Ik krijg heel veel vragen over hoe je nu juist moet beginnen met een natuurlijke moestuin. Het is niet eenvoudig om dit uit te leggen, een natuurlijke moestuin vereist veel kennis en dat vergaar je niet op 1-2-3. Maar ik ga toch proberen om te vertellen hoe u best uw grond voorbereidt om in het voorjaar uw permanente bedden aan te leggen en te beginnen met uw natuurlijke moestuin.

Er zijn verschillende manieren om te beginnen. Welke manier u volgt, hangt af van de voorgeschiedenis van uw stuk grond.
Ik bespreek de 2 belangrijkste manieren:

1. Beginnend van een overwoekerd terrein, vol met onkruid.
2. Verdergaand op een bestaande moestuin, geen tot een beetje onkruid.

Enkel het begin is verschillend, na de voorbereiding verloopt alles exact hetzelfde.

1. Beginnend van een overwoekerd terrein

Ook hier kun je terug een opsplitsing maken, afhankelijk van de uitgangspositie:

1. Grond die overgroeid is maar niet aangereden of aangetrapt. De grond is niet heel hard en wordt niet of nauwelijks belopen.
2. Grond die heel hard ligt door jarenlange betreding of jarenlang gebruikt is als landbouwgrond.

Overgroeide grond (niet hard!)

Hier kan u direct beginnen met de bodem te bedekken met een laag karton met daarbovenop een dikke laag stro.

Het aanwezige onkruid trapt u plat, diepwortelende onkruiden zoals brandnetels, distels en heermoes probeert u zoveel mogelijk te verwijderen. Het moet echter niet en u kunt ze ook gewoon mee plat trappen.

Het karton waarmee u bedekt is best gewoon bruin golfkarton, niet gekleurd en vrij van plastic klevers, plakband en nietjes. Al deze zaken heeft u niet nodig in uw grond en kunt u nu nog gemakkelijk verwijderen.

Tijdens het uitleggen van het karton moet u zorgen dat de verschillende stukken ook goed overlappen. Elke opening is een doorgang voor onkruid en zal ook gevonden en gebruikt worden.

Er zitten straks immers gigantisch veel onkruiden opgesloten onder het karton en die zoeken wanhopig naar een uitweg om te overleven. Wees maar zeker dat ze elke kier en spleet die ze vinden ook zullen benutten!

Werking?

Het karton dient als fysieke barrière tegen het al aanwezige onkruid. Doordat dit onkruid wordt afgesloten van het licht, zal het stilaan afsterven. Nieuwe zaden zullen door gebrek aan licht niet kiemen.

De enige onkruiden die nog een probleem vormen zijn wortelonkruiden. Deze soort onkruiden (netels, distels, …) hebben veel reserves opgeslagen in hun wortels en kunnen deze gebruiken om toch zonder licht te groeien en een opening te vinden of te forceren door het karton. Het karton alleen voldoet niet, het droogt uit en krult op. Hierdoor waait het gemakkelijk weg en ook het uitzicht is niet mooi.

Daarom is het belangrijk een dikke, goed afsluitende laag stro bovenop het karton aan te brengen. Dit houdt het karton tegen de grond, waardoor het vochtig wordt en als voedsel voor het bodemleven kan gebruikt worden. Bovendien schermt dit stro mee de grond af van licht zodat onkruiden geen kans krijgen.

Stro dat samengedrukt is tot strobotten kunt u best losschudden en zo een laag van 20 – 25 cm dik vormen. Deze laag zakt de komende weken nog in en sluit de bodem goed af van licht, maar blijft zeer goed doorlaatbaar voor water en lucht. Op deze manier gaat u heel snel een groot oppervlak kunnen opkuisen zonder al teveel werk. De komende maanden loopt u best af en toe eens over het stro om hier en daar enkele ontluikende onkruiden te verwijderen. Met een minimale inspanning kunt u dan uw toekomstige moestuin onkruidvrij houden.

