Samen met de cursussen die mijn ouders gegeven hebben, zijn er al vele honderden mensen gepasseerd op Yggdrasil om meer informatie te krijgen over natuurlijk tuinieren.
Een groot deel van onze studenten is volledig overtuigd van het nut van natuurlijke tuinieren en volgt dan ook gepassioneerd de opleiding. Eens het zelf allemaal moet toegepast worden, loopt het allemaal al wat moeilijk. Als ik studenten terug tegenkom na enkele jaren dan zijn er toch verschillenden die een succesvolle natuurlijke moestuin hebben in hun eigen tuin of in een volkstuin.
Maar een groot deel heeft het om een hele reeks verschillende redenen toch niet kunnen volhouden en tuiniert niet meer. Ik vraag mij dan telkens af: Waarom bij de ene wel en de andere niet? Wat is het probleem geweest om door te zetten? Waarom is het toch zo moeilijk om een eigen moestuin te onderhouden?
Ik heb er al geruime tijd over nagedacht en ik denk dat ik ondertussen zo’n beetje een beeld heb van enkele cruciale zaken die moeten aanwezig zijn als beginvoorwaarde voor een succesvolle moestuin.
Authentiek
Een eerste voorwaarde om een geslaagde moestuin te hebben is dat je jezelf er moet thuis voelen. Het moet een plek zijn waar je kan ontspannen en tot rust komen. Je tuin moet een verlengde zijn van jouw karakter, jouw manier van leven en werken.
Je moet dus niet klakkeloos de manier van tuinieren van anderen overpakken, maar je moet uit alle manieren van tuinieren die je kan vinden, de zaken eruit halen waar je jezelf goed bij voelt.
Wij gebruiken mulch, veel compost, een speciaal systeem om te combineren en we zaaien volgens golvende lijnen. Zie je dat niet allemaal zitten, dan ga je het niet volhouden. Je gaat je niet helemaal op je gemak voelen in je tuin en bij je werkzaamheden.
Onbewust gaat dat een drempel zijn om vol voor je tuin te gaan en ook de reden worden waarom je steeds minder in je tuin te vinden bent.
Waar je je niet goed bij voelt, moet je niet integreren in je tuin! Misschien ben je er nog niet klaar voor, of past het gewoon helemaal niet bij jou. Heb je liever rechte lijnen, plant je liever in blokken of wil je alles in golvende lijnen doen? Doe het dan zo!
Zoek en probeer, en ontwikkel jouw eigen manier van werken en tuinieren.
Hierdoor gaat jouw tuin helemaal van jou zijn en geen kopie van iemand anders.
Hierdoor ga je met plezier je tuin in en gaat het veel gemakkelijker zijn om na 20 jaar nog steeds een prachtige natuurlijke moestuin te hebben.
Nuttig
Een andere voorwaarde om jarenlang een eigen moestuin te hebben is nut. En dan bedoel ik niet nut zoals in opbrengst. Uiteraard moet er ook opbrengst zijn, maar daar kom ik later nog op terug.
Met nut bedoel ik dat je een reden moet hebben om te tuinieren. Je doet het graag omdat je er tot rust komt of omdat je steeds weer verwonderd bent over de manier waarop een zaadje uitgroeit tot bv. een dikke bloemkool. Of omdat het zo prachtig is als er in het voorjaar allemaal leven doorheen je tuin vliegt. Of …
Er kunnen een miljoen en één redenen zijn waarom je tuiniert, maar je moet wel degelijk een goede reden hebben.
Ik tuinier bv. om een heleboel redenen die allemaal samenkomen in een tuin. Ik doe graag fysiek werk, ik ben graag buiten, ik ben enorm gefascineerd door alle natuurlijke processen, ik kan heel hard genieten van vogels, insecten en andere dieren die in de tuin bezig zijn, ik kom er tot rust, ik kan er goed nadenken, …
Al deze dingen vind ik in een tuin, wat het voor mij veel gemakkelijker maakt om in de tuin te gaan werken, zelfs als het wat kouder, nat of juist heel warm is.
Volharden
Iets opstarten is heel eenvoudig. Je spit of freest of dekt een stuk grond af en je kan beginnen.
Enkele plantjes gaan kopen in het tuincentrum en deze de grond in duwen is ook niet echt veel werk. Maar dan ben je pas enkele weken ver. Alle werk dat er daarna bij komt kijken moet ook gebeuren.
Wieden, oogsten, zaaien, verwerken, opruimen, composteren, mulchen, … dat komt er in de loop van het jaar ook bij kijken.
Na enkele maanden besef je wel dat tuinieren niet enkel luieren en kijken is, maar dat je soms best je mouwen eens opstroopt en ertegenaan gaat!
En wanneer het romantische van het tuinieren eraf is, wil het soms wel wat tegenvallen. Er zal elk jaar bv. wel één of zelfs meerdere teelten mislukken, onkruid blijft ook altijd groeien en droogte in de zomer is niet abnormaal.
