Wij hebben grote stukken van onze groentetuin gemulchd met stro, compost en houtsnippers. Dat heeft u al wel gelezen en gezien in voorgaande berichten. En als reactie daarop krijg ik regelmatig mails met de vraag hoe er in stro en houtsnippers moet geplant worden.
Compost is blijkbaar geen probleem, het lijkt dan natuurlijk ook heel hard op gewone grond waarin men plant. Maar met stro en houtsnippers ligt er een laag bovenop de grond waar u niet rechtstreeks in kan planten. Hoe u dan wel te werk moet gaan, kunt u in het onderstaande filmpje bekijken. De verdere uitleg staat onder het filmpje.
Beschrijving werkwijze
Allereerst moet u het stro of in dit geval de houtsnippers opzij duwen met het plantschopje of met uw handen. Daarna maakt u het plantgat of kunt u direct zaaien. Indien u een plantgat maakt, wees dan voorzichtig!
Zorg dat er geen aarde bovenop de snippers of het stro terecht komt. Deze aarde zit immers vol slapende onkruidzaden. Wanneer u zo aarde overal verspreidt, gaat u eigenlijk onkruid zaaien. Probeer de aarde uit het plantgat wat opzij te duwen zodat het langs het gat komt te liggen.
U moet dus niet echt graven, maar eerder de aarde met een op en neer gaande beweging opzij brengen. De grond ligt na enkele jaren bedekking goed los bij ons, het is dus in onze grond zeer eenvoudig. In nieuw afgedekte grond is het misschien wat moeilijker, een mogelijke oplossing is dan om een emmer mee te nemen en de grond uit het plantgat in de emmer te scheppen. Na het planten kan deze grond dan gebruikt worden om het plantgat te vullen.
Bij het planten doen wij altijd een klein handje lavagruis en een beetje lavameel mee in het plantgat. Daarna de goed natgemaakte plant in het gat zetten, de grond terug duwen en daarbovenop de houtsnippers of het stro terug aanbrengen.
Wanneer er sla of andere kleine plantjes worden geplant of wanneer u zaait, moet u rond de planten en het zaad de bodembedekking nog niet terug op zijn plaats leggen. Zeker bij sla en zaad wachten we tot het gewas groter is voordat de bodembedekking weer wordt gesloten. Anders komt het zaad niet goed op en is er een grotere kans op rot.
Enkele voorbeelden
Werkt u zelf helemaal anders of heeft u nog extra vragen bij de bovenstaande uitleg? Laat het mij weten in de reacties hieronder!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Frank, ik heb sinds dit voorjaar precies zo gewerkt bij het uitplanten van zaailingen en bij het ter plaatse zaaien. Bij kleine plantjes en bij het zaaien is dit in veel gevallen uiteindelijk niet zo goed gegaan. Dit komt doordat allerlei vogels het blijkbaar een uitdaging vinden om juist vlakbij die plekken in de mulchlaag te gaan zitten wroeten, waardoor de plantjes en zaaiplekken bedekt raken en daardoor doodgaan of niet opkomen. Ervaren jullie dat niet?
Het valt mij ook op dat vogels het interessant vinden om vlak naast de grotere planten (maïs, courgettes enzo) de mulchlaag weg te spitten. Zeker in de periode dat er hier geen regen viel waardoor de bodem op kale plekken snel uitdroogde, was ik dagelijks bezig om de mulch overal weer op z’n plek te schuiven.
Dag Pauline,
wij hebben ook wel vogels de in de mulchlaag komen wroeten op zoek naar insecten en ander eten. Maar zo overhoop als bij u wordt het niet gehaald. Soms moet er wel eens wat mulch terug op zijn plaats gelegd worden maar dat is slechts sporadisch.
Wel laten wij ons plantgoed redelijk groot worden voor we het uitplanten, en het uitzaaien gebeurd in onze manier van combinatieteelt waardoor het dikwijls tussen andere planten staat wanneer het opkomt en dus niet zo gemakkelijk ontdekt wordt. De planten beschermen ze als ware en zorgen dat er niet veel plaats is voor vogels om juist langs het zaaisel te wroeten.
Groeten,
Frank
Frank, Dank voor je fijne blogs ik leer er veel van! nu heb ik een vraag over je laatste blog mag dat, in plaats van stro ook hooi zijn?
Groet van,
Marie
Beste Marie,
hooi bevat dikwijls zaden van grassen en onkruiden.
Met het juiste google-werk vind je wel iemand in de buurt die voor een degelijke prijs stro te koop aanbied.
Verder zou ik je aanraden je eigen kleine netwerk op te zetten, mocht je toch verder gaan met het structurele stuk van permacultuur. Vraag je buren en kennissen verschillende soorten mulch en de geschoren stukken van hun haag (om te hakselen) bij te houden.
