Het seizoen is snel aan het veranderen: de temperatuur daalt constant, het lijkt alsof het veel meer regent, het gras blijft altijd nat, en er is niet veel werk meer in de groentetuin. De kinderen hebben een rode blos als ze binnenkomen na even gevoetbald te hebben (net als bij de papa :-)!) en er liggen overal bladeren op de grond.
Er is nog wel wat werk dat moet gebeuren in de moestuin – maar dat is er altijd. De druk om naar buiten te gaan en onkruid te wieden, te mulchen, te planten en te oogsten is er niet meer. Wat vandaag niet gebeurt, kan immers ook morgen of volgende week.
Het weer is niet meer zo uitnodigend om naar buiten te gaan, al valt het meestal wel heel goed mee eens je buiten bezig bent. En dan is het weer moeilijk om naar binnen te gaan voor het donker is!
Binnen bij de kachel
Het werk verschuift eigenlijk een beetje tijdens de herfst en winter. Buiten valt alles stil, binnen vertraagt het leven toch ook wat. ‘s Avonds is het vroeg donker, de kachel gaat aan en er hangt een aangename warmte in huis. Dit is de ideale periode om boeken – of een blog 😉 – te lezen over tuinieren, om aan de planning van volgend jaar te werken en om te kijken wat u volgend jaar gaat planten en zaaien.
Het lijkt misschien heel vroeg om nu al met uw teeltplanning bezig te zijn maar nu weet u nog wat er goed gelukt is in de tuin, van wat u véél te veel had en van welke groente u zeker veel meer moet zaaien. Ook is het heel leuk om elk jaar enkele nieuwe soorten groenten te proberen. Indien u ze in de tuin heeft staan, gaat u zichzelf verplichten om ze ook te gebruiken in de keuken. Dit kan tot heel verrassende resultaten leiden.
Schijnbare chaos plannen
Indien u mijn blog heeft gevolgd dan weet u dat wij volgens een speciale methode werken om de planten te combineren: Schijnbare Chaos. Het lijkt misschien heel eenvoudig en dat is het eigenlijk ook, maar u moet er wel wat aan gewoon worden. De manier van denken is helemaal anders dan bij de ‘normale’ manier van combinatieteelt. Daarom is het zeker voor het eerste jaar toch aangeraden om een planning aan te maken. Zo kunt u, wanneer u in maart – april begint te planten en zaaien, direct alles op de juiste plaats zetten en bent u goed vertrokken.
Een andere belangrijke reden dat Schijnbare Chaos een planning vereist is de manier van combineren. Doordat alles sterk vermengd staat in de tuin, krijgt u soms het gevoel dat u van sommige dingen veel te weinig heeft gezet. U bent gewoon om een blok wortels te hebben, een veldje kolen en enkele lange rijen aardappelen.
Als alles dan verspreid staat verliest u het overzicht en is het veel minder duidelijk of u de juiste hoeveelheden heeft gezet. De kans bestaat dat u volgend jaar gigantisch veel rammenas en wortelen moet eten en nauwelijks sla heeft om te plukken en te snijden.
U heeft nog veel tijd
Er is geen reden om deze planning snel snel te maken, u heeft verschillende maanden tijd. Maar voordat u alles op een rijtje hebt gezet – wat u gaat kweken, hoeveel, waar, … – zijn er al gauw enkele weken voorbij. Daarna komen de feestdagen en tegen dat u bekomen bent van het overmatig eten, moet u al bijna in de tuin beginnen!
Stilaan is het toch nodig om af en toe ‘s avonds bij een tas thee of koffie (of chocomelk) naast de kachel in uw favoriete zetel te gaan zitten. Daar kunt u uw notities even aanvullen en al enkele voorlopige combinaties opschrijven. Wanneer u dan af en toe deze notities wat uitbreidt, verfijnt en verbetert bent u helemaal klaar voor het voorjaar!
U heeft uw planning, u weet hoeveel en wat u waar gaat zetten en zo u kunt zonder problemen beginnen eens het voorjaar volop van start gaat.
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Brigitte Martens says
dus ik maak een lijstje met welke groenten en kruiden ik graag zou willen kweken, en daarna?
groetjes
Frank Anrijs says
Dag Brigitte,
daarna zoekt u een plek waar u uw zaad en plantgoed gaat bestellen. Het is niet evident om al uw zaad op dezelfde plek te kopen, zeker wanneer je ook wat specialere soorten wilt proberen.
Van sommige soorten heeft u misschien zelf zaad gewonnen, andere moet u bij De Bolster kopen, of via een andere weg.
De beste periode om zaad te bestellen is al in december of januari. Wanneer u wacht tot in februari – maart zijn er sommige dingen al op en is het voor sommige soorten al rijkelijk laat om te zaaien.
Groeten,
Frank
Joke says
Zo begin ik ook al een paar jaar in de herfst te plannen voor de tuin van het volgende jaar. Iedereen verklaard mij voor gek, maar blijkbaar ben ik dan toch niet de enige “gek” 😀
Frank Anrijs says
Dag Joke,
ik heb ondertussen gemerkt dat er nogal veel ‘gekke’ mensen rondlopen 🙂
Groeten,
Frank
Brigitte Martens says
oke, ik heb nul ervaring maar ik wil graag de volgende groenten kweken: aardpeer, asperge, bataat, bleekselderij, boerenkool, broccoli, chinese kool, courgette, daslook, eikenbladsla, gele paprika, knolselder, komkommer, knoflook, paksoi, pastinaak, pompoen, postelein, prei, spinazie, spitskool, tomaten, uien, veldsla, venkel, warmoes, witlof, wortels
hoe weet ik nu: a) of die allemaal te kweken zijn in ons klimaat vanuit zaad
b) hoe te combineren?
ik hoef geen massa’s te hebben, maar vanalles een beetje
onrealistisch?
groetjes
Frank Anrijs says
Dag Brigitte,
het is een beetje onrealistisch om in het eerste jaar tuinieren zonder ervaring al deze groenten te willen kweken.
Maar iets doen is de beste leerschool, dus ik zou zeggen: zoek op internet naar teeltschema’s waar opstaat wanneer u wat moet zaaien en planten en begin er gewoon aan.
De meeste groenten kunt u zelf zaaien, maar sommige soorten zoals tomaten, komkommer en paprika zijn niet eenvoudig. Voor aardperen, bataat, daslook zult u plantgoed moeten zoeken.
Ik zou u toch adviseren van in het eerste jaar te beginnen met enkele gemakkelijke soorten zoals sla, wortelen, radijsjes, pastinaak, pompoen, knolselder, … en u te beperken in de soorten.
Het is beter om enkele soorten succesvol te kweken op een beperkte oppervlakte dan een groot oppervlak vol met mislukte groenten te hebben.
Groeten,
Frank
Brigitte Martens says
Oke ik zal mij een beetje intomen :).
Welk boek raad je aan voor beginners? Vegetable course?
Groetjes
Frank Anrijs says
Dag Brigitte,
het beste boek om mee te beginnen vind ik nog altijd: http://blog.natuurlijkemoestuin.be/gaias-garden-a-guide-to-home-scale-permaculture/. Het was voor mij een eye-opener en heeft mij toch sterk in de richting gestuurd waarin ik nu tuinier.
Vriendelijke groeten,
Frank
Brigitte Martens says
bedankt Frank 🙂 ik ga die volgende maand bestellen