krijgen.
Uiteindelijk probeer ik zoveel mogelijk van mijn verse zaaigoed te beschermen door er opengeknipte flessen overheen te zetten. Zodra de planten een beetje sterk zijn, mag iedereen weer mee-eten. En zelfs dan komen ze er nog over- (of onder-) door. Maar niet meer zo massaal en dat is al heel wat.
Overigens vraag ik me heel erg af, hoe goed het mogelijk is om een natuurlijk evenwicht te krijgen in een volkstuin, waar de rest van de tuinders niet zo natuurlijk tuiniert. Gelukkig een merendeel wel ecologisch, maar zoals je al zei, escargo wordt als ecologisch bestempelt, en dus massaal gebruikt. En dus ook nog een klein deel heel ouderwets met bestrijdingsmiddelen.
Ok Tom bedankt, ik verwelkom met volle teugen ons zwartjes en verbiedt mijn boerenfox nog om ze te vangen 🙂
Goedendag heer Anrijs, Tuinmannen en Tuinvrouwen,
Onderwerp slakken.
Mee eens, ook slakken zijn belangrijk in het ecosysteem. Ze nemen een deel van het “opruimwerk” voor hun rekening. Echter, als je de jonge andijvieplanten 3 keer opnieuw hebt gezet omdat ze systematisch door slakken worden kaal gevreten ga je jezelf toch afvragen of het aantal “opruimers” niet wat veel aan het worden is. Op dit moment ben ik even niet lyrisch over slakken dus toch maar aan het vangen. Met bier in een pot zoals veel “experts” aan geven? Zonde van het bier en het schijnt ondanks het bier geen prettig einde voor de slak te zijn. Ook kippenkorrels of konijnenkorrels hebben een aantrekkingskracht op slakken. Waarschijnlijk vanwege de geur. De korrels op een plaatje, schoteltje enz. waar ook de kleine slakjes makkelijk bij kunnen komen. ’s Avonds en/of ’s morgens zijn ze dan op te pakken. Een andere door mij beproefde methode is bladeren op de mulsch-laag te leggen. Bij voorkeur de wat grotere bladeren van rabarber, ijsbergsla, groenlof of wat verder voorhanden is. Ook hier ’s avonds en/of ’s morgens de bladeren optillen om te controleren. Kijk niet alleen onder het blad maar vooral aan de onderkant van het blad waar onze vrienden vrolijk aan het schranzen zijn. Wat dan wel weer mooi is dat op die momenten ook te zien is dat er veel wormen actief zijn. Voor zo ver ik kan bekijken geven onze kameraadjes de voorkeur aan zachte groente. Vooral mijn botersla staat hoog genoteerd. Bij het oogsten snij ik de krop net boven de onderste bladeren af waardoor het bodemleven verder z’n gang kan blijven gaan. De bladeren die tijdens het oosten worden afgesneden blijven tussen de planten liggen. Wat een zootje hé. Hierbij ga ik er vanuit dat onze vretertjes meer belangstelling voor het rottende blad hebben dan voor de planten die doorgroeien. Ook hier weer ’s morgens en/of ‘avonds controleren. De oogst per keer aan weke diertjes krijgt met behulp van een tegel en steen een enkele reis naar de “slakkenhemel”. Wel een beetje wreed natuurlijk. Excuses aan onze werkelijke dierenvrienden. Ik weet niet of we er minder slakken door krijgen maar zeker niet meer. In ieder geval worden de kleine slakjes niet zo groot zodat ze tot ca. 500 eitjes per keer kunnen leggen. Voor de stamslabonen heb ik een gedeeltelijke preventieve oplossing. Een raamwerk ligt ca. 10 cm boven de grond hieronder worden de bonen geplant. Deze groeien door het gaas van het raamerk. Hierdoor blijven de planten beter staan en liggen er maar een paar bonen op de mulsch-laag. Dus lastiger om te smikkelen. Uitroeien zullen we slakken zeker niet maar dat kan ook de bedoeling niet zijn. Ik begrijp dat veel mensen dit verhaal overdreven vinden maar de verhouding kan natuurlijk een klein beetje scheef liggen. Als alles een beetje normaal is waarbij ook onze slijmerige vrienden wat te vreten mogen hebben ga ik niet aan het vangen want het kost echt veel tijd. Ik ben tenslotte ook nogal lui van mijzelf. Dat is dan ook de reden dat ik probeer de omgeving voor egels aantrekkelijk te maken. Als er iemand is die hiervoor goede tips heeft of een goede site hoor ik dat graag.
Groetend,
Wim