Waarom ik in het project van mijn ouders ben gestapt, heb ik vroeger al eens uit de doeken gedaan. Dat mijn blog eigenlijk een weergave is van mijn eigen zoektocht merk ik aan de evolutie van de artikels. Ik schrijf ondertussen al dikwijls over andere zaken dan enkel het natuurlijk tuinieren.
Hoe komt dit? Ik heb gaandeweg toch gemerkt dat ik – en samen met mij vele andere mensen – door natuurlijk te gaan tuinieren, door een andere kijk op de natuur te krijgen mij ook over andere aspecten van onze huidige maatschappij en levenswijze zorgen maak.
Ik merk dat een natuurlijke manier van tuinieren voor vele mensen een opstapje is, een inleiding op het verder nadenken over, een eerste fase in een evolutie naar een bewuster leven, naar een meer gegrond leven waarin zaken zoals luxe, overvloed en xxx toch een andere invulling krijgen.
Voor mij is lezen heel belangrijk, ik probeer toch veel informatie uit boeken te halen en zo een beetje achtergrond te krijgen. Een eerste aanzet was het lezen van ‘Koe 80 heeft een probleem‘. Na de suggestie van een lezer heb ik het boek ‘De mythe van de groene economie’ gelezen, wat ook weer een ander beeld gaf van waar we mee bezig zijn en wat er nog op ons afkomt.
Onlangs heb ik het boek ‘Uit de Olie’ van Jeremy Leggett gelezen, wat een behoorlijke wake-up call was.
Uit de Olie
Het boek gaat over de persoonlijke strijd van de schrijver om te waarschuwen voor een komende crisis, namelijk de afhankelijkheid van ons levenswijze van goedkope fossiele energie. Hij is zelf zeer goed geplaatst om hierover te schrijven, hij komt uit de olie-industrie, heeft een zonne-energie bedrijf opgericht en is een fervente activist.
Een boek als dit waar er een enorme hoeveelheid feiten en datums op u afkomen is dikwijls verschrikkelijk saai en legt u opzij na pakweg 100 blz. Maar niet dit boek! Door zijn uitgebreide kennis, door de vele ‘oorlogsverhalen’ die doorheen het boek worden verteld blijft het intrigeren en lijkt het wel een roman :-).
Wat niet wegneemt dat de rode draad doorheen het boek een trieste boodschap is: oliemaatschappijen en andere bedrijven aan de macht liegen en bedriegen om de zeepbel die fossiele brandstof is in stand te houden. Volgens Jeremy is piekolie al gepasseerd, wat hij overduidelijk aantoont via data en quote’s en commentaren van premiers, CEO’s en wereldleiders.
Het boek begint met een snelle geschiedenisles waarbij de evolutie van de olieprijs en de daarmee samenhangende reacties van de economie, mensen en wereldleiders mooi worden weergegeven. Naarmate we dichter bij de huidige tijd komen, is het verslag gedetailleerder en wordt het vaak onderbroken door persoonlijke gebeurtenissen, wat het boek spannend en vlot leesbaar houdt.
Het boek geeft een duidelijk beeld van de problemen die ons te wachten staan, van de uitdagingen die ons in een sneltempo voorgeschoteld worden en van de het absurde gedrag van bedrijfsleiders, politici en de gewone mens in de straat.
Ik vond het boek heel confronterend, ik heb mij dikwijls opgewonden tijdens het lezen over de ongelooflijk kortzichtige manier van bedrijfsvoeren van CEO’s, over het gebrek aan visie of wil bij politici en over de onwil van het overgrote deel van de bevolking om in te zien dat we totaal verkeerd bezig zijn.
Altijd terugkerend probleem
Net zoals mijn probleem met het boek ‘De mythe van de groene economie’ wordt ook hier niet of nauwelijks een oplossing voorgesteld. Het boek bestaat uit ongeveer 320 pagina’s waarvan 300 het probleem beschrijven, de laatste 20 geeft een mogelijke toekomst weer, maar dat is ook niet echt opbeurend.
Is het omdat er nog nauwelijks iets aan te doen is? Zijn we ondertussen al gedoemd tot een scenario waarbij de aarde meer dan 6°C opwarmt, waarbij de olie opgeraakt en waar de economie zoals we die nu kennen ophoudt met bestaan?
