[mashshare]
Vraag via mail:
Ik weet niet of dit de juiste of haalbare manier is maar ik heb wat vragen nav je boek dat ik gekocht en reeds voor een deel gelezen heb, ik vind hem trouwens héél interessant. Je zegt dat “als je start” je best begint met aangekochte compost die je op de bedden legt maar en dat is mijn vraag want ik “mulch” ook al veel; als je zo’n grote hoeveelheden compost op het land legt, spoelt die dan niet weg of maak ik toch best bakken of afrasteringen rond de perceeltjes. Ook als je veel mulcht verhoogt het land toch iedere keer?
Dus mijn vraag gaat enerzijds rond het afbakenen van de perceeltjes zodat de compost niet wegspoelt en anderzijds als je steeds mulch en compost oplegt wordt het land alsmaar hoger … Ik hoop daar een antwoord op krijg zodat ik kan starten !
Randen rond een bed?
Er is maar 1 moment waarop wij een dikke laag compost van ongeveer 12 – 15 cm op onze bedden leggen en dat is bij de aanleg. We hebben dan een bodem die vrij is van begroeiing door afdekking met compost en stro of (eventueel) door te frezen. We leggen dan eerst onze bedden aan en bakenen deze af met paaltjes en touw zodat we gemakkelijk kunnen werken.
Op de bedden wordt dan een dikke laag compost aangebracht, daarna leggen we ook de paden aan met een laag houtsnippers. Beide lagen zijn ongeveer even dik. Na betreding zakken de houtsnippers wel wat in, maar ook de compost zakt wat in. De laag compost is heel luchtig door het opscheppen en verspreiden, nadien wordt de compost terug wat compacter en is de laag wat dunner.
Op het pad loop je vooral in het midden, de rand net langs het bed blijft meestal onbetreden en zakt niet veel. Deze rand vormt zo steun voor de compost en zorgt dat de compost op het bed blijft.
Wij leggen dus geen randen van stenen, balken of vlechtwerkjes, al ken ik genoeg mensen die het wel doen 🙂 . Maar in onze tuin is het alvast geen noodzaak.
Steeds hoger?
Het lijkt evident dat je na jarenlange toediening van compost je tuin een heel stuk hebt opgehoogd. Maar in de praktijk blijkt dat toch niet het geval te zijn. Wij werken al 20 jaar op de manier die ik uitleg in mijn boek en op mijn blog: we beginnen met in het begin veel compost toe te dienen, daarna volstaat mulchen in grote hoeveelheden.
Het is dus niet zo dat wij bij Yggdrasil jaarlijks 12 cm compost op onze bedden leggen. Dit gebeurt slechts éénmalig. Na de aanleg moet je de eerste jaren nog wel compost bij geven, maar dan gaat het over je compostlaag terug aanvullen tot 12 cm. Je moet dan, een beetje afhankelijk van je bodem, 4-6 cm compost aanvullen. Je legt dus geen 10 jaar lang 12 cm compost op je bedden 🙂 .
De compost wordt door het bodemleven de bodem in getrokken en gebruikt. Het is voedsel voor planten en dieren, en wordt dus omgezet en verdwijnt. Het wordt opgegeten en verteerd en moet dus aangevuld worden.
Doordat je oogst haal je ook een deel materiaal van je moestuin, grotendeels water, maar ze bevatten toch ook mineralen. Hierdoor wordt je bodem dus ook in kleine beetjes afgevoerd. Net zoals het onkruid dat je op de composthoop doet of snoeimateriaal van je struiken dat je versnippert en ergens anders gebruikt.
Na de eerste 4 – 5 jaar is de bodem verzadigd en kan je je gehalte organisch materiaal in de bodem op peil houden door enkel nog te mulchen. Zo leg je het jaarrond mulch op je bedden, zeker in de herfst gaat het over dikke lagen blad, gras en smeerwortel.