Dag Marie,
zoals Guy al zei zit er in hooi veel onkruidzaad. Ik weet dat het dikwijls in boeken en op internet wordt aangeraden maar ik zou het zeker niet gebruiken. Maar u kunt het stro inderdaad perfect vervangen door allerhande andere organische materialen: vers gemaaid gras, houtsnippers, bladeren, haagsnoeisel, …
Groeten,
Frank
Hallo Frank,
inderdaad bevat hooi veel zaden. Niet alleen onkruidzaden maar van nature uit ook enorm veel graszaad (gezien hooi gemaakt wordt rond de langste dag). Ik mulch bijna uitsluitend met hooi omdat ik daar vrij over beschik. Mijn vers hooi laat ik eerst een jaar naast de tuin liggen en mulch daarmee dan het volgende jaar. De onderste en bovenste lagen hooi zijn dan al zodanig aan het verrotten dat het aanwezige zaad niet meer kiemt. Dit rottende hooi komt dan als eerste aan de beurt. Daarop komt dan het droge hooi. De daarin verblijvende zaden kunnen dan wel kiemen maar bereiken de grond niet. Ook het aangewaaide zaad vanuit de omliggende weiden blijven bovenop de mulchlaag liggen. En mochten deze toch in de grond inwortelen: mijn kippen lopen vrij rond. Zij maken met eventueel jonge onkruidplantjes korte metten. En ook de dikke hooilaag wordt in de loop van herfst en zomer zo klein gemaakt zodat er snel een nieuwe kompostlaag wordt gevormd. Kortom: kippen in de gemengde-mulch-moestuin zijn een zegen. Ik laat ze wel eerst rondscharrelen wanneer de groenten heel goed aan de groei zijn.
Groeten,
Michel.
Beste Frank,
Ook ik kan het alleen maar beamen : al je schrijfsels blijven me boeien, helpen en inspireren of motiveren. In verband met gebruik van stro één vraag. Ik heb al vaak geien dat het gebruik gepromoot wordt maar zie dat het vaak om “gewoon” en dus niet bio stro gaat. De zoektocht naar bio stro heb ik al lang opgegeven. Een beetje hetzelfde met paardenmest. Ik kan daar probleemloos aan geraken maar van sport paarden waarvan ik weet dat die “intens geneeskundig begeleid worden” en op niet bio stro gelogeerd zijn. Hoe sta jij daar tegenover ? Meet nog één keer heel veel dank Lode
Dag Lode,
wij hebben onze zoektocht naar bio-stro nog niet opgegeven maar we vinden er ook geen. Wel proberen we langzaam af te stappen van stro en over te schakelen naar houtsnippers.
Ik vind het ok om gangbaar stro te gebruiken tijdens de opstartfase maar wel met de achterliggende bedoeling om het na verloop van tijd te kunnen vervangen. We hebben zelfs geprobeerd om zelf granen te kweken en zo stro te hebben maar dat was onbegonnen werk.
Momenteel hebben we al flinke stukken in houtsnippers en experimenteren we met levende mulch.
Met mest van sportpaarden en zelfs van gangbare boeren met beesten zou ik inderdaad heel voorzichtig zijn. Ik weet dat het niet eenvoudig is om zelf in dierlijke mest te voorzien maar indien u kippen houdt komt u al een heel eind.
Groeten,
Frank
Wat was het probleem, Frank?
Ik heb enige jaren Siberische Oerrogge gekweekt. Dat is een heel gemakkelijke plant die tot 2 meter hoog groeit, zelfs op zeer magere bodem. Je kan hem ook groen snijden. Hij groeit weer terug. Ik heb in de herfst gezaaid en ook in de lente. Het enige probleem was dat ik niet zoveel roggekorrel kan gebruiken. Gedorst heb ik met een heel ouderwets dorsmachientje dat oorspronkelijk nog per hand aangedreven werd. Ik zou je graag wel een paar fotos sturen, ik weet alleen niet hoe?
Groetjes.
Dag Woelmuizenier, Ik ben ook erg geïnteresseerd in je ervaring met oergranen. Heb je daar misschien nog wat zaad van? Indien je info over je dorsmachine en/of wat zaad zou kunnen bezorgen aan Frank dan geraakt het wel bij mij. Blij dat ik je hier al eens tegenkom 🙂
Hallo Peter,
om iets dieper op jouw vraag in te gaan heb ik op http://woelmuizenier.blogspot.de/2014/02/secale-multicaule.html iets meer verteld. Ik wil Franks blog niet overbelasten. Neem gerust contact op met mij via mijn contactformulier.
We hadden last van moederkoren, maar hebben er eigenlijk nooit veel moeite in gestoken.
Het was een experiment in het begin van het project, toen we nog met 10-tallen dingen tegelijk bezig waren. Het is daarna nooit meer opgepikt.
