Natuurlijk tuinieren is zeker niet ingewikkelder of moeilijker dan een andere manier van tuinieren. Vooral het feit dat er nog niet veel boeken over geschreven zijn en dat het soms nog wat zoeken is naar de juiste technieken, maakt het voor veel mensen toch tot een grote uitdaging.
Een grote uitdaging omdat het nog niet ingeburgerd is om niet te spitten, om een dikke laag mulch te gebruiken. Omdat het – nog – niet normaal is om insecten en andere dieren te laten helpen in de tuin ipv angstvallig alles direct dood te spuiten.
Maar mijn ouders zijn er nu al bijna 18 jaar mee bezig, en elke keer weer krijgen wij op verschillende manieren bevestiging dat we op de goede en juiste manier werken. Keer op keer opnieuw krijgen we bevestiging dat de natuur het grote voorbeeld is voor de natuurlijke moestuin.
Eind vorige week zorgde het hevige onweer met die grote hagelbollen voor een zoveelste bevestiging van het belang van mulch in de tuin.
Infiltratie van water en zuurstof
Het is heel belangrijk dat er ten alle tijden een vlotte toegang is van zuurstof in de bodem. De planten en micro-organismen zijn ook levende wezens en hebben zuurstof nodig om goed hun werk te doen. Daarom moet er een goede uitwisseling zijn tussen de bodem en de lucht. Hetzelfde geldt ook voor water.
De bodem moet een goede structuur hebben zodat water vlot kan opgenomen worden en niet van de bodem afstroomt. Zo ontstaat er anders erosie waarbij de belangrijke bovenste bodemlaag verdwijnt, samen met de voedingsstoffen.
Dat deze beide eigenschappen van de bodem sterk verbeterd worden door te mulchen heb ik vroeger al verteld, maar ik heb altijd benadrukt dat het kwam door het activeren van het bodemleven dat daarna de bodem verbetert.
Maar in het begin van de week kreeg ik een mail waarin via een berekening werd uitgelegd dat de mulchlaag ook een belangrijke fysieke beschermlaag vormt.
Hagelbollen en hamers
De hagelstormen die over ons land raasden afgelopen weekend hebben op vele plaatsen enorme materiële schade aangericht. Serre’s vernietigd, oogsten verwoest, auto’s vol met deuken, iedereen heeft de beelden en foto’s wel gezien, denk ik.
Maar waar ik niets over gehoord of gelezen heb, is het effect op de bodem. Een bodem die naakt is, en die wordt blootgesteld aan zo’n krachten die slaat volledig dicht. De grond wordt aangedrukt, zuurstof en water geraken absoluut de bodem niet meer in. De tuinder kan het probleem – onvoldoende – oplossen door oppervlakkig te schoffelen en zo de bodem terug open te stellen. Dat werkt bij een gewone regenbui, maar bij zo’n hevige hagelbuien is dat ontoereikend.
De neerslag (hagelbollen of dikke regendruppels) hamert zo hard op de grond dat deze tot op een respectabele diepte aangedrukt wordt. De schoffel gaat maar enkele cm diep en lost niet alle problemen op. Het resultaat is een bodem die slechter toegankelijk wordt voor zuurstof en water. En dit kan enkel door een actief bodemleven opgelost worden!
En laat dit actieve bodemleven nu net een probleem zijn in vele tuinen door een gebrek aan organische voeding en beschermlaag in de vorm van mulch.
De berekening
De technische berekening kunt u hier bekijken (dank u wel Maurice Broeckaert :-)), de conclusie is redelijk impressionant. De dikke regendruppels en hagelbollen oefenen een kracht uit op de bodem die te vergelijken is met een hamer (250g) die men laat vallen van 5.8 meter hoogte! Tel het aantal regendruppels of hagelbolletjes en denk u dan eens in hoeveel van die hamers dat er zo op uw bodem vallen!
Een dikke laag mulch vangt deze kracht op en zorgt ervoor dat de bodemstructuur intact blijft.
De natuur zorgt ook altijd voor een dikke laag mulch, een belangrijke bescherming van de bodem, zo blijkt :-).
Kijk dus altijd naar het voorbeeld van de natuur, ze heeft al zo lang geëxperimenteerd en gezocht dat ze echt al wel weet wat het beste is.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Willy Quintijn says
Mijn auto heeft de nodige blutsen, een tweehonderd denk ik, achterlichten en spiegels gesneuveld.
Uw vergelijking met een hamertje van 250gr dat van een zestal meter valt gaat mijn gedacht niet op, hagelstenen zo groot, of groter dan een kippenei, en die van honderden meter hoog komen die hebben een heel grote snelheid en dus ook een enorm impact. De putten in mijn autodak zijn zeker een cm diep!
Frank Anrijs says
Ik ga niet discussiëren over de vergelijking, ze is me door gemaild. U kunt de berekening bekijken via een link in de blog. Vind je fouten mag je ze me altijd melden.
Maar de conclusie blijft natuurlijk: mulchen beschermd de bodem op allerlei manieren!
Groeten,
Frank
annette says
Elke blog van jou maakt mij weer een stukje wijzer.
Hartelijk bedankt weer!
Frank Anrijs says
Graag gedaan 🙂
Mia Callens says
Beste Frank,
Ook mijn tuin is getroffen door het hevige onweer. Toen ik na het onweer buiten kwam was het echt hallucinant! Overal takken, bladeren, op de grond, aan de muren geplakt, aan de vensters. Mijn moestuin was echt moes! Net of er een grote hakkselmachine over gegaan was. en alles rook naar ajuin. Slechts stukjes van een 3 à 4 cm bleven over. Ik dacht dat komt nooit meer goed. Maar hoe vlug hersteld de natuur zich! Alle geknakte bladeren van snijbiet, rode biet, venkel, prei enz. mooi afgesneden. Ik dacht daar moet die plant dan geen energie meer insteken. En kijk de snijbiet heeft alweer mooie bladeren, de prei krijgt ook al nieuwe groene sprietjes, de venkel nieuw groen, enz. Alleen van de aardappelen weet ik niet of die nu nog gaan verder groeien. Maar we zien wel. Ook de meeste kruiden herstellen zich. Wel heb ik hier en daar al nieuwe sla geplant, want die was wel echt verloren. Ook heb ik hier en daar mulch moeten bijleggen. Deze week komt de rest van de tuin (siertuin) aan de beurt, ook daar is nog een boel opruimwerk aan.
Maar ik denk ook, met alle goede raad die ik van je krijg en alle voorbije jaren die ik al probeer om biologisch te tuinieren, het wel een verschil maakt.
Dus we proberen verder 🙂
groetjes,
Mia
trebsjig says
Ik moest vandaag helaas al al het loof van m’n aardappelen verwijderen, wegens vroeg toegeslagen phytophtora, ik laat de aardappelen sowieso nog zitten en oogst ze enkel voor de dagelijkse behoefte, maar hoe voorkom ik nu dat de ruggen afspoelen en de aardappelen gaan verkleuren? Als ik er stro/compost over heen leg gaan ze dan niet opnieuw uitlopen? Ervaring hiermee, leek me wel een beetje in de lijn van je onderwerp van uit-afspoeling te liggen.