Een bostuin moet zo ongeveer het einddoel zijn van natuurlijk tuinieren. Zeker in tropische gebieden, waar de zon-intensiteit veel hoger is, wordt dit soort tuinen zeer veel gebruikt.
Het voordeel van een bostuin is dat de dimensie ruimte veel beter benut wordt omdat men ook in de hoogte gaat én dat de tuin hoofdzakelijk bestaat uit overblijvende planten. Dit zorgt ervoor dat de tuin zo goed als onderhoudsvrij is. U moet dan wel een beetje aan productiviteit inboeten, maar u wint er gigantisch veel tijd mee.
Ook in onze streken?
In het gematigde Europese klimaat zijn bostuinen eerder een uitzondering omdat onder het bladerdak van een boom veel schaduw is en weinig groeit. Zeker onze gangbare groenten zijn zonnekloppers uit mediterrane gebieden en gedijen niet in een bostuin. Hier moet men overschakelen naar minder bekende soorten en dit vormt voor veel mensen al een serieuze drempel.
Een ander probleem is dat er niet veel informatie beschikbaar is over het opbouwen van een bostuin en er is zelfs niet echt een duidelijk voorbeeld van een goed onderhouden bostuin. Toch zijn er veel mensen die er over spreken en zijn er wel al enkele boeken geschreven over bostuinen in een gematigd klimaat.
Een groot experiment!
Nu heb ik op het domein ‘Yggdrasil’ een flink stuk grond bedekt met karton en stro, zodat het klaar is om te beplanten in het najaar. Omdat ik zelf zeer benieuwd ben naar de mogelijkheden en beperkingen van een bostuin in ons klimaat ga ik deze winter beginnen met het opzetten van zo’n tuin.
Omdat ik graag beslagen op het ijs kom, heb ik enkele boeken die ik aan het lezen ben of ga lezen als voorbereiding:
Vooral de 2 boeken van ‘Edible Forest Gardens’ (1000+ paginas) lijken mij zeer informatief. Het is wel een hele uitdaging om een werkende en productieve bostuin uit de grond te stampen, zeker omdat het een proces van vele jaren is. Bomen groeien immers relatief langzaam en ik hou toch rekening met een periode van ongeveer 10 jaar voordat de bostuin af zal zijn.
Maar het einddoel is dan wel om een stuk tuin te hebben dat jarenlang onbeheerd kan gelaten worden en dat blijvend eten genereert. Een tuin die de komende klimaatverandering zonder probleem weerstaat en waar plagen en ziekten niet in voorkomen. Of het een utopie blijkt te zijn zal ik spijtig genoeg pas binnen vele jaren kunnen zeggen.
Alles kunt u volgen
De bedoeling is om het ontwerpproces, de aanleg en de evolutie vast te leggen en te delen met jullie. Zo kunnen jullie ook jullie ideeën en bemerkingen geven en mij hierdoor veel eventuele ellende besparen. Velen samen weten meer als 1 iemand :-).
Het project gaat dit najaar en winter van start, ik laat er zeker nog meer over horen zodra ik samen met mijn moeder de plannen begin te maken.
Voorlopig heb ik nog een filmpje van Geoff Lawton waarin een duidelijke uitleg wordt gegeven over een bostuin, de voordelen en hoe deze aan te leggen. Uiteraard zijn er vele wegen naar Rome en ik vermoed dat ik een andere weg zal nemen dan hem. Maar de video geeft wel veel goede ideeën. Zoals gewoonlijk zijn de omstandigheden in de video helemaal anders en moet u de gegeven informatie wel omvormen naar ons klimaat.
Bekijk de film hier: Establishing a Food Forest
Veel plezier en indien u zelf suggesties heeft voor extra informatie over bostuinen in ons klimaat dan kan u het laten weten in de reacties hieronder. Anders tot binnen enkele maanden wanneer ik mijn plannen voor mijn bostuin verder ontplooi 🙂
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Frank,
Een prachtvoorbeeld van waar we naar op zoek zijn is te vinden in Moeskroen:
http://www.youtube.com/watch?v=316rnBofKrI&feature=player_embedded
Een goeie vriendin werkt bij Bioforum en ze gebruikt nu een lange verlofperiode om een hoop bezoeken te doen ivm Permacultuur.
