Het plantseizoen loopt stilaan op zijn einde, zowat alles moet de komende dagen in de grond geraken om op tijd te zijn. De grootste groei van veel planten vindt plaats in de maand juni en begin juli, daarom is het toch belangrijk dat alles eind mei, begin juni in de grond zit.
Iets wat best allang in de grond zit zijn aardappelen, en deze worden in een natuurlijke moestuin helemaal anders gekweekt dan in een gangbare tuin. In een gangbare moestuin wordt deze op rijen gekweekt die regelmatig worden aangehoogd. Het aanhogen moet je doen om onkruid tegen te gaan en te zorgen dat de aardappelplant in losse grond groeit. Hij maakt dan aardappelen in de heuvel en hierdoor kan je makkelijker oogsten.
Maar wat in een natuurlijke moestuin waar alles door elkaar staat en waar je veel mulcht en geen bodembewerking doet?
Aardappelen planten
Aardappelen planten is heel makkelijk en kan op verschillende manieren. Maar laat ik eerst beginnen met te vertellen waar je aardappelen zet in je tuin. Al zeker niet in 1 grote blok want dan krijg je bijna zeker last van de coloradokever. Ik voorzie altijd eilandjes waar ik enkel aardappelen op zet, en zo staan er verspreid doorheen de tuin kleine groepjes aardappelen, telkens van 14 planten.
Combineren met aardappelen is niet eenvoudig, Het is een gewas dat hoog groeit, vroeg op het seizoen boven staat en het eiland uiteindelijk helemaal vol groeit. Daarbovenop heeft het loof dan ook nog de neiging om open te vallen tegen het einde van zijn groeiperiode waardoor eventuele kandidaten om mee te combineren nagenoeg onbestaande zijn.
En toch heb ik een kandidaat die het prima doet tussen de aardappelen: de tuinboon. De tuinboon staat sneller boven dan de aardappelen en groeit recht omhoog. Het probleem bij een tuinboon is vaak dat je er een stokje bij moet zetten omdat hij anders omvalt onder het gewicht van zijn bonen. Wanneer de boon echter tussen de aardappelen opgroeit, wordt hij ondersteund door het aardappelloof en blijft hij mooi recht.
Het loof van de aardappel wordt op zijn beurt recht gehouden door de boon waardoor het niet zo snel openvalt en de aardappel langer kan doorgroeien. Een win-win dus 🙂 .
Maar nu over het planten! Je kan aardappelen gewoon planten door een putje te maken van zo’n 10 cm en daarin een plantaardappel te leggen. Je doet het putje toe en klaar is kees. Meer moet je daar niet aan doen.
Of je legt de aardappelen bovenop de grond, niet in een putje dus, maar dan moet je wel goed bedekken met een dikke laag mulch. Veelal wordt hiervoor stro gebruikt, maar het kan ook met bv. houtsnippers.
Aanhogen?
In gangbare tuinen worden aardappelen aangehoogd om onkruid tegen te gaan en te zorgen dat de aardappelen in de losse grond van de heuvel groeien.
In een natuurlijke tuin heb ik het liefst geen bodembewerking, en met een hak zo’n heuvel maken kan echt wel tellen als bodemverstoring, dus dat ga ik niet doen! Maar moet je eigenlijk wel aanhogen? Wanneer je goed mulcht, heb je geen onkruid dus die reden valt al weg.
De andere reden (losse grond) valt ook weg, want wanneer je niet meer spit en veel mulcht, krijg je ook een losse grond. De aardappelplant groeit ondergronds ook goed uit en maakt een mooie tros nieuwe aardappelen die onder de grond blijven.
Heb je je aardappelen niet geplant maar gewoon op de bodem gelegd met een mulchlaag erop, dan zal je merken dat de nieuwe aardappelen gedeeltelijk in de bodem en gedeeltelijk in de mulch groeien. Maar ook hier moet je niet aanhogen, de mulchlaag en de bodem zijn zacht en rul genoeg, ideaal voor aardappelen om in te groeien!
Op deze manier wordt aardappelen kweken veel eenvoudiger, er valt immers veel arbeid weg: je maakt gewoon een putje en legt de aardappel erin, drie maand later kan je oogsten door de aardappelen boven te halen. Het kan zelfs nog eenvoudiger door de aardappel gewoon op de bodem te leggen en een dikke laag mulch erop te voorzien. Drie maand later kan je de aardappelen dan oprapen van de grond 🙂 .
Toch aanhogen?
Uiteraard zijn er altijd uitzonderingen en omstandigheden waarin het aangeraden is om tegen de normale gang van zaken in te gaan. Zeker wanneer je vroege aardappelen zet, bestaat de kans dat je aardappelen al boven staan terwijl er nog kans is op late nachtvorst. Wanneer het ‘s nachts dan lichtjes vriest, zal je merken dat het loof dat boven stond helemaal zwart wordt. Het loof is bevroren en gaat dood.
Kan dat kwaad? Daar zijn 2 antwoorden op 🙂 :
Nee, de aardappel heeft normaal nog wel reserve genoeg en zal opnieuw uitgroeien.
