Mulchen is in opmars, net als de vragen hierover. Een belangrijke en veel gestelde vraag is of je rekening moet houden met de volgorde van het mulchmateriaal? Mag compost bovenop houtsnippers? Moet je je oogstresten onder de houtsnippers stoppen en waar kan je met je gras terecht?
Net zoals alles in de natuurlijke moestuin kijken we ook hier naar het voorbeeld van de natuur. Maar eerst iets anders …
De volgorde
Rafaël Nadal is de beste tennisser ooit. Als je naar de cijfers kijkt dan toch. Ik denk dat de meerderheid van tennisliefhebbers Roger Federer nog altijd een trede hoger zetten omdat hij op technisch vlak beter is. Maar dat terzijde, misschien dat je Nadal niet kent omdat hij 13 keer Roland Garros heeft gewonnen, maar wel omdat hij een hele hoop tics heeft. Menig YouTube-filmpje drijft de spot met zijn eigenaardige rituelen voor de opslag, zelfs zijn tegenstanders trekken dit soms in het belachelijke. Maar niet alleen voor de opslag heeft Nadal een vaste volgorde van handelen, hij heeft in totaal 19 rituelen die hij steevast doorloopt voor, tijdens en na een wedstrijd. Zo neemt hij stipt 45 minuten voor de start van de wedstrijd een koude douche, komt hij altijd het plein op met een uitgepakte racket in de hand en trekt hij zijn jasje al springend uit.
Voor zowat alles is er een vaste volgorde, maar hij zegt dat het geen bijgeloof is en dat hij een slaaf is van zijn routine. De tics, de vaste volgorde is een manier om zijn hoofd leeg te maken, om zich te concentreren op de wedstrijd en de stemmetjes te laten zwijgen. Dit schrijft hij in zijn biografie over de koude douche drie kwartier voor de wedstrijd:
Koud water. Ik doe dit voor elke wedstrijd. Het is het punt vóór het punt waarop geen terugkeer mogelijk is. Onder de koude douche betreed ik een nieuwe ruimte waarin ik mijn kracht en veerkracht voel groeien. Ik ben een andere man als ik tevoorschijn kom. Ik ben geactiveerd. Ik ben in ‘the flow’, zoals sportpsychologen een staat van alerte concentratie beschrijven waarin het lichaam puur instinctief beweegt, als een vis in een stroming. Er bestaat niets anders dan de strijd die voor ons ligt.
Je hebt ergens op mijn blog misschien al gelezen dat een vaste volgorde van mulchen het eenvoudiger maakt om op het juiste moment met het juiste materiaal te mulchen. Maar ook de volgorde van het materiaal waarmee je mulcht speelt een rol!
Het klinkt misschien als de zoveelste herhaling, maar het is gewoon de rode draad doorheen natuurlijk tuinieren, de rode draad wanneer je over mulchen praat. Kijk naar de natuur om te zien wat, wanneer en hoe je iets moet doen.
Kijk naar de natuur
‘Mag ik compost over mijn mulchlaag leggen?’ is een veel gestelde vraag, net als ‘Maakt het uit welke volgorde?’ of ‘En moet ik die houtsnippers weghalen voor ik nieuwe mulch leg?’. En het antwoord is: ‘Hoe gaat het in de natuur?’
In de natuur valt het blad, plantresten en ander materiaal bovenop de grond. Bacteriën, schimmels en andere beestjes gaan ermee aan de slag en stilaan verkleint en verteert het gevallen materiaal. Hoe dieper je in de laag organisch materiaal doordringt, hoe verder verteerd, hoe verder afgebroken het materiaal is. Het wordt steeds minder herkenbaar, tot je in een compostlaag aankomt, waarin je geen blad, gras of twijg meer herkent. En zo moet je het in jouw tuin ook aanpakken.
Het meest verteerde materiaal moet onderaan
De conclusie is dan ook dat het meest verteerde materiaal vanonder moet. Wil je compost toevoegen bovenop je bedden? Dan moet dat helemaal onderaan, onder andere eventuele mulch. Gemaaid gras gaat onder blad, oogstresten horen bovenop houtsnippers. En dat betekent dat je dat ook wat moet plannen om extra werk te vermijden.
Wil je bijvoorbeeld nog wat extra compost op je bedden aanbrengen, dan kan je dat het eenvoudigste doen wanneer er weinig tot geen mulch aanwezig is. Dit is ofwel in het najaar ofwel in het voorjaar. Compost heeft wat tijd nodig om na te rijpen, vocht op te nemen en contact te maken met de bodem. Daarom is het aan te raden om dit zwarte goud in het najaar, september – oktober, op je bedden open te spreiden en de mulch daarna aan te brengen.
De rest van het mulchmateriaal kan je zo ook ordenen. Heb je oogstresten? Dan is dat hoofdzakelijk groen materiaal en dit kan je direct op het bed laten liggen. Elke soort mulch die je daarna nog wilt aanbrengen kan daar sowieso bovenop. Nu is het ook niet zo dat je dit maniakaal moet volgen. Liggen er nog een beetje houtsnippers en wil je met gemaaid gras mulchen? Dan moet je deze echt niet weghalen.
