Het moestuinseizoen is al ver gevorderd, het oogsten is al volop bezig. Het lijkt heel simpel om een prei of een wortel te oogsten, en ook een sla kan u geen moeilijkheden opleveren. Maar wanneer u dikke lagen mulch heeft liggen, zijn er toch enkele problemen die zich zullen voordoen.
Allereerst is het heel moeilijk om te oogsten zonder de grond te beroeren en gaat u eigenlijk verschillende lagen door elkaar te halen.
Een ander gevolg is dat bij het uittrekken van planten ook dikwijls aarde bovenop de mulchlaag terecht komt waardoor u eigenlijk bezig bent met onkruid te zaaien.
Ook is het zo dat er rond de wortels een heel hoge concentratie aan bodemleven zit, deze verdwijnen wanneer u de plant uittrekt. Maar wees gerust, in de natuurlijke moestuin is er voor – bijna – alles een eenvoudige oplossing :-).
Lagen mengen
Indien u aardappelen gewoon op de grond hebt gelegd bij het planten en een dikke mulchlaag hebt gegeven, dan liggen de nieuwe aardappelen ook gewoon bovenop de grond. Hierbij moet u enkel de mulch verplaatsen en is er geen probleem.
Indien u ze in een putje hebt geplant, dan gaat u echt moeten graven om alles te oogsten en gaat u de grond omzetten en eigenlijk hetzelfde effect hebben als bij het spitten: de verschillende lagen worden gemengd en er sterft veel bodemleven.
Ook sommige andere groenten zoals prei of wortelen moet u echt uittrekken en hierbij gaat u ook de grond verstoren. De ingreep is echter miniem en zal niet veel invloed hebben. Plaatselijk zal het bodemleven waarschijnlijk wel gedeeltelijk afsterven, maar omdat overal rondom dit leven in overvloed aanwezig is, zal de vrijgekomen plaats snel terug worden opgevuld.
Het is een onvermijdelijk gevolg van het oogsten, probeer echter zo weinig mogelijk grond te verstoren.
Smossen op je mulch
Een veel belangrijker probleem is het naar boven brengen van grond, bovenop de mulchlaag.
Na het uittrekken van prei, wortels, raapjes, radijsjes, … hangt er altijd nog wat grond aan de wortels. Probeer hiervan zo weinig mogelijk te morsen op de mulch.
Klop uw groenten niet met grote, brede bewegingen af boven uw mulch, maar schudt ze beperkt af, juist boven het oogstgat zodat de aarde terug op de grond valt en niet op de mulch.
Hetzelfde geldt voor werkgerief dat u gebruikt bij het oogsten. Uw schopje vol aarde moet u niet bovenop de mulchlaag leggen! Alle aarde die eraf valt, bevat immers gigantische hoeveelheden onkruidzaad.
U merkt dit ook goed als u mollen heeft. Het is altijd op en rond molshopen die door de mulchlaag komen dat het eerste onkruid verschijnt. Dit is ook aarde die boven de mulch komt, net zoals afgevallen aarde bij het oogsten.
Wees daarom voorzichtig, maar natuurlijk kan u niet volledig vermijden dat er iets van aarde valt bovenop de mulch.
Bodemleven rond de wortels
Overal in de bodem zijn er gigantische hoeveelheden bacteriën, schimmels en ander leven aanwezig, maar de grootste concentraties vindt u rond de wortels van de planten. En dit is ook logisch. De plant heeft het bodemleven nodig om de juiste voedingsstoffen aan te leveren, het bodemleven krijgt in ruil suikers van de plant.
Wanneer u nu een plant uittrekt dan verdwijnt ineens alle bodemleven rond de wortels.
Simpele oplossing voor vele problemen
Om alle voorgaande problemen een beetje te vermijden oogsten wij zoveel mogelijk planten door ze af te snijden boven de grond, en niet door ze uit te trekken.
Wortelgroenten moet u natuurlijk uittrekken, maar vele andere groenten, dikwijls met een uitgebreid wortelgestel, kunnen perfect afgesneden worden boven de grond.
Als u bv. sla oogst, dan merkt u dat die een heel fijn wortelgestel heeft in de bovenste laag van de bodem. Wanneer u deze plant uittrekt, gaat u veel aarde op de mulch morsen en gaat u over een grote oppervlakte de grond verstoren.
Wanneer u de sla gewoon afsnijdt boven de grond, blijft alles in orde. Het gaat sneller, de grond wordt niet verstoord en de mulchlaag blijft proper. Alle wortels blijven intact, de sla gaat zelfs nog enkele mini-slaatjes vormen op zijn stompje, waardoor u later nog enkele kleine sla’s kan oogsten van dezelfde plant.
De stronk blijft zitten, ook na de 2de oogst. In de winter zal het wortelgestel en de stam helemaal afsterven en verteerd worden door het bodemleven.
Het grote voordeel van dit plaatselijk verteren is dat er ineens ook een massa gangetjes zijn waar de wortels zaten. Al deze bijkomende gangetjes zorgen voor een betere structuur, een betere insijpeling van water en ontnemen u de noodzaak om te spitten :-).
En dit gaat bij alle soorten groenten die u bovengronds kunt oogsten. Ook kolen, venkel, selder, … noem maar op kunt u gewoon afsnijden, in vele gevallen zullen er nog nieuwe, oogstbare plantjes uitschieten zodat u dubbel profijt heeft van uw aanplant.
Foto’s
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Guy says
Vorig jaar oogste ik mijn molbonen, ook wel eens boerentenen genoemd. Het zijn grote witte droogbonen die supper lekker in de soep zijn. Ik sneed de half verdroogde stengels af, boven de bodem. Nu, groeien ze raar maar waar weer terug uit. Ik ben er 100% zeker van dat er geen grote peulen zijn blijven liggen vorig jaar die voor eventueel zaad hebben kunnen zorgen. Of ze weer vruchten gaan dragen weet ik binnenkort te zeggen, er komt alleszins al weer bloem in.
Greetz Guy
Thomas Van Roy says
Klinkt interessant en probeer ik zo veel mogelijk te doen, maar wat als je een kleine moestuin hebt en op de plaats waar je geoogst hebt direct opnieuw wil zaaien of planten? Dan zitten de oude wortels toch in de weg?
Woelmuizenier says
Dan kan je tussen de oude rijen en de afgesneden planten zaaien of planten.
franske says
hoi
Zit met klein probleem , en met groot verlies . Ben vergeven van woelratten , één maand terug eerste vaststelling bij aardappelen , deze gerooid , nu op 1 week met regen , ligt 70 % van mijn groenten tuin plat , alle planten ontworteld door de woelrat . Ik hoop op een snelle oplossing , idee of raad .
Franske
Peter Timmerman says
Hallo, wat met schorseneren? Hoe kan je die oogsten zonder de grond te beroeren? Want die zitten zowat 40 cm in de grond. Daartegenover zijn worteltjes maar peekes 🙂 En uittrekken is geen optie, dan breek je ze doormidden.
Frank Anrijs says
Er zijn natuurlijk enkele uitzonderingen :-).
Schorseneren zeker, maar ook mierikswortel, pastinaak, … vragen dikwijsl toch wel enig spitwerk om goed uit te krijgen :-).
Er zijn altijd uitzonderingen op de regel …