Indeling en Structuur Helpt Op Meerdere Manieren

[mashshare]

Ik heb er geen probleem mee om het toe te geven, ook op Yggdrasil weten we nog lang niet alles en leren en proberen we nog constant nieuwe dingen. Over natuurlijk tuinieren bestaat er nog geen ‘bijbel’, het is ook veel moeilijker om er één te schrijven omdat heel veel factoren afhankelijk zijn van plaatselijke omstandigheden en de tuinder zelf.

Eén zo’n verandering die we hebben doorgevoerd, is het indelen van de grote stukken die bedekt zijn met stro en houtsnippers. Het voordeel van deze paden was duidelijk: we zouden veel minder (niet!) op de bodem lopen en zo een luchtigere structuur krijgen, net zoals op onze bedden.

Maar onverwacht is er nog een ander voordeel opgedoken. Achteraf bekeken misschien wel een beetje logisch, maar ik had er bij het aanleggen van de paden toch zeker niet aan gedacht 🙂 .

[Read more…]

Een Bos(rand)tuin in Ons Klimaat?

Net als alles is ook permacultuur onderhevig aan modegrillen. Een huidige modetrend is het opstarten van een bostuin. De inspiratie komt uiteraard van het buitenland, in België is er nog geen enkele fatsoenlijke bostuin te bespeuren.

Maar de bostuinen uit het buitenland die als voorbeeld worden genomen komen heel dikwijls uit (sub)tropische klimaten. De omstandigheden zijn totaal niet te vergelijken met ons klimaat, wat leidt tot een bostuin die absoluut niet goed gepland is en dus niets te maken heeft met permacultuur. Permacultuur is in de eerste plaats een ontwerpsysteem! [Read more…]

Het Einde van de Slingerpadenstructuur

Oorspronkelijk zijn mijn ouders begonnen met een beddensysteem, waar er nooit op de bedden werd gelopen. Hierdoor bleef de grond luchtig en zacht als boter tot op grote diepte, zonder ooit te spitten. Het bodemleven doet namelijk al het werk. Doordat er nooit op de grond gestapt wordt, kunnen deze miljoenen organismen dag in, dag uit verder werken aan het verbeteren van de grond.

Maar om toch van al die rechte lijnen af te komen, is er ook de eikenboomstructuur bijgekomen, maar ook hier wordt er gewerkt met vaste paden. Een volgende stap naar een andere, nog natuurlijkere manier van kweken was de bosrankstructuur. Het idee hierachter was dat er geen vaste paden nodig zijn, maar dat de paden elk jaar anders liggen, waardoor het bodemleven voldoende tijd krijgt om de grond overal los en rul te houden.

Maar dat blijkt toch niet helemaal mogelijk te zijn. [Read more…]

Waarom Ik Niet in een Plantgilde Geloof

In een artikel over de toekomst van onze bostuin had ik geschreven dat ik niet in een plantgilde geloofde. Ik weet dat voor veel permanauten gildes heel belangrijk zijn en dat er ware zoektochten zijn om de perfecte plantgilde te ontwerpen.

Maar ik geloof daar dus niet in, en hier zijn verschillende redenen voor. Experimenten van mijn ouders hebben twijfels over deze gildes weggenomen en ervoor gezorgd dat wij geëvolueerd zijn naar onze manier van combineren, Schijnbare Chaos. Vanop een afstand, zonder dat u juist weet wat dit inhoudt, lijkt het misschien op een gilde-systeem, maar dat is het zeker niet. Combineren volgens het systeem van Schijnbare Chaos is veel flexibeler, veel natuurlijker en is volgens mij gewoon veel juister :-). [Read more…]

Onze bostuin: Na de start, hoe verder gaan?

Om te testen of het ultieme einddoel in een permacultuurtuin effectief een bostuin kan zijn, heb ik op het domein van Yggdrasil een stukje omgevormd tot bostuin. De structuur is aangeplant, daar heb ik vorig jaar al over bericht. De structuur ligt ondertussen vast, alle bomen en de meeste struiken zijn aangeplant. Ze zijn zo aangeplant dat wanneer ze hun volwassen grootte bereiken, er nog voldoende licht op de bodem valt. Hierdoor is het meer een bosrandtuin, dan een echte bostuin.

Een echte bostuin is meer iets voor de tropen en subtropen, waar de lichtintensiteit veel groter is en waar het onder een dik bladerdek niet heel donker wordt. In onze streken is het zonlicht al dikwijls een beperkende factor, zodat we dit toch zoveel mogelijk proberen toe te laten.

De vruchtbomen dragen voor het overgrote deel al overvloedig fruit, nu is de volgende fase aangebroken, deze van de kruidlaag. [Read more…]

We Zijn Begonnen met de Bostuin

Het is voor veel tuiniers ondenkbaar maar de ultieme natte droom van veel permanauten is een voedselbos. In de tropische gebieden is dat eigenlijk de normale manier van tuinieren, bij ons absoluut niet. Vergeet echter wel de mooie bloemkolen, kropjes sla, radijsjes, tomaten en komkommers: deze zijn allemaal niet mogelijk in een voedselbos. Want zoals de naam het al zegt, het is wel degelijk een bos.

