Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin
In deze blog wil ik dieper ingaan op het principe van actie en reactie in de tuin. In een tuin merk je vaak dat elke aanpassing of handeling een reactie oproept. Soms kun je inschatten wat er zal gebeuren, maar vaak zijn er ook gevolgen waar je niet op had gerekend en waar je geen invloed op hebt.
In deze blog wil ik het hebben over effectieve micro-organismen, ook wel EM genoemd. Ik krijg regelmatig de vraag of het nu echt zin heeft om deze in je tuin te gebruiken. Zijn ze nuttig, brengen ze iets positiefs bij, of kunnen ze zelfs schade aanrichten aan de bodem? In deze tekst wil ik daarom ingaan op wat EM precies zijn, waar ze vandaan komen, en of ze echt iets toevoegen aan je tuin.
In een tuin kan je verschillende soorten problemen hebben, je kan vragen hebben bij bijvoorbeeld mulchen of hoe je moet combineren, maar ook een ander onderwerp roept zeer veel vragen op en ik denk dan bijvoorbeeld aan woelmuizen. Wat kan je doen bij woelmuizen? Hoe kan je die kwijt geraken? Want het is zeker niet plezant als je geplaagd bent door die beestjes, als je al jouw oogst ziet verdwijnen, in de grond getrokken of afgeknaagd en je nauwelijks iets hebt op het einde van het seizoen.
Dus wat te doen bij woelmuizen is het onderwerp van deze podcast.
Je herinnert het je vast nog wel: het beeld van de koala in Australië die uitgedroogd aan de bidon van een fietser ging drinken. De video ging de wereld rond, geld werd vlot opgehaald om koala’s, kangoeroes en andere dieren te redden. Medeleven over het lot van deze dieren werd overal gedeeld, en terecht. Maar ondertussen bleven dezelfde mensen het vlees eten van duizenden dieren die in erbarmelijke omstandigheden opgegroeid en geslacht zijn. Vreemd toch?
Honden zijn ook zo’n fenomeen. Ze worden vaak gezien als deel van de familie, krijgen het beste voedsel en goede zorgen. Het idee om zo’n dier na een jaar te slachten en op te eten stuit op weerzin en wordt afgedaan als belachelijk in onze streken.
Maar het eten van varkens, een dier dat minstens even intelligent is als een hond, is wel evident en normaal. Dat dezelfde mensen zo’n varken, dat uiterst hygiënisch is, sociaal en zelfbewust is en abstract kan denken, wel geschikt vinden om een miserabel leven te hebben voor het geslacht wordt, is op zijn minst dubbelzinnig te noemen.
En deze dubbele moraal vind je overal terug. Het is een wereldbeeld dat uit de middeleeuwen stamt, maar eigenlijk al vele jaren weerlegd is. Uit onderzoek weet men dat er veel dieren een hoge mate van intelligentie hebben. Denk aan kraaien die het verstandelijke niveau hebben van kinderen van 7 – 8 jaar en gereedschappen gebruiken. Er zijn trouwens vele dieren die complexe zaken kunnen die de intelligentie van mensen doen verbleken: eekhoorns hebben vaak 100-den verstopplaatsen met noten en vruchten. Ze sorteren hun voorraden naar gelang houdbaarheid. Ze slagen er daarna in om maanden later in een totaal veranderd landschap hun voorraden terug te vinden. Sterker nog, ze weten wat ze waar verstopt hebben en eten eerst de minst houdbare voorraden op. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden op te noemen waaruit blijkt dat dieren niet die domme gevoelloze wezens zijn, op aarde gezet voor ons. Dieren steken ons vaak voorbij op vlak van intelligentie, het is maar hoe je ernaar kijkt.
Ook in een tuin is het tijd dat wij ons wereldbeeld bijsturen. Rupsen zijn niet nutteloos, wespen hebben hun functie en slakken zijn er niet om door ons in twee geknipt te worden. Respect en begrip voor alle leven zou de basis moeten zijn van een tuinier. De eerste gedachte bij het waarnemen van insecten moet niet zijn: hoe krijg ik die dood? Juist in tegendeel! Het moet zijn: hoe krijg ik er meer in mijn tuin?
Moeilijk? Waarschijnlijk wel, zeker in het begin. Maar toch is het de moeite om anders naar het vele leven in je tuin te kijken. Geleidelijk verandert je visie, en daarmee ook je manier van werken en tuinieren. Bestrijden, vallen zetten en andere oorlogstaal verdwijnt uit je woordenschat en wordt vervangen door aantrekken, helpen en genieten. Veel beter toch?
Wanneer je in een groente- en fruitwinkel rondkijkt zie je enkel perfecte groenten. Rechte komkommers, grote tomaten, mooie kroppen sla, blinkende appels en glanzende perziken. Wat je nooit ziet in een winkel is een komkommer waar wat plekjes opzitten van slakkenvraat. Of een bloemkool waar zichtbare vraat is van rupsen. Of een rode biet of raap met vraatschade van muizen.
Uiteraard zal je denken, logisch toch! Zulke groenten zijn beschadigd en horen niet in een winkel. Misschien kunnen ze nog verwerkt worden in soep of andere bereidingen, maar toch niet om te verkopen in een winkel. [Read more…]
Onze eerste poel (vooraan in de tuin) bestaat al van bij het begin van Yggdrasil. Hij is uitgegraven op het laagste punt waar van nature uit altijd water verzamelde en bleef staan tijdens natte periodes.
Deze poel is aangelegd zonder folie en heeft altijd vol gestaan. Het was een ideale plek voor kikkers, padden, libellen, salamanders … om hun ding te doen en ons te helpen in de tuin. Ook was het een drinkplaats voor vogels en allerlei andere dieren, broodnodig in droge periodes.
Onze manier van combineren baseert zich op wat er in de natuur gebeurt en is toegespitst op het verwarren van insecten door alles intensief te mengen. Zo krijg je minder kans op plagen. Plaaginsecten zijn wel aanwezig in de tuin, maar nooit in grote aantallen en indien ze toch hun waardplant vinden, blijft de aantasting beperkt tot maximaal enkele planten. De rest staat op een andere plek in de tuin, verstopt tussen andere groenten en kruiden.
Dat op zich lijkt logisch, maar op welke manier vermijd je in dit systeem schimmels zoals aardappelziekte, knolvoet en tomatenziekte in je tuin?
Yggdrasil heeft al vele jaren een tijdschrift waarin we vertellen over onze activiteiten, maar vooral informatie geven over natuurlijk tuinieren. Plantbesprekingen, dierbesprekingen, recepten, werkzaamheden, fouten van ons, plannen bij Yggdrasil. Het komt allemaal aan bod.
We hebben dit met de start van 2023 naar een hoger niveau getild en gelinkt aan het lidmaatschap bij Yggdrasil. Naast kortingen als lid, krijg je ook 4 keer per jaar het (digitale) magazine.
Hieronder een artikel uit de lente-editie die juist is verschenen.
In het kader van de online cursus voor gevorderden zijn we volop bezig met het aantrekken en houden van insecten en vogels in de tuin. De afname van beide soorten dieren is schrikwekkend en een goed habitat voorzien in je eigen tuin is belangrijk. Voor insecten lijkt het eenvoudig: bloeiende planten voorzien, zoveel mogelijk verspreid over het hele jaar. Maar hoe trek je vogels aan? Of hoe kan je voorzieningen treffen zodat vogels ook veilig bij jou in de tuin kunnen eten, kweken en leven?