Als je meer info wilt over graanteelt met oergranen, kan je misschien eens contact opnemen met De Akelei in Schriek. Ik weet dat zij een hectare graan hebben gezet, een oude soort denk ik die ongeveer 2 meter hoog wordt. Hij heeft iemand gevonden om te dorsen dus alles gebeurt machinaal.
We gaan dit jaar olifantengras zetten om te gebruiken als mulch (een probeersel).
Foto’s kan je mij via mail doorsturen 🙂
Dag Frank,
Bedankt voor je inspirerende blog. Een vraag, aangezien jouw moestuin niet zo ver van de mijne ligt: waar haal jij je bio-stro? Je mag mee ook altijd mailen, moest je het adres hier liever niet openbaar maken.
Bedankt!
Wannes
Dag Wannes,
wij gebruiken geen bio-stro om te bedekken. In het begin zijn wij hard op zoek geweest maar het aanbod was redelijk beperkt. Wij verbruiken redelijk grote hoeveelheden en de bio-boeren die stro hebben gebruiken deze grotendeels zelf.
Het tekort aan bio-stro is een stimulans geweest om het te experimenteren met klaver als levende mulch en met houtsnippers uit onze eigen houtkant. Zou willen we stilaan onafhankelijk zijn van stro.
Indien u ergens op een goed adres stuit van bio-stro mag u mij de gegevens doorgeven want wij zijn nog altijd op zoek.
Vriendelijke groeten,
Frank
Dag Frank,
Da’s een duidelijk antwoord. Ik laat je zeker weten als ik ergens een biolandbouwer met een voldoende voorraad stro vind! In tussentijd zal ik ook wat experimenteren, net zoals jou 🙂
Dank,
Wannes
Wij zijn ook nog op zoek naar bio stro en hooi !
Wat betreft paarden zijn wij ook erg beducht voor mest met “paarden-middelen” in (straffe dosissen antibiotica enz.)
Gelukkig hebben we een liefhebber in de buurt die haar paardenmest na een “pikuur” enkele dagen op een apart hoopje legt zodat we de rest van de drommels goede drollen zorgeloos kunnen ophalen 🙂
Beste Frank,
waar haal je eigenlijk je karton. Moet je dan de straten gaan afschuimen als het papier buiten staat of zijn er nog andere mogelijkheden.
groetjes,
Chris
ga naar je plaatselijke supermarkt. Leg even het systeem uit en je hebt een kartonleverancier.
Dag Chris,
andere mogelijkheden zijn fietsenwinkels (ze hebben dikwijls mooie grote stukken), electrozaken, ….
Met wat zoekwerk in de buurt lukt het meestal wel :-).
Groeten,
Frank
Hello Frank,
dank je wel voor je aanvulling,
Chris
Frank,
Ik veronderstel dat jouw uitleg over planten vergelijkbaar is met het oogsten van aardappelen?
Ik zie dat moment naderen en begin mij meer en meer af te vragen hoe ik dat zo bescheiden mogelijk voor de bodem kan doen. Ik wil zeggen, zonder de hele bodem daar ondersteboven te halen. Ik heb zo goed als niet aangeaard, enkel met wat mulch of stro of soms niets, om te zien welk resultaat dat geeft.
Over niet aanaarden van aardappelen trouwens, de planten vallen dus wel vaak volledig open en er breken al eens takken af. Ik veronderstel dat dit rechtstreeks invloed zal hebben op de oogst onder de grond?
Alvast bedankt!
Beste Tom,
Je moet natuurlijk je aardappelen bovenhalen en je bodem dus ‘beroeren’.
Maar misschien lukt het volgend jaar wel op deze manier youtube, no dig potatoes:
http://www.youtube.com/watch?v=q1OShZZUt0k
Greetz Guy
Zo doe ik het ook: ik leg mijn aardappelen gewoon bovenop de grond en mulch met heel veel hooi. De grond wordt op geen enkel moment beroert. het resultaat kan je hier bekijken: http://woelmuizenier.blogspot.de/2013_08_01_archive.html
Dag Michel,
bedankt voor je bijdrages 🙂
Groeten,
Frank
Dag Tom,
voor sommige gewassen zoals aardappelen, wortelen en knolgewassen moet je inderdaad redelijk wat grond verzetten.
Zeker in het geval van aardappelen moet de grond grondig doorzocht worden. Op zich kan dit op zo’n klein stukje geen kwaad. Het bodemleven dat afsterft wordt snel terug vervangen vanuit de daarnaast liggende grond.
Onze aardappelen staan altijd in groepjes van 5 – 9 planten, dus het zijn kleine eilandjes waar niets anders groeit. Wij aarden niet altijd aan, wanneer we dit wel doen doen we dit met hetzelfde mulchmateriaal als waarin geplant is.
