Afgelopen weekend heb ik een Facebook Live gehouden over mulchen. De aanleiding is een hoofdstuk uit mijn volgende boek. Het onderwerp is mulchen, het hoofdstuk behandelt vragen die je als startende en ervaren mulcher tegenkomt. Ik kan er nog wel wat bedenken uit de eerste jaren dat we experimenteerden met mulch, maar dat zijn enkel de problemen waar ik tegenaan liep. Daarom deze Facebook Live waarin de deelnemers hun vragen over mulchen mochten stellen. Ik had een uur voorzien, maar het is iets uitgelopen door het enthousiasme van de kijkers.
Archives for 2021
Mulchen In Het Najaar: Hoe Ga Je Te Werk?
De bladeren verkleuren momenteel volop, de eerste zijn zelfs al aan het vallen. Een teken dat het stilaan tijd is om te mulchen in de tuin. Een winterdeken van mulch betekent heel veel voor uw bodem en maakt een groot verschil in het voorjaar.
Een Welkome Toevoeging Als Mulchbron?
Stro wordt veel geadviseerd en ook gebruikt als mulchmateriaal. Er zijn echter wel een enkele kanttekeningen te plaatsen bij het gebruik hiervan. Allereerst de oorsprong: overwegend afkomstig van de klassieke teelt waarbij er allerlei pesticiden op het graan gespoten worden. Met een grote kans dat je via het stro allerlei residu’s in je tuin brengt. Daarnaast bevat stro weinig voeding en draagt het weinig bij aan de opbouw van het bodemleven. Overtuigende redenen om toch te kijken of er geen alternatieven zijn voor stro.
Mulchen Is Vernieuwend?
Mulchen, dé periode voor de belangrijkste tuinactiviteit in het najaar breekt stilaan aan. Belangrijk om vele redenen zoals bodembescherming, opbouw van het organisch materiaal in de bodem, onderdrukking van onkruidgroei, beperken van het werk in de tuin … Ik ben een sterk voorstander van mulchen, en merk dat er bij velen toch nog wat terughoudendheid is om er zelf volledig voor te gaan. Maar geloof mij maar, binnen enkele decennia (of zelfs sneller) mulcht iedereen intensief in zijn tuin en kijkt men vreemd terug naar de tijd dat de bodem in een tuin onbedekt was.
Kan Je Een Gilde Vanuit Het Niets Ontwerpen
Voedselbossen en plantengildes, het zijn twee termen die hand in hand gaan, maar het zijn ook twee termen waar ik veel twijfels over heb.
Om te beginnen is de droom van een voedselbos heel aanlokkelijk. Maar of het doenbaar is in onze streken is een grote vraag. Hierover heb ik in mijn blog vroeger al mijn mening neergepend. Maar ook het gebruiken van plantengildes is volgens mij niet zo evident als het dikwijls wordt voorgesteld.
In boeken en op internet worden er hele lijsten opgesteld van planten die elkaar ‘graag mogen’ of die elkaar juist niet graag zien. Maar op basis waarvan worden deze lijsten gemaakt? Wie bepaalt welke criteria hiervoor belangrijk zijn? Wie heeft deze resultaten ooit nagekeken?
Enkele Gedachten Over Gras en Hooi Als Mulchmateriaal
Ondertussen werken we bij Yggdrasil al sinds de start in 1996 op een natuurlijke manier. De drijvende kracht in het begin was altijd om een manier van werken te vinden die echt duurzaam is. Een systeem waarbij er nauwelijks inbreng moet zijn van buitenaf en dat grotendeels op zichzelf draait. In het begin was het zoeken en ontwikkelen van de basis, de informatie was beperkt en veel moest vertaald worden naar onze lokale omstandigheden. De eerste stappen waar moeizaam, maar de lange weg naar natuurlijk tuinieren was gestart.
Composteren In Een Natuurlijke Tuin?
Als je bezig bent met tuinieren, ben je bezig met je bodem en weet je dat compost ongelooflijk belangrijk is. De kans is dan ook heel groot dat je bij een moestuinier ergens achteraan in de tuin een compostvat of enkele compostbakken gaat vinden. De gedreven tuinders doen aan warmtecompostering en steken er behoorlijk wat tijd en energie in, met een uitstekend resultaat!
