Het najaar is nu volop bezig, de dagen zijn al veel korter en de zon heeft zich de laatste weken goed weten te verbergen. Sein voor de bomen en struiken om hun winterrust voor te bereiden en hun blad te laten vallen.
Ineens ook het sein voor iemand die natuurlijk tuiniert om in actie te schieten. Het lijkt misschien niet normaal om in het najaar nog veel werk te verzetten, maar net als de natuur moet ook in je moestuin de grond worden bedekt.
Ik heb al dikwijls geschreven over mulchen, over welke materialen je mag gebruiken, hoe dik je moet mulchen, wanneer je moet mulchen, ….
Jij hebt dit misschien ook al verschillende keren gelezen, maar als je achteraf ook effectief begint met in je eigen tuin te mulchen, dan slaat dikwijls de twijfel toe.
Mocht dat wel met eikenbladeren? Is dat nu toch niet te dik die laag? Zou ik tot tegen die planten moeten mulchen?
De lijst met spontaan opkomende vragen is ineens eindeloos :-(.
Werken met mulch is het volgen van de natuur
Als je nog twijfelt wanneer het het beste moment is om te mulchen, dan moet je eigenlijk gewoon kijken wat de natuur doet.
Volg dit voorbeeld en je zit nooit meer verkeerd: De seizoenen hebben het perfect geregeld!
Karton of niet?
Ongeveer iedereen weet ondertussen dat je karton kan gebruiken om je grond af te dekken. Het houdt onkruid tegen en werkt langdurig als fysieke barrière tegen opkomende wortelonkruiden.
Maar moet je enkel de eerste keer karton gebruiken? Of elk jaar opnieuw?
Hoe zit dat nu eigenlijk juist?
Wat kan ik allemaal gebruiken?
Welke materialen je kan gebruiken is niet op te sommen. Elk organisch materiaal is in principe te gebruiken, al zijn er bij verschillende wel enkele nadelen te verzinnen.
Maar toch kan je vele dingen die in je eigen tuin groeien perfect gebruiken, zonder dat je dit misschien besefte!
Zo werkt grasmaaisel perfect, nog beter is het wanneer je blad en grasmaaiel mengt. Dat is in mijn ogen de perfecte mulch voor in de winter.
Maar ook andere zaken zoals mos, wol of smeerwortel gaan prima. Smeerwortel is redelijk snel weg en moet je in dikke lagen aanbrengen, maar is wel een uitstekend materiaal omdat het veel voedingsstoffen aanlevert.
Als je niet goed weet hoe je moet mulchen met de grote bladeren van smeerwortel, kan je hier bekijken hoe wij het doen: Hoe smeerwortel gebruiken?
Houtsnippers is een mulchmateriaal waar veel discussie en misverstanden over verstaan. Wij gebruiken het volop, en niet alleen rond bomen of in een bos. Ook onze groentebedden krijgen met momenten een royale laag houtsnippers als mulch.
Dat levert geen problemen op, verzuring van je bodem is volgens mij zelfs een fabeltje: Verzuring door houtsnippers?
Hoe dik mag mijn mulchlaag zijn?
Dit is een zeer belangrijke vraag, want een te dunne laag haalt eigenlijk weinig uit. Licht gaat op de bodem terecht komen, onkruid gaat door de mulch heen groeien en het bodemleven gaat niet goed werken omdat het niet voldoende beschermd wordt.
Het is soms moeilijk om te geloven dat een mulchlaag van stro 20 – 25 cm dik mag liggen zonder dat dit problemen veroorzaakt.
En dat je smeerwortel zelfs nog dikker moet leggen, want na enkele dagen zakt dit als een pudding ineen om na enkele weken te eindigen als een laagje van enkele centimeters.
Je mag absoluut geen schrik hebben al je mulcht, een boom trekt zich er toch ook niets van aan. Ik heb nog nooit een boom een deel van zijn blad weten te behouden omdat de laag bladeren aan zijn voeten precies toch wat te dik werd!
Mulchen moet je in overvloed doen, zonder angst: Hoe dik mag mijn mulchlaag zijn?
