[mashshare]
Ik volg je blog al een tijdje en heb aan één zijde van mijn groentetuin verschillende planten smeerwortel geplant. Ik wil die gebruiken als bedekking van de grond voor de winter, en heb daar enkele vragen bij.
1. Snij ik de planten gewoon boven de grond af?
2. Leg ik de bladeren los op de grond of moet ik ze verhakselen?
3. Mogen de bloemtrossen gewoon mee op de grond gelegd worden?
4. Wat met de wortels van de plant? Laat ik die gewoon in de grond zitten tot volgend voorjaar?
5. En wanneer mag ik de planten gebruiken als bedekking? Moet ik nog wachten tot de eerste vriestemperaturen of kan het nu al?
Deze vraag kwam onlangs binnen in mijn mailbox, en omdat er veel mensen vragen stellen over smeerwortel en hoe ze deze best gebruiken, kan ik het antwoord best ook even in mijn blog zetten 🙂 .
1. Snij ik de planten gewoon boven de grond af?
Je kan de bladeren best een tiental centimeter boven de grond afsnijden. Wanneer je de bladeren lager gaat afsnijden, snij je vaak ook groeitoppen door waardoor de plant slechter teruggroeit. Bij een jonge plant is het meestal geen probleem wanneer je heel laag snijdt bij het oogsten van het blad. De groeitoppen zitten meestal nog heel laag tegen of zelfs een beetje in de grond.
Maar een oudere plant groeit al wat grilliger en vaak zijn de groeipunten hier al een stuk hoger. Wanneer je dan bij het snijden de groeipunten meeneemt, dan loopt de plant maar op enkele plaatsen uit. Op zich is dit geen groot probleem, want zij herstelt ervan. Maar je zal veel minder bladgroei krijgen de volgende maanden en dus ook veel minder mulchmateriaal.
2. Leg ik de bladeren los op de grond of moet ik ze verhakselen?
We doen beide, maar zodra je de bladeren op je bedden gaat gebruiken, is het toch aan te raden van ze te verkleinen. De grote bladeren zijn niet gemakkelijk tussen groenten te leggen, zeker niet wanneer je kleine plantjes hebt staan. Ik denk in deze periode dan aan jonge zaailingen of aanplantingen van veldsla, andijvie of winterpostelein. Grote bladeren gaan al snel op en over de kleine plantjes vallen en deze afschermen van het licht.
Echt verhakselen moet je de smeerwortelbladeren natuurlijk ook niet, dan blijft er enkel pap over. Wij gebruiken een sikkel om de bladeren te oogsten en hakken hiermee ook de grote bladeren en stengels in stukken van zo’n tien centimeter. Dit is voldoende klein om het materiaal goed tussen jonge planten te kunnen leggen.
Maar je moet ze zeker niet verhakselen zoals je met bladeren van bomen doet en er met je grasmachine over rijden. Dan krijg je een vangbak vol met papperig materiaal dat je niet kan gebruiken. Een sikkel is een heel goed werktuig om smeerwortel, maar ook ander materiaal zoals engelwortel, zuring en stalkaars te verkleinen.
3. Mogen de bloemtrossen gewoon mee op de grond gelegd worden?
Opgepast! Hierbij moet je goed opletten en goed weten welke soort smeerwortel je in je tuin hebt staan. De bloemen en zaden van de Russische smeerwortel zijn niet vruchtbaar en gaan geen nieuwe plantjes opleveren. Maar de bloemen en zaden van de gewone smeerwortel zullen zich massaal uitzaaien.
Hierdoor zal je na een tijdje overal smeerwortel in je groentetuin hebben staan. Dat kan uiteraard niet de bedoeling zijn, en eens een smeerwortel zich gevestigd heeft is hij moeilijk te verwijderen. Elk stuk wortel dat blijft zitten groeit uit tot een nieuwe plant.
Op Yggdrasil staan bijna uitsluitend Russische smeerwortels, de bloemenstengels hiervan worden gewoon mee gebruikt om te mulchen. Maar de bloeistengels van de gewone smeerwortel worden verwijderd: naar de kippen of naar de composthoop. Nooit zal ik mulchen met bloem en zaad van een gewone smeerwortel. Ik vind het veel te riskant om deze plant doorheen heel mijn tuin te verspreiden.