Composthoop
Wanneer je zelf composteert , dan weet je ook dat een volle compostbak sterk krimpt en er na enkele maanden compostering niet veel meer overblijft. De mulchlaag die jij dus het hele jaar door aanbrengt, composteert ter plaatse en wordt gedeeltelijk verbruikt. Ook deze oorspronkelijk dikke lagen organisch materiaal zorgen dus niet voor een verhoging van je bodem.
Geen effect
Na 20 jaar op deze wijze te werken kan ik je met grote zekerheid zeggen dat je het niveau van je moestuin niet gaat ophogen door jarenlang compost en mulch te gebruiken.
Ik kan natuurlijk enkel uit eigen ervaring spreken, misschien heb jij wel een ander resultaat in je eigen tuin?
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Josee Veldkamp says
Hallo Frank, dit artikel komt op het juiste moment! Ik liep met een aantal vragen rond met de – doorstart- van een perma-groentetuin. Maar ik heb nog een vraag; ik heb op het huidige stuk enkel houtsnippers gebruikt. Daardoor zie je geen verschil tussen pad en tuin. Hoogst verwarrend :-). Toch vind ik juist die houtsnippers zo’n leuk idee óók voor de tuin, na jouw blog daarover en ook ‘Eden’. Nu lees ik dat jij toch alleen de paden met snippers doet en de ‘tuin’ met compost? Moet ik nu al mijn houtsnippers weer aan de kant vegen – of zijn er andere oplossingen te bedenken hoe je in een houtsnipper tuin paden aangeeft? Groetjes, Jose
Frank Anrijs says
Wij zijn zelf nog een beetje aan het zoeken naar een manier om een houtsnipperpad aan te geven in een stuk dat je mulcht met houtsnippers. Het klinkt misschien een beetje onnozel maar het is zeker niet eenvoudig.
Verschillende soorten houtsnippers waarbij je een verschil hebt in kleur of grofheid werkt enkel tijdelijk. De randen van de paden beplanten met groenten is ook enkel nuttig in de lente en zomer. Eens je alles oogst zie je de paden niet meer 🙂 .
Er zijn wel enkele arbeidsintensieve methodes te bedenken zoals je paden afbakenen met kleine vlechtwerkjes, stenen, … maar ik stel dit liefst zo lang mogelijk uit. Ik probeer nog iets te bedenken om op een eenvoudige manier paden te onderscheiden in deze situatie, maar momenteel kan ik je nog niet helpen …
Josee Veldkamp says
Bedankt Frank! Blij dat je mijn punt snapt. 🙂 Het is idd zoeken. Wie weet komen we nog op dé methode :-). Ik vraag me af of tuintegels (Stoeptegels) dan een goed idee zouden zijn. Maar ik verwacht eigenlijk dat de -verhoogde-borders enorm over de tegels uit zullen waaieren.
Ik heb niet zo’n zin in de afgeschermde borders, die verhoogd én met bijv stenen of houten randen gemaakt zijn. Mss is dán tegels een beter idee?
Marja van Kaam says
Hoi Jose,
Als ik het goed begrijp, heeft Frank het antwoord reeds gegeven. Op de bedden mulch in de herfst van veel blad,smeerwortel restafval van planten en gras. In het voorjaar alles voorzichtig weg harken , zaaien en planten en in juni weer beginnen met mulchen met gras, smeerwortel plantenresten, onkruid etc. Op de paden houtsnippers leggen. Komt het helemaal goed volgens mij. En niet het lavameel vergeten, heel belangrijk voor de mineralen. Groetjes
Felix says
Ik heb maaskeien gebruikt rond mijn groentenbakken. Ik vind dat erg mooi en de insecten kunnen er goed onder schuilen en vocht vinden. Je kunt op marktplaats altijd gratis stenen vinden maar het is wel arbeidsintesief om ze te halen. Het geeft de tuin een mooie uitstraling vind ik. Groetjes, Felix