Haar zeer inspirerende site en blog en … van Esmi Borgo :
http://eeuwigemoes.wordpress.com/
Wat jij en zij doen inspireert mij alvast op dit ogenblik het meest
Veel lees- en kijkplezier lode
Dag Lode,
ik heb al een tijdje contact met Esmeralda en ze is vorig weekend langs geweest om een workshop te volgen en de tuin te bekijken.
Heel interessant wat zij doet en ik ben een trouwe lezer van haar blog en andere artikels. Ik hoop dat ze haar weg vindt in de permacultuur beweging en ze zal zeker een belangrijke bijdrage leveren.
Over de tuin in Moeskroen weet ik niet goed wat denken. Ik heb hier al tegenstrijdige berichten over gehoord, de enige oplossing is zelf een langs gaan denk ik :-).
Bedankt alvast voor je reactie!
Groeten,
Frank
oei Frank, een eerste bericht wellicht te vroeg vertrokken… Sorry
Ik zei al dat ik het had moeten weten dat je Esmeralda kent en haar blog & co volgt.
Wat Moeskroen betreft. Onze huishomeopaat is van Moeskroen en al vele jaren eerst een bio en nu een biodynamische tuinier. Echt een professionele amateur.. Hij is zeer enthousiast over Moeskroen. Maar ik wil er zelf ook graag naar toe. We zien wel wie er eerst geraakt .
Dag Frank, Wij willen er ook eens gaan kijken !!! Wij dat zijn in ieder geval: ik en mijn vrouw, + mijn zus. (al weet ik nog wel geinteresseerden) Zin om eens samen op didactische uitstap te gaan naar moeskroen?
idd met z’n allen? Ik heb er ook wel zin in. Deze tuin stond al een jaartje op mijn verlanglijst, al ben ik er door omstandigheden nog niet geraakt. Mijn kennis van fruitbomen is net is te onvoldoende om de tuin ginds te gaan bestuderen zijn gehele gebeuren, dus ik ben wel voorstander om samen met anderen wat kennis gaan op te doen. Indien het organisatorisch past wil ik wel rijden. Mensen uit mijn buurt, woon in Lint ondertussen, vlak tegen Antwerpen. Geïnteresseerde wil ik wel mee oppikken.
Hallo Frank,
Ik woon half in de bosrand, onder de lijsterbes groeit volop Brave Hendrik, Roomse kamille en nog veel meer. Hazelnotenbomen zijn ook heel aardig, evenals de appelbomen.
Sepp Holzer plantte alleen fruitbomen in zijn bostuin, de docu The agrorebel.
Eiken zou ik niet nemen en al helemaal geen vogelkers, geen van beiden. Vlier is ook vriendelijk voor anderen, Berken niet teveel.
Ga nog proberen om een pompoen onder de lijsterbes te zetten, kijken of dat lukt.
Als ik wat ontdek laat ik het weten.
Dag Marianne,
alvast bedankt voor al je tips, ik had ook gemerkt dat verschillende van onze vlieren nog goed bloeiden en vrucht droegen in halfschaduw. Dat is dus inderdaad een goede kandidaat.
Laat maar horen wanneer je nog tips hebt, je mag ze ook rechtstreeks naar mijn mailadres sturen.
Ik houd je zeker op de hoogte van de vorderingen :-).
Bedankt voor de tips,
Frank
bostuin, foodforest, mmm goed bezig Frank, that’s what i like! Zelf je eigen mulchlagen voorzien, de tuin van moeskroen met 12% humus…. Vandaag wil ik een bommetje of zeg maar bom aan interessante filmpjes droppen.
