Hoe het komt weet ik niet, maar dit jaar zijn er bij veel mensen heel veel slakken. Ik heb al van verschillende mensen te horen gekregen dat slakken alles verorberen.En dit zelfs bij tuinders die al lang op een natuurlijke manier bezig zijn en vorige jaren géén last hadden van slakken! En in een voorjaar dat het abnormaal weinig regent en het de laatste weken heel warm en droog is.
De opmerkingen en vragen over slakken, de oorzaken, redenen en mogelijke remedies druppelen normaal mijn mailbox binnen, maar de laatste weken is het al een beetje een regenbui geworden 🙂 .
Een veel gestelde vraag is of die mulch die ik altijd promoot om je bodem te verbeteren niet juist de oorzaak is van al die slakkenproblemen, want dat is iets wat elke gangbare tuinier je zal vertellen.
Uiteraard ben ik het daar niet mee eens 🙂 .
Standaard antwoord
Mijn eerste antwoord is altijd: Er worden elk jaar tonnen slakkenkorrel verkocht en deze worden echt niet enkel door tuiniers gekocht die mulchen. Ik denk zelfs dat 99% ervan gekocht worden door mensen die niet mulchen. En dus blijkbaar ook gigantisch veel last hebben van slakken. Die foto op de verpakkingen is een foto van een gangbare tuin waar enkele plantjes staan in een blote grond, waar nergens mulch te bespeuren valt. Hoezo mulchen zorgt voor slakken?
Uiteraard weet ik ook wel dat de mulch een goede schuilplaats biedt aan slakken en ze zo dichter bij de planten zitten, maar zeggen dat het de oorzaak van de mulch is klopt gewoon niet. Elke tuinier kan last hebben van slakken, met of zonder mulchen. De slakken kruipen dan misschien gewoon overdag weg in een haagkant, een wilder plekje in de tuin … en komen dan ‘s nachts tevoorschijn.
Ben je zeker dat het slakken zijn?
Onlangs kreeg ik van een cursist van de online cursus een mailtje waarin hij uitlegde dat hij enorme problemen had met oorwormen. Hij had zo veel oorwormen zitten dat ze zijn groenten opaten. Dat leek mij behoorlijk straf, zeker omdat oorwormen volgens mij toch carnivoren zijn (ze eten normaal veel luizen). Om mij te overtuigen heeft hij een filmpje gemaakt, met de boodschap om toch ook eens ‘s nachts te gaan observeren zodat je weet wat of wie je planten opeet. Want het kan dus goed zijn dat er geen slakken zitten, maar oorwormen of muizen of …
Ik denk juist het omgekeerde!
Ik ben ervan overtuigd dat veel mulchen juist heel goed helpt in je strijd tegen slakken. Allereerst omdat je door te mulchen je bodem sterk verbetert, en hierdoor sterkere planten krijgt. Sterkere planten die veel beter bestand zijn tegen ziektes en plagen en helemaal niet zo aantrekkelijk zijn voor slakken.
Maar niet enkel via een omweg, een mulchlaag helpt ook rechtstreeks. Het is een schuilplaats voor enorm veel natuurlijke vijanden die allerlei plaagdieren onder controle houden. In de eerste plaats denk ik dan aan spinnen, meer bepaald allerlei soorten wolfspinnen. Deze komen in grote aantallen voor in een mulchlaag en kan je vaak zien rondlopen als je de mulch even beroert. De spinnen worden opgeschrikt en in warme periodes kan je er zo al heel snel verschillende tientallen zien rondschieten. Wolfspinnen maken geen web, maar hebben een goed zicht en zijn zeer snel en overvallen zo hun prooi op de grond. Ze leven in de mulch en vangen een hele grote hoeveelheid aan insecten en dus ook slakken.
Een ander diertje dat dankzij de mulchlaag aanwezig is en je gaat helpen met je slakkenprobleem is de kortschildkever. De soorten, die zich voeden met insecten, kunnen slechts vloeibaar voedsel opzuigen, waarvoor ze eerst een gaatje in hun prooi moeten bijten. Met hun speeksel lossen ze de inhoud op. Hun prooien bestaan afhankelijk van de soort uit larven (maden) van vliegen (o.a. wortelvlieg), bladwespen en wantsen, springstaarten en andere primitieve insecten, zoals rupsen, slakken, mijten en kleine wormen.
En zo zijn er nog verschillende andere soorten kleine diertjes die zich ophouden in je mulchlaag en je helpen om een evenwicht te vinden in je tuin en een probleem zoals slakken op te ruimen.
De échte redenen voor slakkenproblemen
Ik ben ervan overtuigd dat mulchen echt wel een deel van de oplossing is voor slakkenproblemen en dat slakken in je tuin een symptoom zijn van andere problemen. Het is zelfs niet één probleem, er zijn denk ik verschillende redenen te vinden waarom een slak in jouw tuin terecht kan komen. Maar dat is voor volgende week 🙂 .
