Het is ondertussen bijna een jaar geleden dat ik de – grote – stap heb gezet en mijn werk heb opgezegd om bij mijn ouders in het project te stappen. Dat het een overgangsjaar zou worden met veel werk, dat wist ik al op voorhand. Mijn ouders hadden een sabbatjaar ingelast en de tuin was op sommige plaatsen wat aan zijn lot overgelaten.

Maar omdat de basis er wel nog was is het terug op orde zetten van de tuin eigenlijk reuze meegevallen. Het meeste onkruid is onder controle en buiten enkele hoekjes is het hele domein weer helemaal zoals het moet zijn: een oase van rust met een overvloed aan fruit en groenten en een paradijs voor insecten en dieren.

En deze insecten en dieren hebben mij bijzonder goed geholpen dit eerste jaar en daarom wil ik ze dan ook even in de bloemetjes zetten. Hun bijdrage in onze moestuin wordt heel dikwijls geminimaliseerd of zelfs helemaal over het hoofd gezien. Nochtans is het werk dat deze insecten en dieren verzetten niet min!

Regenworm

In boeken over tuinieren wordt het belang van regenwormen in de tuin altijd wel aangestipt, maar daar blijft het meestal bij. Ik was er ook van overtuigd dat deze dieren heel nuttig waren en door meer te lezen over het bodemleven en de regenworm zelf, ben ik alleen maar gesterkt in mijn overtuiging. Zeker Charles Darwin zijn boek over regenwormen was heel interessant.

De regenworm is de ploeg van de natuur

Maar vooral ook het feit dat de regenworm bovenaan de piramide van het bodemleven zit. Wanneer u dus grote hoeveelheden regenwormen in uw tuin heeft, betekent dit dat uw grond in orde is en dat het bodemleven zich goed voelt. Als u dan ook nog eens niet spit blijven alle gangen die regenwormen maken behouden en verbeterT de structuur en waterhuishouding van de grond spectaculair.

Zeer gewaardeerde medewerkers dus 🙂

Vliegenvanger

Sinds enkele weken zitten er 2 Grauwe Vliegenvangers in de privé-tuin van mijn ouders. Misschien dat er verderop in de tuin nog wel meer zitten, maar het is werkelijk een heel mooi spektakel. Ze zitten op een dode tak van een nabij staande boom of op de stoelen op het terras. Om de zoveel seconden vliegen ze snel weg, vangen een mug, kever, bij, … en dan keren ze terug naar hun uitkijkpost.

Maar het zijn natuurlijk niet enkel deze vogels die hun bijdrage leveren. Ook anders vogels eten insecten, slakken, rupsen, spinnen, …

Vooral ook vogels die broeden hebben grote hoeveelheden rupsen nodig om hun jongen te voederen. Verder gebruiken ze ook allerhande insecten en spinnen. Hierdoor houden vogels onze rupsenpopulatie laag.

Vogels zijn één van onze talrijkste medewerkers, heel de dag ijverig in de weer om onze rupsenpopulatie in te perken en om muggen van het avondterras te verwijderen.

Meer informatie over de Grauwe Vliegenvanger: Soortfiche

Lieveheersbeestjes in diverse stadia

Zoals iedereen al weet eten lieveheersbeestjes luizen. Het is een natuurlijke vijand bij uitstek en nog mooi en schattig bovendien. Een volwassen exemplaar eet ongeveer 100 luizen per dag. Maar hun dieet beperkt zich niet luizen, ook schimmels moeten eraan geloven.

Wat niet iedereen weet is dat de een lieveheersbeestje niet zo uit het eitje komt, maar het doorloopt eerst verschillende larve-stadia. Het is in het vierde en laatste stadium dat de larve een echt roofdier wordt en al grote hoeveelheden bladluizen, dopluizen, bladhaantjes of schimmels verorbert.

Wij bieden deze vriendelijke medewerkers een onderdak in de winter zodat zij ons helpen in de lente en zomer. Door stalkaarsen te laten staan, door een insectenhotel te bouwen, door onze groentebedden niet klinisch proper te maken voor de winter blijven er talrijke lieveheersbeestjes overwinteren.

Hierdoor kunnen ze vroeg in de lente al aan de slag en blijven onze luizenpopulaties onder controle.

