[mashshare] Hoe komt het dat in een natuurlijke manier van tuinieren spitten afgeraden wordt? Er wordt al sinds vele eeuwen geploegd en gespit, waarom zou dat niet werken als de praktijk anders toont?
Belangrijke vragen die zeker dienen gesteld te worden en waar je een heel boek over kunt schrijven als antwoord. Ik heb er al verschillende artikels aan gewijd en er zijn heel veel argumenten die aantonen dat je bodem bewerken echt wel heel slechte gevolgen heeft voor je bodem en je bodemleven.
Ook het argument dat je enkel oppervlakkig de grond bewerkt of dat je een grelinette gebruikt, weegt niet zwaar genoeg vind ik. Het grootste gedeelte van het bodemleven zit in de bovenste laag van je bodem; in ongeveer de bovenste 15 cm zitten vele miljarden organismen die je helpen.
Het jaarlijks (of zelfs vaker) overhoop halen van deze lagen heeft op lange termijn negatieve gevolgen voor je tuin.
Maar je moet hiervoor mij niet geloven, beelden zeggen vaak veel meer dan woorden, daarom heb ik hieronder een video gezet waar je het effect van spitten op de bodem kan zien.
De video is Engelstalig, daarom heb ik eerst wat uitleg gegeven zodat je goed begrijpt wat je ziet 🙂 !
Slake-test
De eerste test die we bekijken, noemt de Slake-Test. In deze test kijken we naar de stevigheid van de grond-aggregaten die worden gevormd in een landbouwsysteem met ploegen en in een systeem waar niet geploegd of gespit wordt.
Door van beide systemen een brok aarde in een netje in water te hangen, kan je heel duidelijk het verschillend effect zien van water op deze aardklompen. In het staal van het systeem met ploegen, begint de aarde direct af te kalven en vallen er grote brokken aarde naar beneden. Na enkele minuten blijft er nauwelijks nog iets over in het netje.
In de andere test-opstelling, met de brok aarde van het systeem waarbij er geen grondbewerking gebeurt, is er redelijk weinig te zien. Er komt in het begin wat aarde los, maar voor de rest blijft de brok aarde intact, zelfs na verloop van tijd lost de klomp nog niet op.
Het verschil is zeer opvallend en duidelijk. De reden voor het verschil zit vooral in het ontbreken van de lijmen en bindmiddelen in de geploegde grond. Deze stoffen worden geleverd door het bodemleven.
Spitten (samen met bestrijdingsmiddelen en kunstmeststoffen) heeft een vernietigende werking op dit bodemleven.
Infiltratie-test
Een tweede test is de infiltratie-test. De opstelling is als volgt: er staan twee glazen cilinders met kleine gaten in de bodem, waarboven een laag aarde ligt. We simuleren regenval en laten het dus regenen op de aarde in de cilinders.
We vergelijken terug 2 verschillende grondstalen, het ene geploegd, het andere al 40 jaar ongeploegd. Ook hier is het verschil overduidelijk. Het water gaat perfect door de niet geploegde grond. Dit duidt op een goede stevige structuur en ontelbare poriën. De geploegde grond slaat volledig dicht en het water blijft bovenop de aarde staan. Dit is wat er ook gebeurt op velden wanneer het hard regent in het na- of voorjaar. Het regenwater geraakt nauwelijks in de bodems en loopt, samen met de bovenste laag vruchtbare grond, in de riolering, op straat en in grachten en rivieren. Overstromingen, straten vol met modder en onvruchtbare velden zijn het gevolg. Minstens even belangrijk is dat het water dat door de niet-bewerkte bodem loopt helder blijft. Er is geen uitspoeling, wat betekent dat de bodemaggregaten stevig zijn en hun voedingsstoffen goed vasthouden.
De video
https://www.youtube.com/watch?v=cx_hmse9Se8
Volgende Stap? Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Tim says
Beste Frank,
Raad jij dan ook het gebruik van een grelinette af? Hiermee is het door elkaar halen van de grond toch eerder beperkt?
Vriendelijke groet
Tim
Frank Anrijs says
Een grelinette is zeker beter dan echt spitten, en kan een oplossing zijn in het begin bij het opstarten van een slechte, harde bodem.
Maar eens je bezig bent, gaat ook het gebruik van een grelinette een zwaar negatief effect hebben op de schimmels die een belangrijke bijdrage leveren in je tuin.
