We hebben bij Yggdrasil een 6-tal grote notenbomen staan die ons elk jaar vele 10-tallen kilo’s noten opleveren. Deze worden gebruikt om te verkopen in de winkel en om zelf op te eten. Het overschot wordt goed gedroogd en laten we persen tot heerlijke notenolie. Niets zo lekker als een scheutje notenolie over je rauwe groenten! Daar kan geen enkele vinaigrette of mayonaise tegen op 🙂 .

Deze bomen hebben we niet zelf geplant, maar het zijn allemaal spontane zaailingen die vermoedelijk door eekhoorns zijn geplant. Hier en daar is er een scheut blijven staan en uitgegroeid tot een volwassen boom. Het voordeel hiervan is dat het allemaal andere soorten zijn: de ene is vroeg klaar, de andere uitzonderlijk laat en komt nu zelfs pas in blad. De ene geeft grote noten, de andere kleine die zeer vast zitten in de schaal. De spreiding van de datum is heel goed voor ons, zo hebben we altijd noten, zelfs indien er late nachtvorst is zoals enkele jaren geleden. Er waren toen overal heel weinig noten, wij hadden toch nog een behoorlijke opbrengst doordat enkele latere bomen wel massaal opbrengst hadden.

Nu is het zo dat deze bomen vaak middenin onze groentetuin staan en dat ze moesten geïntegreerd worden. Dat is echter niet zo eenvoudig, maar niet omwille van de reden die de meeste mensen denken!

Onder een notenboom groeit niets

Er wordt mij dikwijls gevraagd of er mag gemulcht worden met houtsnippers van een notenboom. Het verhaal doet blijkbaar de ronde dat notenbomen een stof uitscheiden die als groeiremmer fungeert. Daarom zou onder een notenboom niets groeien en zou je de houtsnippers niet mogen gebruiken om te mulchen omdat dan je planten schade gaan ondervinden.

Ik weet niet hoe dit probleem ontstaan is, al heb ik wel een vermoeden. Het probleem met die groeiremmende stoffen, juglone, wordt in vele boeken beschreven en je vindt er ook veel informatie over op internet. Door een slechte vertaling of een gebrek aan kennis van de vertaler werd een ‘Zwarte notenboom’ echter een gewone ‘notenboom’ en is het probleem ontstaan. Er is een groot verschil in gehaltes aan juglone in een notenboom. De Europese soort, Juglans regia, heeft slechts een beperkte hoeveelheid van deze stof en vormt geen probleem.

De zwarte walnoot (Juglans nigra) bevat grote hoeveelheden juglone in elke onderdeel van de plant: in het blad, in de takken en in de wortels. Het sijpelt constant uit de wortels en het komt bovenop de grond terecht elke herfst wanneer het blad valt en sijpelt zo de grond in. Er zijn heel veel soorten die gevoelig zijn voor deze stof, maar er zijn ook enkele soorten die je zonder problemen kan planten, zelfs onder een Juglans nigra! Zo zou je perfect rapen, peterselie, mais, bonen, wortelen, courgette en meloenen kunnen kweken onder een zwarte walnoot.

Het gebruik van deze takken en bladeren om te mulchen vormt uiteraard een probleem en kan je best vermijden!

Onder een notenboom groeit alles

Maar onder een gewone inheemse notenboom, de Juglans regia, kan je alles kweken. Wij doen het al vele jaren zo bij Yggdrasil. Kervel, tomaten, asperges, courgettes, boomspinazie, winterpostelein, veldsla, frambozen, aalbessen, warmoes, olijfkomkommer … De lijst is eindeloos en het doet het allemaal zonder problemen onder of naast een grote, oude notenboom. Maar het zijn wel gewone notenbomen (Juglans regia) die deze stof maar heel beperkt hebben en absoluut geen problemen veroorzaken.

Je kan dus gerust mulchen met het hout en blad van zo’n notenboom, wij doen het al vele jaren zonder enig probleem.

Juglans nigra of regia?

Voordat je aan de slag gaat is het natuurlijk belangrijk dat je goed het verschil weet en de soort die in jouw tuin staat kan herkennen. Er zijn vele verschillen, zowel in groei als grootte, hoogte en breedte, maar het eenvoudigste is het blad. Er is een duidelijk herkenbaar verschil tussen het blad van beide bomen, net zoals ook de noten goed te onderscheiden zijn. Op de volgende site kan je goed het verschil zien: Wat is het verschil tussen een okkernoot en een walnoot?

Waarom groeit er niets onder een notenboom?

De belangrijkste reden waarom het moeilijk is om iets te kweken onder een notenboom is het gebrek aan licht. Onze notenbomen zijn zaailingen en nauwelijks opgesnoeid waardoor de takken behoorlijk laag hangen. Hierdoor is er weinig licht onder de boom en gaan planten zich slecht ontwikkelen. Een andere reden is concurrentie voor water. Zeker in droge periodes in de zomer kunnen je groenten onder en langs een notenboom het dan wel eens moeilijk krijgen.

Wij hebben dit gedeeltelijk opgelost door de bomen hier en daar wat hoger op te snoeien zodat er meer licht onder valt en door er de juiste planten onder te zetten. Zo kweken we onder een notenboom kervel, vroeg op het seizoen, voor de boom in blad staat. Ook een plant zoals Roomse kervel doet het goed onder de boom. Langs de randen van de kruin kan je gewoon alle soorten groenten kweken, ze krijgen voldoende licht.

Zelfs een bessenstruik die grotendeels onder de kruin van de notenboom staat doet het goed en geeft opbrengst.

Onder een andere notenboom hebben we de grond afgedekt met stro en we laten er opkomen wat zich al enkele jaren spontaan uitzaait: Grote engelwortel, phacealia, kaardebol en boomspinazie! Er is hier enorm veel activiteit van bijen, hommels, vliegen, wantsen …