Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin
Karton en natuurlijk moestuinieren lijkt een geslaagd huwelijk. Het wordt vaak aangeraden om een laag karton te leggen met hierop een dikke laag mulch, of soms zelfs enkel wat stenen om snel te kunnen beginnen zonder al te veel werk. Ook ik heb al dikwijls geschreven over het gebruik van karton en het is iets dat je zeker goed kan gebruiken in je moestuin. Maar er zijn toch enkele nuances en zelfs redelijk wat discussie of het allemaal wel zo slim is om al dat karton te gebruiken in de tuin.
Regelmatig vertel ik dat we bij Yggdrasil een systeem hebben om een natuurlijke moestuin op te starten. Essentieel hierin is het gebruik van grote hoeveelheden organisch materiaal om het bodemleven te activeren. Je kan dit in de vorm van vers mulchmateriaal doen, voorbeelden hiervan zijn gras, blad of ander plantenmateriaal. De opstart van je bodemleven is echter bijzonder spectaculair indien je compost gebruikt. [Read more…]
Het is momenteel het moment om je moestuin af te dekken voor de winter en de koude temperaturen die komen. Een laagje organisch materiaal doet wonderen voor je bodemleven en je bodem. Het zorgt voor voedsel en beschermt jouw helpers die hierdoor heel de winter doorwerken en je een rulle, mooie bodem geven in het voorjaar.
Het is ook het moment om een stuk tuin om te vormen tot moestuin, en dit kan je snel en eenvoudig doen door de bodem af te dekken met karton en mulchmateriaal.
[mashshare]
Karton gebruiken in de moestuin, het blijft de gemoederen beroeren. Er gaat volgens mij geen week voorbij of ik krijg de vraag of karton wel veilig is om te gebruiken in de tuin. Of er geen probleem is met de inkten en lijmen. Of het wel goed verteert. Of je alle karton mag gebruiken. En ga zo maar door …
Ik heb altijd gezegd dat ik (bijna) volledig overtuigd ben van de veiligheid in het gebruik van karton. Ik heb ondertussen al met vele mensen gepraat hierover, ook met papier- en kartonfabrikanten, en dit heeft ervoor gezorgd dat ik redelijk zeker ben dat je bruin golfkarton veilig kan gebruiken.
Er blijft natuurlijk altijd een maar over, echte zekerheid kan je nooit hebben over zulke dingen. Maar onlangs wees iemand mij op een bericht van Geoff Lawton, een Australische leerling van Bill Mollison, de grondlegger van permacultuur. Hij is een heel belangrijke en vooraanstaande figuur in de permacultuurwereld en ook hij krijgt blijkbaar regelmatig vragen over het gebruik van krantenpapier en karton in de tuin.
Een standaard advies bij het opstarten van een natuurlijke moestuin is het gebruik van karton en mulch om de bodem af te dekken. Het beste is om hiermee in het najaar te beginnen, het aanwezige onkruid sterft dan af door een langdurig gebrek aan licht, nieuw onkruid kan niet kiemen en het bodemleven heeft een lange periode tijd om de bodem al een flink stuk te verbeteren.
Maar wanneer je in het voorjaar wilt beginnen, waar moet je dan doen met dat karton en mulch? Laten liggen? Afdekken? Er rechtstreeks in planten?
De bedoeling van het afdekken in het najaar en de winter was om de bodem onkruidvrij te hebben en het bodemleven te voeden. Maar in het voorjaar wil je er natuurlijk groenten op kweken en beginnen met zaaien en planten.
Het karton is dikwijls nog niet helemaal verteerd en de mulchlaag is ook nog aanwezig. Op zich goed, wat dan is de bodem nog goed afgedekt. Maar het vormt geen ideale omstandigheden om te beginnen groenten kweken.
Het allerbelangrijkste is altijd de zorg voor de bodem. Dit is iets dat je aan je spiegel moet hangen in de badkamer zodat je het elke morgen kan lezen :-). En de allerbeste manier om voor de bodem en het bodemleven te zorgen is het aanbrengen van organisch materiaal.
Welke manier het beste is, is misschien wel een punt van discussie, maar als je snel vooruit wilt gaan en start op een arme grond, dan is het toedienen van groencompost de beste optie.
Wij halen de mulchlaag en het karton eraf en leggen een dikke laag compost. De laag compost is zo’n 15 cm dik. Wat er van de mulch en het karton overgebleven is na de lange winterperiode wordt gebruikt als pad rond het bed.
De voordelen van zo’n dikke laag compost zijn talrijk:
Moet je het karton wegdoen?
Als je vroeg hebt afgedekt (augustus, september) dan zal het meeste karton verteerd zijn. Wat overgebleven is zou je kunnen laten liggen. Maar het is eenvoudiger om alles weg te doen, dan zie je heel goed waar er wortelonkruiden zitten die de lange donkere periode hebben overleefd. Je kan deze dan eenvoudig verwijderen. Als je het karton laat liggen, dan komen ze er in het voorjaar toch door en moet je ze dan met veel meer moeite verwijderen.
Kan je een verse laag karton leggen onder de compost?
Het karton wordt gebruikt als fysieke barrière tegen onkruid. Maar het werkt natuurlijk in beide richtingen. Het onkruid geraakt er niet door en gaat niet naar de bovenkant kunnen groeien. Maar groenten die je plant of zaait gaan ook niet door het karton geraken en gaan niet naar onderen kunnen groeien, ze gaan niet fatsoenlijk kunnen wortelen.
