In mijn vorige blogpost heb ik uitgelegd waarom ik niet geloof dat mulch je slakkenprobleem veroorzaakt. Het zal je, weliswaar op lange termijn, juist helpen om je slakkenprobleem kwijt te geraken. Maar waarom heb je dan wel problemen met slakken? Waarom zijn er zoveel beginnende tuiniers waarvan de jonge plantjes worden overspoeld en kaalgevreten? Is er een manier om dit jaarlijks wederkerend probleem te voorkomen of toch te verkleinen?

Ik denk het wel, al is het vaak een werk van lange adem. Er zijn in mijn ogen meerdere oorzaken die je planten gevoeliger maken voor slakken. Sommige heb je in de hand, sommige kan je nauwelijks beïnvloeden. Misschien voor alle zekerheid nog even erbij zeggen dat het mijn idee is, mijn ervaringen waaruit ik onderstaande conclusies trek. Wees zo vrij om er het uwe van te denken, suggesties, opmerkingen en eigen ervaringen zijn altijd welkom in de reacties onder het artikel 🙂 .

Wat kan de oorzaak zijn van slakkenproblemen?

Hiervoor moet je eigenlijk gaan kijken naar de functie van een slak in de natuur. Het overgrote deel van slakken eet vooral dood plantenmateriaal. Het zijn dus opruimers van de natuur en ze zorgen ervoor dat dood en ook verzwakt plantenmateriaal wordt opgekuist en omgezet. En dit moet je bij alles in je achterhoofd houden: slakken ruimen verzwakte en dus ongewenste planten op. Ongewenst omdat de natuur vooral sterke planten wil voortbrengen die de soort sterker kunnen maken.

Maar verzwakt in de ogen van een slak is vaak iets anders dan verzwakt in onze ogen. Wij zien een plant die goed groeit en mooi groen is en vinden dat deze het goed doet. Een slak kan naar zo’n plant kijken en ziet een plant die zwakke celwanden heeft en een overvloed aan vrije stikstof in zijn cellen heeft en dus ‘verzwakt’ is. Een signaal om deze op te opruimen, ongeacht wat de eigenaar ervan denkt 🙂 .

Want dat is al vaak een punt van discussie als ik vertel dat een slak zwakke planten opruimt. Wij kijken en denken anders dan slakken, niet meer en niet minder. Het is dus niet omdat jij denkt dat je plant goed is opgekweekt en goed groeit dat het ook effectief een sterke, gezonde plant is volgens een slak.

De verschillende mogelijkheden voor het bekomen van een ‘zwakke’ plant bespreek ik hieronder. Zeker niet volledig, maar toch de belangrijkste, meest voorkomende oorzaken.

Slechte bodem

Alles in je moestuin start bij een goede bodem. Een goede bodem is voor veel zaken belangrijk, en dus ook voor het oplossen van je slakkenprobleem. Met een goede bodem bedoel ik een goede structuur die ervoor zorgt dat je plant een goed wortelstelsel kan vormen en de nodige mineralen en water vindt. En die mineralen moeten uiteraard ook in de bodem aanwezig zijn want anders kan de plant verschillende processen, waaronder verdedigingsmechanismen niet uitvoeren en zal hij verzwakt zijn. Het is dus belangrijk om je bodem zo snel mogelijk te voorzien van voedingsstoffen en organisch materiaal zodat een uitgebreid bodemleven snel aanwezig is. Daarnaast moeten de voedingsstoffen ook in de juiste hoeveelheden aanwezig zijn en worden vastgelegd in de bodem.

Gebruik je bemesting, of is er voorheen bemesting gebruikt, dan is de kans heel groot dat er te veel stikstof aanwezig is. Planten met een te grote hoeveelheid stikstof in zijn cellen wordt aanzien als een zwakke plant en opgeruimd door slakken. Wanneer je dus op een stuk grond begint te tuinieren waar jarenlang een boer heeft gewerkt, of waar de tuinder vroeger meststoffen heeft gebruikt, zal je vlugger last hebben van slakken.