Telkens ik zo’n boek gelezen heb, stel ik mij dezelfde vragen:
- Is er dan niets dat wij zelf kunnen doen?
- Helpt het eigenlijk wel om op kleine schaal iets te ondernemen als de problemen zo immens en globaal zijn?
- Welk nut heeft het om de verwarming een graad lager te draaien als landen zoals de Verenigde Staten tijdens het fracken zoveel methaan uitstoten dat het propere gas even vervuilend is als steenkool?
- Wat kunnen wij als simpele mens doen?
Ik denk dat ik nu enkele maanden enkel nog boeken over tuinieren lees, die zijn veel positiever ingesteld 🙂
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht
Verander wat je kan veranderen, je bent goed bezig frank, je doet de juiste dingen in je directe omgeving en je inspireert honderden anderen. Dat is wat jij kan doe, je draagt bij tot het groeien van het collectief bewustzijn. Als iedereen in zijn domein en zijn omgeving zijn bewustzijn tracht over te brengen kunnen we enkel maar vooruitgaan.
Hallo Frank,
Ik volg je nu al maanden en heb vanwege emigratie nog niet veel kunnen toepassen van je prachtige adviezen t.b.v. natuurlijk moestuinnieren. Mijn man afgelopen weekend jouw methode van composteren laten zien en hij gaat drie van die bakken maken, hoera!
Wat betreft je vragen aan het eind van dit artikel; die heb ik mijzelf ook regelmatig gesteld. Persoonlijk denk ik dat we gewoon moeten blijven voortgaan om op ons eigen kleine stukje op deze aardbol proberen het zo natuurlijk mogelijk te doen. Ik denk dan aan het “graansilo-effect”. Als daarin op een paar plekken een graankorrel begint te smeulen, staat voor je het weet de hele silo in brand. Dus die paar druppels op een gloeiende plaat, kunnen ooit nog eens de hele plaat doven 😉 Idealistisch? Misschien, maar zonder hoop wordt het immers wel heel troosteloos.
Hoop doet leven hé 🙂
Ook hier is alles verder uitgegroeid tot een grotere bewustwording van onze leefwereld. Mijn man is nog niet zover als ik, maar draait stilaan ook bij.
Even op je vragen:
Is er dan niets dat wij zelf kunnen doen? Tuurlijk, let op wat je koopt (heb je het echt nodig, kan het niet lokaal of tweedehands,…), zoveel mogelijk natuurlijke materialen ipv plastiek e.d, geen chemische middelen in huis of op je lichaam (maak het zelf of doe het zonder),….
Helpt het eigenlijk wel om op kleine schaal iets te ondernemen als de problemen zo immens en globaal zijn? Alle beetjes helpen
Welk nut heeft het om de verwarming een graad lager te draaien als landen zoals de Verenigde Staten tijdens het fracken zoveel methaan uitstoten dat het propere gas even vervuilend is als steenkool? Weer hetzelfde antwoord: alle beetjes helpen. Je maakt ook zonder het te beseffen mensen uit je omgeving meer bewust van deze dingen.
Wat kunnen wij als simpele mens doen? Samen oplossingen zoeken, elkaar helpen, je omgeving bewust maken van de problemen,…
Heel herkenbaar dit. Ik heb een vergelijkbare ervaring met het boek ‘The story of stuff’ van Annie Leonard. Elke bladzijde deed me dieper zinken in een toestand van ellende en wanhoop. Wat doen we in godsnaam met onze planeet en haar bronnen?! Ik heb letterlijk het boek opzij gelegd, ik moest stoppen om weer lucht te krijgen! Gelukkig wordt er ook een deel van het boek aan oplossingen besteed, alleen moet ik eerst nog verder lezen en door de gruwelijke details heen worstelen.
De beste manier om dingen te veranderen is door het te DOEN. En als verse lezer van je weblog vind ik je een duidelijk voorbeeld en inspiratiebron. Dus ga vooral door, ondanks de vragen en het ontbreken van antwoorden. Iedereen die een duwtje in de goede richting krijgt door deze weblog, is mooi meegenomen!
Inderdaad, begin bij jezelf en besmet de mensen om je heen :).
Alle beetjes helpen.
Ja, zoals Brigitte zegt: besmet de mensen en weet dat je deel bent van een groot web en dat de ommekeer aan ons is om te starten en uit te breiden.
