[mashshare]

Al sinds ik begonnen ben bij Yggdrasil in 2012 ben ik op één of andere manier met bijen bezig geweest. Ik heb er veel over gelezen, en vooral veel dingen gelezen die ik niet wou doen. Elke week in de kasten gaan kijken, darren snijden, koninginnen-roosters gebruiken, honing vervangen door suiker in het najaar, bestrijding van varroa met chemische middelen, kunstmatige inseminatie, …

Er zijn zoveel aspecten aan imkeren tegenwoordig die bijen meer tegenwerken dan helpen, dat ik het op een totaal andere manier wou doen. Uiteindelijk wou ik bijen houden zoals we tuinieren: zonder veel ingrijpen zodat de bijen hun eigen manier van werken en leven kunnen ontwikkelen. Ze hebben het zo al vele miljoenen jaren gedaan, dan moet het nu toch ook zo lukken?

Zo doe ik geen rechtstreekse varroa bestrijding, maar door geen ramen te gebruiken, de kasten niet te openen, veel stuifmeel en nectar aan te bieden doorheen het hele jaar, ze niet te verzwakken door honing weg te nemen en ga zo maar door, hoop ik dat de bijen sterk genoeg zijn om een evenwicht te ontwikkelen met deze varroa.

Ik noem dit altijd natuurlijk imkeren wanneer ik hierover schrijf en praat, maar door het lezen van een cursus ben ik hier anders over gaan nadenken. En niet enkel over de naam, maar wel over meerdere zaken.

Vroeger kon ik nogal scherp zijn voor de meeste imkers, omdat volgens mij de huidige imkers door hun manier van werken, ook schuld hebben aan de massale bijensterfte van de laatste jaren. En dat denk ik nog steeds, maar het verhaal is natuurlijk nooit zwart/wit. Er zijn altijd vele tinten grijs, en anderen veroordelen zonder dat je alle feiten kent, getuigt niet van veel verstand.

En aangezien ik mijzelf redelijk verstandig vind, zal ik in het vervolg toch altijd met 2 woorden spreken 🙂 .

Apicentrische Bijenteelt Cursus (ABC-Boek)

Het boek dat mijn zienswijze toch wat veranderd heeft, is de uitgeschreven cursus van Luc Pintens. Het boek is mij aangeraden door Lode Devos, iemand die ook heel actief is in het bijenverhaal. Hij probeert ook op verschillende manieren om mensen en imkers te sensibiliseren en te tonen dat het ook anders kan (en misschien wel moet). Hij komt trouwens binnenkort langs op Yggdrasil om weer een enorm boeiende lezing te verzorgen.

Het is niet dat er zoveel dingen instaan die nieuw zijn, maar de invalshoek heeft mij wel wat doen nadenken. Het is vergelijkbaar met de manier waarop ik eigenlijk onze manier van werken uitdraag.

Inspireren op dezelfde manier

Je probeert mensen te tonen hoe het ook kan, zonder daarbij te zeggen dat ze het ook zo moeten doen. Iedereen moet dit voor zichzelf beslissen, en elke manier van tuinieren moet ook aangepast zijn aan de manier van werken van jezelf, aan je omstandigheden, ligging, …

Het is helemaal logisch dat dit ook voor imkeren zo geldt, maar hier had ik nooit bij stilgestaan:

Iedere ervaren imker weet dat geen 2 volken hetzelfde zijn, dat je altijd afhankelijk bent van het weer, dat bijen altijd zullen proberen hun zin te doen en dat je vaak niet weet wat dat dan betekent. Het is altijd anders, en dus moeten wij aanwijzingen van de bijen volgen en voor hen waar mogelijk ideale omstandigheden vormgeven. Daardoor is het volgen van vaststaande regels en werkwijzen niet echt houdbaar. Als we dat wél proberen zien we vaak dat dit nadelige gevolgen heeft. Het is belangrijk om bereid te zijn een aantal ingrijpende methodes en vaststaande overtuigingen los te laten.

We doen er goed aan om alle mogelijkheden te blijven toetsen aan het natuurlijke leven van de bijen, en niet zomaar raad op te volgen van vaak heel overtuigende ervaren imkers. We dienen lessen te leren uit onze fouten in het verleden en de bijenteelt terug duurzaam te maken.

Apicentrische bijenteelt is dus geen kader dat bepaalt wat wel en wat niet mag. Het is een methode om objectief te bekijken welke handelingen of ingrepen min of meer afwijken van het natuurlijke leven van de bijen.

…

Gebaseerd op beproefde eeuwenoude werkwijzen
en onderbouwd door recent wetenschappelijk onderzoek slaan we met apicentrische bijenteelt een
nieuwe weg in.

Natuurlijk imkeren?

De reden waarom ik vanaf nu over apicentrisch imkeren spreek en niet meer over natuurlijk imkeren stond in het begin van het boek:

De term ‘natuurlijke bijenteelt‘ is niet juist, want ‘natuurlijk‘ is wat bijen in de vrije natuur doen (zonder enige invloed van de mens) en ‘bijenteelt‘ is wat mensen met bijen doen om ze in hun omgeving te hebben. (Dit kan verschillende redenen hebben: bestuiving van gewassen, bijenproducten, natuurbehoud, economische activiteit…) In elke vorm van bijenteelt zijn bijen anders gehuisvest dan in de natuurlijke holle ruimtes waarin ze het grootste gedeelte van hun bestaan van minstens 40 miljoen jaar verbleven. Het materiaal en de vorm van deze natuurlijke holtes is, samen met de rustige en veilige afzondering die bijenvolken erin kunnen genieten, sterk bepalend voor de gedragspatronen die ze in hun evolutie ontwikkelden.

Ergens is er ook iets mis met het maken van dit verschil tussen natuurlijk en conventioneel. Ik ben geen voorstander van het verdelen in verschillende kampen, en steun iedereen die genoeg interesse heeft in honingbijen (en andere bijen) om er goed voor te zorgen. Zonder de onophoudelijke inzet van alle imkers in de voorbije 60 jaar zouden er nu misschien al geen bijen meer zijn. We dienen allen samen te werken om de bijenpopulatie te versterken en de natuur te verrijken. Daarbij dienen we enkel de natuur te volgen.

Aanrader!

Ben je zelf bezig met bijen, wil je ermee starten of zoek je meer informatie over apicentrische bijenteelt? Ik kan u dit boek van ganser harte aanraden. Het is niet heel dik, maar bevat een schat aan informatie en diverse links naar andere boeken als u nog extra informatie wilt opnemen.

Het is geschreven door iemand met een hart voor bijen, dat voel je overduidelijk tijdens het lezen, maar ook de ervaring druipt van de pagina’s af. Daarnaast is de aankoop van dit boek ook een steunbetuiging aan het project Hapicultuur.

Meer informatie over het boek: ABC-Boek.

Volgende Stap? Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!