4. Wat met de wortels van de plant? Laat ik die gewoon in de grond zitten tot volgend voorjaar?
Nadat je het blad hebt afgesneden, zul je merken dat er al heel snel nieuw blad gevormd wordt. Bij groeizaam weer stat er vaak al na 3 – 4 weken mooi nieuw blad en kan je in principe al terug gaan oogsten van deze smeerwortel.
Je moet de wortels dus laten zitten, de plant geeft je het hele jaar door muclhmateriaal. Tot 6 keer kan je snijden van een smeerwortel!
De wortels laat je gewoon zitten wanneer het blad afsterft in de winter, vroeg in het voorjaar komt het nieuwe blad piepen en kan je terug beginnen snijden om te mulchen 🙂 .
De wortels van deze plant verwijderen is trouwens helemaal niet evident. De wortel breekt snel af, elk behoorlijk stuk dat blijft zitten loopt uit en vormt een nieuwe plant.
5. En wanneer mag ik de planten gebruiken als bedekking? Moet ik nog wachten tot de eerste vriestemperaturen of kan het nu al?
Het blad van smeerwortel kan je het hele jaar door gebruiken.
De eerste keer zou je al in mei kunnen snijden en mulchen met het blad. Wij doen dat niet en daar is een goede reden voor: smeerwortel bloeit altijd rond de eerste mei. De bloei is overvloedig en trekt ongelooflijk veel hommels aan. Daarom oogsten wij de eerste keer smeerwortelblad als de bloei (bijna) gedaan is. Dit is meestal ergens eind mei – begin juni.
Daarna kan je heel de zomer door om de 4- 5 weken oogsten. In het najaar zal je merken dat de groei vertraagt, dat het blad stilaan begint af te sterven.
Wanneer je wacht met het mulchen van smeerwortel tot het vriest, ga je niet veel materiaal overhouden om te mulchen. Het blad is niet bestand tegen koude temperaturen en gaat afsterven. Dus wachten tot de eerste vorst, is de beste garantie die je kan hebben om geen mulchmateriaal te hebben.
Ik hoop dat het duidelijk is hoe je best te werk gaat wanneer je thuis ook smeerwortel hebt staan!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht.
Bram says
Dag Frank, zou je misschien eens wat kunnen schrijven over hoe je differentieert tussen de Russische Smeerwortel en de andere soorten?
elke hoogers says
hoi frank
hoe vermeerder ik ze best?
welke tijd?
gr elke
destrijcker says
Dag Frank, Waar kan men de smeerwortel vinden.
wanneer wordt hij het best geplant of gezaaid?
Groetjes en bedankt
Jan
Anne says
Dag Frank
je schrijft in dit artikel dat een sikkel een goed werktuig is om smeerwortel mee te verkleinen. Ik heb net een sikkel aangekocht en inderdaad ik kan er prima mee oogsten dwz ik grijp de stengels beet en snij de plant af zo’n 10 cm boven de grond. Maar hoe ik dan nadien zo’n bundel stengels en bladeren met een sikkel kan hakken, dat is mij een raadsel. Graag je advies.
Martine says
Ik heb een aantal jaren geleden twee Russische smeerwortelplantjes gekocht (bij een gevestigde waarde, dus in principe betrouwbaar!) en inmiddels heb ik ze al mooi kunnen vermeerderen en verschillende barrières kunnen maken rondom mijn groenteperkjes. Helaas stel ik sinds 2 jaar vast dat er toch hier en daar nieuwe plantjes groeien waar ze niet horen. Het gekke is ook dat die Russische plantjes witroze bloemetjes produceren, terwijl de inheemse paarse bloemetjes heeft. Er zijn in de beekranden in de buurt hier en daar inheemse smeerwortels aanwezig. Zou het kunnen dat die gekruist zijn geraakt met mijn Russische smeerwortel en dus toch zichzelf kunnen uitzaaien? De bloemetjes van minstens één van die nieuw ontstane plantjes, zijn nl. iets donkerder van kleur, niet echt paars, maar ook niet echt witroze.
Elk jaar is het een gezoem van jewelste rond mijn smeerwortels en dat is geweldig, maar nu durf ik ze dit jaar niet meer en bloei laten komen, want straks staat mijn hele tuin vol…