Maar hoe gaat het in zijn werk in een natuurlijke moestuin? Want in de natuur zie je geen hopen organisch materiaal die regelmatig gekeerd worden. Daar verteert alles waar het valt.
Werkt De Combinatie Asperges En Aardbeien?
Een blikvanger en iets waar redelijk wat vragen over gesteld worden door bezoekers in de tuin en lezers van de blog is onze combinatie van aardbeien en asperges. Het is in theorie alvast een ideale combinatie, maar is het dat ook in de praktijk? Hieronder vind je onze ervaringen …
De Himalaya Als Referentie Voor Je Tuin
Je vertrekt met zeven rode koffers
Stel je voor dat je het ouderlijk huis verlaat en alleen gaat wonen in een klein appartementje. Je hebt nog niet veel spullen verzameld en je kan ook niet veel meenemen. Eigenlijk past heel je leven in zeven rode koffers. Je hebt je koffers gepakt, afscheid genomen van je kamer en begint de wagen in te laden. Na het inladen merk je echter dat er maar zes koffers in de wagen zitten !Tekening 0.1!, de zevende blijkt spoorloos!
Wanneer ga je vertrekken en je nieuwe leven opstarten?
Het is eigenlijk een overbodige vraag. Wanneer vertrek je op weg naar je nieuwe appartement? Zonder twijfel pas nadat je de zevende en laatste koffer hebt gevonden. In elke koffer zitten essentiële dingen die je niet kan missen in je nieuwe woonst. Je hebt ze echt alle zeven nodig. Je blijft dus zoeken tot de zevende koffer terecht is!
De echte reden waarom je moestuin niet goed gaat
In jouw moestuin werkt het net zo. Je kan niet een beetje natuurlijk tuinieren, je moet alle stappen volgen, je moet alle onderdelen toepassen.
Je kan niet gangbaar tuinieren met gebruik van meststoffen en sproeimiddelen, daarbovenop mulchen en denken dat je natuurlijk tuiniert.
Of jaarlijks je grond omspitten, je bodem onbedekt laten, geen sproeimiddelen gebruiken en zeggen dat dat natuurlijk tuinieren is.
Zo werkt het niet. Je hebt alle puzzelstukjes nodig, je moet al je koffers meenemen.
Alle zeven onderdelen zijn belangrijk
Bij dit alles is het heel belangrijk dat alle zeven de verschillende onderdelen, de rode koffers, aanwezig zijn. Ze hoeven niet allemaal ineens te worden uitgevoerd, maar ze horen wel samen. Net zoals jij thuis niet vertrekt zonder al je koffers, start jouw natuurlijke moestuin ook niet goed op zonder alle zeven de koffers. Natuurlijk tuinieren is een holistisch, allesomvattend systeem. En dat kan je letterlijk nemen! Laat één koffer achterwege, laat één onderdeel liggen en je moestuin zal niet goed opstarten, het systeem zal simpelweg niet werken.
Mulch en je bodemleven zal je dankbaar zijn en floreren. Maar wanneer je in het voorjaar je bodem gaat spitten, vernietig je in één klap je bodemvoedselweb. Elke koffer op zich maakt een verschil in je moestuin en maakt je moestuin sterker en beter bestand tegen problemen. Toch ben ik ervan overtuigd dat zolang je niet alle koffers tegelijk toepast, de koffers losse puzzelstukjes zijn die gewoon wat rondzweven. Pas eens je alle koffers, alle puzzelstukjes, samen legt, klikt alles in elkaar en ben je op weg naar een pracht van een productieve en natuurlijke tuin.
Welke Zijn Deze Zeven Rode Koffers?
Voordat we verder gaan, moeten we even stilstaan bij wat deze rode koffers precies inhouden. We kijken even welke zeven stappen je helpen om een succesvolle moestuin op te starten.
Hieronder staan ze alle zeven mooi opgesomd:
- Koffer 1: Observeren en Ontwerpen
- Koffer 2: Spitten of niet spitten?
