Het moet één van de meest gevoerde discussie zijn over natuurlijk tuinieren: Moet je nu snoeien of niet?
Ik ga mij nu niet uitspreken over het snoeien van fruitbomen, maar als het over het snoeien van kleinfruit gaat, dan zeg ik volmondig ‘ja’. Je moet je kleinfruitstruiken (aalbes, jostabes, kruisbes, ..) absoluut snoeien!
Maar het gaat dan wel over juist snoeien, en niet zomaar wat takjes afknippen en hier en daar wat topjes inkorten. Als je bv. een rode bessenstruik goed snoeit, dan kan deze struik gemakkelijk 40 jaar oud worden en elk jaar kilo’s bessen dragen!
Snoei je deze niet, dan is hij uitgedragen en versleten na 5 jaar.
Oude planten
De bessenstruiken die wij nu snoeien op Yggdrasil zijn mee verhuisd toen wij 18 jaar geleden begonnen zijn in Vissenaken. Daarvoor hebben ze al een dikke 20 jaar dienst gedaan, en nog altijd zijn dit struiken waar elk jaar zo’n grote hoeveelheid bessen aanhangt dat takken moeten opgebonden worden omdat ze het gewicht niet kunnen dragen. Vele 10-tallen kilo’s bessen worden er geplukt door klanten, door mijn ouders, tijdens rondleidingen, opendeurdagen, … en nog blijft er elk jaar een deel hangen dat simpelweg niet geplukt geraakt.
Deze worden dan opgegeten door de vogels in het najaar, eens ze van de struiken op de grond vallen.
Maar hoe komt dit dan? Waarom is snoeien zo belangrijk?
Waarom snoeien wij?
Allereerst is het een manier om een struik te verjongen. Bij het meeste kleinfruit dragen takken 1 tot enkele jaren en zijn daarna versleten. Bij bv frambozen moet je elk jaar de takken die gedragen hebben verwijderen, hun functie wordt overgenomen door nieuwe, jonge scheuten.
Bij rode bessenstruiken is een tak versleten als hij zo’n 5 – 6 jaar oud is. Er komen korstmossen op, de groei is heel gebrekkig en de vruchtaanleg is heel beperkt.
Als je niet ingrijpt, is je plant na enkele jaren volledig verouderd en staan er nauwelijks nog jonge, draagkrachtige takken op je struik.
Maar er zijn nog andere redenen:
Bij verantwoord snoeien steken wij de natuur een handje toe. Met onze ingrepen voorkomen wij latere problemen zoals: kruisende takken en dubbele knoppen. We bewaren in de meeste gevallen de natuurlijke vorm en zorgen ervoor dat voldoende licht en lucht toegang krijgen tot de struik. Door vooruit te zien en beredeneerd te snoeien zorgen wij voor een goede vormgeving, een goede blad-, en bloem- en vruchtontwikkeling.
Ook zijn struiken die niet gesnoeid worden niet zo open in hun structuur waardoor ze langer vochtig blijven na regen, de vruchten te weinig zon krijgen, te talrijk zijn, … Dit leidt allemaal tot een slechtere gezondheid van je bessenstruik en dus problemen met ziektes, plagen, …
Struiken in een slechte conditie zijn gevoeliger voor ziekten, plagen en ongedierte. Juist daarom gaan wij een zachte snoei toepassen of noem het een ‘begeleidende en beredeneerde snoei’. Brutaal snoeien, waarbij meestal grote wonden achterblijven is uit den boze.
Hoe moet je snoeien?
Hoe je moet snoeien vind je gemakkelijk in boeken en op internet. Ik heb het zelf vroeger ook al eens uitvoerig uitgelegd: 5 Principes van het Snoeien. In deze tekst staat stap voor stap hoe je uw eigen struiken perfect kunt snoeien. Maar elk jaar opnieuw merken we op de snoeicursus dat het toch niet zo evident is.
Er is een groot verschil tussen het lezen en het zelf doen. Zodra je start met snoeien, komen er allerlei vragen en problemen naar boven, je krijgt schrikt om verkeerd te knippen, … Nochtans is de meest gehoorde opmerking tijdens de workshop snoeien dat het toch niet zo moeilijk is, maar dat je gewoon moet durven knippen :-).
Heb jij ook fruitstruiken staan die een beetje verwaarloosd zijn? Loopt jouw mandje niet over van de bessen na het plukken in de zomer? Of ben je al overtuigd dat fruitstruiken moeten gesnoeid worden, maar durf je niet goed?
We hebben nog enkele plaatsen vrij voor de Workshop Snoeien van komende zaterdag! Meld je snel aan, de plaatsen zullen snel uitverkocht zijn!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Marcel Volmer says
Beste Frank,
In een aantal moestuinboeken wordt aangegeven dat je de bovengrondse gewassen het beste kunt zaainen bij opkomende maan en de ondergrondse gewassen bij wassende maan.
Maakt dit echt wat uit of hoef je je daar niets van aan te trekken. Het beperkt je namelijk nogal in je zaaimomenten.
Ik ben benieuwd naar je reactie.
M.v.g. Marcel Volmer
Nikki says
dag Frank,
met interesse lees ik jouw blog en mail. Zo volg ik ook die van Jelle van de Makkelijke Moestuin; Hij werkt voor zijn bedden met een mix van gelijke delen compost, turfmolm en vermiculiet. Volgens hem zijn de resultaten veel minder goed als je enkel in compost zaait en plant. Het gebruik van lavameel wordt door anderen dan weer aangeraden.
Heb jij daar ervaring mee? Hoe kan ik, als leek, uitmaken wat het beste is.
Ik kijk uit naar je antwoord.
Alvast bedankt.
Nikki