Paniek!
Als je begint met mulchen, en de juiste diktes gebruikt (bij smeerwortel al snel minstens 25 cm) dan ga je ook heel snel doorhebben dat je toch wel grote hoeveelheden verwerkt.
En dan dringt meestal snel tot je door dat je niet voldoende in je tuin hebt aan materiaal om al je bedden te bedekken!
Wat nu?
Paniek? Nergens voor nodig 🙂 !
Je kan in de loop van de jaren je tuin zo ontwerpen dat je wel voldoende mulch hebt, en zolang gebruik je wat je kan vastkrijgen.
Rustige lente
Veel succes met mulchen in de komende dagen en weken. Alles moet niet ineens gebeuren maar probeer toch in de maand november alles af te dekken zodat je bodemleven wordt beschermd tegen de grootste winterkode.
Je bodemleven zal je bedanken met een prima bodemstructuur in het voorjaar, de mulch zorgt dat er geen onkruid groeit tot in mei.
Het gevolg voor u is een rustige lente waarin u niet moet spitten en geen onkruid vindt om uit te trekken :-).
Als dat geen mooi vooruitzicht is voor het volgende tuinjaar!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Pieter says
Bedankt!
Ik heb deze link doorgestuurd naar enkele bekenden die nogal huiverig staan t.o.z.v. natuurlijk tuinieren.
Deze zit boordevol nuttige info.
Frank Anrijs says
Dank je wel :-). Hopelijk geraken ze overtuigd!
job says
Ik heb nog een vraag; stel ik mulch met bladeren nu, en in het voorjaar ga ik weer aan de slag. Ik wil dan ook nog extra compost toevoegen omdat de bodem nog erg arm is. Zou ik dan de bladeren weg moeten halen en de compost erop gooien? Of de compost over de bladeren heen? Dank alvast!
Frank Anrijs says
Als je je bladeren versnippert hebt, dan is de kans zeer groot dat alles grotendeels verteerd is tegen het voorjaar.
Dan kan je je compost gewoon hierover kappen.
Is het blad niet weg dan zou ik het even weghalen en terugleggen bovenop de compost.
geert says
hallo Frank,
wat zou het beste gewas zijn om te zaaien om als mulch (snel onkruidonderdrukkend en veel massa) te gebruiken tot men anders genoeg heeft om de tuin te mulchen met kompost of smeerwortel
geert
Frank Anrijs says
Ik heb geen ervaring met groenbemesters, want ik neem aan dat je het in die richting moet gaan zoeken.
Dus ik durf je hierin geen advies te geven. Wij hebben vooral materialen van meerjarige planten die we gebruiken als mulch, maar dat kan je spijtig genoeg niet snel-snel geregeld hebben 🙂 .
Mars says
Ha Frank,
We hebben nog een paar vragen / problemen:
– Er leven erg veel (woel-)muizen in onze moestuin… ze knagen aan alle wortelgroente en eten ook andere groente, daardoor is het afgelopen seizoen eigenlijk vrij desastreus geweest :-(. Weet je misschien hoe we van deze plaagknagers afkomen?
– Er groeien tamelijk veel “varkensblaren” (zo noemen wij ze, het is een penwortelgewas, lijkt op zuring). Kunnen we die “gewoon” onder de mulch begraven, ons lijkt het dat ze gewoon daar doorheen kunnen groeien. Het zijn er echt veel, uitsteken is een grote klus en ze komen ook weer terug (mderkten we).
– Vormen eikenbladeren als mulch een probleem? We proberen ze zoveel mogelijk af te wisselen met ander materiaal, maar eikenbladeren hebben we te over…
Alvast dank voor je reactie! Groet, Mars
Frank Anrijs says
Woelmuizen ga je altijd krijgen in gronden die niet bewerkt worden. Een probleem is dat er nog weinig natuurlijke vijanden zijn van deze beestjes.
Wij hebben grotere roofdieren zoals uilen en torenvalken aangetrokken, maar dat gaat niet voor een kleine tuin.
