Mijn nieuwsjaarblog is geen kaartje of een gedichtje, maar een beetje tegengif tegen de heersende donkere of technologisch gekleurde toekomstvisie.
Geen toekomstvisie die doorgaat op het huidige pad, waarbij de voortschrijdende technologie alles gaat oplossen, en waar niet wordt stilgestaan bij eindigheid van grondstoffen, steeds hogere werk- en leefdruk, stijging van beschavingsziektes, …
Ik heb de laatste tijd enkele artikels gelezen, hier, hier en hier, waarbij ik toch even mijn wenkbrauwen fronste over de voorstelling van mijn leven binnen pakweg 20 – 25 jaar.
Zelf had ik wel een ander, misschien ietwat romantischer toekomstbeeld in gedachten 🙂 . Ook een toekomstbeeld waarin de mensen elkaar terug graag zien en waar, misschien iets te idealistisch?, geld niet meer zo’n belangrijke rol speelt …
Mijn nieuwsjaarswens is een wens voor de hele mensheid en heb ik in de vorm van mijn toekomstbeeld gegoten. Ik dacht, in wat voor wereld zou ik willen leven binnen pakweg 25 jaar? Ik heb dan de gezegende leeftijd van 62 jaar en heb een zonnige najaarsdag in september uitgekozen. Als je zo’n dingen bedenkt is het immers altijd goed weer 😉 .
Veel leesplezier en een heel succesvol (op alle vlakken!!) 2016 toegewenst!
Het jaar 2040
Ik zit buiten op de binnenkoer op een bankje met mijn vrouw naast mij. Zaterdag is sinds enkele jaren een rustdag geworden. Ik doe nog wat ik wil, maar er moet zeker niets 🙂 .
Ik kijk licht geamuseerd geamuseerd naar de jonge vrouw met haar 2 kleine kinderen die van de parking naar de winkel stapt. Ze knikt en ik knik terug. In de winkel zelf moet ik al vele jaren niet meer werken. Mijn dochter heeft deze al bijna 8 jaar geleden overgenomen en doet dit meer dan voortreffelijk.
Ze is mee in de zaak gestapt toen ze 23 werd, en heeft de winkel overgenomen, samen met het organiseren van de lezingen, cursussen en workshops die gegeven worden op Yggdrasil. Ze heeft haar handen er meer dan vol mee, want permacultuur is de laatste 15 jaar gigantisch gegroeid.
Eindelijk rechtvaardige prijzen
De reden hiervoor is evident. Een dikke 15 jaar geleden werd beslist om alle, maar dan ook alle (externe) kosten, door te rekenen bij het bepalen van de prijs van groenten, fruit, vlees, … Dus ook de milieukosten, het kappen van regenwoud om soya te kweken, het energiegebruik voor het produceren van meststoffen, … Samen met het afschaffen van subsidies en allerlei maatregelen om deze manier van kweken te bevoordelen ten opzichte van natuurlijke landbouw heeft dit als gevolg gehad dat biologische en natuurlijk gekweekte groenten goedkoper werden dan de ‘gangbare groenten’.
Het aandeel van biologisch en natuurlijk gekweekt voedsel is op 10 jaar tijd indrukwekkend gestegen, terwijl het aandeel van klassieke groenten, fruit, vlees en vis in vrije val is.
Vlees en vis zijn onbetaalbaar
Zeker vlees en vis zijn gigantisch duur geworden en de consumptie is zeer sterk verminderd. Met enkel positieve gevolgen moet ik zeggen. Doordat de vleesproductie nog maar een fractie beslaat van wat het vroeger was, is er enorm veel grond vrij gekomen. Grond die vroeger vol stond met mais en graan voor dieren, wordt nu in sneltempo omgevormd tot voedselbossen, natuurgebied en extensieve veeteelt.
De veehouders zagen de bui al hangen en voelen deze sterk verminderde vraag naar vlees in hun portemonnee. Maar via een intensief begeleidingstraject waarbij Yggdrasil ook betrokken is geweest, is een groot deel veeboeren omgevormd groenteboeren.
Doordat de vraag naar biologisch en vooral natuurlijk geteeld voedsel pijlsnel steeg, lag er ineens een gigantische markt open. Er zijn nu terug meer boeren, het beroep is weer aantrekkelijk geworden want er is een mooie toekomst weggelegd voor wie wil werken!
Alternatieven genoeg!
Rond alle grote steden zijn CSA’s als paddestoelen uit de grond geschoten, elk dorp heeft wel enkele boerderijen waar men verse groenten en fruit kan aankopen in de hoevewinkel. Volgens de recente berichten zou Vlaanderen binnen 5 jaar volledig zelfvoorzienend zijn in de productie van verse groenten.