Ja, de aardappel heeft al veel energie gebruikt om uit te groeien, wanneer hij opnieuw moet beginnen zullen de aardappelen kleiner en later zijn. het is eigenlijk beter om de plant te beschermen tegen de vorst, zo krijg je sterkere, grotere planten met een hogere opbrengst.
Het beschermen van dit loof is trouwens heel eenvoudig: aanaarden (of iets vergelijkbaars).
Wanneer er nachtvorst voorspeld wordt in de maanden april – mei en je aardappelen staan al boven, dan kan je best het loof bedekken met een mulchmateriaal zodat de plant beschermd is. Op onze bedden gebruik ik compost, ik rij dan rond met een kruiwagen en leg op elke plant een hoopje compost. Hierdoor is het loof afgedekt en beschermd, en heb je eigenlijk ineens aangehoogd. Ik gebruik geen aarde van het eiland zelf, want zo verstoor ik de bodem te veel.
Op andere plaatsen waar er gemulcht is met houtsnippers, komt er een bergje houtsnippers op, waar bedekt is met stro komt er een dot stro op. De regel die ik hanteer is: ‘aanhogen’ met het materiaal waarin de aardappel staat.
Aardappelen kweken is eenvoudig
Aardappelen kweken kan dus zeer eenvoudig: gewoon de aardappel in de grond steken of er bovenop leggen (en bedekken!). Daarna eventueel ‘aanhogen’ wanneer het vriest, en enkele maanden later zijn de aardappelen klaar om te oogsten.
Zo blijft veel werk achterwege, moet je je bodem niet verstoren en heb je geen last van ziektes en plagen 🙂 . Waarom moeilijk als eenvoudig ook kan?
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Elvira meulkens says
Dag Frank, Moet je aardappelen aanhogen. heel spannend wat je doet. En het voornaamste, blijkt: geen coloradokevers.De laatste planten in de grond krijgen is bij mij nog een grote ramp. Veel te lang koud hier in de waalse Ardennen. Binnen voorkweken zinloos, geen verwarming. Veel te lang om te vertellen. Mijn tomatenplanten moeten dringend omgepot worden. Aub, laat het droogblijven. En 2 pompoenplanten: daar zaten de slakken aan. Ze zijn weer op weg en groeien verder. Alles op een hoogte gezet. Mierikswortel, aardbeien en look doen het goed. De rest zal voor 2019 zijn. Daslook en de brandnetels zijn het meeste wat groeit en bloeit. Ook de “holunder nigra”. Geoogst tot nu toe: daslook. Voor de rest mijn keuken wordt afgebroken en nieuw gemaakt. Daar moet de rest wachten. Fijne zondag nog. En grotjes aan idereeen. 😀
Tineke Niesten says
Al 2 jaar op rij heb ik de aardappelen inderdaad gewoon in de grond gestoken en de aarde bedekt met stro. In de koude periode met iets meer stro, later voor het opkomende loof iets opzij geschoven. De planten zijn nu sterk en hebben door het stro en een laagje grasmaaisel geen last van droogte of ongewenste gasten. Naast het bed staan kruiden die de vliegende plaagdieren op een afstand houden.
Elders in de tuin is nog een bedje met aardappelen, zoals alle moes tussen de ‘normale’ tuinplanten gemengd staan.
Pé says
Weer een verhelderend artikel. Top !
Le page wilfried says
Op de gangbare manier worden de struikboontjes ook aangehoogd voor meer stevigheid naar de plant toe. Hoe pakken jullie dit aan?
Frank Anrijs says
Wij hogen onze boontjes niet aan. Ze vallen idd wel eens om, vooral na het plukken, maar problemen geeft dat niet.
Wim says
Goedendag Tuinvrouwen en Tuinmannen,
Ik maak een rechthoekig frame van PVC buis, 100 cm x 30 cm. Bevestig hier grofmazig gaas op. Op de hoeken pennen om het frame ca. 10 cm boven grond en de gepote boontjes te plaatsen. De planten groeien door het gaas heen en zakken ook na de eerste en volgende pluk niet op de grond. Hiermee voorkom je in natte perioden dat de bonen op de grond beginnen te rotten en slakkenvraat wordt hiermee ook beperkt. Helaas kan ik hier geen foto plaatsen. Hopelijk kunnen jullie hier wat mee.
Groetend, Wim
Tampère says
dank voor de informatie,ik probeer dit jaar de aardappelen op deze manier te kweken,ik ben benieuwd.Wat ik me afvraag is of je asperges op dezelfde manier kan kweken,gewoon een hoop stro of houtsnippers (wat is het beste?) er op doen om ze wit te houden…?? Of is dit niet mogelijk…Heeft iemand hier ervaring mee?
Vriendelijke groet,Hilde
Dirk Pieraerts says
Hoi
Als je de aardappelen in eilandjes plant wat zijn dan de plantafstanden tussen de planten en tussen de eilanden? Ik plant ze altijd op rijen maar had vorig jaar heel veel last van Colorado kever. Wil dit voorkomen dit jaar.