Maar dit is niet de enige functie van karton en stro. Door deze mulchlaag wordt het bodemleven juist hieronder enorm gestimuleerd. Het aanwezige onkruid en het karton gaan rotten en worden door bodemorganismen omgezet. De bovenste laag grond wordt sterk verbeterd door dit organische materiaal en het aanwezige bodemleven.

Wanneer klaar?

Indien u na enkele maanden tijd eens gaat kijken juist onder het stro en karton, dan ziet u al een opvallende verbetering van de bovenste laag aarde. De grond is donkerder geworden en krioelt van het bodemleven.

Na één jaar kunt u de restanten van het stro verwijderen en uw groentebedden aanleggen. De grond is zacht, donkerbruin en vochtig: ideale tuinders aarde!

Indien u een stuk gazon wou omvormen tot een moestuin, zult u twee jaar moeten wachten. Na het eerste jaar zult u terug karton en stro moeten aanbrengen. De zode van gras zit helemaal vol met wortels en het duurt wat langer voordat de volledige graszode is verteerd.

Geen geduld of harde grond

Wanneer u geen jaar wilt wachten of uw grond ligt heel hard dan kunt u best op een andere manier te werk gaan.

Het onkruid of gras moet u heel kort afrijden, liefst zo dicht mogelijk bij de grond. Daarna moet u de grond 2 spadesteken diep omspitten, bij grotere oppervlakten kunt u de grond ook omfrezen of ploegen.

Voor- en nadelen

Bij het omfrezen en omspitten van de grond moet u de voordelen afwegen tegen de nadelen. Het omkeren van de grond is namelijk heel nadelig voor het aanwezige bodemleven. Zeker indien u een frees gaat gebruiken zijn de nadelige gevolgen aanzienlijk. Het grootste deel van het bodemleven – bacteriën, schimmels, actinomyceten, nematoden, protozoa, algen, spinnen, mijten, duizendpoten, springstaarten, regenwormen, … – leeft in de bovenste bodemlaag.

Ze leven op de plaatsen die voor hen het meest geschikt zijn inzake temperatuur, vocht, zuurstof en poriëngrootte. Wanneer u gaat spitten of frezen gaat u al deze omstandigheden drastisch veranderen.

De meeste van deze organismen zijn micro-organismen en kunnen zich nauwelijks verplaatsen in de grond. Alle bacteriën, schimmels, algen en andere micro-organismen, die niet meer op hun ideale locatie zitten, sterven af.

Wanneer u freest gaat u ook enorm veel regenwormen in stukken hakken en laat dit nu net uw meest waardevolle medewerker zijn in een Natuurlijke Moestuin.

U moet dus de beslissing om te frezen niet al te licht nemen, het heeft een serieus negatieve impact op uw bodem.

Maar wanneer uw bodem heel compact en zeer veel belopen is, kunt u eventueel voor deze oplossing kiezen.

Een dichte, compacte bodem verdwijnt uiteindelijk vanzelf wel indien u deze manier van bodembedekking en toevoegen van organische stof toepast maar het zal enkele jaren duren voordat u resultaat heeft.

2. Beginnend van een bestaande moestuin of vrijliggende grond.

Bij een bestaande moestuin zal het onkruid geen probleem vormen, ook aangedrukte, compacte grond is normaal geen probleem.

Toch even oppassen! Wanneer u een vaste indeling van bedden hebt met vaste paden moet u zeker zijn dat deze paden ook na het aanleggen van de permanente bedden paden blijven.

Of indien anders voorzien in de planning moet u de stukken pad die bed worden losmaken door ze te luchten met de spitvork.

Ook indien uw paden opschuiven met de teeltwisseling is het best om de paden van afgelopen jaar even los te maken met de spitvork.

U moet deze daarom niet omdraaien, maar u kunt uw spitvork in de grond steken en even heen en weer trekken zodat de grond losser wordt en toegankelijker voor zuurstof en water.

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!