De schimmeldraden zijn zeer gevoelig voor betreding en gaan na een doortocht van een grelinette zwaar beschadigd zijn.
Ik persoonlijk zou enkel bij het aanleggen van een nieuw bed een grelinette gebruiken, daarna is het eigenlijk gewoon niet meer nodig 🙂 .
Tom says
Hi Frank, heb net een nieuwe border aangelegd waar voorheen (betreden) gazon lag. De bodem was echt zodanig gecompacteerd dat ik geen andere mogelijkheid zag dan stevig te spitten en alle kluiten klein maken en een flinke hoeveelheid compost onderwerken. Het stuk is inmiddels beplant en gemulchd en nu is het de bedoeling om het stuk nauwelijks te betreden (tenzij voor jaarlijks snoeiwerk of om af en toe eens een spietje onkruid uit te trekken). Het bodemleven zal een behoorlijke klap hebben gekregen van de intense grondbewerking die ik heb gedaan. Herstelt zich dit? En gaat dat relatief snel of juist erg langzaam? Naar de toekomst toe (ik plan nog veel meer borders op voormalig gazon), heb jij andere alternatieven dan een eenmalige spitbeurt? Bedankt, Tom
Frank Anrijs says
Het bodemleven zal inderdaad een klap gekregen hebben, maar in een gecompacteerde grond zal sowieso al wat minder gezeten hebben : -).
Het lijkt mij een goede oplossing om snel resultaat te hebben, ik zou enkel de compost niet ondergewerkt hebben maar er bovenop laten liggen.
Je kan zo’n stuk ook gewoon afdekken en zo langzaam verbeteren, maar dan ben je enkele jaren verder doordat je het resultaat hebt dat je nu hebt.
Uit mijn ervaring gaat het verbeteren redelijk snel als je goed blijft mulchen en niet meer betreed.
Ik zou mij niet te ongerust maken, een éénmalige grondbewerking om een stuk los te maken is soms beter dan geen grondbewerking …
Daniël Maegh says
Bij mijn achter liggende tuin die bijna één m lager licht dan men voortuin, heeft in het voorjaar het grondwater daar zo hoog gestaan dat het er net niet boven op kwam staan. (Dat was de eerste keer in 40 jaar) Ik ben nieuwsgierig wat dat dit jaar als gevolg gaat geven, tot nu toe komt alles heel heel langzaam op gang. Het kan zijn dat ik weken later ga zijn met alles, forceren dat helpt toch niet.
Heeft iemand daar ervaring mee ?
Daniël Maegh says
Aardappelen planten en oogsten, en de grond zo veel mogelijk met rust laten. Dat is mij nog altijd moeilijk. Ik heb wel meer dan 100 aardappelplanten staan.
Hoe doe ik dat het best, zonder dat de aardappelen bovenkomen en groen worden?
Nick says
Dag Daniël
Ik las eens dat aardappelen boven de grond geteeld kunnen worden. In strobalen. Men kan daar een gat in vrijmaken en met flink wat compost vullen en daarna de aardappelen daarin poten. Natuurlijk is dat voor 100 aardappelplanten wel een hele klus. Ik weet niet of Frank hiermee ervaring heeft en graag uw mening dus Frank!
Je kan ook de aardappelen gewoon op met compost verrijkte grond leggen en met een hele dikke mulchlaag van stro bedekken.
Check maar eens: http://woelmuizenier.blogspot.be/2012/04/bovengrondse-aardappelen-het-begin.html
Frank Anrijs says
Als je bodem al wat beter is van structuur en dus al ruller dan gaan je aardappelen niet meer naar boven komen.
Wij planten onze aardappelen redelijk oppervlakkig en hogen deze niet aan. We hebben geen last van groene aardappelen. Bij het oogsten moet je dan wel de grond omwoelen, iets wat je niet moet doen als je de plantaardappelen gewoon op de grond legt en bedekt met een dikke laag mulch.
In een strobaal planten zou ik om verschillende redenen niet doen, bv. omdat stro niet veel voeding bevat en dus je aardappelen die erin groeien ook niet 🙂 .
Erik says
Voor ik zaai, verwijder ik de mulch en maak ik de grond heel oppervlakkig, maar enkel centimeter, los. Zodat de zaadjes kunnen kiemen in een zacht bedje. Als ik je artikel goed begrijp, is dit niet de beste manier van handelen.
Hoe gaan jullie te werk bij het zaaien?