Door een actie van het gemeentebestuur heeft u goedkoop – of soms zelfs gratis – een compostvat vast gekregen, want het zelf recycleren van keukenafval is een belangrijk onderdeel van kringlooptuinieren en doet de hoeveelheid afval gevoelig afnemen.
U heeft uw compostvat naast het huis gezet, redelijk dicht bij de keukendeur, maar toch wat beschut zodat het vat niet al te gemakkelijk zichtbaar is. Er staat een klein haagje rond en via een poortje kunt u uw keukenafval eenvoudig kwijt in het vat.
Moeilijk is het composteren met een vat niet, je kapt er al uw keukenafval in en dat wordt omgezet tot compost. Zo staat het toch op de foto vooraan op de verpakking :-). Na een tijdje het vat gebruikt te hebben, loopt alles nog goed. Het afval lijkt telkens te krimpen, er zitten wat kleine vliegjes en andere beestjes en er staat wat schimmel op die boterhammen die u er vorige keer had ingegooid. Alles gaat goed.
Maar bij uw volgende bezoek aan het vat, ontsnapt er plots een hele zwerm kleine vliegjes uit de opening! Ze gaan op uw kleren zitten, op de muren van het huis en vliegen overal rond. Er komt ook een behoorlijke vieze geur uit het vat, aan de buitenkant sijpelt er zelfs langs onder wat bruin vocht over de randen in de grond. Dat zal wel niet helemaal normaal zijn denkt u, maar ja, u weet niets van composteren, misschien hoort het er toch gewoon bij?
Is composteren moeilijk?
Wanneer iemand mij die vraag stelt, dan antwoord ik altijd met een overtuigende ‘nee’. Composteren is op zich heel eenvoudig. Zelfs wanneer u plantenresten op een hoop gooit, krijgt u na een jaar compost. Het is een proces dat continu rondom ons heen doorgaat, het hele jaar door. Moeilijk kan dat dus niet zijn. Het is pas wanneer u goede compost wilt maken dat het allemaal wat ingewikkelder wordt.
Wanneer u met een compostvat werkt, wordt het composteren al wat moeilijker omdat er in het vat niet echt sprake is van natuurlijke omstandigheden. Er is dan 1 regel waar u heel goed rekening mee moet houden:
Voor elke hoeveelheid groen materiaal dat u erin doet, moet u dezelfde hoeveelheid bruin materiaal toevoegen
Het is misschien iets te kort door de bocht, maar uit ervaring merk ik dat op deze manier er geen vliegjes in de compost komen, er weinig uitsijpeling van vocht is en het keukenafval niet gaat stinken en rotten in plaats van te composteren.
Want uit vragen die ik toegestuurd krijg, is het blijkbaar helemaal niet goed geweten dat in een compostvat alles in de juiste verhouding moet toegevoegd worden. Wanneer u enkel groene materialen zoals groenteafval gaat toevoegen, dan krijgt u een vochtige, papperige bedoening. Er gaat geen zuurstof in het materiaal geraken, want het vocht gaat alle lucht verdrijven. Het is van cruciaal belang om ook bruin materiaal toe te voegen.
Houtsnippers
Bruin materiaal is eigenlijk niets anders dan materiaal met structuur, stevig materiaal. Dit ziet dikwijls bruin, denk maar aan houtsnippers, verdord blad, stro, takken, … Het is materiaal dat ervoor zorgt dat er gangen en openingen blijven in het composterende materiaal.
Want een belangrijk onderdeel van een composthoop is zuurstof. De omzetting van het verse materiaal naar compost wordt het beste gedaan door (micro-)organismen die zuurstof nodig hebben om te overleven. Zonder zuurstof krijgt u een slechte omzetting en stank.
Zonder uw bovenste laag vers, groen materiaal regelmatig af te dekken met een laagje bruin materiaal krijg je vliegjes en maden.
Mijn tip aan u wanneer u graag compost uit uw vat haalt in plaats van een stinkende, rottende drab: zet enkele bakken met houtsnippers naast uw compostvat. Elke keer dat u er wat groenteafval in kapt, kap er dan ook wat houtsnippers bovenop. Probeer ongeveer evenveel van beide materialen te gebruiken, het composteren in een vat gaat dan direct veel beter gaan.
Houtsnippers zijn redelijk gemakkelijk vast te krijgen, toch zeker in kleine hoeveelheden. Het is een eenvoudige en efficiënte manier om uw compostvat te redden van vliegen, stank en weerzin :-).
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht.
valere says
Beste frank,
Akkoord met uw adviezen. In een grotere tuin beschik ik over veel bladeren (amerikaanse eik en gras). Het composteren van de bladeren heb ik behoorlijk onder de knie gekregen, maar het composteren van gras blijft een probleem. Hebt u hiervoor een oplossing? (iets anders dan mulch maaien)
schwertel frans says
hoi
Deze (Het composteren van de bladeren heb ik behoorlijk onder de knie gekregen, maar het composteren van gras blijft een probleem) begrijp ik niet goed , daar deze 2 samen 1 zijn . Alleen Amerikaanse eik , is minder , maar gras en blad samen is volgens mij prima . Dan de restafval , (Etenswaar , gekookt of gebakken gooi ik aan de vogels ) Met wat basalt , lavameel/gruis , en onkruid zeker brandnetels , fruit en organisch afval voor de regenworm erbij , en dan om de paar maand eens keren terwijl wat vers grasmaaisel ertussen gooien . Ik doe er wel nog wat oude koemest onder .
groetjes franske
Bert says
Gras composteren is inderdaad lastig. Het vormt snel een ondoordringbare koek, die gaat schimmelen. Breng je het op de composthoop, dan alleen in kleine hoeveelheden te gelijk. Om mee te mulchen is gras ook niet zo geschikt . Het beste wat je er, mijns inziens, mee kunt doen, is het eerst drogen, eigenlijk hooien, en het dan gebruiken om mee te mulchen. Er zijn er meer die dat doen.