Compost op onze compostbedden, stro op onze strostukken en met houtsnippers op ons stuk dat gemulchd is met houtsnippers.
Hierdoor kunt u bij het oogsten u helemaal laten gaan, zonder al teveel problemen.
Onze aardappelen vallen inderdaad een beetje open, maar dit heeft niet zo’n grote invloed op de opbrengst. Het is pas na verloop van tijd, wanneer de plant wat begint te verslijten en de knollen al grotendeels gevormd zijn dat dit gebeurd.
Met vriendelijke groeten,
Frank
Hallo Frank,
Mijn aardappelen worden niet in maar bovenop de grond “gepoot”. Hier overheen een dikke, vooral lichtdichte, laag mulch (meestal stro of hooi of wat er maar is). Er wordt dus niet aangeaard. Bij het oogsten kan het merendeel van de piepers zó geraapt worden. Een kwart of een derde deel is toch in de grond gaan groeien. Om de grond zo min mogelijk te beroeren gebruik ik dan de woelvork (of “grelinette”) om deze aardappels te rooien. Zo worden in elk geval de bodemlagen niet omgekeerd maar enkel losgemaakt. Verder ideaal voor nieuw te ontginnen stukken grond die ik afdek met karton, pootaardappelen en mulch. De wortels van de aardappelen helpen enorm met het verbeteren van de bodemstructuur!
Groeten, Erikjan
aardappelen poten in een mulchlaag is niet moeilijk, maar hoe zit het met het aanaarden?
Niets aanaarden. Een dikke lichtdichte mulchlaag rond de opgekomen planten is al wat je moet doen. Zie ook de vorige reactie van Erikjan.
In principe moet je niet aanaarden. Wil je dit wel doen, dan kun je op elke plant een hoopje mulch leggen, dezelfde soort mulch als waarin je plant. Dus op een bed met compost en hoopje compost boven op de patat. In stro een dikke toef stro, ….
Hoi Frank
Ik heb in de herfst de moestuin afgedekt met een dikke laag paardenmest met veel stro bij. Dit was verse. Laag was ongeveer 20 cm dik.
Nu na de winter is de laag al goed dunner geworden maar wat doe ik er nu best mee? moet ik ze nu verwijderen of laten liggen en waar we willen zaaien of planten een stukje vrij maken? Of is deze mulch niet goed voor tussen de groenten?
Onder de laag is de grond wel nog heel vast.
Kom van traditioneel tuinieren en wil het nu op een andere manier gaan aanpakken.
Alvast bedankt
Ik heb geen ervaring met het gebruik van verse mest als mulch; Wij laten deze verse mest altijd eerste passeren door de composthoop.
Ik weet dus ook niet wat het effect gaat zijn op uw zaailingen en plantgoed wanneer u dit voorjaar gaat beginnen in de tuin.
Ik persoonlijk zou het voor alle zekerheid verwijderen en werken met andere organische materialen als mulch. De mest zou ik eerst composteren …
Frank en/of andere tuiniers
wij hebben – als beginnelingen – gerststro gebruikt om de bodem af te dekken maar de gerst begint nu overal te kiemen. Was niet echt de bedoeling om graan te telen :-). Hoe gaan we hier best mee om ? heeft hier iemand ervaring mee ?
Als je het stro dik genoeg hebt gelegd, dan lijkt me dit niet echt een probleem. Enkel de gerstzaden in het bovenste deel zullen kiemen, en de wortels zullen dan ook vooral in de strolaag groeien. Ik denk dat je twee opties hebt: ofwel alles uittrekken en bovenop de strolaag laten drogen (beste optie aangezien er het minste verstoring van de strolaag en bodem optreedt), ofwel gewoon stukken stro omdraaien, zodat de groene delen onderaan komen te liggen en de wortels bovenaan. Als het echt veel is, dan is de laatste optie natuurlijk veel minder werk.
Hopelijk kan je met deze tips verder. Succes!
Hallo Ruben
hartelijk dank voor het advies ! We hebben veel stro want we hebben de hoeveelheid overschat maar goed, dat betekent ook dat we een dikke laag hebben gelegd (20 tot 30 cm). We zullen met beide methoden experimenteren om te zien wat het beste werkt. Op hoop van zegen…
Dag Franck ,
Ikke nu 5 jaar bezig met bedekken van mijn tuin alles gaat gaat goed alleen wortel lukt niet! komt soms niet uit on soms wel maar na enkele is hij weg opgegeten. Met radijs heb ik buiten of in serre altijd veel blad en een klein lange smalle radijs nooit rond. Ik heb alles al geprobeerd na het zaaien in compost van het vorig jaar, bedekken met snippers of niet bedekt altijd met hetzelfde resultaat wortel niks radijs een rode smal worteltje maar nooit rond. Met pastinaak doe ik het zelfde met maar succes ? Kan jij mij helpen met dit probleem .