De mensen die ik ontmoet zijn meestal al redelijk overtuigd van de voordelen van natuurlijk tuinieren. Niet spitten is voor velen van hen al een evidentie, bedekken met een dikke laag mulch blijkt toch al iets moeilijker. Het excuus is hier meestal de slakken die deze bedekking ideaal (zouden) vinden.
De praktijk bij velen die onze manier van tuinieren volgen leert ons dat dit probleem na enkele jaren vanzelf verdwijnt, het is gewoon iets dat samenhangt met de overgang naar een natuurlijke manier van tuinieren, naar een tuin die in evenwicht leeft met zijn omgeving.
Maar terug naar het spitten. Het is voor mij al overduidelijk dat spitten heel veel slechte gevolgen heeft, maar toch krijg ik nog vaak mails van mensen die hier toch hun twijfels over hebben, of een jaar niet gespit hebben en besluiten dat het toch beter is om die jaarlijkse spitbeurt uit te voeren.
Ik heb al veel argumenten opgeworpen om spitten achterwege te laten, hieronder ga ik er nog een paar bijgeven, in de hoop dat iedereen stilaan overtuigd geraakt dat deze activiteit juist het compleet tegenovergestelde effect bereikt: juist een slechtere bodemstructuur, en dus een slechter bodemleven, en dus zwakkere, slechtere planten. Want in een (natuurlijke) moestuin hangt alles samen!
Schimmels, zoveel mogelijk schimmels!
Het is ondertussen steeds duidelijker aan het worden dat schimmels een ongelooflijk belangrijke rol spelen in de natuur. Zeker, en dat is al langer bekend, in het verteren van organisch materiaal. Steeds meer onderzoek duikt ook op over het bestaan van mycchorizae, dit zijn schimmels die samenwerken met de plant en zo elkaar versterken.
De plant geeft stoffen aan de schimmel, de schimmel heeft een immens netwerk en is met zijn fijne vertakkingen veel beter in staat om allerlei voedingsstoffen aan de plant te leveren. En wanneer ik schrijf immens, dan bedoel ik ook immens. Sommige schimmels beslaan een oppervlak van verschillende vierkante kilometers! Maar dit immense schimmelnetwerk dient niet enkel om enkele soorten voedingsstoffen bij zijn gastheer te krijgen.
Het zou ook dienen om kleinere planten, die moeilijk aan zonlicht en dus energie en eten geraken, te bevoorraden. Zo zouden deze jonge planten kunnen opgroeien in de schaduw en zo na verloop van tijd uitgroeien tot gezonde, sterke planten, alhoewel ze niet in de meest optimale omstandigheden zijn opgegroeid. Hierdoor kunnen we dus dichter op elkaar kweken, beter combineren in hoogtes, … Maar dan moet het schimmelnetwerk wel zeer goed vertegenwoordigt zijn.
Het stopt hier niet
Een andere, belangrijke reden voor het bestaan van zo’n schimmelnetwerk is dat veel bodemleven deze schimmels gebruiken om zich mee te voeden. Ze eten de jonge schimmeldraden of ze eten stoffen die worden afgescheiden door de schimmels. De schimmels zijn dus ook een voedselbron waardoor het bodemleven weer wat diverser wordt, en dus ook veel sterker en veerkrachtiger.
Men blijft maar nieuwe belangrijke functies vinden van schimmels in de bodem. Zo zijn goede schimmels heel belangrijk, zij houden de slechte schimmels op een afstand. Hierdoor gaat uw plant beter kunnen groeien, sterker en gezonder worden en minder gemakkelijk aangevallen worden door plaaginsecten.
Er zijn ook schimmels die een relatie aangaan met uw planten waardoor uw plant veel beter bestand wordt tegen hitte en droogte. Ook een voordeel dat in onze huidige (steeds) extreme(re) weersomstandigheden niet geheel onwelkom is.
En wat doet spitten?
Spitten is het openbreken van de grond, zogezegd om een betere structuur te krijgen in de bodem. Maar wat er echt gebeurt is dat er massaal veel bodemleven wordt vernietigd, en zeker bij schimmels. De uitgebreide schimmelnetwerken worden vernietigd, samen met al die positieve effecten die hierboven staan vermeld. En dat zijn ze zelfs bijlange niet allemaal!
Spitten is eigenlijk uzelf koeioneren op heel veel verschillende manieren. Maar een heel belangrijk gemis in een bodem, die jaarlijks gespit wordt, zijn de schimmels. En dat deze schimmels ongelooflijk belangrijk zijn, blijkt uit steeds meer en meer onderzoeken.
U moet niet vergeten dat wij op vlak van kennis van de bodem eigenlijk nog aan het begin staan. Wij staan op hetzelfde niveau als toen mensen dachten dat de aarde plat was of dat de zon rond de aarde draaide. Er gaat in de komende jaren nog zoveel meer ontdekt worden, maar nu is men stilaan al overtuigd dat schimmels de bewakers zijn van onze bodems. Dat zij het zijn die de bodems opbouwen, de planten helpen en beschermen en dat het schimmels zijn die het hoogste goed zijn in uw tuin!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Armand says
En de grelinette gebruiken, wat denken jullie daar van? We beschadigen dan waarschijnlijk ook de schimmels, maar toch veel minder het bodemleven.
Frank Anrijs says
Voordat je je bedden aanlegt, éénmalig om de grond wat open te breken, daarna nooit meer.
Liefst zelfs helemaal niet gebruiken, maar als je echt een hard aangelopen bodem bodem hebt, dan ga je sneller resultaat hebben door éénmalig de grelinette te gebruiken.
Daarna de grond bedekken en nooit meer betreden!
Sanne Kreuze says
Ik ben zo intens aan het genieten van het boek “het Bodemvoedselweb”. Dat gaat hier helemaal over. Ondanks dat het zeer gedetailleerd is, leest het als een roman. Je gaat gewoon intens houden van de de bacteriën en schimmels in je tuin.
Eric says
Net geopend in Artis:
zie link: http://www.micropia.nl/nl/ontdek/microbiologie-van-tot-z/ecosysteem/
Pé says
Helemaal akkoord Frank.
De grelinette gebruik ik wel om de grond in de kippenren te luchten en deze vervolgens op een pak koolstofrijke herfsbladeren te trakteren.
Christine says
en dan de paddestoelen zien groeien op je mulch. Het is als poëzie.
Lieven says
Ik deel de volledig de stelling.
Ik heb een grond waar meer of 10 jaar geen bewerkingen had gehad.
Ik was mij bewust dat dit bestond en ben voorzichtig te werk gegaan.
Ik heb compost en mest toegevoegd omdat dit weinig of niet was gebeurt.
de plaatsen waar er met de schop is gewerkt laat het water door en is snel droog (zandgrond).de plaatsen waar er geen schop is gebruik was merkwaardig natter .
Het vocht bleef in de compostlaag en bevoordeelde schimmels ,ook als het relatief droog was . Er werd een laag van zeker 3cm aangebracht deze is na 8maand geen cm dik meer. Ik merk ook dat gras in combinatie met schelpen en stikstof(mest)voor een mooi microklimaat zorgt (nadeel ook mollen zijn er zot op).