Er zijn constant kleine en grote problemen in je tuin, maar dit mag geen reden zijn om op te geven. Dit maakt het tuinieren juist interessant.
Maar als je een succesvolle tuin wilt, dan moet je leren doorbijten en niet verwachten dat alles in het eerste jaar is opgelost. Je moet het minstens 5 jaar volhouden en dan gaat alles gemakkelijker.
Je bodem is dan in orde, je hebt voldoende ervaring, plagen en ziektes zijn quasi onbestaande, je kennis is gigantisch gegroeid, kortom alles loopt veel gemakkelijker.
Maar dan mag je niet hebben opgegeven na 1 of 2 jaar! Volhouden en doorzetten is de boodschap.
Opbrengst
Uiteindelijk is het ook de bedoeling dat je wat geoogst hebt tegen het einde van het jaar.
Want een grotere motivator dan een emmer vol met bonen of een dikke bussel wortelen is er niet. De eerste keren dat je je eigen gekweekte sla kan eten met wat eigen gekweekte bloemkool en enkele lekkere, eigen tomaten erbij ga je nooit meer vergeten.
Het geeft je goesting, het zorgt ervoor dat je tuinieren omarmt en het zeker blijft doen. Je vergeet direct al dat onkruid, al die moeite om mulch te vinden, die slakken, die duiven, konijnen, muizen of andere ambetanterikken die je het leven zuur hebben gemaakt doorheen het seizoen.
Door de tuin lopen en je eten voor de dag kunnen oogsten geeft heel veel voldoening, en vooral het gevoel van succes, van iets goed te kunnen, van iets zelf gedaan te hebben, het kan zelfs een invloed hebben op andere domeinen in je leven.
Dit essentieel onderdeel voor succes komt misschien pas op het einde, maar het is volgens mij vaak doorslaggevend.
Aftoetsen en verbeteren
Wil je zelf ook een succesvolle moestuin, wil je zelf nu en binnen 10 jaar ook nog eigen groenten kweken, denk dan regelmatig aan deze 4 zaken.
Zorg dat je deze toepast in je tuin, hou er rekening mee en berg ze op (niet te ver) ergens in je achterhoofd. Graaf ze af en toe even op en toets je moestuin aan deze 4 doelen: authentiek, nuttig, volharden, opbrengst.
Kan je ze allemaal afvinken, dan ben je goed bezig. Zijn er toch 1 of meerdere die ontbreken, werk hier dan hard aan zodat deze punten verbeteren.
Ik kan je verzekeren: er is niets plezanter dan werken én genieten in een natuurlijke moestuin!
En ik hoop dat jij dat in de toekomst ook kan ervaren 🙂 .
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
lode devos says
Maakt me altijd blij als ik overtuiging zie maar geen fanatisme : als je je niet herkent in golvende lijnen, zaai en plant dan recht enz … Ruikt aardig naar wijsheid in de tuin
Frank Anrijs says
Als je eens even rondkijkt in de wereld dan zie je waar fanatisme naar leid.
Zo gaan we het niet doen 🙂 .
stefaan says
Veel wijsheid in een kort bericht, ik heb je blog net gevonden en ik denk dat ik blijf volgen.
Ik vraag me ook dikwijls af waarom mensen “niet” graag tuinieren. Maar misschien is dat omdat ik me niet zou kunnen inbeelden zonder tuin te zitten. Hoedanook, ik hou er van en de 4 punten die je voorstelt, staan voor mij zeker nog op punt.
groetjes,
stefaan
johanna says
ik heb een vraag:
op dit moment hakselen wij veel struiken.
de haksel spreiden wij over de nu over lege delen van de moestuin.
stel sommige struiken zijn giftig,
kan ik de haksel dan toch gebruiken als mulch?
en is bijvoorbeeld een vlinderstruik giftig?
Frank Anrijs says
Het is geen probleem om alle soorten houtsnippers te gebruiken. Buxus mag dan giftig zijn voor ons, er zijn genoeg beestjes die er wel van kunnen eten.
Je kan gerust giftige planten gebruiken, als ze hun blad laten vallen in de natuur gebeurd er ook niets anders dan dat dit gecomposteerd wordt door het bodemleven.
johanna says
dank je voor je logische antwoord!
johanna
Melotte Carine says
Precies zó denk ik er ook over!
De basis principes zijn: zorgen voor een gezonde bodem en een evenwichtige variatie. Respect voor al wat leeft…
Francine says
Volledig akkoord ,ik ga er zeker mee door ,zolang het kan.
Het is ook mede,dank zij de blogs , het is alsof je vertrouwde familie bent
geworden Frank.
Groet van Francine.
Edwin Rombouts says
Fantastisch, ik ben een volstrekte beginneling, maar ik kan me perfect vinden in deze aangehaalde punten! Ik zal ze zeker niet te ver ipbergen 😉