Ook wij zijn een olievlek die langzaam maar zeker groter wordt. Dagelijks zijn er meer en meer mensen die inzien dat er ook op kleine schaal dingen kunnen gebeuren. En ook zij zijn olievlekjes. Ik geloof er rotsvast in dat wij de wereld uiteindelijk zullen redden, jij en ik en alle andere kleine olievlekjes. Maar ‘it’s going to get worse before it gets better’ is helaas ook een waarheid als een koe. We moeten er alleen aan vasthouden dat het ooit beter zal worden. Dat moet gewoon, voor onze kinderen en kleinkinderen.
Zeker en vast; voed jezelf met liefde en positieve gedachten/energie, volg je HART. Wees lief, maar zacht en sterk. Gebruik steeds meer je vrouwelijke kant, zonder een watje te worden! Soms maakt één het verschil.
Inderdaad televisie kijken kun je achterwege laten, (uitsluitend negativiteit leidt tot niets) en het geeft je weer veel meer tijd voor je natuurlijke moestuin, je familie, de echt belangrijke zaken van het leven……..:-)
Helemaal mee eens, maar heb het nog moeilijk met de vrouwelijke kant: buikgevoel, intuïtie, … daar moet ik nog aan wennen 🙂
Is er dan niets dat wij zelf kunnen doen?
Natuurlijk wel, is er iets wat we niet kunnen misschien?
Helpt het eigenlijk wel om op kleine schaal iets te ondernemen als de problemen zo immens en globaal zijn?
Niet echt, we zouden beter proberen om op de top van de piramide te raken, en die mensen te overtuigen, in plaats van ons zelf te overtuigen dat we met die kleine besparingkjes de wereld gaan veranderen.
Welk nut heeft het om de verwarming een graad lager te draaien als landen zoals de Verenigde Staten tijdens het fracken zoveel methaan uitstoten dat het propere gas even vervuilend is als steenkool?
Weinig nut, we moeten beginnen met de grootste vervuilers.
Wat kunnen wij als simpele mens doen?
Wat was Martin Luther King of Mahatma Ghandi of zelfs Bill gates, meer dan een gewone mens totdat ze de wereld veranderden?
🙂
ik heb al mijn energie nodig om op natuurlijke wijze mijn moestuin te bewerken en niet om tegen windmolens te vechten – terwijl de grote vervuilers nog geen handtekening onder een akkoord geplaatst hebben zou ik niet in de zee mogen plassen – dus beperk ik mij vrolijk tot mijn tuintje – Willems Eugène
Soms kan het niet anders… Iedereen wordt meegesleurd in de neerwaartse spiraal van de draaikolk. Het is niet de kleine man of vrouw, die bepaalt waar we naar toe gaan met de wereld. Maar we bepalen wel zelf voor een groot deel, waar het naartoe gaat met ons kleine universum in de naaste omgeving. We bepalen ook waar we zelf belang aan hechten, aan mee willen doen. We bepalen ook waaraan we niet willen meedoen. Uiteindelijk is er aan elke draaikolk een punt, waar we kunnen ontsnappen uit die neerwaartse druk. Ieder kiest op de eigen wijze en op het eigenste moment: ‘hier doe ik niet meer aan mee, daarvoor pass ik’. Als vele mensen aan de kant gaan, wordt het alternatieve pad breder en breder. In die zin geloof ik erin, dat elke daad en elke gedachte waarin respect voor hetgeen belangrijk is, ook zoden aan de dijk brengt. Als we nu volhouden, ziet de wereld er binnen 100 jaar anders uit. Ik denk dat er OOK vele tegenkrachten werkzaam zijn: permacultuur, de ‘geefcultuur’ en de transitiegedachte die opgang maken, het ecologisch bewustzijn dat bij velen doorsijpelt, Greenpeace, Human Right Watch en zovele andere organisaties, die zaken aankaarten en het pad effenen naar een betere wereld. ‘DE’ oplossing is er nog niet, maar ze is wel in de maak.
Als aanvulling zou ik de acties en resultaten van communities zoals avaaz.org en sumofus.org willen wijzen. SAMEN maken we echt wel een verschil de dag van vandaag !