Karton is iets dat je gebruikt om een stuk terrein voor de eerste keer in gebruik te nemen. Niet meer of niet minder. Eens het stuk is afgedekt en gemulched, moet je in de jaren daarna geen karton meer gebruiken. Het is een éénmalige toepassing. Zeker op groentebedden moet je nooit meer karton gebruiken!
Kan je de compost gewoon bovenop de mulch aanbrengen?
Een discussie die dikwijls woedt gaat over het vastleggen van stikstof door het bodemleven bij het gebruik van mulch.
Volgens sommigen gaat het bodemleven tijdelijk alle aanwezige stikstof verbruiken bij het verteren van organisch materiaal. Dit heeft als gevolg dat er niets overblijft voor de planten en deze gebrekkig gaan groeien. Ongeacht of dit materiaal bovenop de grond ligt of is ondergewerkt.
Ik ben het hier niet volledig mee eens, maar ik ben het wel eens met het gedeelte over ondergewerkt organisch materiaal. Dan gaat het bodemleven wel alle stikstof vastleggen en gaan je planten problemen hebben met hun groei.
Als jij je mulchlaag (= organisch materiaal!) gaat afdekken met een dikke laag compost, komt dit overeen met het onderwerken van organisch materiaal. Het bodemleven gaat deze mulchlaag verteren en hierbij zoveel stikstof vastleggen dat je planten slecht gaan groeien. Dit effect is maar tijdelijk, maar heeft toch sterk negatieve gevolgen voor de opbrengsten van uw moestuin.
Voorkom al bovenstaande problemen en verwijder simpelweg de overgebleven mulchlaag en het karton. Het is een beetje extra werk, maar het zorgt ervoor dat je ineens materiaal hebt om de paden te bedekken, dat je de overblijvende onkruiden kan verwijderen en dat je een perfecte start hebt om het nieuwe tuinjaar te beginnen.
En goed begonnen is …
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Ik had er voor de vakantie al eens over geschreven, en nu is het zover. Ik heb mijn eerste podcast gemaakt!
Het is de bedoeling om hier wekelijks een aflevering van op te nemen, en zo kort vragen te beantwoorden. Ik weet dat veel mensen liever luisteren dan lezen. Het is ook gemakkelijk omdat je de podcast op je Ipod of mp3 speler kunt zetten en zo kunt luisteren tijdens het sporten, in de auto of waar dan ook :).
Voor de mensen die liever blijven lezen, geen paniek! Elke podcast wordt ook begeleid door het uitgetypte gesprek in een pdf.
Dus, without further ado (tromgeroffel …)
Het najaar is het beste moment om uw moestuin overvloedig te mulchen. De natuur steekt een tandje bij om materiaal te voorzien, uw bodem smeekt u om een beetje extra bescherming doorheen de winter. Ook om te beginnen is het nu de beste periode. Een wild, overwoekerd stuk en een deel van uw grasveld kan u gemakkelijk omvormen tot een natuurlijke moestuin. U moet dan nu het stuk afdekken met karton en een dikke laag mulch.
Het gebruik van het karton dient vooral om het de onkruiden moeilijk te maken om doorheen de mulchlaag te geraken. Dit is echter maar éénmalig, uitzonderlijk moet u 2 keer afdekken met karton en mulch.
En net hierover heerst wel wat verwarring, wat soms toch frustraties en teleurstelling oplevert! [Read more…]
Lasagna-gardening, afdekken met karton en stro, mulchen met smeerwortel, bladeren en grasmaaisel, afdekken met een dikke laag compost, het zijn allemaal heel bekende technieken die veelvuldig gebruikt worden in een natuurlijke tuin.
Er zijn vele voordelen verbonden aan het mulchen, het gebruik van karton zorgt ervoor dat onkruid langer tegengehouden wordt en compost is een uitstekende bodemverbeteraar die ervoor zorgt dat uw bodemleven gestimuleerd wordt. Kortom, deze methodes hebben een positieve invloed op uw tuin en helpen dikwijls om een oerwoud om te vormen tot een natuurlijke tuin waar u snel groenten in kunt kweken.
Natuurlijk kunt u hier bedenkingen bij hebben, het gebruik van karton staat bij sommige mensen ter discussie, het aanvoeren van extern materiaal is ook zoiets dat regelmatig stof vormt voor een (verhit) debat. [Read more…]
We zijn vandaag aanbeland bij de nummers 3 en 2 van het voorbije jaar! Ze hebben beide een praktische insteek, de één gaat over het afdekken van de bodem en hoe dit nu juist moet gebeuren, want dat blijkt voor veel mensen toch niet evident.
Het tweede artikel gaat over de smeerwortel, een plant die absoluut een plaatsje verdient in elke tuin! Er zijn immers zoveel voordelen aan verbonden.
Wanneer wij een nieuw stuk verwaarloosde grond in gebruik willen nemen om groenten op te kweken, beginnen wij eigenlijk altijd op dezelfde manier. Ik heb al eens een artikel gewijd aan de juiste manier van afdekken, maar op de vragen rond karton ben ik nog nooit dieper ingegaan.
Toch worden er bij het gebruik van karton regelmatig vraagtekens geplaatst. Er is schrik voor het inbrengen van giftige stoffen in de grond via het karton.
Wij gebruiken karton niet zomaar willekeurig in de tuin. Enkel wanneer wij een gebied dat volstaat met onkruid willen in gebruik nemen voor onze groentetuin, dan leggen we een laag karton met daarover mulch. [Read more…]