Voor plezier en eenvoud in de natuurlijke moestuin
Mulchen is essentieel voor een goede bodem. Daar zijn steeds meer mensen ondertussen al wel van overtuigd. Het hele jaar door mulchen is het beste, maar dat vraagt wel veel mulchmateriaal. Om al dit mulchmateriaal in eigen tuin te laten groeien en te oogsten heb je enkele jaren van planning en werken nodig, en ook dat komt meestal wel goed.
Maar dan blijven er vragen opkomen zoals: Wanneer mulch ik? Moet de bodem niet vrij zijn in het voorjaar? Hoe mulch ik bij jonge plantjes? …
Vraag via mail:
Sinds vorige week heb ik een moestuin, voor het eerst. Ik zou graag het principe van mulchen uitproberen. De helft van de tuin zit vol gras en onkruid. De andere stukjes aarde zitten wat winterharde groenten in. Kan ik nu op het gras vast mulch aanbrengen, of moet ik daarmee wachten tot in het najaar? Het lijkt me leuk om 1 of meer heuvelbedden te maken en daarnaast het mulchen uit te proberen.. Las ook over de ‘lasagnetuin’, wat ook doet denken aan mulchen. Heeft u een tip wat te doen met de graszoden? 🙂
Het is in het najaar dikwijls nogal een rommeltje in de tuin: de meeste zaken zijn geoogst: door de combinatie vakantie/mooi weer/veel oogstwerk wil het onkruid wieden wel eens achterwege blijven. Het resultaat is dat snelgroeiende onkruiden zoals kleefkruid, zevenblad, akkerwinde, distels, brandnetels of grassen snel een plekje inpalmen en/of lustig zaad rondzwieren. Dit allemaal opkuisen in het najaar is altijd de beste optie, maar de beschikbare tijd moet verdeeld worden over werk, gezin, vrije tijd, tuin … En wanneer de dagen korten en het weer slechter wordt, is het niet zo’n aanlokkelijk idee.
Daarom is het altijd leuk om de winter te zien arriveren. Veel onkruiden kruipen terug in de grond en de tuin is ineens weer grotendeels opgeruimd. Tot het voorjaar aanbreekt … Dan zie je overal weer onkruiden opduiken en zakt de moed je in de schoenen. Distels, zevenblad, brandnetels en kleefkruid zijn er vroeg bij, grassen blijven altijd staan en akkerwinde komt pas je humeur verpesten wanneer de lente al goed bezig is. Allemaal betekenen ze echter veel en moeilijk wiedwerk. Zouden hier geen eenvoudige oplossingen voor zijn?
Het voorjaar nadert snel, al lijkt het de komende dagen wel wat verder weg door de koude nachten en de kille wind overdag. Tuiniers staan te trappelen om te beginnen met planten en zaaien. maar heel belangrijk hierbij is de temperatuur van de bodem. Is deze te laag, dan blijft het zaad liggen en is de kans groot dat het wegrot of wordt opgegeten voor het gekiemd is. Door de nachtvorst van afgelopen week en komende dagen is de grond nog zeer koud, dit merk je direct wanneer je je handen eens in de grond steekt.
Kan je iets doen om de bodem sneller te laten opwarmen? Als je mulch gebruikt, dan wordt vaak geadviseerd om deze weg te halen zodat de bodem vrij is om op te warmen. Maar is dit wel slim en noodzakelijk? Want het is behoorlijk wat werk …
Dit mailtje viel onlangs binnen in mijn mailbox, en het is niet het enige over dit onderwerp dat ik in deze periode voor mijn ogen krijg. Daarom het antwoord via de blog, zo heeft iedereen er iets aan:
Kan ik in maart bijvoorbeeld beginnen met het bedekken van de betreffende bodem met een mix van houtsnipper/ stro/ klein gft afval en er dan een maand later groenteplantjes plaatsen en/ of zaaien?
Mogelijk moet ik er een jaar overheen laten gaan zodat de bodem humus kan gaan vormen, liever begin ik dit jaar al met wat makkelijke groentes ?
Kortom, graag begin ik goed, volgens de prachtige permacultuur principes, maar ik weet nog even niet precies hoe.