Samen met de verminderde vleesconsumptie zijn ook vele moderne beschavingsziekten afgenomen. Reuma, allergieën, astma, kanker, hart- en vaatziekten, depressie, diabetes, metabool syndroom, overgewicht, … Al deze ziekten zijn sterk afgenomen al is het aangepaste voedingspatroon niet de enige reden.
Een basisinkomen en minder werken
In de jaren ’20 waren er enkele experimenten met een basisinkomen in Zwitserland, Oostenrijk en Noorwegen. De resultaten waren verrassend positief, al waren er nog enkele problemen en kinderziekten. In de tweede helft van dit decennium volgden nog enkele Europese landen met proefprojecten, waarbij de voordelen overduidelijk naar voren kwamen.
Samen met dit basisinkomen is dan ook snel de 24-uren werkweek ingevoerd.
Een veel grotere productiviteit, grotere consumptie, veel minder depressies, nauwelijks nog burn-outs en een grote daling van stress gerelateerde aandoeningen: zowat elke ziekte dus 🙂 .
De besparingen in de gezondheidszorg alleen al waren voldoende om een groot deel van dit basisinkomen uit te betalen, onlangs is dit bedrag zelfs nog opgetrokken omdat er voldoende geld voorradig was.
Al deze veranderingen hebben een grote impact gehad op Yggdrasil!
Wat met Yggdrasil?
Zeker in het begin van de jaren ’30 kwam alles in een stroomversnelling met het invoeren van het basisinkomen en de kortere werkweek.
Mensen hadden veel meer tijd om in de tuin te werken, in de natuur te zijn en gewoon dingen te doen voor anderen. We hebben gigantisch veel cursussen gegeven, lezingen werden overspoeld en workshops waren in een mum van tijd uitverkocht.
We hadden de gronden rondom Yggdrasil al jaren geleden aangekocht, ondertussen is er een groot voedselbos ontstaan, dat als voorbeeld dient voor de vele boeren en particulieren die zelf met een voedselbos willen beginnen. Het beheer en onderhoud hiervan heeft mijn jongste zoon op zich genomen. Samen met de groentetuin beheert hij het voedselbos, dat samen ongeveer een 3-tal hectare beslaat. De opbrengst wordt verkocht in de winkel van Yggdrasil.
De rest van de grond is opgesplitst in twee. Een deel wordt bewerkt door een plaatselijke boer en hij verkoopt zijn groenten op voorhand in de vorm van aandelen: een CSA dus. De overige oppervlakte wordt gebruikt als volkstuintjes voor mensen uit de stad. Rondom alle steden zijn de laatste jaren CSA’s en volkstuinen als paddestoelen uit de grond geschoten als reactie op het enthousiasme van de mensen.
Essensleutels
Onze lerarenopleiding draaide de voorbije jaren dan ook op volle toeren, begeleiders voor deze vele nieuwe projecten waren nodig, want zeker in het begin was de kennis over natuurlijk tuinieren te beperkt om iedereen te kunnen helpen. Informatie verspreiden over natuurlijk tuinieren is een immense opdracht geweest en voelde dikwijls als een constante strijd tegen de tijd, want er was zoveel vraag!
De laatste jaren is het wat rustiger geworden, er zijn nu vele leraars. Essensleutels (ons opleidingscentrum) draait op volle toeren, en overal in Vlaanderen zijn al kleine afdelingen opgericht die lokaal helpen bij mensen om hun eigen natuurlijke moestuin en bostuin productief te krijgen. Doordat iedereen een basisinkomen heeft, wordt er heel veel vrijwillig gewerkt, de sfeer is altijd ontspannen en gemoedelijk 🙂 .
Mensen hebben immers zo al bijna voldoende, dat maakt het veel gemakkelijker om te delen en anderen te helpen!
Wat een leuke tijd om te leven
Het verschil met de gejaagde, egoïstische maatschappij van 30 jaar geleden is immens! Ik ben heel blij dat mijn kinderen in het bedrijf zijn kunnen stappen en de dingen doen die ze graag doen. Ook de kleinkinderen worden stilaan betrokken en helpen, nu ja helpen 🙂 , al waar ze kunnen.
Ik duw mij recht met de knie van mijn vrouw als steun en loop op mijn gemak samen met mijn vrouw naar de ingang van het voedselbos aan de overkant van de straat. Ik zag juist een nieuwe klant nieuwsgierig kijken met veel vraagtekens op zijn gelaat. Tijd om even wat te babbelen en uitleg te geven over wat hij juist voor zijn neus ziet staan!
Volgende Stap?
Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!
Brigitte Martens says
Je vergeet Wallonië 😉
Frank Anrijs says
Aangepast 🙂 !
Moeke Hilde says
Wauw!!! In zo’n wereld wil ik ook wel wonen! Super!