Ik stelde je ooit de vraag of ik nog ergens anders voorbeelden van polycultuur kon vinden. Onderstaande links hebben mij alvast geïnspireerd en de meeste ervan liggen in dezelfde lijn van een bostuin of althans een ruime voorbereiding erop. Waarschijnlijk heb je Michael Pilarski al eens teruggevonden?
Okanogan biodiversity farm 1, 2, 3 & 4
http://www.youtube.com/watch?v=gluNlrT4sYU
http://www.youtube.com/watch?v=J-IfE0fru0s
In het tweede filmpje komt een quote “The more types of structurul material in the gardens, the higher the diversity of microbial live” die ik reeds eerder opmerkte en waardoor ik regelmatig denk aan opbouw van structuur.
Ik heb al betere resultaten in gemulchde bedden gezien met diverse materialen door elkaar. Beukenblad, accaciablad en steeltjes ervan (stikstofbinder), blad van hazelaar, netels, varens en gazon, rottend hout en gewoon hout van loofbomen, dat van coniferen duurt langer om te verteren.
Deze bedden gaven vlugger omzetting van materialen, gaven vlugger nuttige schimmels. Diversiteit aan koolstof die in je grond terecht komt, een echte verijking dus.
http://www.youtube.com/watch?v=MD1qew1yYvU
http://www.youtube.com/watch?v=o-xB0tBhlbk
Leaping sheap farm
http://www.youtube.com/watch?v=VlrWJ8T5JKA
whiserping pines homestead 1, 2 & 3 (iets minder informatief, maar toch mooie voorbeelden van de laatste zone in permacultuur)
http://www.youtube.com/watch?v=e8CFxWHPOFQ
http://www.youtube.com/watch?v=Ewq-kFziXhU
http://www.youtube.com/watch?v=ytSCGn6NIwQ
Sunny Pine farm 1 & 2
http://www.youtube.com/watch?v=X8T00OMV1ss
http://www.youtube.com/watch?v=8HfGXigkDOI
Sunshine agroforestry garden tour
http://www.youtube.com/watch?v=JBmTe9oZNFc
Sunschine garden tour late august 2010
http://www.youtube.com/watch?v=KTwwQTZaLF8
Getting started in agroforestry
http://www.youtube.com/watch?v=f86K58P7xS8
closed canopy organic gardening is food prep
http://www.youtube.com/watch?v=-o2kVOyE5Ww
900$ for dandelions – sell your weeds
http://www.youtube.com/watch?v=zaWqntIxJ5M
en een extraatje voor de pisbloemen (ja, eetbaar en lekker)
http://www.youtube.com/watch?v=bC9m1e7PmX8
beneficial weeds in young food forest polyculture
http://www.youtube.com/watch?v=ESyCbN7Psps
Wat me echter wel verbaasde aan Michael pilarski is dat hij ondanks het feit dat hij ook pdc-cursussen geeft, zijn velden meermaals blote grond hebben en dat hij op rechte rijen blijft planten. Op lange termijn behaald hij echter wel de resultaten van een foodforest. Misschien denken velen onder ons nog niet aan dit concept. Dikwijls willen we, en ik trouwens ook, gewoon nog kolen en spruiten, wortels en tomaten, sla en rucola en andere dagdagelijkse groenten, kortom dat wat we kennen als normaal tuinieren onafhankelijk van welke vorm (bio/biodynamisch/permacultuur) Alleszins de moeite om eens te bestuderen en voor wie mogelijk (qua oppervlakte) best gezond om eens te testen en een stap verder te zetten. Start te dromen, en alles kan.
En nu vooruit, je zetel uit!
P.S als dessert zou ik je volgende nog willen meegeven. Green gold
http://www.youtube.com/watch?v=YBLZmwlPa8A
Hierin zie je permacultuurtechnieken in het groot. Van een bruin landschap tot een nieuwe tuin van eden.
Greetz Guy
Dag,
ik ben een echte leek wat tuinieren betreft, een stadskind. Ik ben echter in de ban van de bostuin en zie hierin onze hoop voor de toekomst (heb al heel wat gelezen en een grote fan van Holzer…hoe kan het anders. Farm for the future was mijn eerste documentaire).
