Diervriendelijk is de industriële productie van eieren zeker niet. Kuikens die uitgebroed worden zijn zowel mannelijk als vrouwelijk. Uiteraard kunnen de mannetjes geen eieren leggen en hun vlees is niet gewild, dus worden ze vernietigd.

Op het zicht kan je het verschil tussen een kip en een haan pas na vier tot zes weken zien. Als kwekers al deze dieren zolang eten gaven, zou de helft van hun enorme investering in rook op zou gaan. Hoe vroeger men het verschil opmerkt, hoe beter.

Kiyoshi Masui en Juro Hashimoto

In 1933 werd een Japans onderzoek over het seksen van kuikens gepubliceerd door Kiyoshi Masui en Juro Hashimoto. Zij hadden een techniek ontdekt waardoor je al na één dag het onderscheid kan maken bij de kuikens en zo enorm veel geld kan uitsparen. Dit artikel werd vertaald naar het Engels onder de titel ‘Sexing baby chicks” en zo opgepikt buiten Japan.

Nadat dit nieuws zich verspreid had, werden Masui-Hashimoto-technici gegeerd en door kwekers massaal aangeworven en stuurden grote kwekerijen hun personeel naar opleidingscentra in Japan. Zo was er de Zen-Nippon Chick Sexing School, waar je een tweejarige opleiding kon volgen in het seksen van kuikens. Eens je je opleiding had voltooid en meester in het seksen was, was je een van de waardevolste werknemers in de landbouw!

Maar hoe leer je het verschil herkennen tussen een mannelijk en vrouwelijk kuiken dat slechts één dag oud is? Je moet de ontlasting van het kuiken eruit duwen, daarmee open je de cloaca en kan je zien of er een klein bultje is. In dit geval is het een mannetje, al hebben sommige vrouwtjes ook een bultje, maar dat is normaal kleiner.

Alsof dat nog niet genoeg is, is het uitzicht van dat bultje heel vaak anders. Zo zijn er meer dan 1000 verschillende ‘bultjes’ die de sekser moet herkennen. En om het allemaal nog wat moeilijker te maken, moet de screening aan een hoog tempo gebeuren en hebben de seksers slechts enkele seconden de tijd om zijn besluit te nemen. Toch is hun oordeel zo goed als altijd correct. Hoe leer je zoiets aan?

Weten na een oogopslag

Als je dat vraagt aan een ervaring kuikensekser, dan kunnen ze dit niet uitleggen. Het is iets wat ze gewoon zien, gewoon weten na een oogopslag. De opleiding verloopt ook zo: de leerling bekijkt de kuikens en zegt vrouwtje of mannetje. De leraar zegt dan of het juist is of niet. En dit proces herhaalt zich tot de leerling zich het verschil compleet eigen heeft gemaakt en ook een percentage van bijna 100% correcte beslissingen bereikt. Gewoon door te doen en bijgestuurd te worden, verwerf je deze uitzonderlijke competentie.

Ik wil mulchen zeker niet gelijkstellen met het seksen van kuikens, maar er zijn wel overeenkomsten. Het is namelijk heel moeilijk om te zeggen hoe dik je moet mulchen, omdat dat sterk afhankelijk is van verschillende factoren: het materiaal, hoe fijn je het maakt, de weersomstandigheden, je bodem, het seizoen. Ook voor de keuze van het materiaal waarmee je mulcht, kan geen duidelijke handleiding gegeven worden: er is zoveel verscheidenheid aan mogelijkheden.

In principe is alles wat organisch is en kan verteren, geschikt. Bekend zijn hooi, stro, houtsnippers en blad, maar ook een tapijt, lakens of een T-shirt kunnen in principe dienen als bron van mulch. Ik zeg niet dat die laatste materialen aangewezen zijn, enkel dat het in theorie kan. Ik heb al vele verhalen en vragen gekregen over minder waarschijnlijke materialen zoals zeewier, algen, schapenwol of mos. Ik heb hier geen ervaring mee, net zomin als met vele andere materialen en deze diversiteit maakt het moeilijk om een algemeen advies te geven.

Een gevoel ontwikkelen

Alles verteert in andere omstandigheden aan een ander tempo, wat een invloed heeft op de dikte van de laag en de regelmaat van mulchen. Net zoals bij het kippen-seksen zijn er veel verschillende soorten bultjes om te herkennen en is het onbegonnen werk om een handleiding te schrijven. Het is vooral de ervaring die het verschil maakt en ervoor zorgt dat je na verloop van tijd een gevoel ontwikkelt voor mulchen.

Noem het groene vingers, noem het fingerspitzengefühl, noem het intuïtie of noem het simpelweg ervaring. Ik ben ervan overtuigd dat mulchen niet moeilijk is, maar besef dat er voor velen een hoge drempel is. Door het te doen, door het veel en vaak te doen, ontwikkel je op termijn het juiste gevoel en wordt het iets wat je natuurlijk doet, zonder al te veel nadenken. En aangezien het vele malen eenvoudiger is dan het seksen van kippen, verkrijg je deze intuïtie, dit buikgevoel voor mulchen veel sneller. Je leermeester is de natuur, en die zal snel aangeven of je goed of slecht bezig bent en tonen hoe je moet bijsturen.

Klein beginnen en geleidelijk uitbreiden

Mulchen is voor iedereen, en geschikt voor elke tuin. Je denkt misschien dat jouw manier van tuinieren minder geschikt is, of dat je niet voldoende materiaal hebt, of voldoende tijd of voldoende kennis. Maar dat zijn allemaal zaken die geleidelijk aan opgelost kunnen worden. Mulchen kan je in elk systeem toepassen, het afdekken van de bodem is enorm voordelig en bespaart je op termijn veel tijd en werk.

Bij twijfel begin je best met het afdekken van een klein stukje, een deel van je moestuin zodat je zeker voldoende materiaal hebt om het goed af te dekken. En wanneer je merkt dat mulchen toch niet echt iets voor jou is, kun je gemakkelijk de tijd terugdraaien. Je moet dan gewoon van een klein stuk je mulch weghalen of rustig laten verteren zonder verder aan te vullen. Ineens heel je tuin beginnen afdekken, zorgt voor veel stress en onzekerheid: geen ideale omstandigheden om te starten met iets nieuws.

Even wennen

In het begin is het nog wennen aan het nieuwe van mulchen, maar je moet vooral ook voldoende materiaal hebben om te mulchen. En daar wringt vaak het schoentje. Het vraagt een andere manier van denken om materiaal dat vroeger misschien het label afval kreeg, te gebruiken om je tuin te bedekken.

Er zijn in elke tuin nochtans veel bronnen aanwezig: gras, hagen, struiken, sierplanten, oogstmateriaal, onkruid … Zowat alle organisch materiaal kan verwerkt worden tot mulchmateriaal.

En daarnaast is het ook de bedoeling dat je je tuin langzaam ook aanpast zodat je probleemloos voldoende eigen mulchmateriaal kan oogsten. Hoe je dat doet, is voer voor een volgende post …

Vragen stellen

Zit je zelf nog met vragen over mulchen? Wil je antwoord op een prangend probleem? Dan kan je binnen 2 weken terecht in de Facebook Live waar je vragen kan stellen aan mij: Facebook Live over mulchen!