- Koffer 3: Mulch in Overvloed
- Koffer 4: Randen op alle Niveaus
- Koffer 5: Schijnbare Chaos
- Koffer 6: Herstellen van de Bodem
- Koffer 7: De Juiste Ingesteldheid
Een stuk van de inleiding
Hierboven staat een stuk uit de inleiding van mijn eerste boek Zeven stappen naar een natuurlijke moestuin. Onze manier van werken vereist een holistische benadering, een manier van werken waarbij je vooral naar het grotere geheel kijkt, de verbindingen tussen alles en pas daarna focust op de details. Details zijn uiteraard ook belangrijk, maar de samenhang tussen alle aspecten van een tuin vormen de basis.
De boodschap van het boek is dan ook dat je niet een element er kunt uithalen als allerbelangrijkste, maar dat je alle koffers moet uitpakken voordat je volledig verhuisd bent. Dat je dus alle principes moet toepassen voordat je succes kan verwachten in je tuin.
Het ontstaan van het Himalaya-gebergte
Zo’n 50 miljoen jaar geleden zijn 2 gigantische landmassa’s op elkaar gebotst en hebben ze elkaar omhoog geduwd en is het Himalaya-gebergte ontstaan. Op zich helemaal niet verwonderlijk, was het niet dat deze platen met een zeer grote snelheid op elkaar gebotst zijn: 20 cm per jaar. Dat lijkt uiteraard niet snel maar wanneer je ziet wat het effect is van die botsing kan je niet anders dan toegeven dat het echt wel een enorme botsing is geweest. Die trouwens nog steeds niet is uitgewerkt!
Nu, 5 jaar na het schrijven van het boek, denk ik soms dat ik hier meer aandacht aan had moeten besteden: het tempo van de natuur. Wil je tuinieren met de natuur, dan moet je je ook wat aanpassen aan de snelheid van de natuur. Als je weet dat 20 cm per jaar voor de natuur supersnel is bij het opschuiven van tektonische planten dan geeft dat toch een idee over de werking van de natuur.
Uiteraard moet je geen miljoen jaar wachten op de vorming van een bodem, op het aantrekken van natuurlijke vijanden, op het kwijtspelen van slakken, op het kweken van compost, mulchmateriaal, hagen … maar je kan ook geen overnacht succes verwachten. Je hebt seizoenen, periodes waarin er nauwelijks activiteit is, zeer drukke periodes. Het duurt verschillende jaren, er zijn ongetwijfeld bergen en dalen.
Eigen tempo
Je kan de natuur niet forceren, wel helpen. Hierdoor kan je je bodem sneller opbouwen, maar uiteindelijk kan je enkel voedsel aanbieden en het bodemleven met rust laten. De bodem wordt op hun tempo en kunnen verbeterd, geleidelijk en constant. Maar het duurt vele jaren voor je tot 30 cm diep een excellente bodem hebt. Hetzelfde geldt voor het voorkomen van plagen, aantrekken van natuurlijke vijanden, aanleggen van hagen, voorzien van mulch … Je kan dat stimuleren, hier en daar wat versnellen, maar je moet je erbij neerleggen dat het uiteindelijk op het tempo van de natuur gebeurt.
Een uitzonderlijk nat jaar, een uitzonderlijk droog en heet jaar, het heeft allemaal een, vaak negatieve, invloed op je tuin. Je kan daar niet veel aan doen, maar weet dat door de juiste beslissingen te nemen, door ons systeem te volgen, je wel op het juiste pad bent en elk jaar een beetje dichter bij die succesvolle natuurlijke tuin komt. Maar misschien niet op alle vlakken zo snel als je wilt of verwacht. Maar denk dan aan de vorming van de Himalaya en dan is de vooruitgang in je tuin toch ook weer niet zo traag.
Een Definitieve Oplossing Voor Slakkenproblemen?
Het is een probleem dat menig tuinier tegenkomt, en meestal in natte periodes. Slakken zijn zowat het meest besproken onderwerp in het voorjaar, en dit jaar breidt zich dit alvast tot in de zomer uit. Door de vele regendagen en het donkere weer blijken slakken hun weg naar de tuin beter te vinden en zijn ze volop aanwezig.