Frank, ik merk zelf dat de grootste impact die wij kunnen realiseren, het warmstoken van de mensen rondom ons is. Dit merk ik in het laatste jaar enorm bij mij op ‘t werk, in mijn vriendenkring en zelfs naar de ouders en grootouders toe. Voor onze dochters is onze levenswijze gewoon een vanzelfsprekendheid. Zij gaat later zeggen: “Waarom hebben we het eigenlijk ooit anders gedaan ???”.
Ik prijs mezelf gelukkig dat wij de generatie gaan zijn die onze wereld ‘uit de olie’ geholpen gaan hebben !!
Veel plezier de komende weken met het erin vliegen en genieten !
Tom
RootsOfHeaven – Kermt
Ik hoop inderdaad dat wij de generatie worden die de mensheid uit de olie heeft geholpen, niet de generatie die te arrogant en blind was om iets te doen en alles om zeep heeft geholpen.
We gaan er allemaal samen invliegen dit voorjaar en zullen later nog eens de balans opmaken 🙂
Beste Frank,
Het siert u zo op zoek te gaan en met een grote zorg voor de wereld …
Maar misschien moeten we het probleem nog meer open trekken en dan raad ik
het boek aan van Marcel Messing : ” Worden Wij Wakker ” , daaruit blijkt nog meer het grotere plaatje . Er wordt zoveel NIET gezegd en geschreven …
De mens is maar voor 5 percent verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde, maar wel voor 100 percent verantwoordelijk voor de vervuiling !
De aarde warmt op, maar evenzeer de andere planeten van ons zonnestelsel.
Het is onderdeel van een grote kosmische verandering/transformatie.
Het enige antwoord dat een eenvoudig mens als jij en ik kan geven is alles doen om de wetten van de natuur diep te doorgronden (en die zijn nog maar nauwelijks gekend) en dan komen de oplossingen beter in zicht … Tegelijk hebben we naast inzicht veel moed nodig om er naar te leven … D’ er is dus ook nog een taak weggelegd voor ” wetenschap ” maar dan met een grote W …
dus niet bekrompen, maar met een visie dat ALLES mogelijk is en de nederigheid dat we nog veel kunnen leren … Rudolfs Steiner heeft het ongeveer als volgt geformuleerd : het is goed dat wetenschap en religie elkaar terugvinden op een hoger vlak ( zonder dogma’s, met een grote openheid en creativiteit )
Ook de ” antroposofie van R. Steiner ” heeft een grote bijdrage geleverd aan de biodynamische landbouw … En dat is misschien nog maar een begin …
En nu komen we dichter bij je vorige bijdrage van de ” Ecotherapie ”
Op gebied van energie zijn de vooruitzichten hoopvol, gezien de ontdekkingen van de kwantumfysica en de kennis over ” nulpuntenergie ” …
De machtigen ( ? ) der aarde kennen al deze dingen maar houden ze vooralsnog voor de mensheid verborgen omdat ze nog heel veel geld kunnen verdienen aan de klassieke fossiele brandstoffen … Er is een wereld voor de happy few en eentje voor de zogenaamde massa … ( houdt ze dom is de leuze, maar dat tijdperk is bijna voorbij ) Kortom, de oplossingen zijn gekend maar de verwerkelijking laat nog op zich wachten … En ik vind dat jij al een mooie bijdrage levert … Hou vol en veel courage !
Een stille lezer en vriend van Lea
Bedankt voor je bijdrage! Ik ben een tijdje geleden begonnen met boeken van Rudolf Steiner te lezen, maar vond het niet eenvoudig.
Misschien moet ik er toch nog eens aan beginnen :-), bedankt voor de tip.
Hey Frank,
De mensen moeten nog wat rustiger worden, en dan kunnen we de nieuwe energie produktie wel uitvinden, zie wat we gedaan hebben met kernenergie, we zouden alles vernietigen, stel dat er nu een landje is die de kernfusie kan realizeren, dan word dat weer een grootmacht en zouden er misschien weer gekke dingen mee gebeuren, we leven op een planeet waaruit alles energie is zie maar wat Tesla allemaal heeft uitgewerkt, hij was 50 jaar te vroeg geboren ,misschien voor sommige uitvindingen, hij werd toen bewust tegen gewerkt,we kunnen best gerust zijn dat alles op zen tijd wel in orde komt, maar we kunnen nu wel in actie zijn om de natuur te ondersteunen en het evenwicht te helpen herstellen, als je een tuintje zo in orde maakt heeft dat een gunstige invloed voor een grote omgeving, Er is nog een intresante houtkachel die ook de rook gassen na verbrand en dus weinig hout verbruikt en ook weinig uitstoot gassen heeft en een rendemend van 90 % heeft, op internet kan je zien rokket kachels, je kan ze zelf laten maken.
