In het voorjaar kriebelt het bij vele mensen om na een lange donkere, koude periode terug in de moestuin te beginnen. Dat is heel logisch en ook ik kijk altijd uit naar de eerste weken van maart – april waarin er weer volop kan gewerkt worden in de bedden en de rest van de tuin.
Minder logisch is echter dat ook nieuwe tuiniers in deze periode starten met tuinieren. Wanneer u op de klassieke manier tuiniert is het dat misschien wel, daar wordt immers niet of nauwelijks naar de bodem gekeken. Als u zo wilt starten moet u gewoon uw frees in gang trekken en bent u vertrokken. Maar dat is niet de manier van een natuurlijke tuinier.
Een natuurlijke tuinier spit niet, maar probeert zijn bodem zo goed mogelijk te krijgen met de hulp van de natuur. En dit vraagt tijd! U kunt de aanwezige begroeiing niet op enkele dagen wegkrijgen, u kunt de structuur van uw bodem zelfs niet op enkele weken verbeteren, dit heeft veel meer tijd nodig!
Nochtans zijn de maanden maart – april de maanden waarin ik overspoeld wordt met mails van mensen die willen beginnen met een natuurlijke moestuin, maar niet goed weten hoe. Mijn antwoord is dan altijd een beetje een teleurstelling, want uw grond voorbereiden door af te dekken en te mulchen vraagt tijd. Het is ook voor deze reden dat de online jaarcursus Groenten Kweken in oktober start, en niet in januari of februari. In een natuurlijke tuin is de voorbereiding en planning heel belangrijk.
Waarom niet in het voorjaar?
Doordat u niet gaat spitten, moet u op een andere manier alle aanwezige begroeiing wegkrijgen en uw bodemstructuur verbeteren. Gelukkig gebeurt dit gelijktijdig, maar het vraagt wel enige tijd voordat de natuur dit werk heeft uitgevoerd voor u. Door de grond af te dekken en een dikke mulchlaag aan te brengen, gaan de aanwezige planten dood gaan door een gebrek aan licht. De mulchlaag is organisch voedsel voor het bodemleven, en gaat het bodemleven enorm stimuleren.
Dit actieve bodemleven gaat dan zorgen voor een verbetering van de bodemstructuur, wat u een donkere, kruimelige, goed doorlaatbare bodem oplevert. En het wonderbaarlijke hieraan is dat dit voor elke bodem geldt: zand-, leem- of kleibodems. Allemaal worden ze beter door een dikke mulchlaag en veel organisch materiaal!
Maar het is wel zo dat dit proces trager verloopt. De natuur kunt u niet afjagen, ze neemt haar tijd om een goed bodemvoedselweb op te bouwen, om een stevige basis aan te leggen waarop u de komende jaren gezonde en lekkere groenten kunt kweken.
Reken toch minstens een 6-tal maanden, dus als u in het voorjaar begint kunt u ten vroegste in het najaar starten met groenten kweken. Niet echt de beste periode :-).
Wanneer dan wel?
Wij starten met afdekken op het einde van de zomer of het vroege najaar. Hoe vroeger hoe beter de bodem zal zijn in het voorjaar. Weet u al waar u volgend jaar een stukje moestuin wilt hebben, begin dan nu al af te dekken! Er is geen enkele reden om nog enkele weken te wachten, de extra warme dagen die u nu meeneemt, leveren een groot voordeel op in het voorjaar.
Het bodemleven is immers temperatuurafhankelijk en werkt sneller bij hoge temperaturen. Als het lang vriest valt het zelfs bijna stil en gebeurt er niet veel in de bodem- en mulchlaag.
Hoe lang het juist gaat duren voordat alle begroeiing onder het karton en de mulchlaag is verdwenen is moeilijk op voorhand te zeggen. Veel hangt af van het soort bodem, de planten en de temperaturen.
Gras duurt redelijk lang om te laten verdwijnen, de wortels vormen een fijne zode en zijn redelijk hardnekkig. Het kan soms op één seizoen weg zijn, soms duurt het echter 2 jaar.
De snelheid waarmee uw bodemleven aangroeit en werkt is ook afhankelijk van wat er al aanwezig was bij uw start. Wij zijn gestart op een compleet dode bodem en het heeft meerdere jaren geduurd voordat ons bodemleven op kruissnelheid was. Heeft u een stuk grond dat lang verwaarloosd is, of waar u vroeger al groenten op heb gekweekt, dan kan het zijn dat er redelijk wat leven in de bodem zit en dat dit explodeert eens u het veel voedsel aanbiedt.
In zo’n bodem gaat de opbouw en bodemverbetering heel snel en hebt u op enkele maanden tijd al een zichtbare en voelbare verbetering van de structuur, kleur en geur. Er zitten dus grote verschillen op de snelheid waarmee uw eigen bodem actief wordt en zichzelf verbetert. Maar het duurt normaal tussen de 4 – 5 jaar voordat de bodem grotendeels in orde is (het kan en zal altijd nog beter worden!), dus u zult toch enig geduld moeten oefenen voordat u de perfecte bodem heeft 🙂
Wanneer u begint is echter niet voor discussie vatbaar: gisteren was eigenlijk beter dan vandaag, en vandaag is nog altijd een stuk beter dan morgen!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Brigitte Martens says
Als ik vorige herfst/winter gemulched heb met karton en stro, wanneer moet ik dan verse stro toevoegen? Wachten tot je de bodem begint te zien (dat lijkt me te laat of nu al toevoegen?)
Frank Anrijs says
Ik zou kijken hoe dik de laag nog is. Normaal zou ze al grotendeels verteerd moeten zijn. Aangezien je weet hoe dik je laag was na het aanbrengen en hoe dik ze nu nog is, dan kan je zelf goed inschatten hoeveel er al verteerd is door het bodemleven.
Maar het lijkt mij sowieso nuttig om nu al een nieuwe mulchlaag aan te brengen, maar misschien niet zo dik als de eerste keer.
Je moet zeker niet wachten tot de je de bodem ziet, dan is het idd te laat 🙂