Mollen helpen omdat ze de jongen van muizen en ratten opeten, maar echte goede tips heb ik spijtig genoeg niet.
De zuringachtige kan je inderdaad niet weg krijgen door af te dekken. Ze hebben veel te veel reserves in hun penwortel en groeien er gemakkelijk door.
Uitdoen is de beste oplossing, maar vraagt veel moeite en is zeker niet eenvoudig.
Wat je wel kan doen is met een scherpe spade, vlak naast de plant schuin in de grond steken. Zo doorboor je de wortel een stuk onder de grond. Je hebt hem niet volledig uitgedaan, maar je kan zo heel eenvoudig en snel een groot stuk van zijn reserves weghalen. Zo kan je hem redelijk eenvoudig en snel kwijt geraken.
Anders zorg je gewoon dat je hem op tijd afmaait (voordat hij zaad vormt) en gebruik je de bladeren als mulch.
Eikenbladeren kan je gewoon gebruiken als mulch, maar ik zou ze eerst versnipperen door er met een grasmachine over te rijden. Ze gaan dan sneller verwerkt worden door het bodemleven.
Indien mogelijk mengen met ander materiaal, anders kan je ze gerust puur gebruiken.
Mars says
Dank voor je snelle antwoord! Mars
P.Bevers says
Muizen en woelmuizen hebben een looppad op de tuin.
graaf hier een pot met half vol water in en ze verdrinken.
Rond mijn composthoop vang ik in het voorjaar een tiental muizen in deze potjes,die aan de bovenzijde gelijk aan de grond ingegraven zijn.
P.Bevers velt tilburg
Bluemink says
Beste Frank,
Rondom mijn onlangs aangeplante boomgaard wil ik bessenstruiken en ander struikgewassen gaan planten. Net zoals bij jullie helemaal achter in het zelfpluk gedeelte. Het is nu gazon, voorheen weide, met een opp van 1500 m2. Ik zie het niet zitten om met karton te sjouwen. Mijn idee is om het eenmalig licht te frezen. Dikke laag compost erop te leggen. En vervolgens het geheel afdekken met een hoeveelheid bladmulch. Met daartussen de jonge aanplant.
Kan dit zo, of krijg ik volgend jaar last van het gras wat er weer doorheen wilt komen.
grt Paul Bluemink
Frank Anrijs says
Volgens mij gaat daar het jaar erop massaal veel gras door komen.
Wat je kan doen is een klein stuk proberen en zien of het lukt, daarna kan je dan beslissen of je alles zo gaat aanpakken 🙂 .
Caroline Waij says
Beste Frank,
Een vraag over mulchen:
Voor het tweede jaar heb ik mijn bedden op de tuin alleen losgewoeld en bedekt met een dikke laag verteerde paardemest(met vlas) en dus kruimelig. Ik lees nu over mulchen met oa houtsnippers en dat lijkt me wel wat, echter laat ik die houtsnippers dan liggen als de kleine zaadjes of kiemplantjes van m’n groentes opkomen in april, mei? Of denk je dat die paardemest als mulchlaag voldoende is?
Groet, Caroline
marc carlier says
ik lees hier over mulchen met verschillende produkten zoals houtsnippers….
Er is nu iets nieuws op de markt nl 100 % natuurlijk MULCH van vlas , deze zachte pellet is een bijprodukt van de vlasplant die bij de produktie verhit is en zo steriel en kiemvrij is. Nog enkele kenmerken : 100 % ecologish, PH waarde is neutraal zodat de grond niet verzuurt, weert slakken en kevers, houd de bodem langer vochtig en beschermt tegen de vorst. Onkruid krijgt geen kans.
De mulch van vlas is niet duur in gebruikt en composteert.
Pascale Demedts says
Dag Frank,
Ik heb ook een vraag over mulchen.
Ik moet nog beginnen met mijn moestuin (zo snel mogelijk) maar op die plaats staat nog gras met mollennet onder, moet ik die eerst verwijderen of begin ik onmiddellijk met mulchen bovenop het gras ?