Ik zelf ontwikkel in de toekomst nomade systemen om in te wonen, die zijn in een geometrische vorm, je voelt je er ook heel lekker in. ” Zomes.fr”
We zitten in een nieuwe tijd, en het is ook deels onze taak om die vorm mee te gegeven, en daar is het internet een goed medium voor, om tips uit te wisselen.
Terechte opmerking Frank. Ik heb dezelfde twijfels. Ik scherm me bewust af van de negatieve realiteit. Onze moestuin vormt voor mij persoonlijk het best mogelijke antwoord op alle shit die onze wereld moet torsen. Gelukkig werkt onze manier van werken heel aanstekelijk en zullen meerdere mensen bewust worden. Maar die ‘meerdere’ zullen nooit genoeg zijn om de wereld te redden.
Afschermen van alle negativiteit is heel belangrijk vind ik. Maar ooit komt die wereld ook in je tuin terecht.
Dus daar moet je wel op voorzien zijn, en zoals je weet: een gewaarschuwd man is er twee waard :-).
Tja, deze lijkt mij te behoren tot het type boeken dat je nu en dan wel ‘s moet lezen, maar ook weer niet al te vaak: ze roepen verontwaardiging op, maar tegelijkertijd zorgen ze voor verlamming en cynisme, en met dat laatste geraken we niet vooruit. Thuis ligt een boekje op mij te wachten dat heet “Zes graden”, en per hoofdstuk geeft het weer wat er zal gebeuren indien de temperatuur met 1°C stijgt. Het ligt hier al lang en ik durf er eigenlijk niet aan te beginnen. 😉
Ik heb jarenlang geloofd in de rol van overheden, ik volgde alle internationale klimaathoogmissen op en geloofde dat ze daar écht aan oplossingen werkten. Die illusie heb ik opgegeven. Als iets verandert, dan moet het van onderuit komen. Dat is al met talrijke bewegingen in het verleden zo gebleken. Volgens mij zitten we nu op een keerpunt – zoals het nu loopt kan het in elk geval niet verder. Maar een keer-punt kan op zich wel enige tijd duren. De duur van een generatie is maar een accentje in de loop van de totale geschiedenis…
In Cuba heeft men destijds – noodgedwongen – massaal moeten overschakelen op meer kleinschalige kringlooplandbouw. Een aanleiding, en dan kan het snel gaan. Dan is het goed dat er mensen zijn die zo’n moment al aan het voorbereiden zijn…
Dus gewoon doorzetten, voortdoen, dag na dag. In de eerste plaats voor jezelf en je omgeving, omdat het de meest oprechte manier van leven is.
In “People & permaculture” van Looby McNamara staat een traditioneel gedicht: “God grant me the serenity to accept the things I cannot change, The courage to change the things I can, And the wisdom to know the difference. And the observational powers to notice when something that was unchangeable becomes changeable, And to notice when something that was changeable becomes unchangeable.”
ps: Je schrijft “Zijn we ondertussen al gedoemd tot een scenario … waar de economie zoals we die nu kennen ophoudt met bestaan?” Ik weet nieteens of we dat zo erg moeten vinden…
Ik heb het boek ‘Zes graden’ gelezen, zeker niet doen want we zijn op weg naar 6 graden en je wilt echt niet weten wat daar de gevolgen van zijn! Maar ik neem aan dat je al wel accurate vermoedens hebt :-).
Ik weet dat Cuba een mooi voorbeeld is, maar het zijn eerst wel zware tijden geweest. Het is natuurlijk waar dat wanneer mensen een overtuigende reden hebben om iets te doen, er ook ineens gigantisch veel mogelijk wordt.
IK vind dat het boek mij niet aanzet tot verlamming en cynisme, maar mij wel een gevoel geeft dat het dringend tijd is dat er van alles verandert en dat ik een tandje moet bijsteken met mijn project. Ik zoek naar manieren en mogelijkheden om iets meer te veranderen en misschien ook sneller, we zullen zien wat de tijd brengt 🙂