Mieren

Zeker niet door iedereen geliefd, maar toch zijn het zeer nuttige dieren die hun plek in onze tuin ruimschoots verdienen. En hiervoor zijn verschillende redenen:

Mieren maken uitgebreide nesten waarbij de bodem doorkruist wordt. Dit levert op termijn een bodem met een goede structuur op. Ook zijn mieren opruimers bij uitstek. Ze ruimen zeer veel insecten op, en ze blijven doorgaan. Dag en nacht zijn mieren in de weer, bijna het hele jaar door. Zo ruimen ze werkelijk miljoenen schadelijke insecten op, ze zijn namelijk niet soortspecifiek. Ze vreten ongeveer alles en kunnen zo plagen indijken of de kop indrukken voordat ze ontstaan.

Bij het werken in de tuin vind ik dagelijks mierennesten, ze voelen zich goed thuis in onze tuin en wij zijn zeer tevreden dat ze er zijn.

Een nadeel voor velen is het melken van luizen. De luizen worden door de mieren beschermd tegen hun vijanden en zo kunnen ze blijven zuigen aan de plant. Dit gebeurt echter redelijk beperkt en zorgt niet voor grote problemen. U moet natuurlijk zorgen dat uw medewerkers blijven en ze ook wat gunnen. Anders gaat iedereen lopen en bent u volledig op uw eigen arbeid aangewezen.

Schoorsteenmetselwesp

De lemen muur van het composttoilet vanachter op het domein is uitgegroeid tot een gigantisch populair bijenhotel. Ook solitaire wespen zijn er actief met een zeer opvallende soort als orgelpunt: de schoorsteenmetselwesp.

Deze wesp maakt een gang in de lemen muur en bouwt aan de uitgang een soort schoorsteentje. Dit gangetje is heel speciaal om te zien. Wat deze soort wesp nu zo nuttig maakt in onze tuin is de manier waarop hij zijn larven voedt. Dit is werkelijk heel ingenieus en wonderbaarlijk om te zien.

De wesp legt een eitje en in plaats van een bolletje nectar en stuifmeel, legt ze een rupsje naast het eitje. De larve heeft dan direct voedsel na het uitkomen. Maar omdat de rups zou rotten wanneer ze er dood wordt gelegd en wegkruipen wanneer ze nog leeft, heeft de wesp de perfecte oplossing gevonden.

Ze steekt de rups op exact de juiste plaats waardoor deze verdoofd is maar wel blijft leven! Ongelooflijk toch dat zulke dingen bestaan! Deze wesp helpt ons dus ook bij de bestrijding van rupsen, alle wilde bijen die rondvliegen in onze tuin helpen ons bij de bestuiving van ons fruit en groenten.

Ook hier geldt weer, voor wat hoort wat, dus zorgen wij dat er overwinteringsplaatsen zijn, dat er vroeg op het jaar en laat op het jaar veel bloemen zijn zodat ze gemakkelijk jaarrond aan voedsel geraken.

(In het begin van het korte filmpje kruipt de wesp juist met een groen rupsje in de gang)

Oorwormen

De lijst met medewerkers kan zo nog een flink eind doorgaan en ik wil natuurlijk niemand vergeten, maar als laatste heb ik nog een speciale vermelding voor de oorwormen. Volgens mij bekijken de meeste mensen dit als nutteloze insecten. Maar niets is minder waar.

Men kan deze insecten heel goed gebruiken in de tuin, maar er is wel wat kennis nodig van deze diertjes.

Ze overwinteren namelijk in de grond en kruipen tegen eind april langs boomstammen omhoog op zoek naar eten. Ze eten ongeveer alles, met een voorkeur voor insecteneitjes, luizen, schimmels, mossen, mijten, …. Ze hebben een voorkeur voor vochtige plaatsen en leven liefst in het donker.

Wij hangen eind april in elke boom een omgekeerde bloempot met hooi  erin. De bloempot hangt langs de stam zodat naar boven kruipende oorwormen hier een ideale schuilplaats vinden. Deze bloempot wordt hun uitvalsbasis en zo kan een kolonie oorwormen in de bloempot een boom volledig vrij houden van luizen, mijten, …

De rest

Natuurlijk zijn er nog vele andere medewerkers die ook hun bijdrage leveren aan mijn tuin. Zo zijn er kikkers, padden, egels, mollen, uilen, torenvalken, spinnen, …. die allemaal wel een specifieke functie hebben in de tuin en zo mij geholpen hebben om de goede resultaten te behalen.

Daarom wil ik dan ook iedereen bedanken om hun tijd (en dikwijls hun hele leven) te besteden aan het verbeteren van de grond in mijn tuin, aan het verhogen van mijn opbrengsten en aan het bestrijden van plagen en ziektes.

🙂

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!