Bijen zijn belangrijk voor onze voedselvoorziening, dat heeft u vorig jaar waarschijnlijk wel gemerkt aan alle commotie die er ontstaan was rond het gebruik van een bepaalde klasse van bestrijdingsmiddelen. Deze werden in onderzoeken gelinkt aan een verhoogde sterfte van bijen. Na verloop van tijd is de commotie rond de uitstervende bijen gestild en nu hoor je er eigenlijk niets meer over.
Maar dit tijdelijke verbod op enkele sproeimiddelen lost niets op, er zijn een massa oorzaken te vinden voor de moeilijke tijden die de bijen meemaken. En een groot deel van de oorzaken kunt u zelf verhelpen! En niet door hard te roepen of de zoveelste petitie te tekenen, maar door écht iets te doen!
Het kost dikwijls zelfs helemaal niet veel moeite en is op enkele minuten gedaan.
Huisvesting
Er vliegen nu al veel bijen rond, een groot deel hiervan zijn solitaire bijen en deze zijn minstens even belangrijk als onze honingbijen. Maar ook zij hebben te lijden onder de sproeimiddelen, gebrek aan voedsel en te weinig huisvesting.
Deze solitaire bijen zijn nochtans heel snel tevreden en u kunt snel en gemakkelijk enkele ‘huisjes’ maken voor hen. Wij hebben vorig jaar een blok hout met geboorde gaatjes – verschillende diameters – opgehangen aan een muur die naar het zuiden is gericht. Hij hangt heel de dag in de zon en wordt nu al heel druk bezocht door 1 soort bijen met een oranje-rosse poep. Zij zijn de eerste die bij ons rondvliegen en zijn al druk bezig met het leggen van eitjes en het afsluiten van hun huisjes eens ze vol liggen met voedsel en eitjes voor volgend jaar.
Het is eigenlijk een heel vernuftig systeem. De eerste eitjes die achteraan gelegd worden zijn de vrouwtjes, deze komen het laatste uit. De laatste eitjes die gelegd worden – dicht bij de uitgang – zijn de mannetjes. Zij komen eerst uit en blijven rond het huisje rondvliegen. Zodra de vrouwtjes naar buiten komen, worden ze bevrucht. De mannetjes hun – belangrijke 🙂 – functie is volbracht en de vrouwtjes beginnen aan het zware werk om het huisje terug op te vullen met voedsel en eitjes.
Op elk voedselbolletje wordt een eitje gelegd en dit wordt elke keer afgesloten, zodat er verschillende kamertjes worden gemaakt. Als het huisje vol zit, dan wordt de buitenkant goed afgesloten en zit het werk erop.
In de volgende video ziet u de activiteit van de bijen, ze vliegen af en aan, maken af en toe wat ruzie en werken naarstig verder. Gigantisch veel actie is er niet in de video, maar het is wel eens leuk om te zien :-):
Een stap verder
Wilt u een stap verder zetten en ook honingbijen gaan houden, dan is dat ook mogelijk natuurlijk. Wij hebben momenteel al een perone-kast staan, weliswaar zonder bijen. Maar omdat ongeveer iedereen die ik tegen gekomen ben zijn bedenkingen heeft bij deze kast, hebben we ons dit jaar een verbeterde warrékast of eco-kast aangeschaft.
De kast bestaat uit verschillende elementen die veel kleiner zijn dan de perone-kast. Heel belangrijk bij deze eco-kast zijn de kijkraampjes waardoor u, zonder de kast te openen, kunt bekijken hoe de bouwwerken vorderen en hoe het met de kolonie gaat. Dit zorgt ervoor dat de bijen met rust worden gelaten en zo hun temperatuur en luchtvochtigheid perfect op peil kunnen houden.
Een ander belangrijk element aan deze kast is de verluchting. Over de bovenste bak wordt een fijn gaasje gelegd, en de bijen vullen alle gaatjes op met propolis. Naargelang ze het zelf nodig achten maken ze gaatjes vrij zodat ze de verluchting van de kast zelf perfect kunnen regelen.
Het is de bedoeling om niet in te grijpen, niet bij te voederen (ze overwinteren op eigen honing) en hopelijk ze te laten zwermen zodat we ons bijenbestand kunnen uitbreiden.
Wanneer u echter overweegt om kasten te zetten is het misschien wel handig om eerst een cursus natuurlijk imkeren te volgen, zodat u toch een basiskennis van imkeren heeft.
Foto’s van de kast vindt u hier onder, bent u zelf geïnteresseerd in dit type kast, stuur mij dan een mailtje voor de contactgegevens van de bouwer (mail):
Een huisje is niet voldoende …
Buiten huisvesting is er zeker ook een probleem met voedsel: de bijen hebben grote hoeveelheden nectar en pollen nodig, maar dit betekent dat er bloeiende planten aanwezig moeten zijn. En wanneer u nu in uw tuin kijkt, heeft u dan veel in bloei staan?
Een volgende keer zullen we hier dieper op ingaan, maar begin nu al met in blokken hout – liefst hard hout – gaten te boren in allerlei diameters en deze op te hangen aan een zuidermuur!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht
Pé says
Een artikel naar mijn hart 🙂 Op 22/3 ga ik in ieder geval naar de eerste les in Oelegem. Van een leuke behuizing voor solitaire bijen moet ik echter nog werk maken maar dat gaan we zeker doen ! Ik ben er zeer fier op dat we reeds vele bijenplanten in de tuin hebben.
