Een soort insecten die vaak aanwezig is in de tuin maar waarvan je meestal niet weet wat hun nut of functie eigenlijk is zijn wantsen. De naam geeft al direct een negatieve bijklank door de referentie naar bedwantsen. Toch is het geen probleem om deze insecten in je tuin te hebben. Zeker deze dagen zie je ze vrolijk rondkruipen in de mulchlaag.

Wantsen in overvloed

Je bent wellicht al wantsen tegengekomen in de tuin. In onze streken leven er iets meer dan 600 soorten. Wantsen behoren tot de insecten en ze hebben zich goed aangepast aan diverse omstandigheden: er zijn zowel land– als waterbewoners. De waterbewoners leven zowel in stilstaand als stromend water. De landwantsen zijn zowel op droge als vochtige plaatsen te vinden, op of onder lage planten, struiken en bomen. Er zijn wantsen die ‘s nachts op pad gaan en anderen die overdag tevoorschijn komen.

Wantsen leven overwegend van plantensappen maar er zijn ook roofwantsen en wantsen die zowel plantaardig als dierlijk voedsel verorberen.

Uiterlijk van de pyjamawants

De pyjamawants of rood-zwarte streepwants is een opvallende wants. Aan de bovenzijde is ze felrood-zwart gestreept wat zowel aan een pyjama als aan een gevangenisplunje doet denken. Vandaar dat ze ook ‘gevangeniswants’ genoemd wordt. Aan de onderzijde is ze rood met zwarte stippen. Ze behoort tot de schildwantsen en ze bezit een groot schild dat bijna het gehele achterlijf bedekt.

Zoals alle wantsen heeft ze buisvormige monddelen die de zuigsnuit vormen. Hiermee maken wantsen een steekwond in de zachte delen van bloemen, bladeren of zaden en tegelijkertijd spuiten ze er giftig speeksel in dat een celdodend middel is. Dit vormt ook een soort voorvertering waardoor de wantsen minder afvalstoffen hebben.

Kleur als signaal

Hun felle kleuren zijn een signaal aan eventuele rovers dat ze onaangenaam zijn van smaak en giftig. Wantsen bezitten een stinkklier onderaan het lichaam bij de achterpoten. Wanneer wantsen aangevallen worden verspreidt de stinkklier een stinkende en bijtende vloeistof die giftig is voor insecten.

Vindplaats

De pyjamawants houdt van warmte en is aan een opmars naar het noorden bezig sinds enige jaren. Meestal komt ze in grote aantallen voor. Op zonnige dagen zijn ze met velen aanwezig op schermbloemigen, zoals de grote engelwortel. Ze zijn ongeveer 8 tot 10 millimeter lang en relatief breed. Met hun zuigsnuit zuigen ze sappen uit de zaden.

Voortplanting

Volwassen wantsen overwinteren in de strooisellaag. Wantsen nemen ruim de tijd om te paren. Je kan ze lange tijd parend zien zitten op de planten en soms lopen ze ook verder, de partner achter zich aan sleurend. De pyjamawants zet geelachtige eitjes af aan de onderzijde van bladeren van de waardplant.

Wantsen hebben symbiotische bacteriën in de darmkanalen. Deze symbionten leven in twee zakjes nabij het einde van de darm. Bij het afzetten van de eitjes worden ze besmeerd met deze symbionten. Na iets meer dan een week komen de jonge wantsen uit het ei. Ze zuigen de symbionten op van de eierschaal waardoor de jonge wantsen ze ook onmiddellijk bezitten.

Wantsen kennen een onvolkomen gedaanteverwisseling. Dit wil zeggen dat ze niet verpoppen maar van zodra ze uit het ei komen lijken de jonge wantsen op de volwassen exemplaren. Ze hebben echter nog niet het streepjespatroon waardoor ze moeilijker te herkennen zijn. Er gaan 5 vervellingen over voor ze volwassen zijn en pas dan verschijnt het rood-zwarte streepjespatroon.

Vanaf dan zijn ze opvallend aanwezig in de tuin en hun massale aanwezigheid is een signaal van de opwarming van ons klimaat.

Vuurwants

Een andere opvallend rode wants is de vuurwants of Pyrrhocoris apterus. Deze wants is een planteneter die soms dode of levende insecten eet. Ze kan niet vliegen en is vaak in grote groepen te vinden dichtbij de planten waar ze van leeft, zoals lindebomen. De boom zelf wordt niet beschadigd, de vuurwants eet enkel afgevallen bladeren en zaden.

Ook in de moestuin is ze aan te treffen in de strooisellaag. Daarover meer een volgende keer. Ondertussen kan je al eens op zoek gaan of je ze vindt in jouw tuin.

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!