Maar in ons klimaat zal het eigenlijk een light-versie van een bos worden. De structuur wordt gevormd door de (fruit)bomen, de struiken zijn hoofdzakelijk fruitstruiken en de bodem wordt opgevuld met vaste planten met allerlei functies.

Het doel is een systeem opzetten dat volledig autonoom kan draaien, zodat het zelfs na vele jaren zonder ingrijpen nog een rijkdom aan eten voortbrengt. Dat is natuurlijk de theorie, het eerste goede voedselbos in ons klimaat moet ik nog zien.

Eigen experiment

Ik heb er vroeger al eens over bericht, maar op het domein van Yggdrasil hebben we een stuk grond aangeslagen om een experimenteel voedselbos(je) op te zetten. Toen was het nog in de planningsfase, ondertussen is er al veel veranderd.

De fruitbomen zijn al enkele jaren geleden geplant, dus de structuur is er. Er zal waarschijnlijk nog één boom aan toegevoegd worden, een Els als stikstof-fixerende plant.

Op het plan staan de bomen met hun uiteindelijke kruingrootte, voor de kastanje is deze omtrek pas bereikt binnen vele jaren. De perzik- en pruimbomen zijn halfstammen, de moerbei zijn struiken.

Er zijn ondertussen al enkele stukken aangeplant met ééndagslelie en met aardbeien. De brandnetels krijgen een plekje in het bos waar ze mogen groeien zodat we in de lente veel brandnetels hebben voor soep en thee.

Rondom komt er smeerwortel, samen met nog enkele andere soorten. Ze moeten het onkruid langs de rand wat tegenhouden, en kunnen ineens afgesneden worden om als mulch te gebruiken. Ook zorgt het voor een bloeiende rand die veel insecten zal aantrekken.

Langs het hoofdpad komt een berg steengruis, waar kruiden ingeplant worden. Het idee erachter is vergelijkbaar met een kruidenspiraal. De stenen houden de warmte vast, zorgen voor een droge, arme grond waar de kruiden zich prima in thuis voelen.

Tussen de moerbeien en de kruiden komen nog verschillende andere fruitstruiken, tussen de bomen komen allerlei vaste planten die een belangrijke functie vervullen: eetbaar, stikstof-fixerend, bodembedekkend, …. Deze zullen in de loop van het voorjaar worden aangeplant, telkens in groepen.

Eerste werken

Het terrein is volledig bedekt met karton en stro, het meeste onkruid is weg. Enkel distels en brandnetels kwamen nog in grote aantallen voor maar omdat we ze in 2013 goed hebben uitgetrokken zal dit voor het komende jaar al een veel kleiner probleem zijn. Ook was het stuk helemaal omgeven door heggen en haagkanten, hiervan is de zuid- en westkant afgezaagd. Het bos is nu veel opener en ontvangt veel meer licht.

Langs de westkant stond er een verwaarloosde legheg, deze is volledig tegen de grond afgezaagd en de stronken gaan we uitfrezen met een stronkenfrees. Het is de bedoeling dat deze heg vervangen wordt door kleinfruitstruiken en kruiden.

Corridor

Langs de zuidkant stond een heuse haagkant die we volledig hebben teruggesnoeid. De bomen zijn allemaal teruggezaagd tot op 10 – 15 cm van de grond. De bedoeling is om deze terug te laten uitschieten en dan elke 2 jaar terug te snoeien tot tegen de grond. De haagkant blijft zo – laag – bestaan en behoudt zijn functie als corridor naar de andere haagkanten. Omdat hij op 2 jaar niet heel hoog geraakt, zal de bostuin altijd maximaal kunnen genieten van het zonlicht.

In deze haagkant stonden ook enkele lindebomen. Deze hebben we geknot op een meter hoogte. De verse scheuten in het voorjaar leveren sappige, jonge blaadjes die gebruikt kunnen worden in slaatjes.

De lage haagkant vormt ook de overgang naar de zintuigentuin van mijn moeder, waar ook een nieuwe poel/moeraszone wordt aangelegd.

Foto’s

Later volgt er nog meer, suggesties voor nuttige vaste planten zijn welkom in de reacties 🙂

Volgende Stap?

Schrijf u in voor email updates, zo wordt u automatisch op de hoogte gehouden van elk nieuw bericht!

Op Weg Naar een Echte Bostuin

Een bostuin moet zo ongeveer het einddoel zijn van natuurlijk tuinieren. Zeker in tropische gebieden, waar de zon-intensiteit veel hoger is, wordt dit soort tuinen zeer veel gebruikt.

Het voordeel van een bostuin is dat de dimensie ruimte veel beter benut wordt omdat men ook in de hoogte gaat én dat de tuin hoofdzakelijk bestaat uit overblijvende planten. Dit zorgt ervoor dat de tuin zo goed als onderhoudsvrij is. U moet dan wel een beetje aan productiviteit inboeten, maar u wint er gigantisch veel tijd mee.

Ook in onze streken?

In het gematigde Europese klimaat zijn bostuinen eerder een uitzondering omdat onder het bladerdak van een boom veel schaduw is en weinig groeit. Zeker onze gangbare groenten zijn zonnekloppers uit mediterrane gebieden en gedijen niet in een bostuin. Hier moet men overschakelen naar minder bekende soorten en dit vormt voor veel mensen al een serieuze drempel. [Read more…]