Ik heb al vele malen geschreven over smeerwortel (Symphytum) en dan meer specifiek over de uplandicum. Het is in mijn ogen heel belangrijk om deze hybride in je tuin te gebruiken.
Vaak lees ik dat mensen de gewone smeerwortel uit een wegkant of bos gaan halen, en dat is op zich geen probleem. Deze soort smeerwortel wordt echter wel een probleem in je tuin. De gewone smeerwortel heeft fertiele bloemen en vormt dus zaad dat zich goed en vlot verspreidt.
Als je de gewone smeerwortel laat doen, laat bloeien en zich uitzaaien dus, dan heb je na enkele jaren een tuin vol met smeerwortel, en nauwelijks nog plaats voor je groenten. En dat is niet de bedoeling natuurlijk.
Ideale mulchplant en meer
Het afsnijden van smeerwortel kan meermaals gedaan worden per jaar, de plant groeit telkens terug. Het blad is een ideale mulch en kan zelfs gebruikt worden als ze bloeit (dit geldt enkel voor de uplandicum)!
Zo kan je de plant laten bloeien in het voorjaar en als ze uitgebloeid is afsnijden, in stukken kappen met een sikkel en gebruiken als mulch op je bedden.
Doe je dit liever niet en laat je de plant gewoon doen, dan kan je ineens zien hoe deze plant op een geniale manier nieuw terrein rondom verovert. Hij verbetert zo de grond rond zich en versmacht alle onkruid dat probeert om zijn heerschappij te doordringen.
De plant heeft zoveel goede eigenschappen en heeft daarnaast dus ook nog eens een briljant uitgekiende strategie om zichzelf te beschermen tegen concurrenten. Daarom ook is het een plant die uitstekend geschikt is om langs een rand aan te planten.
Ze voorkomt zo dat onkruid je perceel binnendringt. Misschien nog niet in het eerste jaar na aanplant, maar eens de plant goed gevestigd is, krijgt elk onkruid, zelfs bramen en brandnetels, het moeilijk om de plant te overgroeien.
Hoe gaat zij te werk?
In het voorjaar groeit zij langzaam uit en maakt vooral bladeren aan. De hoogte van de plant is redelijk beperkt tot zo’n 40 – 50 cm.
Tegen het begin van de maand mei gaat zij stilaan in bloei en schiet zij werkelijk omhoog. Op enkele weken tijd groeit de plant uit tot een hoogte van bijna 1.5 m. Zelfs als zij tussen andere grote planten staat, schiet zij omhoog en groeit dikwijls boven haar concurrenten uit. Dan gaan haar bloemen open en is de smeerwortel gedurende enkele weken een overvloedige dis voor gigantisch veel hommels.
Eens de bloemen uitgebloeid zijn, verdrogen de stengels en komt uit de kern van de plant nieuw blad. Terwijl dit blad opkomt, en dit is zo subliem aan deze plant, vallen de lange takken met bloemen plat op de grond. Maar niet zomaar, maar ze vormen een mooie cirkel en geven zo alle vrijheid aan de nieuwe bladeren om in alle rust uit te groeien.
Geen concurrentie van andere planten, geen gevecht voor licht of ruimte. Alles werd perfect voorbereid door de eerste bloeitakken.
Zo kan een smeerwortel elk jaar rustig verder groeien, zo kan de plant elk jaar wat breder worden én verbeterd hij ineens de grond rondom. En levert hij ineens ook waardevolle mulch om u te helpen bij het afdekken van je bedden 🙂 .
Foto’s
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
moois van me says
ah, da’s een soort van smeerwortel dat ik precies niet ken. Ik ken alleen die met de hele grote bladeren en paarse bloemen. Merci voor de tip.
Yannick Biasino says
Heeft er iemand een idee waar je dit type smeerwortel kan vinden in het Gentse?
Alvast bedankt!
Edwin Rombouts says
Ik heb er besteld bij http://www.iplants.be, da’s inMeulebeke, niet echt dicht bij Gent, maar ze leveren wel aan huis.
francine says
Dankuwel Frank voor de uitgebreide tekst over Uplandicum.
Ik ga op zoek.
Hartelijke groet!
Francine.
Miek says
En hoe kom je aan die geniale plant?
Tom Nijsen says
Hoi Frank, de 3 potjes die we 2 jaar geleden bij jou kochten, zijn ondertussen een boord van 30m lang geworden… inderdaad geniaal !!!
Wij hebben een aantal fruitbomen in grasland staan, kunnen we deze smeerwortel ook veilig rond de pruim, appel, kweepeer en kers planten, om zo het gras en ander gewas rond de boom te beperken zonder werk ? Of gaan die teveel nadeel ondervinden van de smeerwortel dan ?
Frank Anrijs says
Ik weet het eigenlijk niet. Wij houden de cirkels onder onze bomen vrij van begroeiing, toch zeker de eerste jaren.
Wij hebben één boom waar een cirkel van smeerwortel onderstaat, een kersenboom, en deze heeft er toch zo op het eerste zicht geen last van. Hij leeft al vele jaren samen met de smeerwortel, maar groeit en draagt zoals de andere bomen in de buurt.
Onder een jonge boom zou ik het niet zetten, onder oudere bomen denk ik dat het geen probleem is.
Claudia Degroote says
Dag Frank,
Kan je smeerwortel in de schaduw planten? Wij hebben een stukje bloemenweide dat in de schaduw ligt, aan de noorderkant van de tuin. Er zijn bijna geen bloemen uitgekomen, vandaar dat ik mij afvroeg of smeerwortel zou lukken…
Alvast bedankt!
Frank Anrijs says
Het gaat zeker lukken, maar hij zal niet zo uitbundig groeien en bloeien.
Iets ijlere groei, las de schaduw wordt veroorzaakt door bomen misschien ook concurrentie met de boomwortels en te weinig vocht …
De plant verbruikt redelijk wat water en doet het ook wat minder op droge gronden.
Helena says
Ik heb vorig jaar bij Vreeken’s Zaden Symphytum uplandicum gekocht, kan ook online: https://www.vreeken.nl/832870-smeerwortel-bocking-14. Is op dit moment al gegroeid tot een behoorlijk struikje!
Koen says
Hallo
Ik heb een paar stekken gepot en verkoop ze of ruilen tegen bio zaadjes. 1 maal je een plantje bebt kan je er stekken als je wil ik woon in oostnieuwkerke (West-Vlaanderen)