Bekijk eender welke doorsneemoestuin van een gangbare tuinier, de kans dat je een poel gaat aantreffen is bijzonder klein. Een waterpartij, en liefst dan nog een vijvertje voor enkele siervissen, hoort volgens de meesten thuis in een siertuin, niet in een moestuin. Maar zelfs in de meeste natuurlijke moestuinen wordt er geen ruimte voorzien voor water.
Nochtans is water de basis van enorm veel leven. Bovendien levert een poeltje extra randen op, wat bijdraagt aan de diversiteit van planten en dieren en zo aan een betere moestuin.
Slakkencontrole
Een eerste, belangrijke, reden voor water in je tuin, is slakkencontrole. Water gaat o.a. kikkers en padden aantrekken en deze dieren gaan je tuin afschuimen naar eten, naar slakken dus. Zeker als je kikkers eitjes achterlaten in het water en hier jonge dikkopjes uitkomen, ben je vertrokken op het pad naar een slakkenvrije tuin. Een hele hoop jonge kikkers zal je poel uitkruipen en zich in de buurt ophouden, ondertussen elke slak opetend die ze kunnen vinden. Naast kikkers eten ook vogels veel slakken, en open water trekt vogels aan. Ze hebben dit nodig om te drinken, om zich te wassen …
Zet daarom ook altijd een borrelsteen of enkele flowforms in je poel of vijver, vogels vinden het zalig om zich hier te komen verfrissen of wassen in de zomer. Onze borrelsteen voor het terras wordt altijd druk bezocht in de zomer, er is vaak zelfs een wachtrij (letterlijk!) van verschillende soorten vogels die hun beurt afwachten.
Drinkplaats
Niet alleen vogels drinken natuurlijk uit een poel, ook egels (ook goed voor slakkencontrole) en andere dieren komen hier drinken. Denk bijvoorbeeld aan bijen, wespen en allerhande insecten die je zo aantrekt om je te helpen in het ontwikkelen van een diverse biotoop waar alle leven welkom is.
Als je een moerasachtig gedeelte hebt, een stukje dat regelmatig overstroomt en terug opdroogt, dan ga je ook nog eens een extra dimensie toevoegen aan je tuin. Ook vormt dit een ideale drinkplaats voor vlinders, andere welkome gasten in de tuin.
Bijenhuis
Ondertussen al enkele jaren geleden hebben we een strobalenhuis gebouwd in de zelfpluktuin. Het is een redelijk groot bouwsel geworden, met een plat dak erop. Een dak dat later wordt omgevormd tot een groendak. Het overtollige water van het dak wordt afgevoerd naar een nieuwe poel, een belangrijke reden om het strobalenhuis te zetten.
We hebben achteraan op ons domein de zelfpluktuin aangelegd en vol geplant, maar er was helemaal geen water voorzien. De dichtstbijzijnde waterpartij is helemaal vooraan op het domein. Dat is eigenlijk te ver weg voor kikkers, padden en vogels. Er zitten wel degelijk kikkers, we zien ze soms rondspringen achteraan, maar het zouden er veel meer kunnen/moeten zijn.
Bessenstruiken
De kikkers zijn trouwens niet de belangrijkste reden waarom we absoluut water wilden hebben achteraan. Vogels, bijen en wespen vormen een veel belangrijkere groep dieren die open water nodig hebben, toch zeker als je fruit hebt staan. En wij hebben achteraan heel veel fruit staan!
Het water lost een probleem op waar wij heel veel vragen over krijgen, een probleem dat wij eigenlijk niet hebben. Waarschijnlijk vormen onze poelen het antwoord op dit probleem, maar zeker weten doen we het niet. Wel hebben we een sterk vermoeden.
Netten en bessenstruiken
Wanneer mensen in de zomer op bezoek komen voor een rondleiding, verbazen ze zich altijd over onze bessenstruiken die volledig nettenvrij toch overvol hangen met bessen. Het feit dat deze niet geplunderd worden door de vele vogels die wij hebben rondvliegen, lijkt bizar. Ook onze kersen blijven aan de bomen hangen en onze peren worden niet of nauwelijks gestoken door wespen. Allemaal problemen die, als ik het zo hoor, bij heel veel mensen voorkomen.