Een duidelijke volgorde
Het gaat over het principe van volgorde bij mulchen waarbij je grote hoeveelheden gaat afdekken. Dan is het toch aangeraden om even na denken en zo problemen te voorkomen! Heb je een duidelijke volgorde van werken, dan verloopt alles veel eenvoudiger, moet je er minder over nadenken en win je veel tijd.
Kois knol says
Ik had het fijn gevonden als je uitleg had gegeven over het
‘Waarom’, wat gebeurt er als die volgorde verkeerd wordt gedaan. Verder hebbik na het veelvuldig aanbrengen de laatste twee van stro en houtsnippers over de tuin, geen groente meer uit de grond gekregen vanwege de explosie van slakken. Heb ik het fout gedaan? Nu een stel loopeenden gebracht naar de tuin, wie weet, soulaas? Ik weet dat je regelmatig schreef over een zich herstellend evenwicht, maar ik denk dat meer mensen mijn probleem herkennen. Daar had ik meer over willen weten/ lezen
Verder niets dan lof, hoewel, lusten slakken dat ook?
Frank Anrijs says
Ik zal volgende week dieper ingaan op het waarom 🙂 .
Marc Dons says
Ik heb datzelfde probleem gehad. Vooral omdat mijn tuin volledig afgesloten is, en er dus geen natuurlijke predatoren zoals egels, kikkers, padden, enz in kunnen.
Dat is geen situatie die ik zelf gekozen heb, dat is zo gekomen omdat ik nu eenmaal ook buren heb waar ik rekening mee moet houden. En er is dus weinig ruimte voor wat op deze website ‘randen’ wordt genoemd. Plaats waar dergelijke predatoren ruimte hebben om te leven en te ‘nesten’.
Ik heb drie jaar geleden ook een aantal indische loopeenden aangeschaft, en heb die vrij in de tuin laten rondlopen. Nu kan ik terug zonnebloemen planten zonder ook maar 1 korrel slakkenlokaas te moeten gebruiken.
Maar natuurlijk, die eenden hebben ook bijkomende verzorging nodig, het is dus geen wonderoplossing. Je moet er echt wel tijd en moeite in steken (bijvoeren en zorgen voor voldoende water dat regelmatig ververst moet worden). Maar ze houden mijn tuin wel vrij van slakken, en ook heb ik duidelijk minder last van rupsen en andere plantenvretende insecten. Plus je hebt met wat geluk eende-eieren. (En als je zo als ik een mannetje bij twee vrouwtjes zet, nog kuikens ook …)
Omdat ze echter wel zaailingen plat trappen heb ik een bijkomende ren gemaakt, waar ze vanaf april ongeveer in gaan. Dan kunnen ze niet meer vrij in de tuin rond lopen, en ik laat ze vanaf het najaar (september ongeveer) opnieuw vrij rond lopen in de tuin.
Op die manier houden ze mijn tuin voldoende vrij van (vooral) slakken, en kunnen ze in het voorjaar mijn jonge plantjes toch niet beschadigen.
Het voordeel van eenden tov kippen is dat een eend niet kan scharrelen, en je tuin en mulchlagen dus niet door elkaar ligt te wroeten. Maar zoals al vermeld, ze kunnen wel jonge plantjes plat trappen, waardoor deze breken.
Zo gauw planten echter voldoende stevigheid hebben richten ze weinig schade aan. In tegenstelling tot een kip die je halve tuin ondersteboven kan wroeten. Je hebt dan wel geen slakken meer, je hebt ook geen groententuin meer.
JAN Db says
.. inderdaad..bezint..eer ge begint..
..en het is geen ramp als fijner materiaal boven op komt..een aantal regen buien en het dringt lager door..
Hilde Verhaert says
Kan ik ook snoeisel uit de siertuin gebruiken om te mulchen in mijn moestuin?
Ik denk aan snoeisel van hagen, struiken, klimop,, vaste planten enz. Ik heb geen gras dus zoek ik alternatieven.
Mvg,
Hilde, een beginneling
Kilroy willy says
Ik zit momenteel met gele stippels of gaatjes op kolen radijs chinesr kool zelfs de munt heeft dezelfde plekjes .
De vraag is kan ik aangetaste groente als mulch gebruiken.
Ik vrees dat ik deze mulch besmet en volgend jaar hetzelfde probleem tegenkom.
Groetjes willy
Edith Klijn says
Ik heb op een ouderencomplex een moestuin van 50 vierkante meter.
Mogen geen loopeenden aangeschaft worden, geen nestkasten voor uilen opgehangen en geen egelhuisjes vanwege het water rondom. Liever ook niet mulchen vanwege de explosie slakken. Ik heb er al 1000 gevangen dit seizoen, ze vreten alles op.
Ik ben al 4 jaar bezig, maar de slakken worden niet minder. Soms denk ik de moed op te geven. Wie weet er nog iets op.
Groetjes Edith