In de winter is er niet veel werk in de tuin en blijft het buitenwerk beperkt tot nog wat oogsten en mulchen. Het binnenwerk voor de tuin kan bij sommige mensen echter ook sterk oplopen. Het voorbereiden van de planning, het uitkiezen van de zaden, het sorteren van oude zaden, het bestellen van nieuwe zaden, … Ook daar kruipt allemaal tijd en energie in.

Ondertussen is het hoog tijd om uw zaden te bestellen, echte ‘die-hards’ hebben ze waarschijnlijk al thuis liggen 🙂

Wanneer u zaad wilt bestellen, zijn er eigenlijk veel verschillende pistes die u kunt bewandelen:

• zaden in de winkel kopen
• biologische zaden kopen
• zaden ruilen
• …

Gangbare zaden

Er zijn de gewone zaadzakjes die tegenwoordig zelfs in de supermarkten hangen zoals van de merken Somers, VT zaden, … Dit zijn zaden die op een gangbare manier worden gekweekt. Dit betekent met het gebruik van kunstmeststoffen, bestrijdingsmiddelen, herbiciden, ontbladeringsmiddelen, ….

U kunt uzelf nu afvragen of uw plant daar veel van gaat overhouden wanneer hij opgroeit in uw tuin. Dikwijls worden zaden echter ook gecoat met fungiciden om ze te beschermen tegen schimmels.

Maar er zijn daarnaast nog verschillende redenen waarom u toch best voor biologische zaden kiest.

Enkele nadelen van F1

Gangbare zaden zijn dikwijls zaadsoorten die gekweekt worden voor professionele tuinders. Zij zoeken naar andere eigenschappen in hun groenten dan u en ik. Ik wil een lekkere sappige tomaat, die over een lange periode afrijpt zodat ik vele maanden kan genieten van een tomaat in mijn sla :-).

Een kweker wilt een tomaat die hij groen kan plukken, maar die toch nog afrijpt, die tegen een stootje kan, waarvan de hele tros ineens rijp is, …

Heel vaak zijn de einddoelen van een hobby-kweker en een professionele kweker tegenovergesteld!

Een ander nadeel is het gebruik van F1-hybriden. De uitleg wat dit juist is vindt u hier: F1-hybriden. Een groot probleem met hybride zaden is dat het zaad dat daarvan afkomstig is waardeloos is. U kunt dus van een F1 tomatensoort geen pitjes in de grond steken en dezelfde tomaten oogsten het volgende jaar.

En dit is juist een heel belangrijk aspect in de natuurlijke moestuin, en was trouwens tot 50 jaar geleden ook in de gangbare landbouw heel belangrijk.

Mijn Opa

Ik weet nog goed het verhaal dat mijn vader vertelde over mijn opa. Zondags werd er niet gewerkt op de boerderij maar wandelden de boeren langs de velden om te kijken hoe alles erbij stond. Zo konden ze van dichtbij de kwaliteit en voortgang van de gewassen bekijken.

Ook konden ze zo het beste stukje van hun veld vinden en dit reserveren om zaad van te oogsten. Elke boer had een stuk van zijn graanveld dat apart gehouden werd om het zaad van het volgende jaar te oogsten. Tegenwoordig is dit onbestaande en koopt een boer elk jaar zijn zaad.

Vroeger had een boer eigen gewassen, die door elk jaar de beste soorten te selecteren, perfect aangepast waren aan zijn manier van werken, zijn grond en de plaatselijke omstandigheden. Door deze evolutie zijn er vele variëteiten ontstaan, en waren er ook veel meer variëteiten bestand tegen ziektes en plagen.

Nu selecteert men in een labo en kruist men op eigenschappen zoals gelijktijdig afrijpen, stootgevoeligheid, opbrengst, … Deze manier van selecteren zorgt voor een enorm verlies aan diversiteit. Ook zijn de groenten niet meer aangepast aan de plaatselijke omstandigheden waardoor ze minder goed groeien en bv. sneller last hebben van plagen en ziektes.

Is er een alternatief?

Ja!

Zaadvaste rassen, en wat dit juist is kan u hier lezen: Zaadvaste rassen.

De naam zegt het al eigenlijk maar deze rassen geven vruchtbaar zaad met dezelfde eigenschappen. Wanneer u nu zaad oogst van de dikste, beste tomaat in uw serre weet u dat u volgend jaar deze eigenschappen terug in de planten gaat hebben.

Zo kunt u zelf voor veredelaar spelen en een eigen variëteit ontwikkelen die volledig is aangepast aan uw lokale omstandigheden.

Gangbare zaadhuizen concentreren zich op F1-hybriden, omdat u hiervan elk jaar nieuw zaad moet kopen.

Biologische zaadhuizen zeggen ‘Nee’ tegen F1-hybriden en gaan volledig voor zaadvaste rassen. Deze worden dan ook nog eens opgekweekt zonder herbiciden en groeihormonen en dikwijls met de hand geoogst en verwerkt.

Een Duits zadenhuis (Bingerheimer) gaat zelfs nog een stap verder. Zij nemen zaden op van professionele kwekers, ondertussen al meer dan 100, die hun eigen zaden kweken en zo bijdragen aan een enorme diversiteit.

Waar kopen?

Biologische zaden gaat u niet zo gemakkelijk vast krijgen als gangbare zaden, al is het in dit internet-tijdperk nu ook weer niet zo moeilijk.

Over hoe u zelf zaden kan oogsten gaan we het in de zomer nog hebben, maar besef dat het zelf oogsten van zaden en het zelf selecteren belangrijk is voor allerlei redenen.

Volgende les gaan we dieper in op waar u kunt zaad kopen of wisselen.

Hoeveel zaad kopen?

Het is moeilijk in te schatten hoeveel zaad u moet kopen, maar besef dat er in een zakje dikwijls veel zaadjes zitten. Nu is het ook zo dat zaad niet heel duur is, en dat u dikwijls ook door te wisselen met andere mensen gratis aan nieuw zaad kunt geraken.

Zaad dat droog en koel wordt bewaard, blijft normaal lange tijd (tot enkele jaren of langer) goed, het teveel aan zaad dat enkele jaren is blijven liggen, kunt u op een gemakkelijke manier recycleren: Polycultuur.

Conclusies

• Koop biologisch zaad
• Kies voor zaadvaste rassen
• Koop wat u wilt zaaien, twijfel niet teveel over de hoeveelheid

Bovenstaande tekst is een klein stukje uit de Online Cursus Groenten Kweken in de Natuurlijke Moestuin.

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!