Bessen, vogels en water
Een verklaring hiervoor is volgens mij dat wij onze dieren voldoende water aanbieden. Ze hebben op verschillende plekken in onze tuin de mogelijkheid om te drinken, ook in warme, droge periodes in de zomer. En dit weerhoudt hen ervan om hun dorst te lessen door onze bessen op te eten, onze kersen te pikken of in onze peren te steken. Ze eten het fruit voornamelijk op omdat ze dorst hebben, niet omdat ze een rode bes of een kers zo lekker vinden!
Het is hun manier om voldoende vocht binnen te krijgen. Dat is immers anders nog moeilijk te vinden. Al ons water is ingebuisd en alle veepoelen dichtgegooid, open water is dus nauwelijks nog beschikbaar. Een vogel of bij kan geen kraan opendraaien om te drinken zoals wij en is dus aangewezen op een alternatief. Blijkbaar is dat alternatief het eten van sappige vruchten zoals uw bessen en kersen. Wespen steken dan weer in peren om te drinken en geraken zo aan hun vocht.
Conclusie
Voorzie een poel in je moestuin, het heeft ontzettend veel voordelen op verschillende vlakken. Ik garandeer je, je gaat er geen spijt van hebben!
albert creemers says
regenwater opvangen in een vijver met overloop naar een moerasgedeelte, simpel en effectief, ik heb dat hier nu enkele jaren en het bruist van het leven. Meteen ook het probleem om het regenwater ter plaatse te laten intrekken in de grond opgelost, het kan zelfs de overloop van je regenwaterput zijn, eerst de regenwaterput vullen, dan de vijver en daarna het moerasgedeelte, je kan heel veel water opvangen op die manier.
Ruben says
Altijd benieuwd naar meer info over hoe je jouw poel gemaakt heb. 🙂 Ik ben al een tijd op zoek naar info om een goeie te maken, maar de info die ik tot nu toe gevonden heb, gaat ofwel over van die balkonmodellen of kunstmatige vijvers, ofwel over echte landschapspoelen, waarbij met de kraan gegraven wordt tot op grondwaterniveau. Info over tussenmaat ecologische poelen heb ik (nog) niet gevonden…
Griet Couvreur says
Beste, hoe groot moet zo’n poel zijn om efficiënt te zijn?
Met vriendelijke groeten
Miranda boekee says
Goedemorgen
Als zo.n polletje s,winters bevriest , sterven de kikkers die in de modder zitten dan niet?
Ik wil graag een poeltje in de moestuin maar dat is wel een vraag .
Mvg
Miranda Boekee
albert creemers says
je kan er een zuurstofpompje in zetten, maar je kan ook bv samengebonden rietstengels plaatsen of een bal erin laten drijven, zolang het niet te hard vriest voldoet dat uitstekend.
Daniël Maegh says
Waar moeten we op letten als wij een poel aanleggen, hoe groot moet hij zijn en hoe diep, om maar iets te zeggen?
Ruben says
Toevallig foto’s of links van ontwerpen van een geschikte poel? Want het meeste wat je bij DIY-filmpjes vindt, zijn van die grote plastieken of houten vaten met wat stenen en vijverplanten in voor in de siertuin. Tips ivm het aanleggen van een ecologische poel (klein formaat) die geschikt is voor amfibieën, insecten en vogels (ook ivm oriëntatie, hellingsgraad, minimale afmetingen, beplantingslijst…) is welkom 🙂
Mieke says
Hai Ruben, in onderstaande link vond ik een voorbeeld hoe je een redelijke maat eco-poel kunt aanleggen.
https://www.landvanreyen.eu/~landvanr/fauna-en-flora/amfibien-reptielen/491-zelf-een-ecologische-amfibienpoel-aanleggen
kim says
Heb een redelijke vijver, een redelijke bostuin ook, maar mijn kersen worden lekker opgegeten, bessen minder, en de rest van het fruit wordt lekker massaal aangevallen door de wespen/hoornaars, had wel twee nesten in mijn tuin, dus er zaten er wel een deel…..