Frank Anrijs says
Je bent meer dan welkom!
Frits Jooss says
Zullen we samen werken aan de vervulling van zo’n mooi toekomst pespectief.
Hartelijk dank Frank
Sofie says
Ik vind jouw toekomstplannen heel mooi verwoord! Hopelijk wordt die droom echt waar!
Als elk voor zich op die manier nadenkt over wat hij/zij wil bereiken binnen 25 jaar, en dit ook nastreeft, dan zouden we in een betere/ meer leefbare wereld wonen.
Het zet me tot nadenken om ook eens op die manier naar de toekomst te kijken!
René Kant says
That’s the way it should be!!! Keep on dreaming and even better let start it all together… Onze droom ontwaakt; “Wij” krijgen in Vlaardingen weer een prachtig stadslandbouwterrein. Daar gaan we met gedreven passie een groene biologische oase creëren. Mensen bewust maken wat de natuur voor ons betekend. Ruimte voor kindertuintjes want daar kan je nooit te vroeg mee beginnen. Seeds of today are the flowers of tomorrow. Super, wat een binnenkomer van het nieuwe jaar we gaan ervoor!!!
Groene groetjes René en Trudy
Frank Anrijs says
Kinderen zijn inderdaad heel belangrijk om te betrekken bij een nieuwe manier van leven!
Sophie van Baarsen says
Een mooie romantisch toekomst beeld en ik hoop dat al je wensen mogen uitkomen. Ik zie dat ik 45 jaar ouder ben dan jij, voel me fantastisch en heb nog steeds romantische toekomst beelden. O.a. wil ik me verdiepen in EM (effectieve micro-organismen). Dit schijnt fantastisch te zijn voor de land- en tuinbouw van nu en de toekomst.
Doe jij hier iets mee?
Frank Anrijs says
Onze bodem is al in orde en wij gebruiken geen EM. Maar iedereen werkt in verschillende omstandigheden 🙂 .
diederik says
vind het soms jammer dat ik al 60 ben…. vroeger keek ik ook 60 jaar verder, nu kijk ik 60 jaar terug
Frank Anrijs says
🙂
erica says
Hier droom ik mijn hele leven al van, fijn dat er nog meer mensen zijn die dit zouden willen. Als ik om mij heen kijk en de mensen zo bezig zie, twijfel ik daar wel eens aan en dan is het fijn om zoiets te lezen!
Frank Anrijs says
Dank je wel!
Danny says
*Zucht* … gedurdende 15 minuten waande ik me in die mooie toekomst… hopelijk duurt het niet zolang eer men tot inzicht komt dat het echt wel anders moet… ik droom graag mee… en probeer op mijn manier reeds m’n steentje bij te dragen, beginnend in eigen tuin..
Bedankt Frank!!
grjs
Danny
Bart van Gils says
Dat zou mooi zijn,zo een wereld.
Waar we nu mee bezig zijn slaat nergens op.
De moderne mens denkt zonder de natuur te kunnen,het tegendeel is waar!
Ik ben blij dat er meer mensen anders willen leven.
Bedankt voor je vele nuttige informatie,en een gezond en gelukkig 2016
Tom says
Ik hoop samen met jou dat deze toekomstwens in vervulling zal gaan. We moeten als mensheid dringend eens gaan beseffen dat we niet tegen de natuurlijke processen moeten ingaan maar met de natuur moeten gaan meewerken. Jouw druk gelezen blog is alleszins een inspiratie voor mijzelf en vele anderen om tuinieren op een ecologische manier aan te pakken. Ik ben alleszins volop bezig om mijn lapje grond van 13 are om te toveren tot een weelderige dier- én mensvriendelijke groene ruimte zonder chemische rotzooi. En vele kleintjes samen kunnen zeker al een verschil maken in ons volgebouwde Vlaanderen.
De allerbeste wensen voor 2016 en blijf ons vooral inspireren met je artikels.
Willem van het Riet says
Hoi,
Zag vannacht een trawler die 40 ton vis naar binnensleepte. Moet elke dag om rendabel te zijn.
Iedereen weet dat er meerdere trawlers zijn. Dus de wet van de grote getallen.
Toekomst.
Maximaal 1 miljard mensen. Gaat niet gebeuren dus is alles wat je doet op de alternatieve moestuin met al je goede bedoelingen een ‘hobby’. Er moet een enorme ramp gebeuren om ons tot onder de 1 miljard te reduceren. Dan kan het nog goedkomen. Tot zolang eten we onze aarde op.
Dit was voor ons de reden geen kinderen op de wereld te zetten. Alle kleine beetjes helpen
Inge Leonora-den Ouden says
Het is goed, om een positief toekomstbeeld te scheppen! Als je het in je gedachten hebt, dan kun je er mee aan de gang.