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Judith Postelmans says
hier geen slakkenplaag, niet dit jaar en ook niet de vorige jaren en ik gebruik heel veel mulch!
Bertus Niezing says
Beste Frank. Dat mulchen niet alleen een oplossing is voor het slakken probleem ben ik zeker met je eens. Alleen duurt het mijns inziens even voordat je de voordelen er van zichtbaar worden. In en op onbedekt grond kunnen veel minder voor ons belangrijke insecten leven, domweg omdat ze geen plek kunnen vinden waar ze zich kunnen verstoppen. Dit in tegenstelling tot slakken die zich ook in onbedekte grond kunnen verstoppen.
Ga je nu mulchen dat kunnen slakken zich explosief vermenigvuldigen, maar voor de vijanden van de slakken duurt het een tijd voordat hun populatie gegroeid is.
Door te gaan mulchen wordt je grond losser en voor wie wel eens een pad in z’n tuin heeft gezet, ziet dat hij zich onmiddellijk met z’n achterpoten gaat ingevaren. (Observeren heeft ooit eens iemand gezegd). Maar daar heb je wel losse grond voor nodig, maar duurt een tijdje. Dit is een tijd je door moet, hoe vaak zijn we gevallen voordat we konden fietsen?
Toen ik een groot aantal jaren begon met mulchen was het eerste wat mij opviel het grote aantal wolfspinnen wat er rond liep. Het krioelde ervan. Later veranderde dit, ze werden minder, maar het aantal padden nam juist toe . In de zomer waren ze heel klein en naarmate de zomer vorderde werden ze steeds groter. Nu kom ik ze in de tuin tegen zo groot dat ze nauwelijks op je hand passen. Ik heb de indruk dat ze door de dikke mulchlaag in de winter en de losse grond zelfs in de moestuin kunnen overwinteren.
In het vroege voorjaar zijn er er vaak meer slakken dan later in het seizoen, kan natuurlijk komen doordat de slakken met toch iets kouder weer actief zijn dan bv padden en andere insecten, maar dat is maar een gedachte van mij.
Ook ik heb de frustratie meegemaakt dat slakken zich te goed deden aan mijn dierbare groenten, maar overtuigd van het mulchen ik ben stug door gegaan en ondanks alle negatieve opmerkingen heb er geen moment spijt van gehad.
Wat mij het vorig jaar opviel was mijn Boerenkool, waarop bijna geen rups van het Koolwitje op te vinden was. Dat gold ook voor de andere kolen, behalve dan de Kooluil, dat blijft toch soms een probleempje.
Hopelijk heb ik zo een aantal mensen een hart onder de riem kunnen steken. Ik wens iedereen veel tuin plezier en zo als ik al eerder iemand heb geciteerd: Blijf observeren, daarmee leer je de natuur kennen.
Ceril Vermeylen says
Ik ben het met Bertus eens, mulch is niet het probleem i.v.m. slakken.
Wat m.i. wel een probleem kan zijn is de nabijheid van een composthoop.
Een aanwijzing is dat de kolen die in de nabijheid van de composthoop staan wel bezocht worden en degene die tien meter verder staan niet.
Sterke planten hebben ook inderdaad niet te lijden aan slakkenvraat.
Even ook nog iets over het concept verzonken serre.
Aangezien ik mijn serre niet in de grond kon bouwen heb ik als alternatief een aarden kraag van ongeveer een meter breed en een zestig centimeter hoog rond de serre aangelegd om zo een isolatielaag te vormen. Ik veronderstel dat dit hetzelfde effect sorteert als een verzonken serre aangezien in dit geval de koude eerst door de aarden kraag moet komen voor het de grondwarmte kan beinvloeden.
Christine Taelman says
zou het niet zijn door zoveel slakkenkorrels te gebruiken, en niet altijd de biologische…., dat daardoor de natuurlijke vijanden ook uitgeschakeld worden?
Ruben says
Ook biologische slakkenkorrels zorgen ervoor dat de natuurlijke vijanden verdwijnen hoor. Je hebt nu eenmaal een zekere populatie aan plaagdieren nodig om de natuurlijke vijanden in de buurt te houden.
Christel says
Hallo Frank,
Volwassen oorwormen zijn alleseters : plantaardig of dierlijk,dood of levend, maakt voor hen niets uit .Ze eten wat er het meest voorradig is m.a.w. als er weinig of geen bladluizen zijn dan doen ze zich tegoed aan zachte blaadjes , vruchten,…en kunnen serieus wat schade aanrichten . Maar het zijn heel nuttige beestjes, ze dragen bij aan de humusvorming , ze zijn een voedselbron voor vogel,spinnen , amfibieën,… Toevallig de natuurlijke vijanden die we zo graag zien verschijnen in onze moestuin!