Frank Anrijs says
Gras is groen materiaal, bladeren zijn bruin materiaal. Je kan deze perfect mengen en ideale compost mee maken. Het enige probleem is dat beide vooral in andere seizoenen aanwezig zijn :-).
Mulchen met gras gaat perfect, leg een laag van enkele cm. Er zijn dan geen problemen met rotten, samenkoeken, … De laag gaat wel redelijk snel verdwijnen, maar eens gras groeit moet je het bijna wekelijks afrijden en heb je voorraad genoeg.
Ook blad kan perfect gebruikt worden om te mulchen. Misschien eerst even met het grasmachine over rijden zodat het wat kleiner wordt en dan is het een ideale bedekking om in het najaar op het bed te leggen. Tegen het voorjaar is een groot deel verteerd en verdwenen.
Grasmaaisel is perfect om te composteren omdat het veel stikstof bevat en zorgt dat het bodemleven hard werkt. Je moet natuurlijk altijd dunne lagen gebruiken, ander gaat het inderdaad samenkoeken en verslijmen en rotten.
Gijsbert says
Beste Frank (en volgers van je blog),
Ik heb een praktische vraag:
Is stro in de ‘composteringswetenschap’
nu een ‘bruin’ of een ‘groen’ materiaal?
En vervolgens: mocht karton ‘bruin’
zijn, kan kleingemaakt stevig
strokarton / verpakkigingskarton
(natuurlijk zonder plastic tape etc)
dan als alternatief voor houtsnippers
dienen in de compostbak?
Of moet je karton helemaal niet in
de compostbak willen? Iemand
ervaring hiermee?
Ik wil dit graag weten, want beschik
niet over een houtkant en
houtsnippers, maar kan wel
eenvoudig aan stevig karton
komen.
Bij voorbaat dank!
Gijsbert
Frank Anrijs says
Stro is een bruin materiaal en bestaat hoofdzakelijk uit koolstof. Groen materiaal bevat veel stikstof.
Karton kan ook gebruikt worden als bruin materiaal, of dat het in grote hoeveelheden als vervanger voor houtsnippers kan gebruikt worden weet ik niet. In theorie wel, in de praktijk durf ik u niet aanraden om zoveel karton te gebruiken in de composthoop.
Voornamelijk dan omdat er nog altijd vragen zijn over het gehalte aan chemische stoffen in karton. Het is en blijft een recyclageproduct …
immy says
Mulchen met grasmaaisel doe ik al jaren. Het enige, dat ik hieraan vervelend vind, is dat er soms graszaad tussen zit. Maar als de mulchlaag dik genoeg blijft, door er telkens nieuw grasmaaisel op te strooien, dan kan het zaad niet kiemen. Na de winter (of vroeger) is de mulchlaag verdwenen en is er wel wat graszaad kunnen kiemen. Wieden is dan nodig. Meestal zijn het slechts enkele plantjes, die men eruit moet jassen. Maar met een ‘winterse deken’ van ander mulchmateriaal lijkt me dat niet meer nodig.
Frank Anrijs says
Ik heb hier dezelfde ervaring met het gebruik van grasmaaisel. Ook hebben we verschillende essen gehad die aan het groeien waren in onze bedden, er was bij het maaien blijkbaar ook wat zaad in het maaisel terecht gekomen.
Deze zijn echter in de losse grond heel eenvoudig en snel te verwijderen :-).
Joanne says
Op mijn composthoop ligt voor de helft een rooster. daar droog ik gras etc. eerst op en schuif het dan zo over het groen op de hoop.
greet says
Dag Frank,
Ik heb geen ruimte/tuin thuis maar sinds vorig jaar wel een stukje boerse poort en als leek leer ik zeer veel van je blog.
thuis kweek ik al wat langer in bakken en daarvoor heb ik een wormenbak. (de fruitplanten thuis in bakken krijgen elk jaar een portie wormencompost en tussendoor het wormensap en zo eet ik jaarlijks lokale druiven, vijgen,.. )
Maar sinds deze winter is het drap geworden ( ook al krijgt mijn wormenboerderij dan een dik jasje tegen de kou) en nu dus ook massa’s vliegjes. Kan ik uitgaan van de compostbak-uitleg om dit aan te pakken? Tot op heden heb ik altijd enkel gft gebruikt . Houtsnippers of gras heb ik niet. Kan koffiegruis? Of beter kranten? En kan ik gewoon verder werken bovenop de “wormendrap” of herbeginnen? En indien ik herbegin mag ik dat doen met een hoopje van die drap of zit er nu een “foute”balans in zoals te veel “anaeroob-minnende wezens” ?
Heel erg bedankt voor je blog en alle fijne tips . Ik geniet volop van mijn “luiewijventuin” op de boerse poort
Greet
Frank Anrijs says
Dag Greet,
ik heb geen ervaring met wormencompost, maar voor meer informatie kan je terecht bij de mensen van Farfield (http://farfield.be/). Ik ben er zeker van dat zij je wél verder kunnen helpen.
LT says
Beste Frank,
Wij hebben thuis een gigantische rottende puinhoop ipv een goed werkende composthoop.
Hoe kan ik hier verandering in brengen? Ik probeer nu dagelijks de ‘rottende drap’ om te woelen en te voorzien van takjes en stro.
Kan ik zo blijven verder doen in de hoop dat de berg begint te slinken en we volgend voorjaar met een schone lei kunnen beginnen? Of brengt mijn werk weinig soelaas om 1 of andere reden en moet ik proberen om van deze stinkende brij vanaf te geraken?
Heb jij tips voor mij?