Joris Van Herrewegen says
Ik wou dat ik nog deeltijds kon gaan werken en deeltijds letsen. Lets is een systeem waarbij mensen elkaar helpen. Wel krijg je punten voor een uur werk. In de streek tussen Oudenaarde en Zottegem is dat 20 iets per uur. Je geeft evenveel uit als je krijgt. Iedereen heeft kwaliteiten en beperkingen. Maar door samen te weken kunnen we veel meer bereiken. Het grote voordeel is hier, als je hulp nodig hebt kan de deze veel gemakkelijker krijgen.
Het is ook dankzij een letser dat ik natuurlijk tuinieren heb leren kennen en hier terecht ben gekomen. De groencompost die ik nodig had om mijn perken aan te leggen heb ik door een letser laten vervoeren van een bedrijf te Ronse naar Idegem (deelgemeente van Geraardsbergen). Ook heb ik hakselhout kunnen laten brengen voor aanleg van mijn paden! Als ik planten nodig heb kan ik dit ook via een letser bekomen! Ik heb nu wel geluk dat ik heel graag in tuinen werk en dat ik in mijn vrije tijd ook andere mensen ga helpen (letsen).
Laten we zo veel mogelijk doen voor elkaar!
Ik hoor al heel vaak zeggen ” we hebben geen tijd! We kunnen niet letsen” Maar het is de bedoeling wat je niet graag doet of niet goed in zijt kun je door andere laten doen waardoor je tijd kunt besparen en dat je andere kunt helpen waar je wel goed in zijt! Ook kan je goederen verletsen of zelfgemaakte of zelfgekweekte dingen waar je dan wat meer kunt voor vragen.
we kunnen er al NU mee beginnen! Meer info over LETS vind je op:
http://www.letsvlaanderen.be
marleen says
Frank, je artikel stemt iedereen hoopvol en geeft energie. Waarvoor dank! Beste wensen in de goeie richting!
@Joris: deeltijds letsen en werken lijkt me heerlijk! Dank voor je mooie getuigenis:-) hopelijk komt je droom uit!
Peter Elsen says
Mooi fraai beeld waar niemand tegen kan zijn.
Zelf probeer ik mensen te overtuigen met deze huidige leef-wereld ook op andere manieren een halt toe te roepen.
Welke (groot)bank mag jou geld gebruiken? Welk is jou energie leverancier? Waar doe jij je voedsel-boodschappen?
Af en toe krijg ik iemand overhaald om naar een kleinere bank over te stappen. Of te kiezen voor “volledig” groene stroom leveranciers. Of te kiezen voor bij de plaatselijke dorps winkeltjes je inkopen te doen?
Telkens me dit lukt kom ik voor mijn gevoel steeds een klein beetje dichter bij jou droom Frank. De droom van velen volgens mij.
Maar voor deze wereld moeten we ook verder dan onze moestuin durven en willen gaan.
lode devos says
Hoi Frank,
je hebt tot mijn verbazing één vitaal element vergeten in je droom-concept : de privé BMX trainingsbaan op Yggdrasil voor de vijfmaal na mekaar ex-wereldkampioen. Die blijft z’n toertjes malen tussen het werk op het land door.
Wim says
Geachte heer Anrijs, Beste Frank,
Een interessante blog “Een Alternatieve Toekomstvisie als Tegengif”. Met name dat vele veeboeren groenteboeren zijn geworden. Deze groenteboeren gaan dan zorgen dat er voor de bevolking voldoende verantwoord geteelde groente, fruit enz. voorhanden is.
Hierna iets gelezen over “Basisprincipes Om Alles Probleemloos Te Combineren In De Natuurlijke Moestuin”. Hier wordt gesteld dat alle planten overal in kleine hoeveelheden staan. De reden hiervoor is mij duidelijk. Tot zover hebben we het over teeltmethoden op kleine schaal in groentetuinen voor eigen gebruik. Om de bevolking te voeden met verantwoorde geteelde groente zal er toch iets groter gedacht moeten worden. Eén methode is de prijs van de groente zodanig te maken dat verantwoord telen mogelijk is. Toch zal verantwoorde groente voor een ieder bereikbaar moeten zijn. De huidige wijze van groente telen kan niet doorgaan. Er zal dus een methode bedacht moeten worden die de groenteboeren in staat stelt grootschalig en gelijk groente op een verantwoorde wijze te telen. Vraag van mijn kant is hoe u denkt dat dit in dat toekomst gerealiseerd moet gaan worden. Wellicht een onderwerp voor een blog.
Groetend, Wim
Karina says
Dank je wel voor het delen van je mooie toekomstvisie. Hier teken ik voor !