En daar valt ook het gebruik van verse mest onder! Daarom adviseer ik altijd om geen bemesting te gebruiken, paardenmest en kippenmest eerst goed te laten composteren en liefst groencompost te gebruiken omdat die arm is aan stikstof. Wil je de voedingsstoffen in je bodem aanvullen, gebruik dan een gesteentemeel zoals lava. Meer heeft je plant niet nodig.

Opkweek

Koop je planten aan die gangbaar zijn opgekweekt, dan krijg je planten die vol zitten met meststoffen en opgegroeid zijn in een serre. Ze komen van totaal andere omstandigheden dan die waarin je ze gaat uitplanten en zullen waarschijnlijk tijdelijk slecht groeien omdat ze zo verschieten van het verschil. Het is het beste om deze planten geleidelijk te laten wennen aan de nieuwe omstandigheden en ze eerst een tijdje in de schaduw of halfzon te laten staan voordat je ze gaat uitplanten. Ze hebben dan kunnen wennen aan de temperaturen, wennen aan de directe zon en zijn klaar om verder te groeien eens ze zijn uitgeplant.

Ook voor zelf opgekweekte planten geldt dit: gebruik gewoon compost om in te planten en zaaien, het moeten geen ingewikkelde mengsels zijn met extra meststoffen, dit levert enkel zwakke planten! Ook je eigen plantgoed moet je trouwens ‘afharden’ voordat je ze van binnen naar buiten brengt.

Plant op het juiste moment

Ik weet het: geduld is een schone deugd en niet iedereen bezit het voldoende. Maar toch zeker in het voorjaar zal je merken dat snelle starters vaak bedrogen uitkomen. Plant of zaai je je plantjes te vroeg uit, voordat de bodem voldoende opgewarmd is, voordat de temperatuur hoog genoeg is, krijg je planten die slecht groeien en een uitverkoren slachtoffer zijn voor slakken. Ze groeien traag of niet, staan te treuren en de slak beslist dan dat het welletjes is geweest en ruimt op.

Wacht lang genoeg, wacht tot het droog of nat genoeg is, tot de temperatuur goed is … In het voorjaar moet je jezelf nooit haasten en planten die direct goed groeien zijn zelden het slachtoffer van een slak.

Misleid de slak

Slakken moeten zoeken naar hun voedsel en zoals de meeste dieren en mensen zijn ze liever lui dan moe. Wanneer je je planten een beetje verstopt onder elkaar zal een slak veel moeite hebben om haar geliefkoosde voedsel te vinden en zal ze niet al te veel moeite doen. Gebruik onze manier van combineren en je zal merken dat je slakkenprobleem direct een stuk kleiner wordt.

Door geuren, kleuren en texturen te mengen maakt je de zoektocht moeilijker en wordt er minder aangevreten, plant de slak zich trager voort en heb je minder problemen.

Ga niet jagen

Ooit waren we allemaal jagers en het gevoel van triomf wanneer we een hoop slakken in 2 kunnen knippen is bij velen enorm. Maar toch is het niet de juiste manier om slakken aan te pakken. Zolang jij de natuurlijke vijand speelt, zal de natuur zich niet inspannen. Zolang jij vallen zet, draden spant, gif legt en ‘s nachts gaat jagen, blijven de kikkers, padden, vogels, egels … weg omdat er onvoldoende voedsel is.

Weersta je oerdrang en blijf ‘s nacht binnen. Drink het bier zelf op en laat de schaar voor de kinderen om te knutselen. Verbeter je bodem, vermijd meststoffen, kweek sterke planten en heb geduld. Je zal ervan verschieten hoe snel de natuur corrigeert, natuurlijke vijanden inroept en het onevenwicht rechttrekt.

Slakken zijn niet het probleem maar een gevolg

Meestal zijn de grootste slakkenproblemen opgelost na een drietal jaren, op voorwaarde dat je bovenstaande maatregelen opvolgt. Alles begint bij de bodem die je snel moet verbeteren, maar geduld zal je sowieso moeten hebben. Slakken zijn geen probleem dat je snel snel kan oplossen, slakken zijn een gevolg van een probleem met je bodem, met de voedingstoestand in je tuin. Het duurt enkele jaren om dit goed te krijgen maar daarna zal je slakkenprobleem al veel kleiner zijn 🙂 !

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!