Dat het klimaat verandert en dat dit verstrekkende gevolgen gaat hebben voor iedereen, daar zijn ondertussen ongeveer alle wetenschappers het al over eens geraakt. Hoe we dit snel gaan aanpakken en hoe we kunnen proberen om de gevolgen te beperken is een ander paar mouwen.
Eén van die gevolgen is dat er steeds vaker extreme weersomstandigheden gaan zijn: hevige onweders, koude winters, warme winters, korte hete periodes, veel neerslag op korte tijd, … Van die laatste – veel neerslag op korte tijd – hebben we deze zomer al een voorproefje gehad.
Begin augustus is er al 2 maal een wolkbreuk geweest, maar hiervan bleven de gevolgen voor ons redelijk beperkt. Er was wat waterschade in de tunnels omdat ze te lang zijn blijven open staan tijdens het noodweer en op de paden was er wat bodembedekking weggespoeld. Maar meer ook niet. Maar dat was wel wat anders op dinsdag 26 augustus!
Wolkbreuk met voorbedachte rade
Die dag is er op enkele uren tijd zo’n kleine 60 liter water gevallen. Dit was op zich niet veel meer dan in het begin van de maand, maar wat het problematisch maakte is dat dit de zoveelste regenbui was.
In het begin van de maand werd de meeste regen van de daken opgevangen in de lege waterputten, alle afstroom van de omliggende velden kwam in de poel terecht die historisch laag stond na een heel droog voorjaar. De grond zelf was ook poeierdroog met als gevolg dat deze ook veel water opslorpte en zo uit circulatie nam. Maar eind augustus was de situatie helemaal anders!
Onze waterputten stonden allemaal tot aan het randje, de minste regenbui deed ze overlopen naar de vijver. Maar deze stond ook al helemaal vol zodat deze ook direct begon over te lopen. Tot overmaat van ramp was ook de grond verzadigd zodat deze niets van water absorbeerde maar het direct afvoerde.
De toevloed naar onze vijver was te groot, de gevolgen kunt u hieronder op de foto’s bekijken. Paden die veranderden in beekjes, bedden die gedeeltelijk wegspoelden en onze boomstructuur die langs rechts zwaar beschadigd werd. Vers gezaaide en geplante plantjes zagen af, bakken met kruiden dreven vrolijk rond op de wildwaterbaan :-).
Elk nadeel heb z’n voordeel
In permacultuur moet je altijd het positieve uit een negatieve gebeurtenis halen. Wij hebben vastgesteld dat we toch niet goed genoeg voorzien zijn op uitzonderlijke weersomstandigheden en we zullen dus enkele aanpassingen uitvoeren.
Achteraan had ik bv. altijd al graag een poeltje gehad bij de overgang van de bostuin ( in opbouw) en de zintuigentuin. Omdat er nergens een dak of een andere opvang van regenwater was, leek het ons onmogelijk om in dit hooggelegen gebied voldoende water te kunnen vasthouden. Voldoende water zodat de poel nooit droogvalt of dichtvriest en dit zonder hulp van ons.
Maar nu bleek na de zware regenbui dat er ook heel veel water een bepaalde plek in de bostuin was gepasseerd. De grond was er zompig, onder het stro door was er een grote hoeveelheid water gepasseerd. Het blijkt dus perfect mogelijk om daar een poel aan te leggen die voldoende water behoudt, de poel zou immers laag gelegen zijn als je ook de rondom liggende grond in rekening brengt.
Er komt zeer veel water van de velden naast ons, een poel zou hiervan een deel kunnen ophouden om plaatselijk te laten inzinken. Hierdoor komt niet alle water direct in onze bostuin of op de paden terecht.
Nog verder nadenken
Het is straf dat na 17 jaar een systeem dan toch nog niet op punt staat. Die uitzonderlijke regenval zal in de toekomst vaker en vaker voorkomen, daarom moeten we dus nog verder nadenken over bijkomende maatregelen om het water van ons eigen en de nabij gelegen velden langer op ons domein te houden.
Welke ingrepen het zullen worden laat ik wel weten, eens we ze uitvoeren. Ondertussen zijn alle suggesties welkom, al is het natuurlijk heel moeilijk om een zinvolle suggestie te doen als je de situatie niet zelf gezien hebt :-).
Volgende Stap? Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht.
Judith Postelmans says
Het nadeel is dat je maar kan ingrijpen of wijzigingen aanbrengen op het ogenblik dat het probleem zich stelt. Wij zijn hier op Hof ter Wilgen tot nu toe gespaard gebleven van dat soort stortvlagen met beekjes en weggespoelde paden tot gevolg maar ik ben nu wel verwittigd dat het kan gebeuren. Ik ben wel geschrokken van de foto’s en van de hoeveelheid water daar in jullie tuin!
Zo weet je weer wat doen deze winter Frank 😉
Brecht Verpoort says
Zouden meanderende grachten (swales) geen oplossing kunnen bieden?
Johan says
Misschien valt er nog inspiratie op te doen bij Peter Westerveld, die geulen graaft langs hoogtelijnen om plensbuien in het grondwater te krijgen. http://www.justdiggit.org.
Pé says
Ik zag onlangs een man een 3dubbelegarage bouwen waar ik eens een kijkje ging nemen. Altijd leergierig he 🙂
De man legde ipv een regenafvoer enkel een put van 2m² aan gevuld met “brikkeljon” (steenpuin he). Dit zou voldoende zijn om al het water te laten in de bodem dringen.
Er zijn natuurlijk interessantere methoden om water te “oogsten” ipv enkel te laten infiltreren. Maar om het echt overtollige kwijt te geraken, kan zo’n al dan niet mini infiltratie, onder de haksel paden bv, misschien wel nuttig zijn tegen het afspoelen van de bedekking.