Mulchen in het najaar is de ideale manier om jezelf veel werk te besparen. Door nu wat extra te werken in de tuin en je bedden af te dekken met mulchmateriaal, heb je vele uren minder werk in het voorjaar. Spitten kan je achterwege laten en onkruid komt nauwelijks op. Wanneer je in het voorjaar begint met zaaien en planten kan je direct beginnen, er zijn geen voorbereidingen nodig.
Waarmee je best kan mulchen in het najaar vind je al verspreid over de blog, maar hoe dik en hoe je juist te werk gaat nog niet. Daar gaan we het vandaag over hebben. [Read more…]
Onlangs heb ik naar de leden van mijn nieuwsbrief een mailtje gestuurd met de vraag een evaluatieformulier in te vullen. De bedoeling is om de nieuwsbrief te herwerken en te vernieuwen. Op de vraag wat het beste is blijven hangen was het antwoord heel vaak het belang van mulchen. Ik kan enkel zeggen dat ik dat ook enorm belangrijk vind en mulchen zie als een fundament van de natuurlijke moestuin.
Daarom ook dat er bijna elke winter een lezing is over mulchen en dat ik er vaak over schrijf in mijn blogs en nieuwsbrief. Mulchen is iets eenvoudigs wat geen geld kost, maar wat enorm veel oplevert.
De eerste vorst is gepasseerd, de bomen en struiken laten massaal hun blad vallen en de bodem wordt mooi afgedekt. Elk jaar valt er zo een hele hoop organisch materiaal op de bodem (en niet alleen in de herfst) en toch verdwijnt dit allemaal. Het is niet dat je in een bos over een pak bladeren van drie meter diep moet wandelen en dat de bomen tot hun oksels in het blad staan. Hoe komt dit? Waar gaat dat blad en ander afgestorven materiaal naartoe?
Er zijn vele organismen die hier een rol in spelen, maar de voornaamste is toch de regenworm. Een oeroud dier dat over de hele wereld in vochtige en voldoende warme gronden voorkomt. Er zijn vele soorten, zelfs soorten die altijd bovengronds leven waarvan de jongen eerst nog in de bomen leven! Toch is er zeer weinig bekend over deze dieren, zo weinig zelfs dat er volgens wetenschappers soorten aan het uitsterven zijn die ze nog nooit gezien hebben.
Bij Yggdrasil hebben we een specifieke manier van werken. We hebben een systeem, een reeks van handelingen en maatregelen die ervoor zorgen dat we groenten en fruit kweken met minder moeite en zonder sproei- en meststoffen. Naar waterhuishouding toe zitten er ook een heel pakket maatregelen in zodat je in principe niet moet water geven in een natuurlijke moestuin. Dat is natuurlijk een proces en heeft tijd nodig om te ontwikkelen en op te bouwen, maar na enkele jaren ben je toch al een heel eind op weg.
Er zijn vele verschillende maatregelen die je kan nemen, het is niet zo dat ik kan zeggen van doe dit en dat en heel je bodem is op orde en houdt zeer goed water vast. Zo simpel is het niet! In een natuurlijke tuin grijpt alles in op elkaar. Hierdoor lijkt het soms alsof iets wat je doet niet veel verschil maakt, maar het resultaat komt vaak pas na enkele jaren.
Hieronder geef ik een overzicht van de meeste technieken, handelingen en maatregelen die we genomen hebben om onze tuin water-onafhankelijk te maken.
Ik vertel op mijn blog en in mijn boeken over de ervaring van mij en van mijn ouders op Yggdrasil. Ik pretendeer absoluut niet dat wij de waarheid in pacht hebben, maar schrijf enkel over wat ik zie gebeuren in onze tuin. Dingen die ik vertel moet je dus zeker niet voor de waarheid aannemen, maar zouden je wel moeten doen nadenken over wat jij wil doen en op welke manier je het wil bereiken.
Het blijkt alsmaar duidelijker dat veel methodes en werkzaamheden die als ‘feit’ worden aanzien, dat helemaal niet zijn. We zijn 23 jaar geleden gestopt met spitten, iets dat voor velen elk voorjaar nog steeds een absolute must en evidentie is. Alhoewel uit onze ervaringen en die van vele, vele cursisten blijkt dat dit echt niet klopt. Ook steeds meer onderzoek toont aan dat spitten nefast is voor de structuur en juist structuuropbouw tegenwerkt!