In de winter is er op zich niet zo heel veel te doen in of rond de tuin. De meesten bestellen hun zaden in het najaar, wat dan nog overblijft is het maken van de planning. Indien je dit wil doen via het systeem van schijnbare chaos vraag het in het begin misschien wel wat extra opzoek- en denkwerk. Het lijkt misschien alsof je met de 4 factoren ineens rekening moet houden, maar je begint eigenlijk te kijken naar het volume van de plant, zowel boven- als ondergronds.
Maar zelfs dan is het in de eerste jaren soms nog wat zoeken, en zijn er nog enkele veel voorkomende fouten.
Te veel combineren kan
Een eerste fout die vaak gemaakt wordt bij het invullen van het schema, is dat je te enthousiast bent en er te veel wilt opzetten. Ook té veel combineren is mogelijk, en iets dat frequent voorkomt. Het is trouwens niet erg als je deze fouten maakt, het is niet evident om als starter ineens met zoveel zaken rekening te moeten houden.
1 golf, 1 soort groenten
Daarom gaan we het voor de eerste keer ook simpel houden. Ik zou graag hebben dat je voor het eerste jaar op 1 golf ook maar 1 soort groenten zet. Dus geen combinaties in de golf zelf. Het wordt anders heel ingewikkeld om te zaaien, te planten en te oogsten. Ook moet je dan al veel kennis hebben van groenten om te weten welke planten bij elkaar passen.
Wanneer je 1 soort zet per golf moet je al rekening houden met de 2 andere golven en de holtes. Wanneer je dan ook nog eens combineert in de golf zelf, dan moet je in de golf rekening houden met de verschillende soorten, maar ook met alle verschillende soorten op de andere golven en de holtes. Zo wordt het systeem van schijnbare chaos al snel een echte chaos vrees ik.
De lengte van het bed aanpassen
In mijn boek over het systeem van schijnbare chaos gebruik ik onze maat van eilandjes: 250 cm lengte op 120 cm breedte. Deze lengte is niet zomaar gekozen: het is de goede lengte voor twee tipi’s bonen, het is een redelijk groot eiland zodat er ook flink wat aardappelen op kunnen en het het geeft golven van zo’n 3 meter lang. En dat is voor onze tuin wel belangrijk omdat het in oorsprong een productietuin is voor de hoevewinkel. Een rij sla, radijzen, rapen of boontjes van deze lengte levert flink wat oogst op. Prima voor een winkel, iets minder ideaal voor een gemiddeld gezin.
De keuze om dan meerdere groenten op 1 golf te zetten en de lengte van de golf zo aan te passen is een logische, maar niet de beste. In principe is meer combinatie beter, maar het maakt de planning, het onderhoud en oogsten wel veel moeilijker. Bij ons, wat toch eigenlijk een productietuin is, wordt dat te ingewikkeld. In een privétuin, waar het groenten kweken een hobby is en veel tijd en aandacht krijgt is het wel mogelijk om nog veel meer te combineren.
Maar in mijn ogen is het niet nodig om al de extra moeite te doen. Door de vorm van de golven en de basisprincipes van het systeem van schijnbare chaos toe te passen is er al zo’n sterk verwarrend effect dat het naar plaagbestrijding voldoende is.
Kortere bedden
Een betere oplossing is om je eilanden in te korten en zo het principe van 1 groente per golf aan te houden. Dat houdt het duidelijk en simpel.
Zo moet je de lengte eigenlijk aanpassen aan wat jij kan kweken of wilt kweken. Hoe de golf eindigt maakt op zich niet uit. De golf kan je doorsnijden waar jij wilt.
Zo kan je kortere teelten zaaien en planten, houd je het aantal soorten groenten per eiland beperkt. Je hebt dan wel meer eilanden, maar elk eiland blijft duidelijk en simpel, beperkt tot 3 groenten op de golf.
Hou het simpel
Het systeem van schijnbare chaos is met enige oefening redelijk eenvoudig, je kan dat best ook zo houden. Pas dus niet het aantal groenten op een golf aan om een kleiner aantal te kweken, maar pas de lengte van de golf en het eiland aan. De combinaties blijven dan eenvoudig, en toch kweek je niet te veel ineens van 1 groente.
Daniël Maegh says
Om aardappelen bij in die combinatie te zetten is nog altijd moeilijk, gewoonlijk worden de aardappelen nogal lang van kruid en gaan ze overal over liggen!
Frank Anrijs says
Aardappelen vormen een uitzondering en kweken we op een eiland alleen: https://yggdra.be/uiteraard-zijn-er-uitzonderingen-op-de-regel/
Greetje Naber says
Hallo Frank, wat is de reden dat jullie aardappelen (en aardbeien, las ik) in een apart veld zetten?
Groetjes, Greetje
Marian van Betuw-Seesing says
Beste Frank,
Hartelijk dank voor de duidelijke uitleg.
Maar nu heb ik dan nog een vraag.
Zou ik een bed kunnen maken met verticale golven en daarnaast 2 kleine bedden met horizontale golven?
Frank Anrijs says
Ja hoor, de richting van de golf is niet in steen gebeiteld 🙂
Mieke says
Rekening houden met de noord-zuid richting ? In mijn tuin zit de zuiderzon op de lange zijde volgens jouw tekening ?