Fijn dat quasi alle fruitbomen al super waardevol zijn voor de bijen, alsook bijna alle groenten en kruiden. Maar zelfs daarnaast is er nog meer keuze aan waardevolle nutsplanten en bomen die ook onze bijen ten goede komen. Wat is het toch een rijkdom om natuurlijk te tuinieren !
Een tip voor mensen met een liguster haag: laat eens zo’n struikje wat wilder uitgroeien zodat je de mooie witte bloesems kan bewonderen, ook de bijtjes zullen je er dankbaar voor zijn !!!
Frank Anrijs says
Bedankt voor de tip!
Tom says
Grappig dat je het net vandaag over de bijen hebt. Deze twee koppeltjes kon ik vanmiddag op onze muur betrappen 🙂
http://www.moestuinforum.nl/imgupload/uploads/DSC008642281394996570.jpg
http://www.moestuinforum.nl/imgupload/uploads/DSC008969771394996670.jpg
Frank Anrijs says
Mooie foto’s, leuk om naar zo’n dingen te zoeken en te kijken in de tuin 🙂
Sara says
Hallo Frank,
Wat heerlijk dat je ook aandacht besteed aan de bijen. Vorig jaar heb ik een leuke lezing gehad van Cor Evers over solitaire bijen die mijn liefde voor bijen heeft aangewakkerd. Daarna bij BD-imkers een cursus gedaan en sinds die zomer ook mijn eerste warré kast gekregen mét een volk. Deze lente wil ik ze splitsen naar twee volken. En ik hoop zo snel mogelijk en standplaats voor ze te vinden, zodat ze ook echt kunnen zwermen. Op dit moment staan ze bij mijn schoonouders in de tuin, dus ik heb helaas zelf geen profijt van de bestuiving in mijn eigen moestuin.
Momenteel heb ik ook een hommelkast in de tuin en een solitaire bijenhotel, hoewel ik er daar nog wel een van bij zou willen. Ik heb de lente nog nooit zo intens beleefd. Overal zie ik nu bijen en hommels vliegen en het maakt me intens gelukkig. Prachtbeestjes zijn het.
Frank Anrijs says
Dag Sara,
bedankt voor de reactie, heb meteen naar de site gaan kijken van Cor Evers, ziet er interessant uit: http://www.tuinwild.nl/bij.htm
Veel plezier in de tuin toegewenst 🙂
Christel says
Dag iedereen,
moeten de gaatjes helemaal door de houtblok of maar enkele centimeters?
Dank om deze Dummie te helpen!
van den bossche veronique says
@christel,tussen 3 en 20 cm diep volgens volgende site
http://www.koosroggeveld.nl/wetenswaardigheden/bijen-hotel/
Frank Anrijs says
Dank je wel Véronique 🙂
immy says
Raar! Vorige week ben ik zelf met een bijenhotel voor solitaire bijen begonnen (houten kader met oude afgekorte bamboestokken erin, een vlinderkastje en kleine boomstammetjes met geboorde gaten). Het is rudimentair en nog niet af. Maar het loopt wel los.
Het grotere insectenhotel met bloempotten, dakpan en zo meer doet me ook wel wat om zelf te proberen. En raar, maar waar: ik had ook nog resten van houten blokken, die ik voor insecten wou prepareren. Tot daar net wisyt ik nog niet goed hoe ik ze kon gebruiken. Maar zie: nu valt alles op zijn plaats. Kortom: ik heb een hele boel inspiratie geput, om in de toekomst ook wat in elkaar te knutselen zodat ‘mijn’ solitaire bijtjes niets te kort komen.
Hartelijk dank voor het juiste artikel op het juiste moment!
Frank Anrijs says
Toeval bestaat niet hé 😉
Nowelja says
Wij hebben net enkele weekends geleden gaten geboord in de houtblokken van onze houtstapel. Ben benieuwd of we bezoek gaan krijgen!
Frank Anrijs says
Op een of andere manier vinden ze die gaatjes toch altijd redelijk snel!
Viviane says
Een vijftal jaren geleden had ik een (bio)imker gevonden die zijn kasten bij ons in de tuin wou zetten, tot…………. ikzelf ontdekte dat er in een stuk boomstam een horde bijen woonde. Vorig jaar is dat stuk boom vermolmd. Ik was dan ook blij als we de eerste bij op de oprit zagen rondzoemen, zo dik als wat. Blijkt dat wanneer je zelf op een natuurlijke manier bijen krijgt, die verhuizen of vertrekken als je van iemand kasten laat zetten. Tot nu toe heb ik niets speciaals gedaan om ze te behouden, ieder jaar zijn ze terug. Ik heb wel een aantal meters geurende haag in de tuin die vanaf februari bloeien. Kan ik nog iets meer doen om dit te verbeteren?
Frank Anrijs says
Ik denk dat je gewoon moet proberen om het hele jaar door zoveel mogelijk bloeiende planten te hebben. Vooral in het voorjaar en het najaar is het aanbod te beperkt en moet je wat extra moeite doen :-).
Marleen says
Voor wie zelf nog geen imker is en toch al een kast wil ‘adopteren’ en genieten van honing: een mooi project: http://www.beeyourself.be/natuurlijk-imkeren.html