Ik heb een stuk grond gekocht in Zweden 1780m2 met een zweeds huis. Er staan daar al fruitbomen op (huis aan de rand van dorp). De natuur is er prachtig, overal meren…het is smaland, het land dat Astrid Lindgren beschrijft in haar boeken. Het plan is dus daar een bostuin te laten groeien. Het probleem is dat ik een zoon heb in co-ouderschap, hier in België in de sociale sector werk en mijn werk graag doe en dus zeker niet voor 10 jaar naar daar zal emigreren. Nochtans lijkt het mij mogelijk om daar stillekesaan te planten en te laten groeien.
Ik heb hulp nodig. De grond en het huis zijn voor degene die de uitdaging wil aangaan, af en toe, regelmatig of permanent…de vruchten ervan natuurlijk ook.
Ik hoop dat ik iemand vind die de kennis en know how heeft…ik ben er van overtuigd dat ik in mijn eentje geen permaculuur of bostuin meer kan creëren wel samen.
Groet,
Hilde
Oh ja, ik vergat nog te vermelden dat ik geen huurgeld wil. Ik wil geen geld, Ik wil in the end een foodforest in ruil voor het gebruik van huis en grond. Er staan aan de rand heel hoge bomen…populieren ? of berken? en een 4tal hazelaars en een 6tal fruitbomen, appel en pruim denk ik. Ik heb bosanemonen aangetroffen en elandenkeutels :). Helemaal vanachter is de grond bedekt met zevenblad. Het ziet er mooi en wild uit. Aan de voorkant staat er gras waarop fruitbomen die ik gesnoeid heb omdat ze dat duidelijk gewoon waren. Het huis is knus en in orde. Zaterdag vertrek ik voor 2 weken naar Zweden. Is er iets waar ik speciaal op moet letten alvorens te beginnen met plannen?
Hilde
Bedankt Guy voor whispering pines homestead.
Neem je tijd, dat is de tip die kan geven. Ook ik heb al vele fouten gemaakt door net iets te gepassioneerd van start te willen gaan.
Bouw veel vaste planten in, maar ook weer beredeneerd, niet vlug vlug.
En lees veel en bekijk de filmpjes die je vind op youtube als opstap.
En je droom klinkt zeer mooi, succes ermee!!!
Veel plezier daar
Dag Hilde,
ik denk dat het vooral belangrijk is om het terrein goed te observeren en te beginnen met de bomen en randen. Later kunt u dan gemakkelijk de rest invullen wanneer de open plekken en gesloten plekken duidelijk worden.
Maar volg zeker Guy zijn tip, niets snel snel doen. Goed plannen is heel belangrijk wanneer u een bostuin moet aanleggen omdat de resultaten pas jaren later volgen.
Veel succes en laat maar iets horen wanneer u vragen of suggesties heeft,
Frank
Dank jullie wel. En moesten jullie mensen kennen met kennis die graag naar Zweden willen…zou ik fantastisch vinden.
Hilde
Ik sta altijd open voor “een vakantie” in zweden.
😉
Wat is je mailadres Hilde?
Dag Frank,
we willen ook fruitbomen aanplanten en dit op een (tot nu toe, sinds een dik jaar) tamelijk nat weiland (in 2012 stond er gerst op). Er werd ons nu aangeraden de grond te frezen en dan verhoogde bedden te laten ploegen, zodat de bomen iets hoger staan. Tussen de bomen blijft het nog even gras.
Ik volg echter ook jouw cursus en spitten is gewoon not done. Bovendien zouden er zo rechte lijnen ontstaan die de structuur van onze boomgaard worden.
Heb jij een beter idee?
We willen de bomen deze maand, liefst zo snel mogelijk planten zodat we sneller eigen fruit hebben.
vriendelijke groeten
Beata
We zijn nu een tien jaar verder dus hoe gaat het met je bostuin frank? Voedselbossen springen uit de grond, vooral in nederland!